FAİK Ö KTE Eski İstanbul Defterdarı Varlık Vergisine ne gibi mülâhazaların tesiri altında başvuruldu?

253 Pages·2015·4.42 MB·Turkish

FAİK Ö K T E
Eski İstanbul Defterdarı
Varlık Vergisine ne gibi mülâhazaların tesiri altında başvuruldu?
'/ergiden ne bekleniyordu? Ne netice alındı? Asıl hata nerede?
Aşkale’ye gönderilenler ve bunların maceraları
Müdahaleler, vergi işinde çalıştırılan Maliye mefnürları, yabancı*
ların şikâyetleri, kadın parmağı, skandalin son perdesi v.s,.
N E B İ O Ğ L U Y A Y I N E V İ - İSTANBUL
FAİK
ÖKTE
iA
• mam
U
0
Li_
00
01
v_
0)
>
ö
Mebioğlu
Yayınevi i
Serbest Fırka Hatıraları
A h me t A ğ a o ğ l u ^
«Serbest Fırkas meselesi hepimizin hatırmdadır. Fakat bunun ne gibi
düşüncelerin tesiri altında doğduğunu ve ancak yiız günlük bir hayattan
sonra niçin çarçabuk dağılıp tarihe karıştığım kaç kişi bilir? Bu kitap
bu hazin maceranın tam hikâyesi ve tarihidir. Kuruluşunun hakikî sebep­
lerini açıkça anlattığı gibi, etrafında çevrilen gizli oyunları, entrikaları,
dedikoduları ve bilhassa Atatürk, İsmet İnönü, Ali Fethi Okyar ve dahi
birçok mühim şahsiyetlerin oynadıkları müsbet ve menfi rolleri bütün
vuzuh ve çıplaklığiyle ve orijinal vesikalara dayanarak açıklanmaktadır.
Fiatı 250 Kuruş
★
İ f ş a E d i y o r u m
ROOSEVELT’İN OĞLUNUN HATIRALARI
Yazan: Elliott Roosevelt Çeviren: S. Yazıcıoğlu
Diinya efkârında bomba gibi patlıyan kitap: Atlantik, Kasablanka
Tahran, Kahire, Yalta Konferanslarının içyüzü
★ Türkiye ve harp, Türkiye neden harbe girmedi? Sovyetler Tür-
kiyenin harbe girmesini neden istemediler? Kahirede İnönü, Roosevelt,
Churchill konuşmaları, Roosevelt'in ve Eisenhover’in Türkler hakkındaki
düşünceleri, Amerika Türkiye ile Rusyanın arasını bulmak istiyor, v.s. v.s.
Fiatı 200 Kuruş
★
Asıl Büyük Dünya
W i 1 1 i a m C. B u 1 1 i t t
Bu kitap, Moskova'da ve Paris’te Amerikan Büyük Elçisi olarak
bulunan William C. Bullitt tarafından Rusyanm iç yüzünü açığa vurmak
için yazılmıştır.
içindeki mevzuların başlıcaları şunlardır:
Beş Büyüklerin hayatî menfaatleri nedir? Barış neden kurulmuştur?
Bugünkü Sovyet Rusya ile Çarlık Rusyasının benzerlikleri. Stalin, Ko­
münizm adına dünyayı istilâ etmek istiyor. Sovyet işgali altındaki mem­
leketlerin acıklı halleri. Birleşmiş Milletler Teşkilâtı neden muvaffak
olamıyor? Roosevelt'in yatıştırma politikasının iflâsı. Dünya barışı nasıl
kurulabilir? Bir Federal Dünya Devleti meydana getirilebilir mi?
Bu kitap çıkar çıkmaz dünya efkârında derin akisler uyandırmıştır.
Fiatı 250 Kuruş
N E B İ O G L U Y A Y I N E V İ - İSTANBUL
Varlık Vergisi Faciası
NEBİOĞLU YAYNEVl’NÎN SİYASÎ VE
İKTİSADİ YAYINLARI
1 Avrupa Mukadderatının 7 Muamması, Jules Romains (Kalmadı)-
2 — Kuvayı Milliye Ruhu, Samet Ağaoğlu (Kalmadı
3 — Harpten Snraki Dünya, V. Gitteıman 125
4 — Hitler ve Arkadaşları, A. Simone 175
5 — Hayır, Paşa Hazretleri, Nurettin Aıtam 125
6 — îfşa Ediyorum, Elliott Roosevelt 200
7 — Dünya Mücadelesi, James Buınham 150
8 — Rus - Amerikan Harbi, L. Engel ve E. Piller 150
9 — Asıl Büyük Dünyia, W. C. Billitt 250
10 — Serbest Fırka Hâtıraları, Ahmet Ağaoğlu 250
11 — Kızıl Rusya’da Bir Türk Kadını, Recai Sanay 250-
12 — Türkiye Nasıl Yükselir, Maç Weston Thdrnburg 300
13 — Moskova’da Üç Yıl, Bedeli SmiÜı 250
14 — Varlık Vergisi Faciası, Faik Ökte 350
VARLIK VERGİSİ FACİASI
★
FAİK ÖKTE
Eski İstanbul Defterdarı
★
★ ★ ★
N E B Î O Ğ L U Y A Y I N E V İ — İSTANBUL
FAÎK ÖKTE
Eski İstanbul Defterdarı
Kapak
Ressam
AYHAN ERER
Tarafından Yapılmıştır.
İktibas ve Tercüme Hakları Mahfuzdur.
★
BİRİNCİ BASI
İstanbul’da Nebioğlu Yayınevinde Basılmıştır.
İ Ç İ N D E K İ L E R
Yayınevinin Önsözü . ....................................‘ . 9
Müellifin Notu ...................................................11
Müellifin Önsözü I . . . .................................... İS
1. BÖLÜM
Gi r i ş
O Tarihteki Durumumuza Toplu Bir Bakış . . . . 19
Malî Durum ...................................................23
Masraflar 23 — Günün Vergileri 24 — Kazanç Vergisi
Grubu 24 — Diğer Vergi ve Resimler 27 — Borçlar 28
İktisadî Durum ...................................................29
Masraflar 29 — Toptan ve Perakende Fiatlar 31 — Para
32 — Altın Fiatları 32 ,
Varlık Vergisine Götüren Yollar .......................................34
2. BÖLÜM
V a r l ı k V e r g i s i
Vergiye Takaddüm Eden Devirde Yeni Vergi
Araştırmaları ...................................................43
Varlıi Vergisine Taıkaddüm Eden Günlere Ait Hâtıralar 46
Varlık Vergisi ve Tatbikatı . . .* .................................. 54
Verginin Anahatları ................................................... 56
Verginin Tatbikine Hazırlanırken .................................... 59
Teftiş Heyeti Reisi Şevket A dalan.................................... 61
Prof Fazıl Pelin’in Telâşı ......................................... 64
Verginin tarh İşlerini Yapan Ekipler ve Müfettişler . . 65
Bina ve Arazi Kayıtları Tetkikatı......................................... 68
Taalıhüt İşleri ................................................... 70
Sanat ve Ticaret Grupları ................................................... 71
Çeşitli Kaynaklardan Gelen Rakam lar............................... 73
Vergi Tarhı Nasıl Y apıldı?................................................... 75
Barem Formülü ................................................... 77
Hizmet Erbabiyle Seyyarların Vergiye İth a li....................79
Yabancılar Hakkındaki Kayıtlar ve Rastladığımız Güçlükler 81
Vali Kırdar’ın Rolü ...................................................88
Dönmeler Grubu ...................................................85
Vergilendirme ve Vergi Nisbeti .........................................86
Baremin Anahatları ...................................................88
Varlık Vergisi Komisyonları . . ...................................... 93
Tahakkuka Ait Bazı Hâtıralar .........................................95
Verginin İlânına Takaddüm Eden Gece ..........................100
Mükelleflerin Sayısı ve Tahakkukun Tasnifi ....................102
İnönü’nün Alâkası 103 — İlk Hata ve İlk Feryat 105 —
İhtiyatî Haciz Emri Vakisi 105 — Hukuk Servisimiz 106
— Cevat Açıkâlın’ın Şikâyeti 107.
İtiraz İşleri ..............................................108
Mükerrerlik ...................................................112
Avukatların Rolu ...................................................113
Hukuk Servisimiz ...................................................115
Maddî Hata ...................................................117
Ecnebilerin Vergisi ..............................................119
Emin Ali Sipahi 120 — Cafer Tüzel 121 — Ecnebilerin
Vergilerinde Yapılan Revizyonlar 121 — Revizyonların
Akisleri 123 — Ecnebi Vergilerinin Genel Tablosu 124.
Mektep, Kilise ve Hastahaneleriıı Vergileri..........................127
Fazlalık İddiası ve M Grubu Vergilerinde İndirmeler 129
GM, GE, MEG lerden Müteşekkil Şirketlerin Vergisi
Üzerindeki Tadil ..............................................t 135
3. BÖLÜM
Verginin Tahsiline Ait Hâtıralar
Verginin Tahsili ...................................................141
Memurlara Verilen İkramiyeler ....................................142
İcra Teşkilâtımız ...................................................144
Çalışma Mükellefiyeti ...................................................149
Verginin Tahsil Müddeti .............................................. 155
Çalışma Mükellefiyetinin Neticeleri ....................................157
Skandalin Son Perdesi • ...................................................159
Varlık Vergisi ve Bankalar . . . ...............................161
Gayri Menkul Satışları ...................................................163
Gazetelerin Aldığı İlân Parası 163 — İstanbulda Satılan
Gayri Menkuller 164 — Küçük Çiftlik Parkı Satışı 165
— Gevregiyan Meselesi 165 — Satış Fiatlan 166
Satış ve İcra İşlerine Ait Hâtıralar ....................................167
Millî Korunma Kanunu 168 — Karaborsa 168.
Hava Parası ...................................................170
Perakende Satışa Neden Gitmedik? 171
Ev Eşyasının Satışı . . . . i .......................... 172
Bazı Hâtıralar ...................................................173
Mükelleflere Sert Davranışımızın Sebebi...............................178
İç Durumu Hakkında Biriki Misal ....................................187
Müdahaleler ...................................................189
kadın Parmağı 192
4. BÖLÜM
Varlık Vergisinin Tasfiyesi
Verginin Tasfiyesi ...................................................195
Verginin Umumî İcmali ...................................................197
Bakiyenin Tasfiyesi ...................................................199
Verginin Toprak Mahsulleri Vergisiyle Mukayesesi 201
Tasfiyeden S.onra 202
5. BÖLÜM
Vergi Üzerinde Düşünceler
Cevapsız Kalan 6 Sual ...................................................2Q7
Ne Kazandık? Ne Kaybettik? ..............................................209
Milliyetçiliğin Bugünkü Manası .........................................211
Verginin En Affedilmez Tarafı .........................................213
E K L E R
Varlık Vergisi Kanunu ...................................................217
Varlık Vergisi Kanununa ek 4505 No. lu Kanun . . . . 222
Varlık Vergisinin tasfiyesine dair 4530 Sayılı Kanun 223
Çalışma Mükellefiyetine Dair Kararname..........................224