Table Of Contentཔར་དབང་། © ༢༠༡༠ རྫོང་ཁ་གྫོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས།
རྫོམ་སྒྲིག འཆྲི་མེད་རྲིག་འཛིན་རྫོ་རེ།
ཞུན་དག དྲགྫོས་སངྱས་རྫོ་རེ། དགེ་བཤེས་བསྟན་འཛིན་དབང་ཕྱུག
སྫོབ་དབང་ཕྱུག་རྲིག་འཛིན།
མཛུབ་སྫོན། འཆྲི་མེད་རྲིག་འཛིན་རྫོ་རེ།
བཀྫོད་རྲིས། བཀྲིས་བྫོ་གྫོས།
དཔེ་སྐྲུན། རྫོང་ཁ་གྫོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས།
འགེམས་སྒྫོམ་ཨང་ ༡༢༢ ཐྲིམ་ཕུག
བརྒྱུད་འཕྲིན་ཨང་ ༠༢༣༢༢༦༦༣
པར་འཕྲིན་ཨང་ ༠༢༣༢༢༩༩༣
ཡྫོངས་འབེལ་འཆར་སྫོ་ www.dzongkha.gov.bt
པར་བཏབ་ས། སྤུན་གཉྲིས་མཐུན་འབེལ་དཔེ་སྐྲུན་དང་པར་སྐྲུན་ཁང་།
ISBN 978-99936-15-19-4
དཔལ་ལྡ ན་འབྲུ ག་གཞུ ང་ར ྫོང་ཁ་གོ ང་འཕེ ལ་ལྷ ན་ཚྫོགས།
DZONGKHA DEVELOPMENT COMMISSION
ROYAL GOVERNMENT OF BHUTAN
ཆེད་བད།
ད་རེས་ རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚྫོགས་རྩྫོམ་རིག་སྡེ་ཚན་གྱི་ཁ་ཐུག་ལས་ ཨིང་རྫོང་སྫོ་ནམ་
ཐ་སྙད་བསྐལ་པའི་གངས་རི་ཟེར་མི་དཔེ་དེབ་ཅིག་ པར་ན་འབད་མི་འདི་ལུ་ངལ་རངས་
དང་བཅས་པའི་དགའ་བསུ་ཡྫོད། དཔེ་དེབ་འདི་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་
དགོས་མཁོ་ཆེ་ཤྫོས་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ འདི་གིས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ སྫོ་
ནམ་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་ཚིག་དང་ཐ་སྙད་ཚུ་ རྒྱལ་ཡྫོངས་སྐད་ཡིག་ཐྫོག་ལས་ གོ་བརྡ་སྤྲྫོད་
ཚུགས་པའི་ཕན་ཐབས་སྦྫོམ་འབྱུང་ཚུགས་པའི་རེ་བ་ཡྫོད།
ད་རེས་ནངས་པའི་ན་གཞྫོན་ཕྫོ་མྫོ་ཡྫོངས་དང་སླྫོབ་ཕྲུག་ཚུ་གིས་ ཤུགས་གཙྫོ་བྫོ་ཨིང་
སྐད་ལུ་ཡར་སྫོངམ་ལས་ སྔར་སྲྫོལ་སྫོ་ནམ་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་ཚིག་ཐ་སྙད་ཚུ་མར་ཉམས་
འགྱོཝ་ཨིན་མས། དེ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ སྔར་སྲྫོལ་སྫོ་ནམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐ་སྙད་ཚུ་མི་ཉམས་
ཡུན་དུ་གནས་བཅུག་སྟེ་ ན་གཞྫོན་ཚུ་གིས་ཡང་ཤེས་ཚུགསཔ་དང་ལག་ལེན་འཐབ་ཚུགསཔ་
བཟྫོ་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ཨིན། དཔེ་དེབ་འདི་ནང་ རྫོང་ཁ་ལག་ལེན་ལུ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་
སྫོ་ནམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཚིག་མང་རབས་ཅིག་ཚུད་དེ་ཡྫོདཔ་ལས་ འདི་གིས་ རྫོང་ཁའི་སྫོ་
ནམ་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་ཚིག་ཚུ་ཧ་གོ་སྟེ་ལག་ལེན་འཐབ་ཐྫོག་ལས་རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་དང་
དར་ཁྱབ་འགྱོ་ཚུགས་པའི་ཡིད་ཆེས་ཡྫོད།
དྲུང་ཆེན།
རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚྫོགས།
5 aerial root
A horizon acre
སྟེང་ས། ཨེ་ཀར།
abattoir acreage
ཤ་ཁང་། ཨེ་ཀར་ཚད་རྩིས།
abort acreage allotment
ལཱ་འཕྲྫོ་བཤྫོལ་བ། ཨེ་ཀར་ཚད་རྩིས་
abreast parlour བགོ་བཤའ།
བཞྫོ་ར། ཨོམ་བཞྫོ་ས། actinobacillosis
abscess ཁ་རིམས་ནད།
རྣག actinomycosis
absorb ཁ་གློའི་རྣག་ནད།
སིམ་པ། activate
absorption ནུས་རུང་བཟྫོ་བ།
སིམ་འཛུལ། activated sludge
abstract ནུས་རུང་འདམ་རབ།
ཆུ་དྲང་བ། activator
abstraction ནུས་རུང་བཟྫོ་མི།
དྲང་འཐེན། active ingredient
acceptable daily intake ནུས་རུང་གཙྫོ་རས།
ཉིན་བསྟར་ actuals
ཐྫོན་མཛྫོད།
མཁོ་ཟས།
access acute
ཆོག་ས། ཚབས་ཆེན།
accommodation land additive
གླ་སྤྲྫོད་ས་ཆ། སྦྱྫོར་རས།
acid addled egg
སྐྱུར་རས། སྒོང་རྡྫོག་རུལ་རུལཝ།
acid rain adipose
དུག་ཆར། ཚི་ལུ་ཅན།
acid soil adipose tissue
སྐྱུར་ས། ཚི་ལུའི་རྩ་རྒྱུས།
acidification admixture
སྐྱུར་བཅོས། བསྲེས་རས།
acidify adulterate
སྐྱུརཔྫོ་བཟྫོ་བ། ལྷད་རྐྱབ་པ།
acidity adventitious
སྐྱུར་ཆ། སྡྫོང་པྫོ་ཚིགས་ར་ཅན།
acidophilus milk aerate
ཨོ་ཆགས། ཨོ་ཞྫོ། རླུང་འཛུལ་བ།
acidosis aeration
སྐྱུར་སྐྱོན། རླུང་སྫོར།
acquired lands aerial
ལེན་པའི་ས་ཆ། གནམ་ཁའི།
acquired lands aerial root
ཐྫོབ་གཞིས། གནམ་ར།
aerobic 6
aerobic agricultural engineer
སྲྫོག་རླུང་ཅན། སྫོ་ནམ་འཕྲུལ་
afforest དཔྫོན།
ཤིང་བཙུགས་པ། agricultural extension
afforestation སྫོ་ནམ་རྒྱ་སྐྱེད།
ཤིང་བཙུགས་ལཱ། agricultural extension centre
afterbirth སྫོ་
མངལ་རྫོགས།
ནམ་རྒྱ་སྐྱེད་ལྟེ་བ།
aftermath agricultural holding
ཧྫོ་ལྕུག སྫོ་ནམ་གཞི་རྟེན་
agalactia སྡེ་ཕྲན།
ཕག་ནད། agricultural labourer
age སྫོ་ནམ་ལས་མི།
བསྲིང་བ། agricultural land
agglutination སྫོ་ནམ་ས་ཆ།
མཉམ་སྦྱྫོར། agricultural land classification
aggregate
(ALC)
ཕུང་།
སྫོ་ནམ་ས་ཆའི་དབྱེ་ཁག
agist agricultural policy
རྩྭ་ཁར་གཏང་བ། སྫོ་ནམ་སྲིད་བྱུས།
agistment agricultural pollution
རྩྭ་རིན། སྫོ་ནམ་བཙྫོག་
agitator ལྷད།
བཏྫོན་འཕྲུལ། agricultural products
agrarian སྫོ་ནམ་ཐྫོན་སྐྱེད།
ས་བྱེལ་ཅན། agricultural revolution
agri སྫོ་ནམ་རྩ་སྒྱུར།
སྫོ་ནམ། agricultural waste
agri-biotechnology སྫོ་ནམ་རག་རྫོ།
སྐྱེ་ལྡན་སྫོ་ནམ་ agriculturalist
སྫོ་ནམ་ཞིང་པ།
འཕྲུལ་རིག
agribusiness agriculture
སྫོ་ནམ་ཚྫོང་འབྲེལ། སྫོ་ནམ།
agricultural agriculture Acts
སྫོ་ནམ་གྱི། སྫོ་ནམ་བཅའ་ཡིག
agricultural burning agriculture aevelopment
ས་ྫོནམ་རག་རའིྫོ ་མེ།
agricultural development scheme
སྫོ་ནམ་གོང་འཕེལ་ལས་འཆར།
programme
སྫོ་ནམ་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ། agriculture marketing services
agricultural diversification སྫོ་
སྫོ་ནམ་
ནམ་ཚྫོང་འབྲེལ་ཞབས་ཏྫོག
སྫོར་འགྱུར། agriculture machinery centre
agricultural economist སྫོ་
སྫོ་ནམ་དཔལ་
ནམ་འཕྲུལ་ཆས་ལྟེ་བ།
འབྱྫོར་པ།
7 animal husbandry
agri-environment scheme alligator
སྫོ་ནམ་ ཆུ་སྲིན་ཁ་རིང་།
མཐའ་འཁོར་ལས་འཆར། allocation
agri-food བགོ་བཤའི་ཐྫོབ་ལམ།
སྫོ་ནམ་ཟ་ཆས་དབྱེ་ཞིབ། allot land
agri-tourism ས༌ཆ༌སྤྲྫོད༌ནི།
སྫོ་ནམ་བལྟ་བཤལ། allotment
agro forests བགོ་བཤའ། བགོ་སྤྲྫོད།
སྫོ་ནམ་ནགས་ཚལ། allotment of burrs
agrobiodiversity ལྦཝ་སྐལ་སྤྲྫོད།
ས་ྫོནམ་སྐྱེ་ལྡན་རིགས་སྣ། allotment of land
agrochemical industry ས་ཆའི་སྐལ་སྤྲྫོད།
སྫོ་ནམ་རས་ allotment of timber
ཤིང་ཆ་སྐལ་སྤྲྫོད།
སྦྱྫོར་བཟྫོ་གྲྭ།
agrochemicals alm
སྫོ་ནམ་རས་སྦྱྫོར། ལ་ཁའི་རྩྭ་འབྲྫོག
agroecology almond
སྫོ་ནམ་སྐྱེ་དངོས་རིག་པ། རྒྱ་གར་སྟར་གོ།
agroecosystem almond oil
སྫོ་ནམ་སྐྱེ་ལྡན་རིམ་ རྒྱ་གར་སྟར་གོའི་མར་ཁུ།
ལུགས། alp
agroforestry ལ་ཁའི་རྩྭ་འབྲྫོག
སྫོ་ནམ་ནགས་སྐྱོང་རིག་པ། alpine pastures
agroindustry ལ་ཁའི་རྩྭ་འབྲྫོག
སྫོ་ནམ་བཟྫོ་གྲྭ། alpine plants
agronomist ལ་ཁའི་སྔོ་ཤིང་།
སྫོ་ནམ་སླྫོབ་སྦྱྫོང་པ། alternate husbandry
agronomy སྐོར་རྒྱབ་
སྫོ་ནམ་སླྫོབ་སྦྱྫོང་།
འཛུགས་སྐྱོང་།
air layering alternative agriculture
རླུང་ཁེབས། སྫོར་ཚབ་སྫོ་
air pollution ནམ།
བཙྫོག་རླུང་། alternative crops
albino སྫོར་བཏབ་ལྫོ་ཐྫོག
པགས་ནད་སྐྱ་ཐལ། alternative technology
albumen སྫོར་ཚབ་
སྒོང་དཀར།
འཕྲུལ་རིག
albumin ammonia
བཅུད་ཟས། དྲི་ཅན་རས་རླངས།
alder amoeba
སྒ་མ་ཤིང་། འགྱུར་འབུཔ།
aleurone angelica
སྫོན་པགས་བཅུད་ཟས། ག་བུར་ཤིང་།
algae animal husbandry
སྐྱུ་རུ། སྒོ་ནྫོར་གསྫོ་སྐྱོང་།
animal inspector 8
animal inspector arboriculture
སྒོ་ནྫོར་ཞིབ་དཔྱདཔ། ཤིང་རིགས་འཛུགས་སྦྱྫོང་
animal welfare རིག་པ།
སྒོ་ནྫོར་ཕན་བདེ། area
annual ring ས་ཁོངས།
ལྫོ་ཚད་འཁོར་རིམ། arecanut
ant རྡྫོག་མ།
གྱོག་མྫོ། arenaceous
antenna བྱེམ་ཁོག་ཁོ།
ཚྫོར་རྭ། arenaceous soils
anther བྱེ་ས།
ཟེའུ་འབྲུ་ཕྫོ། argillaceous
antifungal འདམ་ཁོག་ཁོ།
ཧམ་སྨན། argillaceous soils
antler འདམ་ས།
ཤ་བའི་རྭཝ། arid
apex ས་སྐམ་རྡྫོ་སྐམ།
རྩེ། སྤྱི་ཏྫོག aridity
apiary ས་སྐམ་རྡྫོ་སྐམ།
སྦྱངམ་གསྫོ་ཁང་། artesian well
apiculture ཆུ་དྫོང་།
སྦྱངམ་གསྫོ་སྐྱོང་། arthropod
apple ཚིགས་རིམ་སྲྫོག་ཆགས།
ཨེ་པཱལ། artichoke
apricot འདབ་མ་པད་ཚྫོད།
མངར་རིས་ཁམ། artificial fertilizer
aqua farming རས་ལུད།
ཉ་གསྫོ་སྐྱོང་། artificial insemination
aquaculture ཕ་སྫོན་ཁབ།
ཉ་གསྫོ་སྐྱོང་། artificial manure
arable བཅོས་ལུད།
སྫོ་ནམ་ས་ཞིང་། asexual
arable crops འདྫོད་བྲལ།
སྫོ་ནམ་ལྫོ་ཐྫོག asparagus
arable farming ཉ་ཁག་ཅུ།
སྫོ་ནམ་ཞིང་ལཱ། ass
arable land བྫོང་ཀུ།
སྫོ་ནམ་ས་གཞི། assortive mating
arable soil སྣ་བསྲེས་འདྫོད་སྤྱྫོད།
སྫོ་ནམ་ས་ཆ། attested area
arable weed སེམས་ཅན་ནད་མེད་ས་
ལྫོ་ཐྫོག་ཧྫོན་ལྡུམ།
ཁོངས།
arbor aubergine
ཤིང་སྡྫོང་། དྫོ་ལྫོམ།
arboretum auction
སྐྱེད་ཚལ། རིན་བསྡུར་ཚྫོང་སྒྱུར།
9 baulk
auction Lots bamboo area
རིན་བསྡུར་ས་ཁོངས། སྤག་ཤིང་ས་ཁོངས།
auction materials banana
རིན་བསྡུར་རྒྱུ་ཆ། ངང་ལག
authorized forest officer barasingha (swamp deer)
དབང་སྤྲྫོད་ ཤཝ་རྒྱས་
ནགས་ཚལ་འགོ་དཔྫོན། རྭ་བཅུ།
autumn crop bare
སྟྫོན་ཐྫོག སྟྫོངམ།
autumn fern bare fallow
སྟྫོན་སྐྱེས། ཞིང་སྟྫོངམ།
avian flu bareback
བྱ་ནད། རྒྱབ་སྟྫོང་།
aviary bark
བྱ་ཁྱིམ། ཤིང་ལྤགས།
avocado barking
གུ་ལི། ཤིང་ལྤགས་བཤུབ་ནི།
away-going crop barking deer
ཐུན་མྫོང་མཇུག་ཐྫོག ཀ་ཤ།
awn barley
ཧིང་མགུ། ནག
baby beef barn
བྫོའུ་ཅུང་ཤ། གཞིས་ཁྱིམ།
backcrossing barren
བར་བཙའ། ས་སྐྱོ་དྲགས།
bacteria barren area
ཕྲ་འབུཔ། ས་སྟྫོངམ།
badlands barrener
ཞིང་ངན། མངལ་སྟྫོངམ།
bag barrow
ཨོམ་མའི་འགག ཕགཔ་ཤེད་ཕབ།
bagasse barter
གུན་ཆ་ཨམ་སྐྱག བརྗེ་ཚྫོང་།
bail basin irrigation
༡ རྟ་ར། ༢ བཞྫོ་ར། ཞིང་ཆུ་འཁྱིལ་ས།
bailiff basmati
ཞིང་གཉེར། བཱསི་མ་ཏི།
bait bastard fallow
རྟ་ཆག ཁ་ལྷྫོག་ཞིང་སྟྫོང་།
bald faced battery
གདྫོང་དཀར། བྱའི་དྲྭ་ཚང་།
bale battery farming
བམ་ཆག བྱ་གསྫོ་ཁང་།
bamboo baulk
སྦ། སྤག་ཤིང་། ཞིང་མཚམས།
beam 10
beam bident
གཉའ་ཤིང་། ལུག་ལྫོ་གཉིསམ།
bean bifoliate
སྲནམ་ཅུམ། འདབ་གཉིསམ།
beck billy goat
ལུང་ཆུ། རྫོང་ཆུ། ར་པྫོད། ར་ཕྫོ།
bed bin
ས་སྐྱོར། བངམ།
bed bug bindweed
འདྲེ་ཤིག འཁྲི་རྩྭ།
bedding biodegradable
སྫོག ཡབ། རུལ་བཏུབ་པའི།
bee biodiversity
གསེར་སྦྱངམ། སྐྱེ་ལྡན་རིགས་སྣ།
beech biogas
ཚ་ཚི་ཤིང་། ཨ་རླུང་།
beef bioinsecticide
ནྫོར་ཤ། སྐྱེ་ལྡན་འབུཔ་སྨན།
beef bull biological control
ཤ་གླང་། སྐྱེ་ལྡན་བཀག་འཛིན།
beef cow biological corridor
ཤ་ནྫོར། སྐྱེ་ལྡན་བར་ལམ།
beehive biomethanation
སྦྱང་ཚང་། ཨ་རླུང་བཟྫོ་ལུགས།
beekeeper biotechnology
སྦྱངམ་གསྫོ་མི། སྐྱེ་ལྡན་ཐབས་རིག
beet birch
གཡུང་རྡྫོག སྟག་པ།
beetle bird
ཨ་ཝ་གླང་། འདབ་ཆགས། བྱ།
beetroot bird cherry
གཡུང་རྡྫོག བྱ་ཚལ་ལུ།
bellwether bird flu
ལུག་གི་སྣ་ཁྲིདཔ། བྱ་ནད།
beneficial insect bit
ཕན་འབུཔ། སྲབ།
berry bitter gourd
སྤང་ཚལ་ལུ། ཚེར་མ་ཚལ་ལུ། ཁག་ཏེགམ།
སྦལཔ་ཚལ་ལུ། bitter pit
Bhutan agriculture and food ཨེ་པཱལ་ནད།
black disease
regulatory authority
མཆིན་ནད།
འབྲུག་སྫོ་ནམ་
black dot
དང་ཟ་སྤྱྫོད་ཁྲིམས་དྫོན་དབང་འཛིན།
ནག་ཐིག
bid price black tea
རིན་བཀོད། ཇ་ཐང་།
