Table Of ContentENDOMETR!OZ!S
Güncel Yönetim
ve
Gelecek Akımlar
"!
!
ENDOMETR!OZ!S
Güncel Yönetim
ve
Gelecek Akımlar
Juan A García-Velasco
MD PhD
Medikal Direktör
IVI, Madrid, !spanya
Doçent
Rey Juan Carlos Üniversitesi
Madrid, !spanya
Botros RMB Rizk
MD MA FACOG FACS HCLD FRCOG FRCS (C)
Profesör ve Ba"kan
Reprodüktif Endokrinoloji ve !nfertilite Bölümü
Medikal ve Bilimsel Direktör
ABD IVF Programı
Güney Alabama Üniversitesi Tıp Fakültesi
Alabama, ABD
Çeviri Editörü
Prof. Dr.Engin Oral
!stanbul Üniversitesi, Cerrahpa"a Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Do#um Anabilim Dalı, Reprodüktif Endokrinoloji Bilim Dalı
""!
!
Jitendar P Vij
Jaypee Brothers Medical Publishers (P) Ltd
Tarafından yayınlanmı!tır.
!irket Ofisi
4838/24 Ansari Road, Daryaganj, New Delhi 110 002, India,
Phone: +91-11-43574357, Fax: +91-11-43574314
Lisanslı Ofis
B-3 EMCA House, 23/23B Ansari Road, Daryaganj, New Delhi 110 002, India
Phones: +91-11-23272143, +91-11-23272703, +91-11-23282021,
+91-11-23245672, Rel: +91-11-32558559 Fax: +91-11-23276490, +91-11-23245683
e-mail: [email protected], Website: www.jaypeebrothers.com
!ubeler
q 2/B, Akruti Society, Jodhpur Gam Road Satellite
Ahmedabad 380 015 Phones: +91-79-26926233, Rel: +91-79-32988717
Fax: +91-79-26927094 e-mail: [email protected]
q 202 Batavia Chambers, 8 Kumara Krupa Road, Kumara Park East
Bengaluru 560 001 Phones: +91-80-22285971, +91-80-22382956
+91-80-22372664, Rel: +91-80-32714073
Fax: +91-80-22281761 e-mail: [email protected]
q 282 IIIrd Floor, Khaleel Shirazi Estate, Fountain Plaza, Pantheon Road
Chennai 600 008 Phones: +91-44-28193265, +91-44-28194897
Rel: +91-44-32972089 Fax: +91-44-28193231 e-mail: [email protected]
q 4-2-1067/1-3, 1st Floor, Balaji Building, Ramkote Cross Road
Hyderabad 500 095 Phones: +91-40-66610020
+91-40-24758498, Rel:+91-40-32940929
Fax:+91-40-24758499, e-mail: [email protected]
q No. 41/3098, B & B1, Kuruvi Building, St. Vincent Road
Kochi 682 018, Kerala Phones: +91-484-4036109, +91-484-2395739
+91-484-2395740 e-mail: [email protected]
q 1-A Indian Mirror Street, Wellington Square
Kolkata 700 013 Phones: +91-33-22651926, +91-33-22276404
+91-33-22276415, Rel: +91-33-32901926
Fax: +91-33-22656075, e-mail: [email protected]
q Lekhraj Market III, B-2, Sector-4, Faizabad Road, Indira Nagar
Lucknow 226 016 Phones: +91-522-3040553, +91-522-3040554
e-mail: [email protected]
q 106 Amit Industrial Estate, 61 Dr SS Rao Road, Near MGM Hospital, Parel
Mumbai 400012 Phones: +91-22-24124863, +91-22-24104532,
Rel: +91-22-32926896 Fax: +91-22-24160828, e-mail: [email protected]
Kuzey Amerika Ofisi
1745, Pheasant Run Drive, Maryland Heights (Missouri), MO 63043, USA, Ph: 001-636-6279734
e-mail: [email protected], [email protected]
Orta Amerika Ofisi
Jaypee-Highlights Medical Publishers Inc. City of Knowledge, Bld. 237, Clayton, Panama City, Panama Ph: 507-317-0160
Endometriozis: Güncel Yönetim ve Gelecek Akımlar
2010, Jaypee Brothers Medical Publishers
Her hakkı saklıdır. Bu yayının hiçbir bölümü, öncesinde editörlerden ve yayıncı kurulu!tan yazılı izin alınmaksızın
ço"altılamaz, geri dönü!üm sisteminde depolanamaz veya herhangi bir !ekil veya yolla yayınlanamaz: elektronik,
mekanik, fotokopi, kayıt veya di"er !ekiller.
Bu kitap, yazarların sa!ladı!ı materyalin orijinal oldu!una yönelik iyi niyetle basılmı"tır. Materyalin do!rulu!undan emin olmak için
gerekli her türlü çaba sarf edilmi"tir ama yayıncı, yazıcı, ve editörler kazara olan herhangi bir hata(lar)dan sorumlu tutulamaz. #htilaf
halinde tüm yasal konular sadece Delhi yasalarıyla çözümlenecektir.
#lk Baskı: 2010
ISBN 978-81-8448-808-1
Türkçe hakları için: IntroMed (www.intro-med.com)
"""!
!
En güçlü destekçilerim ve
en büyük motivasyonum
Carmela, Maria ve Jaime’ye
– Juan A García-Velasco
Çok sevgili e!im ve hayat yolda!ım
Mary’ye a!kı, deste"i
ve fedakarlı"ı için
– Botros RMB Rizk
"#!
!
Yazarlar
A Schally Anna Sokalska Botros RMB Rizk
Veterans Affairs Medical Department of Obstetrics Professor and Head
Center and South Florida Gynecology and Division of Reproductive
VA Foundation for Research Gynecological Oncology, Endocrinology and
and Education, Miami, and Karol Marcinkoswski Infertility, Medical and
Department of Pathology University of Medical Scientific Director, USA IVF
and Division of Hematology Sciences Program
and Oncology Department Poland University of South
of Medicine, the Miller Alabama
School of Medicne, Antoni J Duleba College of Medicine,
University of Miami Miami, Department of Obstetrics Alabama, USA
Florida, USA and Gynecology, University
of California Davis, Bruno Borghese
Alka Prakash Sacramento, California, USA Université Paris Descartes
University Department of Service de Gynécologie
Obstetrics and Gynaecology Antonio Pellicer Obstétrique II et Médecine
University of Cambridge Fundación IVI de la Reproduction
United Kingdom Instituto Universitario IVI Unité de Chirurgie
Valencia University, Gynecologique CHU
Anabel Salazar Valencia, Spain Cochin-Saint Vincent de
IVI Madrid Paul Paris, France
Rey Juan Carlos University Antoine Watrelot
Madrid, Spain Centre de recherché et Carlos Simón
d´Etude de la Stérilité, Lyon, Fundación IVI
Andre van As France Instituto Universitario
Repros Therapeutics Inc IVI Valencia University
The Woodlands, Texas, USA Ashok Agarwal Valencia, Spain
Professor of Surgery and Caroline E Gargett
Andrea G Edlow Director Centr for Women's Health
Department of Obstetrics Center for Reproductive Research Monash Institute
and Reproductive Biology, Medicine of Medical Research and
Brigham and Women's Infertility, and Sexual Monash University
Hospital; Harvard Medical Function Department of Obstetrics
School, Boston, Glickman Urological and and Gynaecology, Monash
Massachusetts, USA Kidney Institute and Medical Center
Department of Obstetrics Clayton, Victoria, Australia
Andrew Prentice and Gynecology, The
University Department of Cleveland Clinic Carolyn JP Jones
Obstetrics and Gynaecology Foundation, Cleveland, USA Maternal and Fetal Research
University of Cambridge Centre School of Clinical
United Kingdom Attila Bokor and Laboratory Science,
Leuven Unoversity Center Univeristy of Manchester
Anjali Chandra Dept of Obstetrics and UK
Center for Reproductive Gynecology
Medicine, Glickman UZ Gastthuisberg, 3000 Chakib M Ayoub
Urological and Kidney Leuven, Belgium MBA, Associate Professor
Institute and Obstetrics- Department of
Gynecology and Women’s Anesthesiology
Health Institute; Cleveland American University of
Clinic, Cleveland, USA Beirut
Beirut, Lebanon
Clinical Assistant Professor
Department of
Anesthesiology
Yale University School of
Medicine
New Haven, CT USA
"!
!
Charles Chapron Edurne Novella-Maestre Ioannis Vasilopulos
Service de Gynécologie Valencia University Université Paris Descartes
Obstétrique Valencia, Spain Hôpital Cochin, Reprod
II et Médicine de la Endocr and Infertility, Dept
Reproduction Emile Daraï of Ob Gyn II, Paris, France
Unité de Chirurgie Service de Gynécologie-
Gynécologique Obstétrique, Hôpital Tenon, Irving M Spitz
CHU Cochin-Saint Vincent Assistance Publique des Institute of Hormone
de Paul Hôpitaux de Paris, Reseach and Ben Gurion
Paris, France Université Pierre et Marie University of the Neveg
Curie, Paris, France Jerusalem, Israel
Charles Countant
Service de Gynécologie- Engel, JB Isabelle Streuli
Obstétrique Hôpital Tenon, Universitätsfrauenklinik Department of Obstetrics
Assistance Publique des Würzburg, Würzburg, and Gynecology, Hôpital de
Hôpitaux de Paris, Germany Morges
Université Pierre et Marie Switzerland
Curie, Paris, France Eric S Surrey
Colorado Center for Jaques Donnez
Christopher B Rizk Reproductive Medicine Lone Department of Gynecology
Rice University Tree, CO, USA Université Catholique de
Houston, Texas Louvain
USA Felice Petraglia Cliniques Universitaires
Obstetrics and Gynecology St Luc, Brussels, Belgium
David Redwine Department of Pediatrics
St. Charles Medical Center Obstetrics and Reproductive Jean-Christophe Lousse
Bend, Oregon Medicine Department of Gynecology
USA University of Siena, Siena, Université Catholique de
Italy Louvain Brussels, Belgium
David Smart
Enovapharma Francisco Domínguez Jean Squifflet
London, United Kingdom Fundación IVI Department of Gynecology
Instituto Universitario Université Catholique de
Deborah Eapen IVI Valencia University Louvain Brussels, Belgium
Center for Reproductive Valencia, Spain
Medicine Glickman José Schneider
Urological and Kidney Friedrich Wieser Department of Obstetrics
Institute and Obstetrics- Department of and Gynaecology, Rey Juan
Gynecology and Women’s Gynecology and Obstetrics Carlos University, Madrid,
Health Institute Cleveland Emory University School of Spain
Clinic, Cleveland, USA Medicine Atlanta, Georgia,
USA Juan A García-Velasco
Dominique de Ziegler Medical Director, IVI
Université Paris Descartes, Gareth C Weston Madrid, Spain
Service de Gynécologie Center for Women’s Health Associate Professor, Rey
Obstétrique II et Médecine Research Juan Carlos University,
de la Reproduction, Unité de Department of Obstetrics Madrid, Spain
Chirurgie Gynecologique, and Gynaecology and
CHU Cochin-Saint Vincent Monash Institute of Medical Juan Balasch
de Paul, Paris, France Research Professor and Chairman,
Monash University Institute Clinic of
Donald P Brawn Melbourne, Australia Gynecology, Obstetrics and
Institute for the Study and Neonatology. Hospital
Treatment of Endometriosis Gil Dubernard Clinic
Chicago, IL, USA Service de Gynécologie- Institut d´Investigacions
Obstétrique, Hôpital Tenon, Biomèdiques August Pi I
Edgardo Somigliana Assistance Publique des Sunyer (IDIBAPS), Facultad
Fondazione Hospédale Hôpitaux de Paris, of Medicine-University of
Maggiore Policlinio, Université Pierre et Marie Barcelona Barcelona, Spain
Mangiagalli e Regina Elena Curie, Paris, France
Milan, Italy Karamouti M
Department of Obstetrics
and Gynecology, University
of Crete
Greece
""!
!
Lone Hummelshoj Mary Lou Ballweg Rana Skaf
Endometriosis.org President/Executive FACOG Active Staff
London, England Director Greenwood OBGYN
Endometriosis Association Associates Greenwood, MS
Luciano G Nardo (International) USA
Department of Reproductive USA
Medicine Richard P Dickey
St Mary’s Hospital, Michelle Nisolle Clinical Professor and
Manchester, UK Gynecology-Obstetrics Division Head
Maternal and Fetal Health Department CHR de la Louisiana State University
Research Centre, School of Citadelle and
Clinical and Laboratory University of Liège, Belgium Medical Director, Fertility
Science, University of Institute of New Orleans,
Manchester, UK Mohamed Aboulghar New Orleans
Professor of Obstetrics and Louisiana, USA
Makrigiannakis A Gynecology Faculty of
Department of Obstetrics Medicine, Cairo University Roberto Matorras
and Gynecology, University Egypt Human Reproduction Unit
of Crete Department of Obstetrics
Greece Mohamed FM Mitwally and Gynecology, Cruces
Reproductive Endocrinology Hospital
Marc Bazot and Infertility Specialist País Vasco University,
Service de Radiologie, TCART (Toronto Center for Baracaldo Vizcaya, Spain,
Hôpital Tenon, Assistance Advanced Reproductive and IVI-Bilbao, Spain
Publique des Hôpitaux de Technology), University of
Paris, Université Pierre et Toronto Robert F Casper
Marie Curie Paris, France Toronto, Ontario, Canada Reproductive Endocrinology
and Infertility Specialist
Marc Princivalle P Cobos TCART (Toronto Center for
Enovapharma Human Reproduction Unit Advanced Reproductive and
London, United Kingdom Department of Obstetrics Technology), University of
and Gynecology, Cruces Toronto
Marc R Laufer Hospital Toronto, Ontario, Canada
Chief of Gynecology, País Vasco University
Department of Surgery, Baracaldo, Vizcaya, Spain Robert N Taylor
Children’s Hospital; Department of Gynecology
Division of Reproductive P Nervo and Obstetrics, Emory
Endocrinology Department Gynecology-Obstetrics University School of
of Obstetrics Department CHR de la Medicine, Atlanta, Georgia,
Gynecology and Citadelle USA
Reproductive Biology University of Liège, Belgium
Brigham and Women’s Roman Rouzier
Hospital Harvard Medical Paola Vigano Service de Gynécologie-
School, Boston AO Sant’Anna, Como and Obstétrique, Hôpital Tenon,
Massachusetts, USA Center for Research in Assistance Publique des
Obstetrics and Gynecology Hôpitaux de Paris,
Marcos Ballester (CROG), Milan, Italy Université Pierre et Marie
Service de Gynécologie- Curie, Paris, France
Obstétrique, Hôpital Tenon, Peter AW Rogers
Assistance Publique des Center for Women’s Health Ronald D Wiehle
Hôpitaux de Paris, Research Repros Therapeutics Inc
Université Pierre et Marie Department of Obstetrics The Woodlands, Texas, USA
Curie, Paris, France and Gynaecology and
Monash Institute of Medical Sajal Gupta
Marie-Madeleine Dolmans Research Center for Reproductive
Department of Gynecology Monash University Medicine
Université Catholique de Melbourne, Australia Glickman Urological and
Louvain Brussels, Belgium Kidney Institute and
Pascale Jadoul Obstetrics-Gynecology and
Marina Bellavia Department of Gynecology Women’s Health Institute;
Unité de medicine de la Université Catholique de Cleveland Clinic, Cleveland,
Reproduction, CHUV, Louvain Brussels, Belgium USA
Lausanne, Switzerland
"""!
!
Stefano Luisi Sun-Wei Guo Tony G Zreik
Obstetrics and Gynecology Renji Hospital and Institute MBA, Associate Professor
Department of Pediatrics of Assistant Dean for Clinical
Obstetrics and Reproductive Obstetric and Gynecologic Affairs
Medicine University of Siena Research Dept OB/GYN, Lebanese
Siena, Italy Shanghai Jiao Tong American University School
University of Medicine
School of Medicine Beirut, Lebanon
Shubbangi Kesavan
Shanghai 200001, China Clinical Assistant Professor
Center for Reproductive
Dept of Obstetrics,
Medicine, Glickman
Urological and Kidney Gynecology and
Reproductive Sciences, Yale
Institute and Obstetrics- Thomas M D´Hooghe
University School of
Gynecology and Women’s Leuven Unoversity Center
Medicine
Health Institute; Cleveland Dept Obstetrics and
New Haven, CT USA
Clinic Gynecology
Cleveland, USA UZ Gastthuisberg, 3000
Leuven, Belgium W Paul Dmowski
Institute for the Study and
Treatment of Endometriosis
Chicago IL, USA
"#!
!
Çevirenler
Abdullah Karaer Bülent Berker Hakan Çakmak
Y.Doç.Dr! Prof. Dr. Uzman Dr.
!nönü Universitesi Tıp Ankara Üniversitesi Tıp Kaliforniya Üniversitesi San
Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Francisco (UCSF)
Do"um Anabilim Dalı Do"um Anabilim Dalı Kadın Hastalıkları ve Do"um
Anabilim Dalı
Adil Hakan !lhan Engin Oral Reprodüktif Endokrinoloji ve
Uzman.Dr Prof. Dr. !nfertilite Bilim Dalı
#i$li Etfal E"itim ve Ara$tırma Cerrahpa$a Tıp Fakültesi
Hastanesi 1.Kadın Hastalıkları Kadın Hastalıkları ve Do"um Hulusi Bülent Zeynelo"lu
ve Do"um Klini"i Ba$asistanı Anabilim Dalı, Prof. Dr.
Reproduktif Endokrinoloji Bilim Ba$kent Üniversitesi Tıp
Banu Kumbak Aygun dalı Fakültesi Kadın Hastalıkları ve
Doç.Dr Do"um Anabilim Dalı Üremeye
Fırat Üniversitesi Kadın Eray Çalı$kan Yardımcı Teknikler Merkezi
Hastalıkları ve Do"um Doç. Dr.
Anabilim Dalı Kocaeli Universitesi Kadın !brahim Yalçın
IVF Üniversitesi Hastalıklarıve Do"um Anabilim Dr.
Dalı Ankara Üniversitesi Tıp
Barı$ Ata Fakültesi Kadın Hastalıkları ve
Uzman.Dr. Ercan Yılmaz Do"um Anabilim Dalı
Uluda" Üniversitesi Kadın Y. Doç. Dr.
Hastalıkları ve Do"um !nönü Üniversitesi Tıp !lknur Çitil
Anabilim Dalı, Üremeye Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Uzman Dr.
Yardımcı Tedaviler Merkezi Do"um Anabilim Dalı International Hospital
Kadın Hastalıkları ve Do"um
Begüm Aydo"an Erkan Alata$ Bölümü
Dr. Prof. Dr. Üreme Sa"lık Merkezi
Cerrahpa$a Tıp Fakultesi Pamukkale Üniversitesi Kadın
Kadın Hastalıkları ve Do"um Hastalıkları ve Do"um Koray Elter
Anabilim Dalı Anabilim Dalı Prof. Dr.
Trakya Üniversitesi Tıp
Berfu Demir Gonca !mir Yenicesu Fakültesi
Uzman. Dr. Doç Dr. Kadın Hastalıkları ve Do"um
Etlik Zübeyde Hanım Kadın Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Anabilim Dalı
Hastalıkları E"itim ve Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve
Ara$tırma Hastanesi Do"um Anabilim Dalı
Berna Halilo"lu
Doç. Dr.
Maltepe Üniversitesi Tıp
Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Do"um
Anabilim Dalı
"!
!
Description:Ashok Agarwal. Professor of Surgery and. Director. Center for Reproductive. Medicine. Infertility, and Sexual. Function. Glickman Urological and. Kidney Institute and. Department of Obstetrics and Gynecology, The. Cleveland Clinic. Foundation, Cleveland, USA. Attila Bokor. Leuven Unoversity Center.