Elogio della menzogna - Per una storia naturale dell'inganno

297 Pages·1999·15.56 MB·Italian

by  Sommer, Volker

«Ldào viem pelraal eggdeed li voread reel l'edsisveorrleaei t rir,i ­
nuncimaabsisliidm ive i stciah iamcaanmou ffamienngtaonm,ne on,­
zognraa,g girNoe.l glaar tar par edaetp orreida eda, v elreeg ambe
.lunsgohnelo eb ugineo,nl av eridcihceai mtaàe sscerre dumtean:­
tieri en gannfaarnenp oa rdteel lloat itnat ersppeeclria sf oipcraa v­
vivenQzuae.s ptear èò s oluon ap ardteel vlear iPtoài.c lhapé i a
apparenszeac,o ncduogi l iin divdiedluslitae ssspae ccioes tituireb­
beruonm ondionc uiim ascehl ief emmicnien guetatmamnioc,c ano
ot raspiordaonrsooe snit poerri indicarsi irle cciapmrmoicnaom,e nte
ei nc uiip aderl ie m adrmie ttoinngo u ardili oarp oi ccdoalpiie ri­
coldie lvliat èa d,a werion gannevole».
Attravuensr esror caotnof rtornuatn oav astlae tterfaitluorsao fica,
socioleoa gnitcrao poleo pgiii rùce ac ernitsiu dletlarltiaic erca bio­
logiecdea t ologica,f aqS uopimi maezprzu al dietlacl oan vinzione
generaldmiefnftcuehs ema e napreeir nl a siop ropcroin spesciiaf ici
unap eculidaerlilt'àu oopmpou,ur nea m anifestcaozliloantee rale
delclual tNuerlalp.ar ospedtetlimlvoaad erbniao loegvioal uzioni­
sti,lc ama enzogantat ralv'eirnsmtaoe nrdoao n imaevl ies volugnea
precfiusnaz icohnene o,nc oincaifdfeac totniop l r incdiepliclooa n ­
servazdieolnslepa e ciTer.iv setrei dticà u -i awertSeo mme-r
occoprrreen daetrtseoe nzial lusnioongn iipà,e rri cadiennr ueo ve
formdeid arwinsioscmiooa blieo logniosrmmoa tmiavp ae,cb-r e
allnao stirmam agidneel la nea dteulrla' eusmsaenreoe a in ostri
steisdseiae ltiiu cniab aspei rùe aliesc toincsoa pevole.
VolkSeorm m,en ratnoel l954h,a c ompiutodi bs itouldocigh iiam,i ca
et eoloaglila' UnidviGe ortstiitenàdg è a a ttualmpernotfee sdsio re
antropoelvoogliuaz ioaniiis'tUinciaCv oelrlsedigityLe o ndrHaa .
svoolrtiog irniacleirs cuchloe m portasmoecniteao l see ssduepraiil ­e
matiinpa, r ticodlealrslece i mmainet ropomnoerlrfleeeg, i doensertii ­
ched eslu bcontiinndeinatneo .
Saggi scientifici

Volker Sommer
Elogdieol mlean zogna
Per una storia naturale dell'inganno
Bollati Boringhieri
Priemdai zigeonnne1a 9i9o9
© 199B9o llBaotrii ngehdiietrsoi.r reT. oLr,i cnoor,Vs iot toErmiaon ueIll8e 6
Id iridtimt eim orizzealzeitoctnared,o ir n iiproduezd iiao dnaaetm tenttoolt eoa
parzcioaqnlu ea lsiasi mezmzioc r(oecfl oiecml opmpr fieoest io sits aotniroci hsee)r vati
StampianIt toa dlailSalat am ptard eiT orino
ISBN8 83-931-134-9
Titoolroig iLnoabdl eLeru gTeii.u scuhunSndeg l bstbbeeTiti reuurngM d e nsch
© 199C2. BHe.c k'Vsecrhlea gsbuchhanBdelc,ukM n)iign c(hOesnc ar
TraduzdiiPo ineeBr uod inich
Stampsauct aor ptaal adteilnClaae r tMiielrieFa anbir iano
Indice
«Menzoeg nian gandneoml o nsdoon arcaatr»rr:oo e
9 r.
invaidta os lsvoeurnve i zio
r6 Quanldabo u gèin ae scesia:arf ienm ie zszuil blial ancia
2.
de'ltelica
Platoln'ei:g norèam neznaz ognIa7 ,S ant'Agosmteinntoe: chi
vuolien gannIa9r eL,u te«roal:l veo lte, unar obbuuosbntuaa­,
gia2»6, MachiaviellP lrii:n cniopnet emdai m enti2r8e ,J he­
rinngo:n s iv ivpee ra modri v eri3t àI,
34 3.L ac orasgaal rim amteitn,rp ar edeop nrdiee :a lcune
considedrira izstiuool nli: iinngtaenrnsop ecifico
L'ingacnonmoeq uestidoisn tei 3l4e ,L 'eternòtrdieamlni g­olo
metism4o5,
57 4·Q uan'dcèh leeb ughiaen nloeg ambleu ngQhueac?lo sa
din uovsou'i llngainnntor aspecifico
Inp rincieprilaaoV eriotn ào?:, 5 7 ible ndee lslpeac iuen:e rro6r3e ,
Ic onfdienbill uf6f6, I nformazcioomnmeea nipolazio7n4e ,
84 5.D arselat rasa c biem:rml eii',ne gatnantot ico nei primati
Duecentocinquaannetdadto8rt4éi ,O ccultDairset raArlrlee t­
tar9e0, L'impideigu ot enssiolcii a1l0i8, I ngannla'rien gan­
natorIIe3,
r7r 6G.l ain imali nleelg gpoennIols iivedereloll?li a
rapsperneztiaomneen tale
Mentalicsomnot croom portamenItI i s7m Loa,r icedrics ap ie­
gaziosneim pliIc23i ,I op enscoh et up enscih el upie nsIa2,9
Los peccdheilocl oan oscednisz eas tes1s3i5,
6 INDICE
r5r 7·L ogidce'alua ltionga:nm neontsierneaz rar ossire
Lap elllase a p iùl ungdae cle rveIl l5o ,LI a r epressdieosine en ­
timenIt5i8, L av itcao met eatdreol sloap ravvivIe6n6z Laa,
fedpeu òs muovelreme o ntagIn7e0, Laf iammedlellaml ean zo­
gnav itaIl8eo,
r87 8E.r roecr oin funseicloo nmim eracmiosor:o oi ngaen no
autoinngea'lnalbnmiot soeu sasle
Metafisdieclal 'amsoerses uIa8le7, S enif,i anceh oiv ulazione
nascosIt9a4,
205 9·I lli ngutargagvileoeis dt:eed e ellluas icnograte ed seel la
gioiaofsfaa bulazione
Ilb«o nt ond»e lflaal s2i0t5à ,U tildietlàfl iea b2Ie O,
2r6r oP.s icodleolgmlioaar a:l velear siutlàml ean zoègt nrai ste
mav era
Sociobiodloovgeireaed:e sse2rIe6, Ic anmio rdonsoe mprile
prim2o2,4
253 Note
253 Bibliografia
279 Inddiencioe m i
258 Indaincael itico
Eliodoge lal menzgona