Table Of ContentSTEYPEINN KER
�
'
EL'lNSTIDNETLO ·
·tENGUAJE
CÓMO ELL ENGUAJMEE NTE
CREA LA
Vers·id6en:
JoMsaén IugeGoloa n zález·
Alianza.Ed.i torial
--'-- ,---'-----J-'('ulo.ori-g---i--n--•l:.-·
Thel angulangser:i Hnocw/t .hM ei nCdr eaLtatsn guage
Priemread icieón•n A li•Pnszai comliongofr1a'9 :9 5
Primeerdai cieón1n t Ensa1y9o9191.:
Primerreai mpre2si0ó0n1:
Racrv::idsor odosl osd cri:chEolcr c.n rc:ndied oes othar d:i.r:í rrorcgpioJr.l. il:i· .i:).. qu ees r:Jblp�i: nasd ep risyi/óon
mulc:is.a demd.Lse la corsrpeondicinncdccsm ni1-:1dpoonrde .1s� 01p eyr juipc:iirqo:i.us i,e nrac proJujpi:hr1r:gni,a rcn.1
distribuyeern0 c:omunic:irpU.ebnie¡l mc:nct,e nr ot.loo e np arruen.;o bro.1 itcr.1.rh1c.i canrdrfiocú• :iutr. intru cf;ior •o
m:lci6inn,cc rt:1pcricóonc jccuc:1iuódns dSaj :i.end:i c u3lquti!pcodr e s oporQ ci.:ce1 muni1:;1¡¡d t:1.r adveb cualquier
mediot,il nu p rc...:c:ipucciuvrui t.:icldn.
© 199b4y S c<VPcinn kcr
© Edm.r .: AlianEz.id icoSri.a. Ml.A a, d 1i1d9,9 5l�. 9 92.0 01
CalJluea Ing naciod eLTu ecn•a , 281052:M7 a dricdd;<9 f1.3 93B BB B
ISBNB:4 -206-G732-3
Depós!.<igarlo: 1.101-2001
M.
s:
Fotocompoes iímcpiróens EiFóCAn,: A .
ParqIuned usc•rLasi al 288T5o0r redjeóA: nd oz( Madrid)
Monj11S•:
· Prin�eidnS pain
���----.;....----
Para Hárry y Roslyn Pinker,
qHem ed.i ereolnl enguaje
ÍNDICE
Prefacio..........................................................................................1....1... .... ..
Capit1ul.o E L!NSTttP"--lRTAOA DQUIRIVRN "- RTE· ····················· ··1·5·
Capít2u.l oCH ARLA1"AN..:E S. ....................2.5. .........................................
Capít3u.l oEL METNALÉS...................................................5.7. ..................
Capít4u.l oC óMO FUNCIONEAL L ENGUAJE························ ····8···7·· ······
Capít5ul.oP A LABRASP,A LABRAPSA,L ABRSA.................. .1..3..5.. .........
.C apít6ul.oL osS ONIOOÓESL S lLENC..!...O... .....................................1.7 3
Capít7u.l oCA BEZASP ARLANT,E. S............................................... ..2..1..1.
Capít8u.l oLA TORREO EB ABEL. ......:...... ............................... 2..5.3. ........
Capít9u.l oB EBÉN ACEH ABLANDO- DESCR!SELEC IELO..........2..8.7. .
Capít1u0l.oL osó RClANOS DELL ENGUAJyE LOSG ENESV E LA
GRAMÁTICA................................................................................3..2...5.. . ..
Capít1ul1o.E LB 10J3 ANG. ................................................................3..6 .3
Capít1u2l.oL os« ExPEROTS»E NL ENGUAJE...........................4..0...7 . ....
Capítu1l3o.E LDISEOfl DEL AM ENíE.,.....................................4...4..5.. ...
N<lt..a.t. .................................................................................................... . 4..75
:
Bibliografí.a..............................................................................48.. 9.. ..............
Glosa.ri.o. .
:. ..............:...... ........ ..........,............. ...............................5. .1..5. .......
analíyto incoom ástic.o.............................................................5..2.7.
Índices
PREFACIO
Jamásh ec onociad aol guiae nuq ienn al e- interelele sngauarje.aH e
escriestteol ib·rpoa rtar atdaers atisface·res ac uriosiEdlal edn.gu ajee stá
empezaanr deond iar essea f orm·as ingulargmreatnifitcaen te dec onoci
mientqou el lamamcoise ncaiuan,q uees tnao tciia seh av enidmoa nte-
·
niendeon s ecreto.
A losa mantedsel le nguaje lesin tentmaorsét rqaure h ayt.o doun
d
mun o de l ncia riqueezna. ehla blcao tidiqauneao frecmeu cho
eega y
rnásin teréquse las ucriosdiadesy r arezas-del asc timologlfaapsas la,b ras
infrecueon ltaedssi squisiscoiborneeelu s s oc orrecdtelo a l engua.
A losle ctores deo bradse d ivulgacciineótníc fia esperpood ere xpli
carlleosq ues eo culttá.r aloss r eciendteessc ubrimienetnoms u chso
(o,
casos, dfea ltdae scubrimdieeq nuteho asb)l laa p renslaa:es s tructuras
profunduansi verslaolbeses b,é isnt elgientesl.o sg enedse l ag ramática,
loso rdenacdoonir netse ligaerntciifai lcairsead les,n euronalleomsso, n os
gesticulalnotNsee sa.n dertpaalrlaenst e.sl ossa bios ildoisno itñaosss,a l·
vajesl,a lse siocneeresbr alepsa radójilcoagss e,m eliodsé ntisecpoarsad os
aln acelra,f so tograefncí oalso dre lc erebernoa c cóiny \ a búsqueddea la
madred et odalsa lse nguas. Teasmpbeiprénod err espondera l ansu me
o
rosapsr egunteassp ontánqeuaels a g entsee h ace sobree.ll enguaje, como
pore jemplpoo rq uéh ayt antleansgu asp.o rq uél esc uesttaant o a los
adultaoprse nderlas porq uéM died icbei eenl p ludreaW la lkman.
y
A Jose studiaanjetneossa lacsi encdieall se g ae dele ntendimien
nujy
to, peoo raú no,b ligadsoa aprendersed em emorilao esf ectos de_ lfar e·
cuencdieal apsa labrass obr\eat aredaed ecisliéóxni ocl ao sde talmláess
precidseolPs r incidpeil oaC ategoraíV acíeas,pe ro podert ransmiteilr les
entusasimo intelecqtuueai mlp ulesólm odernesot duio edle nlguajhea ce
unasdé cadas.
A misc olegoarso faensi•I¿•;<. . ·
12 E/Insdteifn/tson g_u aje
y dedidcoasa le studdieoa suntqousee na parienccairae cdeenr elación
entrseíq ,u isioefrrae ceurnla etsi sdbeoi ntegradceiu ónnt errittoarni o
vastAou.n quem e considuenrc oo ncienziundvoe stigcaodnio dre amsu y
personaal qeusi,e lne d isgudsitsaf ralzoapsrr oblemcaosni nsulcsoams-.
ponendahsa,ym uchacso ntrovearcsaidaésm iqcuaesm e recuerad easne
grupdoe c iegqouse p alpabuanne lefaSntiJe as. í ntepseirss oqnuaelh ago
ene stlei brroe sulctoam paticbolnte o dalsa pso studread se batceosm oe l
de« formalifsremnoat elf uncionaol eilds em« oS»in taxisa sfermeánnte
ticfar enat per agmátiecs.taa»lv, e zp orque reena lindoah du bon unca
ningúpnr obleqmuaer esolver.
A loasf icionaal dalo ist eraetnusraay ístqiuceaa d,e"myá ssei nteresan
pore ll enguayj peo re ls erh umanoe ne ls entimdáos a mplíeos,p ero
ofrecearllgedosi stidnetl oo se ngolatdóopsi cdoesl engua«jlei ghqtu»e
adaman ladsi scusisoonbersee ll enguaj(em antenigdeanse ralmpeonrt e
personqausej amásse h anp reocuppaodroe studiatralnote)on l ahsu ma
nidadceosm o lacsi encPiaarbsai .e on p armaal ,s ólpou edeos cridbei r
en
unam anercao, nu nae normep asipóon rl oasr gumenptootse ntyee xsp li
cativaopso,y adeonsu nt orrednetd ea torse levanAt peess.a re sdtehe á
bittoe,n gloaf ortudnead edicaram uen cuyopsr incispeia opsl ican
tema
de.p alabrlasap, o esílaar, e tóryil caab uenlai te
igualmente.a. los,jil.e.gos
raturNao. h e dudadeon h acegra lade m ise jemplporse feriddoesll en
guaje acciótno,m adodsel ac ultura eplho apb,ld ae n iñoys a dultos
en
normaleelsl ,e nguaajmep uldoesl oo asc adémidceom si e specialyie dla d
estidleao l gundaesl amsás depurapdlausm adsel alse triansg lesas.
Asíp uese,s tlei brvoad estinaa tdood aoq ueqlu eu see ll enguaejse ,
deciar t,o deol m undo.
Debod arl agsr aciaam su chapse rso.nE ans primer lauL geadraC, o s
tnideNsa,n cy EtcMoifcfh,a Gealz zaniLgaau,r Aan nP etitHtaor,r Pyi n
kerR,o bert PiRnokselryP,ni nkeJro,h nT oobyy ,s obrteo doa, I lavenil
Subbiapho,rc omentealrm anuscryi dtaor rne sugerye nnáciimaocsso n
gragne nerosidad. ·
_ _
Mi centrdoet rabajo, el MaslsnascthiutosufTet etect hsn otoegsuy n,
entorensop ecpiaarlea l e studdieoll enguayj eest,o ym uya gradecai do
todolso s coleesgtausd,ie asyn a tntigaulousm nqouse mhea no bsequiado
consu sabiduríaC.h oNmosakmhy i zaol gunpaesn etracnrtíetsi yc amse
proporcisougneór encmiuaysú tilNeesd.B locPka,u lB looSmu,s aCl)a
reyT,e dG ibsoMno,r riHsa llyeM ichaJeolr damne ayudaroanr epensar
locso ntensid deoa lguncoasp ítuTlaomsb.i én qudiaerlr asog raciaaH sl
laryB romberJga,c oFbe ldmaJno,h nH oudeS,a mueJla yK eyseJro,h nJ .
Kim,G ary MarcuNse,a ! PerlmuDtt.BYeitd..P esetsDkayv,i Pdll ppeAln,
niSee nghaKsa,r iSnt romswoMlidc,h aTealrr ,M arianTneeµ beMri,c hael
__ _____ Prefa_ c1i3o.
UllmaKne;n neWtehx leyrK areWny nnp ors uesr udirteassp ueas tas
pregunqtuaeas b arcadbeasnde el lendgeus aijgenh oass tlaah istodrei a
jugdtraréys guitadrersicsotnaosc Eilbd iobsl.i otdeecla rDieop artamento
deC iencCioagsn ityid veaClse rebdreoMl I T,P atC laffye eyld, i rector
dedle partamednest ios teimnafso rmátSitceopshG,e. nW adloawm,b os
admiraebxlepso neesdn ets up rofesmieób nr,i ndaurnoaan y udg"ean ero
say e xperetnma u chomso mentos.
Algundoesl ocsa pítsuelh oasnb eneficdiela aad toe nlteac tduera au
téntiecxopse rtloosqs,u ea gradeszuccso o mentariosy e tsétcinliícsotsi
a
cosD:e reBki ckerton,C aDpatvaRinid,c haDradw kins,D rNoinnkae rs,
JanGer imshMaiws;i a Landau, ABleatPnhr iLneycvS eia nr,aG h.T ho
masoTna.m bieésn teoynd eudcao nm isc olegdaels a rse dedset eleco·
municaciq6unes, o portmairi omnp aciernecsipao ndiae vnedcoee,sn
cuestdieóm ni nutaom si,ps r egunetlaesc tróMnairckAa rso:n oKfaft,h le
enB ayneUsr,s uBleal luDgoir,o tBhiys hoHpe,l enCar oniLni,lG al eit
manM,y rnGao pniJka,c quGeusy H,e nrKyu cerSai,g rLiidp kJaa,c ques
McehleErl,i sNseaw poArlte,Rx u dnicJkeyn,nS yi ngtloenV,i rginia Valian
y 'l;IeathVearn d erL elYy .u nú lti«mgor aciaa Asl»tL ae vensonl,a de
BíalHiikg Shc hooplo,r ayudarmlea tcíonn. el
·Me complace asimismeol a treeícnsotinmtoorc aertreo c ibdiedm oi
agenJtoeh Bnr ockmdaenm ,i e ditdoelr a P enguBiono kRsa,y Mii rchan
danyi , dMea riGau ¡irnaschmeile ldii,t. oe rnWa illiMaomr roLwo.s s a
bioys. detalclo_nasdeodjseoM sa risai rvieromne jpoarnraoart ablemente
lav ersfiiónnda elml a nuscrKiattoa.r Riincate r abeanjl óae dicideóm ni s
dosp rimelriobsr yom se.a legqruaea ccediaec roal abocroanrm iegnol a
deé stseo,b rteo dtoe nieenndc ou enatlag undaes lcaoss aqsu ed igeon e l
capít1u2l.o
Mis investigsaocbiroeenll eesn guajsei.dhfioan na nciapdoarls oN sa
tionIanls titouft eHse a(lptrho yeHcDt 1o8 381l)aN, a tioSncaile nce·
Foundat(iporno yeBcNtSo9 1-097y6e 6l)M cDonnellC-ePnetwfae rr
CogintiSvcei endceMelI T.