Table Of Content100 sposobów na to, jak każdego dnia
dbać o środowisko naturalne
Kim McKay i Jenny Bonnin
NATIONAL GEOGRAPHIC
Published by the National Geographio Society Copyright for Polish edition © 2011 True Green (Global) Pty Ltd.
Ali rights reserved.
1145 17th Street, N.W., Washington, D.C. 20036-4688
National Geographic i żółta ramka są zarejestrowanymi znakami
Copyright © 2006 True Green (Global) Pty Ltd towarowymi National Geographic Society.
Design, layout and select images by Marian Kyte ISBN: 978-83-7596-157-7
Edited by Tim Wallace
Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukowanie, kopiowanie
Ali rights reserved. Reproduction ot the whole or w urządzeniach przetwarzania danych, odtwarzanie w jakiejkolwiek
any part ot the contents without permission is prohibited. formie oraz wykorzystywanie w wystąpieniach publicznych - również
Tytuł oryginału: True Green częściowe - tylko za wyłącznym zezwoleniem właściciela praw autorskich.
Wydanie polskie: www.national-geographic.pl
Wydawnictwo G+J RBA Towarzystwo National Geographic
Sp. z o.o. & Co. Spotka Komandytowa
Licencjobiorca National Geographic Society Największa na świecie naukowa i oświatowa organizacja
ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa - Towarzystwo National Geographic - została założona
w 1888 roku, aby „pogłębiać i upowszechniać wiedzę
Dział handlowy: tel. 22 360 38 42 geograficzną". Od tego czasu Towarzystwo finansuje wyprawy naukowe
Sprzedaż wysyłkowa: tel. 22 607 02 62 i prace badawcze oraz popularyzuje wiedzę o świecie wśród ponad
Tłumaczenie: Hanna Turczyn-Zalewska 9 milionów swoich członków. Magazyn „National Geographic” oraz książki,
Redakcja: Maria Aleksandrów programy telewizyjne, filmy, mapy i atlasy wydawane przez Towarzystwo
Korekta: erte National Geographic uczą i inspirują. Członkami Towarzystwa są
Redaktor prowadzący: Małgorzata Zemsta wszyscy prenumeratorzy magazynu, którzy opłacają prenumeratę,
Redaktor techniczny: Mariusz Teler współfinansując działalność Towarzystwa.
Skład i łamanie: KATKA, Warszawa Więcej na temat działalności Towarzystwa National Geographic można
Druk: DRUK-INTRO SA znaleźć na stronie www.national-geographic.pl oraz na lamach polskiego
wydania magazynu „National Geographic".
spis treści
przedmowa 7
wstęp 8
w domu 10
w ogrodzie 44
w pracy 62
na zakupach 80
w podróży 100
w społeczności 112
źródta 122
o autorkach 126
podziękowania 126
stowo o ruchu Sprzątanie Świata 127
m t '
,
Przedmowa
lan Kiernan, Oficer Orderu Australii
prezes I założyciel fundacji Clean Ijp the World
Wciągu ostatnich siedemnastu lat miałem to Wkrótce wraz z grupą przyjaciół rozpocząłem kampanię
szczęście, że mogłem się osobiście przekonać, Sprzątanie Australii, a następnie Sprzątanie Świata.
jak bardzo społeczności na całym świecie dbają Jednym z rezultatów zaangażowania się w sprawy
o środowisko. Czy to w Stanach Zjednoczonych, środowiska i pozytywnego działania na tym polu jest
Ugandzie, Australii, Anglii, Polsce, na wyspach Pacyfiku, niniejsza książka, ponieważ wszyscy czujemy potrzebę
w Chinach, czy w Chile, zwykli ludzie włożyli mnóstwo przemian w zakresie ochrony dziedzictwa naturalnego.
wysiłku, aby wraz z programem Sprzątanie Świata Klimat na świecie zmienia się o wiele drastyczniej,
poprawić stan środowiska. Miliony mieszkańców naszej niż uważano choćby rok temu. To już nie jest tylko
planety, od dzieci po laureatkę Pokojowej Nagrody Nobla przepowiednia. Dowody nie kłamią i jeśli czegoś nie
Wangari Maathai, przyłączyły się do akcji sprzątania zrobimy, skutki mogą się okazać katastrofalne.
świata, co świadczy o tym, że wszędzie mamy te same
Dobra wiadomość jest taka, że możemy coś poradzić
cele. Pragniemy oddychać świeżym powietrzem, pić
na niekorzystne zmiany klimatu planety. Nie oznacza to
czystą wodę i żyć w zgodzie z naturą.
wcale, że musimy rezygnować ze sposobu życia, którym
Kiedy w latach 1986-1987 pływałem samotnie po się obecnie cieszymy. Moim zdaniem niezbędne zmiany
świecie, zapragnąłem zrobić coś dobrego dla ochrony są łatwe do osiągnięcia. Mam nadzieję, że przyłączycie
naszej przyrody. Płynąc przez Morze Sargassowe się do mnie, wprowadzając w czyn choćby niektóre
w zachodniej części północnego Atlantyku, zdałem wskazówki przedstawione w Ekologii dla każdego.
sobie sprawę, jak wielki wpływ mamy na świat. Tam,
gdzie powinienem był spotkać jedynie ptactwo morskie Moja rada: wybierzmy dziesięć głównych zmian, jakie
i słynne tamtejsze wodorosty, ujrzałem najróżniejsze wprowadzimy w życie dzisiaj, a w następnym tygodniu
wyprodukowane przez ludzi plastikowe przedmioty dołączmy do nich kolejne. To proste, przyjemne
trwałego użytku, od grzebieni po wiadra, zaśmiecające i opłacalne, bo każde z tych działań wiele zmienia na
ocean. lepsze.
Wstęp
Kim McKay i Jenny Bonnin
Każdego dnia telewizja i prasa donoszą o globalnym dostępnych i rozwojowych źródeł energii odnawialnej,
ociepleniu i zmianach klimatu. Ze wszystkich stron takich jak energia słońca i wiatru, aby zaspokoić
napływają informacje i czasem sprzeczne opinie ogromne zapotrzebowanie świata na energię.
naukowców. W co mamy wierzyć i, co jeszcze
Rozwiązanie może znaleźć każdy z nas.
ważniejsze, co możemy z tym zrobić?
Gdy na początku lat 90. XX wieku pomagaliśmy
Ogromna większość czołowych ekspertów i uczonych
organizować Sprzątanie Australii i Sprzątanie Świata,
zgadza się z tym, że globalne ocieplenie rzeczywiście
ruch ten stanowił reakcję na zbiorowe niezadowolenie
następuje. Pytanie, które się nam wszystkim nasuwa,
lokalnej społeczności. Dlaczego nasze szlaki morskie
brzmi: jak żyć ze skutkami zmian klimatycznych i jak
są zapchane nieulegającymi rozkładowi odpadami
zmniejszyć ich przyszły wpływ?
dóbr konsumpcyjnych? Dlaczego nieoczyszczone
Już teraz widać skutki globalnego ocieplenia ścieki bez przeszkód zalewają nasze plaże?
chociażby w postaci długotrwałych susz
Przekonaliśmy się osobiście, że bezpośrednie
i gwałtownych huraganów. Jesteśmy także świadkami
działanie społeczeństwa może to zmienić - istnieją
zakłócenia równowagi środowiska naturalnego
dosłownie tysiące miejsc na całym świecie, w których
w takich rejonach jak na przykład biegun północny.
lokalne społeczności doprowadziły do zlikwidowania
Władze i korporacje poszukują sposobów źródeł zanieczyszczeń i oczyszczenia terenu. Taką
uniezależnienia się od paliw kopalnych, lecz nie samą publiczną troskę widać także dzisiaj. Wierzymy,
czas na samozachwyt. Potrzebujemy natychmiast że niebawem nadejdzie następna fala działań
I ty możesz wiele
zmienić
Ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej pochodzi
lokalnych wspólnot, którym leży na sercu dobro 'A światowej emisji gazów cieplarnianych. Niezbyt
środowiska. chwalebne dane dla kraju, który tak wiele może
stracić w wyniku efektu cieplarnianego. Najlepsze,
Ekologia dla każdego pokazuje, w jaki sposób każdy
co do dziś zrobiono, to obniżenie dozwolonego
z nas może pozytywnie wpłynąć na środowisko, poziomu emisji. Skażenie atmosfery nie jest winą tylko
wprowadzając trochę prostych zmian do swojego dużych firm - w końcu podstawą dostatniego stylu
stylu życia. Spróbujmy zachęcić sąsiadów i przyjaciół, życia nie tylko w USA, lecz także w innych krajach,
jest wykorzystywanie taniej energii uzyskiwanej ze
by się do tych działań przyłączyli. Nakłońmy rodzinę,
spalania zanieczyszczającego środowisko węgla
aby zaczęła się stosować do praktycznych sugestii
i pieniądze zarabiane w wyniku eksportu produktów
zawartych w tej książce. W końcu chodzi także o ich
energochłonnego przemysłu wydobywczego.
środowisko, ich zdrowie i komfort życia. Zapewne Gospodarstwa domowe odpowiadają za emisję
nie uda się wprowadzić w życie wszystkich Vs gazów cieplarnianych USA - ponad 80 ton
100 wskazówek od razu, ale razem z innymi ludźmi ze szkodliwego dwutlenku węgla rocznie na każdą rodzinę
- przy czym większości z tego dałoby się uniknąć,
swojego otoczenia możemy szybko wiele zmienić.
stosując proste wskazówki podane w tej książce.
Bawcie się dobrze, dajcie znać, jeśli coś nowego Zacznijmy od dziś. Postanówmy, że od teraz zaczniemy
przyjdzie wam do głowy, i włączajcie w swoje przestrzegać tych prostych zasad, co automatycznie
codzienne życie cele takich akcji jak True Green zmniejszy nasz ślad ekologiczny,
i Sprzątanie Świata, dzięki którym świat ma szanse www.betruegreen.com
być bardziej ekologiczny. www.thegreenguide.com
Amerykanów często uważa się za tak zwanych konsumentów
końcowych, czyli takich, którzy nie wykorzystują nabywanych
dóbr do działalności gospodarczej. I nie bez przyczyny.
Stany Zjednoczone są źródłem 1/4 światowej emisji gazów
cieplarnianych, przy czym przeciętne gospodarstwo domowe
generuje 80 ton szkodliwego dwutlenku węgla rocznie
- to daje 22,5 tony gazów cieplarnianych na osobę.
Dodatkowo przeciętna amerykańska rodzina zużywa
386 tysięcy litrów wody i wytwarza 3,3 tony śmieci,
które trafiają na wysypisko. Problem ten dotyczy także innych
krajów, w tym Polski.