Table Of ContentMartijn Reeser
Een bezoek aan Aruba, Bonaire,
Curaçao, Saba, Sint Eustatius en Sint
Maarten
2007, NL, Inf., Jeugd nformatie over Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint
Eustatius en Sint Maarten voor wat betreft geschiedenis, steden, onderwijs,
economie en cultuur. Met kleurenfoto’s. Vanaf ca. 11 jaar.
NBD|Biblion recensie Dit deel uit een reeks informatieve jeugdboeken over
landen in de hele wereld is gewijd aan Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint
Eustatius en Sint Maarten. Het boek begint al aan de binnenkant van de
omslag met een kaart van de Benedenwindse eilanden en eindigt met een
kaart van de Bovenwindse eilanden. Ertussenin worden de afzonderlijke
eilanden apart behandeld waarbij o.a. geschiedenis, landschap, mensen,
onderwijs, keuken en planten en dieren aan de orde komen. Veelzeggende
kleurenfoto’s en gekleurde kaders met leuke weetjes begeleiden de tekst.
Het taalgebruik is volwassen en vooral informatief. Helaas ontbreekt een
woordenlijst. Een goede kennismaking met deze eilanden. Door de
aardrijkskundige aard van het boek vooral geschikt voor spreekbeurten en
werkstukken voor lezers vanaf ca. 11 jaar.
Inhoudsopgave
Inleiding
Benedenwindse eilanden · Bovenwindse eilanden · Wat gebeurt er vanaf 2007?
Benedenwinden en Bovenwinden
Aruba
Geschiedenis · Het eiland · De mensen · Het onderwijs · De economie · Planten en dieren · Specifieke kenmerken
Bonaire
Geschiedenis · Het eiland · De mensen · Het onderwijs · De keuken · De economie · Planten en dieren
Curaçao
Geschiedenis · Het eiland · De mensen · Het onderwijs · De economie · Planten en dieren
Saba
Geschiedenis · Het eiland · De mensen · Het onderwijs · De economie · Planten en dieren
Sint Eustatius
Geschiedenis · Het eiland · De mensen · Het onderwijs · De economie · Planten en dieren
Sint Maarten
Geschiedenis · Het eiland · De mensen · Het onderwijs · De economie · Planten en dieren · Specifieke kenmerken
Inleiding
Benedenwindse eilanden
Algemeen
Afstand tot Bovenwinden: 900km
Klimaat: savanneklimaat
Officiële taal: Nederlands, Papiamentu
Godsdienst: meerderheid katholiek
Aruba
Voertaal: Papiamento
Landoppervlak: 193km2
Aantal inwoners: ca. 100.000
Hoofdstad: Oranjestad
Munteenheid: Arubaanse gulden
Curaçao
Voertaal: Papiamentu
Landoppervlak: 444km2
Aantal inwoners: ca. 127.000
Hoofdstad: Willemstad
Munteenheid: Antilliaanse gulden
Bonaire
Bonaire
Voertaal: Papiamentu
Landoppervlak: 288km2
Aantal inwoners: ca. 11.000
Hoofdstad: Kralendijk
Munteenheid: Antilliaanse gulden
Bovenwindse eilanden
Algemeen
Afstand tot Benedenwinden: 900km
Klimaat: tropisch regenklimaat
Officiële taal: Nederlands
Voertaal: Engels
Munteenheid: Antilliaanse gulden
Saba
Landoppervlak: 13km2
Aantal inwoners: ca. 1100
Hoofdstad: The Bottom
Godsdienst: meerderheid katholiek
Sint Eustatius
Landoppervlak: 21km2
Aantal inwoners: ca. 2000
Hoofdstad: Oranjestad
Godsdienst: meerderheid protestant
Sint Maarten
Landoppervlak: 34km2
Aantal inwoners: ca. 60.000
Hoofdstad: Philipsburg
Godsdienst: meerderheid protestant
Wat gebeurt er vanaf 2007?
In een ver verleden werden de zes Caribische eilanden van ons
koninkrijk ‘het eilandgebied Curaçao’ genoemd. Daarmee is wel duidelijk dat
Curaçao voor Nederland het belangrijkste eiland was. De vijf andere eilanden
werden dan ook vanuit Curaçao bestuurd. In een recenter verleden ging de
eilandengroep de Nederlandse Antillen heten, en nog later – toen Aruba de
Status Aparte had verworven – de Nederlandse Antillen en Aruba.
Maar er zijn veranderingen op komst. De Antilliaanse regering, de
eilandsbesturen en Nederland zijn in gesprek over nieuwe staatkundige
verhoudingen. De bedoeling is dat ook Curaçao en Sint Maarten een Status
Aparte krijgen, dat wil zeggen: een land worden binnen het Koninkrijk der
Nederlanden. De overige eilanden worden een soort gemeente binnen het
koninkrijk, ongeveer zoals een gemeente in Nederland. [Red.]♦
Benedenwinden en
Bovenwinden
Je bent op Sint Maarten, een van de zes eilanden in Zuid-Amerika die
behoren tot het Koninkrijk der Nederlanden. Je spreekt mevrouw Hazel
(spreek uit: Hezel). Mevrouw Hazel is van Sint Maarten Ze is
onderwijsinspectrice. Ze inspecteert scholen op de Antilliaanse eilanden.
Mevrouw Hazel zegt: “Voor mijn werk moet ik wel eens in Nederland
zijn. Wat me daar altijd weer opvalt is hoe weinig Nederlanders van ons
afweten. Als ik bijvoorbeeld zeg dat het bezoeken van scholen op de eilanden
zoveel tijd kost, kijken ze me verbaasd aan. Ik roep dan: Maar beseffen jullie wel
dat ik per vliegtuig van het ene eiland naar het andere moet hoppen om alle
scholen te bereiken? Dat kost tijd hoor, veel tijd!…Ik weet niet of jullie het
weten, maar de Benedenwindse eilanden liggen ruim 900 kilometer bij de
Bovenwindse eilanden vandaan! En als het noodweer is, en ik ben bijvoorbeeld
op Saba en het vliegtuig kan niet opstijgen, dan moet ik daar ook nog eens
overnachten!”
Je vraagt mevrouw Hazel: “Wat zouden volgens u Nederlanders in
ieder geval moeten weten over de eilanden van ons koninkrijk?” Ze denkt na.
Dan zegt ze: “In ieder geval het grote verschil tussen de Benedenwindse en de
Bovenwindse eilanden. De Benedenwindse eilanden zijn namelijk totaal anders
dan de Bovenwindse. Alleen het klimaat al. Aruba, Bonaire en Curaçao, de
Benedenwinden, hebben een savanneklimaat. Dat betekent droogte, cactussen,
agaven, noem maar op. Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten, de Bovenwinden,
hebben een tropisch regenklimaat. Die eilanden zijn dus groen. Saba en Sint
Eustatius hebben zelfs een tropisch regenwoud! Trouwens, wij noemen Sint
Eustatius: Statia. (Spreek uit: Steesja.) O ja,” voegt ze er aan toe. “Wat een
Nederlander ook beslist moet weten: het eiland Aruba heeft een Status Aparte.
Die Status Aparte betekent dat Aruba een meer directe band heeft met Nederland
dan de andere vijf eilanden.”
De schoolinspectrice kijkt even uit het raam van haar kantoor. Ze heeft
een prachtig uitzicht. In de haven liggen drie grote witte cruiseschepen te
een prachtig uitzicht. In de haven liggen drie grote witte cruiseschepen te
schitteren in de zon. Ze zegt: “En dan is er óók nog een groot verschil tussen de
eilanden onderling. Geen van de eilanden lijkt op elkaar. De mensen, de natuur,
alles is op ieder eiland anders. Werkelijk, als je alle zes de eilanden bezoekt, dan
maak je een zeer afwisselende reis!”
Opeens valt je iets in: “Er is tóch iets wat bij alle eilanden hetzelfde is.”
“En dat is?” vraagt ze.
“De eilanden behoren alle zes tot het Koninkrijk der Nederlanden.”
Waarom de Nederlanders vanaf het eind van de zestiende eeuw de
eilanden veroverden – Vanwege de oogverblindend mooie natuur? Nee.
De eilanden werden veroverd om er handel te drijven. Om geld te
verdienen. Soms lukte dat heel goed. Bijvoorbeeld met de handel in slaven,
op Curaçao en op Statia. Of met illegale wapenhandel, ook op Sint
Eustatius. Of op Bonaire met de handel in zout. Maar soms werd er
nauwelijks of helemaal geen winst gemaakt; met de opbrengsten van de
plantages was het vaak tobben. Op Aruba mislukte een onderneming
helemaal. Op dit eiland werd goud gevonden. Maar werd iedereen nu rijk?
Geen sprake van. De hoeveelheid goud bleek veel te weinig om winst te
kunnen maken, en de goudmijn werd weer gesloten.
Een landschap op de Benedenwinden (Bonaire). De namen Bovenwinden en Benedenwinden komen uit de
tijd van de zeilvaart. Vanuit het midden van de Atlantische Oceaan waait voortdurend de noordoostpassaat
in de richting van de evenaar. Deze wind waait tussen de twee groepen eilanden door. Boven de wind
liggen de Bovenwindse eilanden, beneden de wind de Benedenwindse eilanden.♦
Aruba
De westkust van Aruba heeft brede zandstranden. De kust in het noorden en
oosten heeft koraalriffen. Bij de zandstranden staan de hotels. In het
noorden en oosten zie je geen hotels. Daar is zwemmen, door de
koraalriffen, levensgevaarlijk, je komt er weinig mensen tegen. Die delen van
het eiland zijn meer geschikt voor natuurliefhebbers en avonturiers. Het
landschap van Aruba is tamelijk vlak, op een paar heuvels na. De hoogste heuvel
is 189 meter. Het eiland is 30km lang en gemiddeld 6km breed. Aruba is kleiner
dan Bonaire en Curaçao. Die twee andere Benedenwindse eilanden liggen in de
buurt: binnen drie kwartier vlieg je naar Curaçao, binnen een uur naar Bonaire.♦
Geschiedenis
Indianen: de eerste bewoners
In het Nationale Park Arikok is het doodstil. Dat is wel wat anders dan
op veel andere plaatsen op het eiland! Je hoort een vogel fluiten. Een prachtige,
felgele vogel, een troepiaal heb je net in een boekje gezien. Even verderop
mekkeren wat geiten. Vanaf enorme stenen kijken ze op je neer. Je denkt: zo stil
moet Aruba vroeger geweest zijn.
Indianen waren dus de eerste bewoners van Aruba. De Spanjaarden
waren de eerste Europeanen die het eiland in bezit namen. Wanneer zij op Aruba
kwamen is niet precies bekend. Zij werden weer verdreven door de Hollanders.
Dat gebeurde in 1634, onder leiding van Johan van Walbeeck. De Spanjaarden
werden toen ook van Curaçao en Bonaire verjaagd.
De Hollanders vonden het eiland een prima plek om paarden te fokken.
Dus woonden er op Aruba na verloop van tijd Indianen, paardenfokkers en
paarden. Maar zoals je weet uit de geschiedenis: Europeanen en Indianen
leefden, op z’n zachtst gezegd, slecht samen. De Indianen zijn op Aruba toen
uitgestorven. De laatste echte Arubaanse Indiaan is in 1862 op het eiland
overleden.
overleden.
In 1920 was het uit met de rust op Aruba. Op het eiland werd een
olieraffinaderij gebouwd, de Amerikaanse Lago-raffinaderij. Olietankers
brachten nu ruwe olie naar het eiland. De raffinaderij maakte daar benzine en
dieselolie van. Deze producten werden vanuit Aruba weer naar Amerika en
Europa getransporteerd. En wat Nederlanders nogal eens vergeten: tijdens de
Tweede Wereldoorlog heeft deze raffinaderij constant voor de geallieerden
gewerkt! Het was de grootste benzine-en dieselolieleverancier van de
geallieerden. Met de komst van de raffinaderij werd het druk op Aruba.
Sterven voor het ‘moederland’ – Toen de Duitsers in 1940 Nederland
binnenvielen, waren de Nederlandse Antillen natuurlijk automatisch ook in
oorlog. Caribische Nederlanders hebben gevochten en zijn gesneuveld voor
de bevrijding van de kolonisator Nederland, het ‘moederland’. De Arubaan
Segundo Jorge Adelberto Ecury sloot zich in Nederland aan bij het verzet.
Hij zat in een knokploeg die tegen de Duitse bezetting vocht. Boy Ecury
werd hij genoemd. Boy Ecury werd verraden en gearresteerd. Op 6
november 1944 werd hij door de Duitsers in de duinen bij Den Haag
gefusilleerd.
Door de raffinaderij werd het op Aruba druk, maar toen toeristen het eiland
ontdekten werd het nog drukker. Dat was zo rond 1950. Eerst kwamen de
toeristen alleen per vliegtuig. Daarna ook met cruiseschepen, die meestal uit
Noord-Amerika kwamen. Dat is niet zo gek, als je weet dat Aruba de
mooiste zandstranden ter wereld heeft. Het Arubaanse zand is zo mooi, dat
er onlangs een Curaçaos strand mee is opgehoogd!
Het eiland
Onder de palmbomen speelt een draaiorgel
Met een huurauto ben je op weg naar de koraalriffen. In de buurt van de
hoofdstad Oranjestad is veel verkeer. De wegen zijn goed. Aruba heeft zelfs een
stukje autosnelweg. Je komt veel verkeerslichten en rotondes tegen.
De asfaltweg houdt op als je in de buurt van de koraalriffen komt. Je
rijdt verder over een ongeplaveide weg door een weids landschap. Nadat de
motor is afgezet, stap je even uit. Stilte…Je hoort alleen de golven en de wind.
