Duyum ve Algı

29 Pages·2015·0.36 MB·Turkish

by  Okan Cem

Duyum ve Algı
• Fiziksel Uyarandan
• Anlamlı Algılara
• Uzanan Bir Süreç
Duyum
• Dışarıdan alınan uyaranların sinir sistemine iletilmesi
sürecidir.
• Duyusal uyarılma deneyimidir.
• Uyaranın sinir sisteminin tanıdığı kodlara dönüştürülmesi
gerekir.
• Uyaranın niteliklerinin kodlanması
– Frekansı
– Şiddeti
Duyusal Eşikler
• Mutlak eşik
– Sinir sistemimizin kapasitesi ve sınırlılıkları ile ilgilidir.
– Uyarılmaların %50’sinde fark edilebilen enerji miktarı.
– Bir uyaranı fark edebilmek için uyaranın taşıması
gereken minimum enerji miktarı.
– “Bir uyaran var ya da yok” diyebilmemizi sağlar.
Mutlak Eşik
• Kişiler arasında ve aynı kişide duruma göre farklılıklar
gösterebilir.
• McBurney ve Collins (1984)
– Tat: 500 lt suda 1 gr. Tuz
– Koku: 3 odalı bir evde yayılan 1 damla parfüm
– İşitme: sessiz bir ortamda 6mt. Uzaktaki kol saatinin
sesi
Mutlak Eşik
• Uyum: Genel uyarılma düzeyi mutlak eşiği belirler.
• Bu sayesinde çok fazla ipucuna gereksinim olmadan
çevre koşullarına uyum sağlarız.
– Tuzlu yedikten sonra 500 lt sudaki 1 gr. tuz
– Aydınlık bir günde uzaktaki bir mum ışığı
– Karanlık bir ortamda küçük bir ışığa duyarlılık
Fark Eşiği
• Ancak farkedilebilir fark
• Zamanın %50’sinde fark edilebilen en küçük uyarılma
değişikliği
• Bir uyarandaki değişimi fark edebilmek için gereken en
küçük enerji değişimi miktarı
Weber Yasası
• Psikofizik çalışmaları
• Bir uyarandaki değişimin fark edilebilmesi için uyaranın
başlangıçtaki şiddetinin sabit bir oranda değişmesi
gerekir.
– Ses: 1/3
– Tat: 1/5
– Ağırlık:1/50
Eşikaltı Algı (Subliminal Perception)
• Uyaran sinir sisteminde aktivasyon yaratır ama bilinç
düzeyinde işlenmez.
• Bireylerin duygudurumunu etkileyebilir.
• Tüketici davranışı ya da kendine yardım davranışları
üzerindeki etkisi kesin olarak gösterilememiştir.

Retina ve Fovea
• Retina: Göz yuvarlağının arkasında ışığa duyarlı iç
katman
• Fovea: Retinanın merkezindeki görsel alanın merkezi
• Retina ve fovea üzerinde çubukçuk ve koni hücreleri
bulunur.
•
• Bu hücrelerin dağılımları farklıdır.