Doğal Zeolitler ve Ülkemizde Durum Kritik yapıların altındaki patlatmalı sığ tünel kazılarının tasarımı

27 Pages·2017·5.15 MB·Turkish

r
t
g.
r
o
r.
e
d
o
hje Sayı: 10 Yıl: 4 Eylül-Aralık 2017
u
m
w.
w
w
Kritik yapıların altındaki patlatmalı sığ tünel
kazılarının tasarımı ve kontrolü
Doğal Zeolitler ve Ülkemizde Durum
MÜHJEO’2017 Ulusal Mühendislik Jeolojisi ve
Jeoteknik Sempozyumu Adana’da yapıldı

İÇİNDEKİLER
Sayı: 10 Yıl: 4 Eylül-Aralık 2017
İmtiyaz Sahibi
Prof. Dr. Remzi KARAGÜZEL
Genel Yayın Yönetmeni
Prof. Dr. Atiye TUĞRUL
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Gülseren KOÇER
Yazı İşleri
Ümit DERTLİ
Abonelik ve Reklam Sorumlusu
Gülseren KOÇER
Grafik Tasarım
Büşra YURTSEVEN
Yayın Kurulu
Prof. Dr. Remzi KARAGÜZEL
Prof. Dr. Halil Kumsar
Dr. Ayhan KOÇBAY
Prof. Dr. Atiye TUĞRUL
Prof. Dr. Mahmut MUTLUTÜRK
Doç. Dr. Hakan ERSOY
Doç. Dr. Yılmaz Mahmutoğlu
Baskı
İmak Ofset Basım Yayın Tic. ve San. Ltd. Şti.
Merkez Mh. Atatürk Cad. Göl Sk. No:1
34197 Yenibosna / İstanbul / Türkiye
Tel: [phone] Faks: [phone]
İletişim
ARC Yayıncılık
Üsküdar Selami Ali Mah. Kâtip Çelebi Sok.
No.4/1 İSTANBUL
[email protected],
[email protected]
0 530 227 66 35
http://www.arcyayincilik.com
Yayın Türü
Yer Mühendisliği Dergisi Türkiye genelinde
dağıtılmaktadır.
Kapak: Kars-Kağızman Sefaköy Barajı Derivasyon
Basın Kanunu’na göre “yerel süreli” yayındır.
Yer Mühendisliği Dergisi ARC Yayıncılık ve Tüneli Mansap Portalı
Reklam Ajansı Tarafından T.C. yasalarına
uygun olarak dört ayda bir yayınlanmaktadır.
Fotoğraf: Remzi KARAGÜZEL
Yer Mühendisliği Dergisinde yeralan makalelerin
içeriğinden yazarları sorumludur.
Değerli okurlarımız,
Yeni yıla girerken Yer Mühendisliği dergisinin 2017 yılına ait son sayısını sizlere
sunmanın kıvancını yaşıyoruz. Derneğimiz, Yer Mühendisliği dergisini 2017 yı-
lından itibaren yılda üç sayı olarak yayınlamayı hedeflemiş ve bunu başarıyla
gerçekleştirmiştir.
Derneğimizin yayın organı Yer Mühendisliği dergisi, 2014 yılında yayın hayatı-
na başlamış olup, bu süreçte özellikle uygulayıcı kurum ve kuruluşlarımız ba-
şarı ile tamamladıkları projelere ilişkin röportajlar vererek deneyimlerini üyele-
rimiz ve sektör ile paylaşımları okuyucu kitlesi tarafından yoğun ilgi görmüş ve
beğeni kazanmıştır. Ayrıca, dergimizde yer alan teknik yazıların/makalelerin
okuyucularımız tarafından büyük ilgi görmesinden mutluluk duyuyoruz. Üye-
lerimizin ve okurlarımızın Yer Mühendisliği dergisine olan verimli ve etkin katkılarının devam edeceğinden
kuşku duymuyoruz. Siz değerli üyelerimizin ve okurlarımızın teknik yazı ve haberler ile yapacağınız söyle-
şilerin dergimizin yayın hayatı açısından önemli buluyor, katkılarınız için içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Mühendislik Jeolojisi Derneği tarafından periyodik olarak iki yılda bir düzenlenen Ulusal Mühendislik
Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu “MÜHJEO’2017”, Çukurova ve Mersin Üniversitelerinin ortak katkılarıyla
Derneğimizin katılımıyla ve TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası’nın da desteğiyle 12-14 Ekim 2017 tarihleri
arasında Çukurova Üniversitesi Yerleşkesinde (Adana) gerçekleştirilmiştir. MÜHJEO‘2017 katılımcılar
arasında bilimsel ve teknik anlamda yaygın ve yararlı bir iletişimin ve işbirliğinin sağlandığı, dostlukların
pekiştiği bir şölene dönüşmüştür. Bu şölenin gerçekleşmesinde ev sahipliği yapan Çukurova Üniversitesi
ve Mersin Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümlerine, düzenleme kurulu üyelerine, MühJeoDer Yönetim
Kurulu Üyelerine, bildiri yazarlarına, bilim kurulu üyelerine, delegelere, tüm katılımcılara ve sponsor
kuruluşlarımıza içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.
III. Mühendislik Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu’nun (MÜHJEO’2019) Pamukkale Üniversitesi Jeoloji
Mühendisliği Bölümü’nün ev sahipliğinde Ekim 2019’da Denizli’de yapılması planlanmıştır. Sempozyum
hazırlıkları başlamış olup, ilk duyuru Nisan 2018’de yapılacaktır. Üyelerimizin ve konuya ilgi duyan kurum
ve kuruluşların bildiri sunumuyla, delege olarak ve stant açarak bu Sempozyuma katılmalarını, ilgi gösterip
destek sağlamalarını bekliyoruz.
Derneğimiz tarafından Erguvanlı Mühendislik Jeolojisi Ödülleri 2018 yılında da uluslararası makale, dokto-
ra tezi, yüksek lisans tezi ve bitirme ödevi/tasarım projesi kategorilerinde verilecektir. Ödül başvurularına
ilişkin duyuru Derneğimiz tarafından 2018 Şubat ayı içerisinde üniversitelerin ve kamu kuruluşlarının ilgili
bölümlerine/birimlerine gönderilecek olup, ayrıca derneğimizin www.muhjeoder.org.tr sitesinden takip
edilebilir.
Bir sonraki sayımızda buluşmak üzere, Yeni Yılınızı kutlar, sağlık, mutluluk ve başarılar dilerim.
Saygılarımla.
Prof. Dr. Remzi Karagüzel
Mühendislik Jeolojisi Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı
KISA KISA
MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ DERNEĞİNDEN HABERLER
Yeni katılan üyelerimiz
Yönetim Kurulu toplantıları
2. Olağan Genel Kuruldan sonra aşağıda isim- Yönetim Kurulu toplantılarının önemli gün-
leri yazılı meslektaşlarımızın başvuruları Der- dem maddeleri arasında Yer Mühendisliği
Mühendislik Jeolojisi Derneği Yönetim Kurulu, 10 Mühendislik Jeolojisi Derneği tüzüğü gereği,
nek tüzüğüne göre değerlendirildi ve üyelik- Dergisi de yer aldı. 2. Olağan Genel Kuruldan
Haziran 2017 tarihinde gerçekleştirilen 2. Olağan 2. Olağan Genel Kurulu’ndan sonra Genel Ku-
leri kabul edildi. sonra Yer Mühendisliği Dergisinin 2017/2 ve
Genel Kurulundan sonra, ilki aynı gün TMMOB rul kararları ve yeni seçilen Yönetim Kurulunun
2017/3 nolu sayıları basılarak üyelere ve okur-
Jeoloji Mühendisleri Odasının Ankara Merkez üyeler arasındaki görev dağılımı Ankara Valili-
Meryem Başaran Aktürk, lara görderildi.
binası toplantı salonunda, 18 Eylül 2017 ve 5 ği Dernekler Dairesi Başkanlığı’na bildirildi ve
Semih Çakıcı,
Kasım 2017 tarihlerinde İTÜ Maden Fakültesi onaylandı.
Murat Sarıdede, IAEG’nin 2017 yılı Genel Kurulu 11. IAEG Asya
İstanbul’da olmak üzere 3 kez toplandı ve
Pınar Damla Anlar, Bölgesel Konferansı’ndan önce 26 Kasım
gündemdeki konuları görüştü. Yönetim Kuruluna 2. Olağan Genel Kurulu’nda
Serdar Aydoğan, 2017’de Nepal’in Katmandu kentinde yapıldı.
tüzük değişikliği konusunda verilen yetki çerçe-
Gizem Şenol, MÜHJEODER bu toplantıda Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulunun 10 Haziran 2017 tarihinde vesinde Ankara Valiliği Dernekler Dairesi Baş-
Burcu Selen, Üyesi Prof. Dr. Atiye Tuğrul tarafından temsil
yaptığı ilk toplantıda, kurul üyeleri arasında gö- kanlığında başvuruda bulunuldu ve talep edilen
Emin Alper Tekyıldız, edildi.
rev dağılımı aşağıdaki şekilde kararlaştırıldı: tüzük değişikliği aşağıdaki şekliyle onaylandı:
Gaye Alan Jatta,
Sitem Aldoğan ve Yönetim Kurulu tarafından 2017 yılı faaliyet ra-
Yönetim Kurulu Başkanı: Remzi Karagüzel “Derneğin amblemi iç içe iki daireden oluşan,
Ezgi Gübar. poru hazırlandı ve IAEG’ye gönderildi.
Genel Sekreter: Halil Kumsar içteki daire içerisinde enlem ve boylamlarıyla
Sayman: Ayhan Koçbay dünyayı temsil eden kürede Türkiye haritasının
Üyeler: Atiye Tuğrul, Mahmut Mutlutürk, Yılmaz bulunduğu, iç ve dış daireler arasında Derneğin
Mahmutoğlu, Hakan Ersoy Türkçe ve İngilizce adının belirtildiği şekildir”
Üyelik aidatları İletişim
materyalleri, oturumlara katılımcı sayıları, tek- Derneğin Birinci Olağanüstü Genel Kurulu ta- Üyelik başvuruları ve diğer hususlar için adresi
MÜHJEO’2017
nik gezi ve diğer yönleri tek tek ele alındı. rafından alınan kararla önümüzdeki üç yıllık aşağıda verilen MühJeoDer Genel Sekreteri’ne
değerlendirmesi ve dönemde (2017-2019) yıllık aidat, IAEG (Ulus-
Kurul üyeleri, Çukurova ve Mersin Üniversi- lararası Mühendislik Jeolojisi Birliği) üyeliği de Prof. Dr. Halil Kumsar (Genel Sekreter)
2019 için hazırlıklar telerinin ev sahipliğinde gerçekleştirilen dahil (“Bulletin of Engineering Geology and
MÜHJEO’2017 de sempozyum konusu ile the Environment” dergisi hariç) olmak üze- Pamukkale Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bö-
ilişkili bilimsel araştırmaların ve uygulamada re, 90 TL olarak belirlenmiştir. Söz konusu lümü, Kınıklı Yerleşkesi, 20017 - Kınıklı/ DENİZLİ
edinilen deneyimlerin paylaşıldığı, akademik üyelik aidatı, Derneğin Vakıflar Bankası An-
Bu dönemde yapılan Yönetim Kurulu ve kişisel dostlukların pekiştiği ve organizas- kara Yenişehir Şubesi nezdinde açılmış olan E-posta: [email protected]
toplantılarının önemli gündem maddeleri yonun eksiksiz bir şekilde sonuçlandırıldığına TR740001500158007301559247 IBAN No.lu
arasında; Çukurova Üniversitesi ve Mersin vurgu yaparak MÜHJEO’2017’ye emeği ge- Türk Lirası hesabına yatırılmaktadır. Üyelik aidatları ve IAEG Dergisi için ise, ad-
Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümleri çenlere teşekkür ettiler.
resi aşağıda verilen MühJeoDer Saymanı’na
ile Derneğimiz işbirliğinde, 12-14 Ekim 2017 MühJeoDer web sayfası
başvurulması gerekir.
tarihleri arasında Adana’da düzenlenen Yönetim Kurulunda MÜHJEO’2019 Sempoz-
MÜHJEO’2017 oluşturdu. yumunun Pamukkale Üniversitesi Jeoloji MühJeoDer’in web sayfası da kuruldu ve sü-
Dr. Ayhan KOÇBAY (Sayman)
Mühendisliği Bölümü’nün ev sahipliğinde ya- rekli geliştiriliyor.
Sempozyum öncesinde Düzenleme Komite- pılması konusundaki başvuru görüşülerek uy-
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Jeoteknik
sine destek olmak amacıyla bir dizi kararlar gun bulundu. Dernek üyelerinin ve konuyla ilgilenenlerin
Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı,
alındı ve uygulandı, sonrasında ise gerçekleş- www.muhjeoder.org.tr adresinden bu sayfa-
Devlet Mahallesi, İnönü Bulvarı, No.16 Çanka-
tirilen faaliyet gündeme alınarak değerlendi- Sempozyum tarihi 3-5 Ekim 2019 olarak belir- ya girerek; Dernek tüzüğü, üye listesi, üyelik
ya, Ankara
rildi. Yapılan değerlendirme kapsamında; or- lendi ve Pamukkale Üniversitesi ile yazışmalar başvuru koşulları ve başvuru formu, duyurular,
ganizasyon, bildirilerin niteliği, sözlü ve poster başlatıldı. MÜHJEO’2019 Sempozyumu birinci Dernek Başkanı’nın üyelere yazısı, ilgili bağlan-
E-posta: [email protected]
sunum oranları, bildiriler kitabı, sempozyum duyurusu Nisan 2018 ayında yapılacak. tılar vd. gibi bilgilere ulaşmaları mümkündür.
6 YER MÜHENDİSLİĞİ YER MÜHENDİSLİĞİ 7
DERNEK’TEN HABERLER
Tüm çağrılı konuşma ve bildiriler tam metin ola-
rak sempozyum bildiriler kitabı basılarak katılım-
cılara dağıtıldı.
Açılış töreninde Sempozyum Eş Başkanı Prof. Dr.
Reşat Ulusay, Mühendislik Jeolojisi Derneği Yö-
netim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Remzi Karagüzel
ve TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı
Hüseyin Alan birer konuşma yaptılar.
Kemal Cem Solak
“TKİ-Milas Hüsamlar Açık Linyit Ocağında
Şev Duraysızlık Mekanizmalarının Araştırıl-
ması ve Güvenli Şev Tasarımı” konusunda-
Konuşmaların ardından 3 farklı kategoride Er- ki çalışmasıyla Yüksek Lisans/Yüksek Mü-
guvanlı Mühendislik Jeolojisi Ödülleri kazananla- hendislik Tezi kategorisinde
ra takdim edildi. Açılış töreni, Prof. Dr. Mahir Var-
dar’ın çağrılı konuşmasıyla tamamlandı.
MÜHJEO’2017 Ulusal Mühendislik
Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu
Erguvanlı Mühendislik Jeolojisi
Ödülleri sahiplerini buldu
Adana’da yapıldı
Mühendislik Jeolojisi Derneği
(MühJeoDer) ile Çukurova
ve Mersin Üniversitelerinin
ortaklaşa düzenlediği
Ömer Ündül
“MÜHJEO’2017 Ulusal
“Assessment of mineralogical and petro-
Mühendislik Jeolojisi ve
graphic factors affecting petro-physical
properties, strength and cracking process-
Jeoteknik Sempozyumu”
Uğur Dürü “Yerel Bazlı Ölçme Tekniklerinin es of volcanic rocks” konusundaki çalışma-
12-14 Ekim 2017 tarihleri Yaklaşık 200 delege ve dinleyicinin katıldığı Arkeolojik Sit Alanlarındaki Kaya Yapılarına sıyla, Uluslararası Makale kategorisinde
sempozyumda 2 ayrı salonda eş zamanlı ola- uygulanması” konusundaki çalışmasıyla Bi-
arasında Adana’da yapıldı. rak gerçekleştirilen 12 oturumda 44 bildiri ve 1 tirme Projesi/Çalışması kategorisinde ödüllerini aldılar.
çağrılı konuşma sunuldu.
8 YER MÜHENDİSLİĞİ YER MÜHENDİSLİĞİ 9
DERNEK’TEN HABERLER
Duayen Hocamız Prof. Dr. Mahir • Mühendislik Jeolojisi kritik yer koşullarını
Vardar ne dedi? araştırır, risk varsa; mekânı, tekniği, tekno-
lojiyi, ekonomiyi ve olanakları hesaba ka-
tarak, en uygun çözüm, önlem ve yöntemi
önermeye yetecek bilgileri sunar.” odakla-
Ömrünü sayısız mühendislik jeolojisi ve je-
nır.
oteknik çalışmalarla geçirmiş, MühJeo2017
Sempozyumunun Çağrılı konuşmacısı Ma-
• “Mühendislik jeolojisi kapsamında yapıla-
hir Hocamız, yer kabuğundaki her türlü uy-
cak olan işlerin türü ve sayısı projelendirme
gulamada bilim ve tekniğin el ele yürütül-
aşamalarında farklılaşır. İlke olarak, projenin
mesi gerektiğini vurguladığı konuşmasında
her aşaması için formatlanmış araştırma ve
dedi ki;
çalışma programlarının kullanılması gere- Sempozyumda sunulan tüm çağrılı ko-
kir”. nuşma ve bildirilerin tam metin halinde
• “Mühendislik jeolojisi var olan ve olası yer
basıldığı «Sempozyum Bildiriler Kitabına»
kökenli sorunları önceden kestirme ve do-
• Mühendislik jeolojisi çalışmaları, jeoloji ka- (PDF dosyası halinde) ve tüm sempozyum
ğal olanak ve koşulları en yararlı ve verimli
dar teknik ve teknoloji bilgisi ile görgü, biri- fotoğraflarına web adresinden ulaşılabilir.
biçimde kullanabilme yolunun bilimsel ve
kim ve deneyim gerektiren disiplinler arası
uygulamalı adıdır”.
çalışmalarından oluşur. www.muhjeoder.org.tr/sempozyum
• Mühendislik Jeolojisinin köklerinden bah-
setti ve dedi ki “Mühendislik jeolojisi bilim
Ödül töreni sırasında Mühendislik Jeolojisi ve tekniğin tam ve bütüncül temellerine
Derneği’ne verdikleri büyük katkılarından dayalı, uygulamanın her aşamasını ilgilen-
dolayı diren konulara ilişkin ortamı ve içinde bu-
lunduğu koşulları belirler”.
Prof. Dr. Reşat Ulusay
Prof. Dr. Mehmet Ekmekçi’ye • “Mühendislik jeolojisi yer kökenli veri ve
teşekkür plaketleri verildi.
bilgileri gerekli ve yeterli düzeyde mühen-
disin anlayacağı şekilde somutlaştırır.”
• “Yer malzemelerinin bileşimleri ve jeolojik
yapıları karmaşıktır. Bu durum jeolojik orta-
mın çeşitli ve güvenilir verilerle titiz tanım-
lanmasını gerektirir.”
• “Mühendislik Jeolojisi sistem büyüklüğü-
nü de dikkate alır ve doğal ortamı teknik
hedefler için birebir ve tek anlamlı olacak
şekilde tanımlar”.
• “Mühendislik Jeolojisi konu alanını, yerle-
şilen (çalışılan), etkileşen ve etkileyen böl-
gelere ayırarak inceler.”
Prof. Dr. Mahir Vardar’a mühendislik jeolo-
• “Jeolojik ortamların parametreleri ve dav-
jisine katkıları ve «Yerbilimlerinde Jeotek-
ranışları (şekil değiştirme özellikleri, direnç-
niğe Giden Yolda Mühendislik Jeolojisinin
leri, dayanımları, hidrolik parametreleri) yer,
Yeri ve İşlevleri» başlıklı çağrılı konuşması zaman, boyut, biçim, konum ve ölçek ba- Sempozyumun 3. gününde Mersin-Tarsus Otoyolu Gözne Ayrımı Heyelanı, Kanlıdivane Ören
dolayısıyla Prof. Dr. Erdoğan Yüzer tarafın- ğımlıdır.” Yeri, Cennet-Cehennem Obrukları ve Astım Mağarası’nı kapsayan geniş bir teknik gezi progra-
dan teşekkür plaketi verildi. mı gerçekleştirildi.
10 YER MÜHENDİSLİĞİ YER MÜHENDİSLİĞİ 11
DERNEK’TEN HABERLER
Prof. Dr. Reşat Ulusay “2016 Prof. Reşat Ulusay ISRM 2019-2023
Hans Cloos Medal” Ödülünü aldı Dönem Başkanlığına seçildi
nen törenle aldı. Ödül törenini takiben Prof. Ulu-
say “Geo-engineering aspects on the structural Başkanlık
stability and protection of historical man-ma- seçimi sonra-
de rock structures: An overview of Cappado- sında (soldan
cia Region (Turkey) in the UNESCO’s World sağa) Prof.
Heritage List” başlıklı 2016 Hans Cloos Konfe- Reşat Ulu-
ransı’nı verdi. Bu konferansın tam metni, 2018’de say (Seçilmiş
IAEG’nin bilimsel yayın organı olan “Bulletin of Başkan, 2019-
Engineering Geology and the Environment” der- 2023), Dr.
gisinde yayımlanacak. Eda Quadros
(ISRM Baş-
IAEG tarafından iki yılda bir verilen üst düzeyde kanı, 2015-
bir ödül olan Hans Cloos Medal Ödülü jeome- 2019) ve Prof.
kaniğin kurucusunun anısına üstün başarılı mü- Xia-Ting Feng
hendislik jeologlarına verilmektedir. Ödülü kaza- (2011-2015
nanlar yayınlarında mühendislik jeolojisine veya Dönemi ISRM
mühendislik jeolojisinin gelişimine ve/veya kendi Başkanı) ile
alanında IAEG’ye önemli katkıları olan adaylar birlikte
arasından seçilmektedir.
Mühendislik Jeolojisi Derneği olarak, Kurucu
Mühendislik Jeolojisi Derneği üyesi olan Hacet-
Ödül seremonisi (Madalyanın IAEG Başkanı Başkanımız Prof. Dr. Reşat Ulusay’ı tebrik eder
tepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Reşat
Prof. Dr. Scott Burns tarafından Prof. Ulu- başarılarının devamını dileriz.
Ulusay, Türk Ulusal Kaya Mekaniği Derneği tara-
say’a verilmesi).
fından aday gösterildiği Uluslararası Kaya Meka-
niği ve Kaya Mühendisliği Birliği’nin (ISRM-Inter-
national Society for Rock Mechanics and Rock
Uluslararası Mühendislik Jeolojisi Birliği’nin
Engineering) 2019-2023 dönemi Başkanlığı-
(IAEG) “2016 Hans Cloos Medal“ Ödülünü kaza-
na seçildi. İki adayın yarıştığı Başkanlık seçimi
nan Prof. Dr. Reşat Ulusay’a ödülü IAEG Başkanı
2 Ekim 2017’de Güney Afrika Cumhuriyeti’nin
Prof. Dr. Scott Burns tarafından verildi. Mühen-
Cape Town kentinde düzenlenen ISRM 2017 Yılı
dislik Jeolojisi Derneği tarafından ödüle aday
Genel Kurulu’nda yapıldı.
gösterilen ve üç aday
arasından Mühendis-
Seçim sonrası, “Seçilmiş Başkan” sıfatıyla ISRM
lik jeolojisine yaptığı
Yönetim Kurulu üyeliği görevine başlayan Prof.
katkılara göre seçile-
Ulusay, Eylül 2019’da Brezilya’nın Foz de Igua-
rek kazanan Prof. Dr.
çu kentinde düzenlenecek olan 14. Uluslararası
Reşat Ulusay ödülünü
Kaya Mekaniği Kongresi’nin kapanış oturumun-
Nepal’in başkenti Kat-
da 2019-2023 dönemi için ISRM Başkanlığı gö-
mandu’da gerçekleşti-
revini mevcut Başkandan devralacak.
rilen 11. IAEG Asya Böl-
gesel Konferansı’nın Prof. Ulusay Hans Cloos Konferansını su- Uluslararası başarıları ile bizleri gururlandıran Prof. Reşat Ulusay’ın Başkanlık seçimi önce-
Açılış Oturumu’ndan Hans Cloos narken Prof. Dr. Sayın Reşat Ulusay’ı kutlar yeni göre- sinde ISRM Genel Kurulu’ndaki konuşması
hemen sonra düzenle- Madalyası
vinde başarılar dileriz.
12 YER MÜHENDİSLİĞİ YER MÜHENDİSLİĞİ 13
DERNEK’TEN HABERLER
IAEG 2017 Konsey Toplantısı yapıldı
IAEG 2017 Konsey toplantısı
IAEG’nin 2017 yılı Genel Kurulu 11. IAEG Asya Prof. Scott Burns tarafından bilgi verildi. 2018 yılı
Bölgesel Konferansı öncesinde 26 Kasım 2017’de IAEG Yönetim Kurulu ve IAEG Konsey Toplantısı
Nepal’in Katmandu kentinde yapıldı. MÜHJEO- bu kongre sırasında yapılacaktır.
DER bu toplantıda Yönetim Kurulu Üyesi Prof.
Dr. Atiye Tuğrul tarafından temsil edilirken, üye-
miz Prof. Dr. Reşat Ulusay da Uluslararası Kaya
Mekaniği ve Kaya Mühendisliği Birliği’nin (ISRM)
temsilcisi olarak katıldı.
Konsey toplantısına, IAEG Yönetim Kurulu dı-
şında 31 ülke temsilcisi katıldı. Toplantıda, IAEG
Başkanı ve Genel Sekreteri’nin 2017 yılı IAEG
aktiviteleri ile bilgi vermelerinin ardından, Bölge
Temsilcileri sorumlu oldukları ülkelerin raporları-
nı sundular. Toplantıda ayrıca IAEG Web Sayfası
ve IAEG Bülteni ile ilgili gelişmeler hakkında bilgi
verildi. Üyelik aidatı ile ilgili ise önerilerde bulu-
nuldu ve oylamaya sunuldu. Toplantıda IAEG Ko-
misyon Başkanları ilgili komisyonların aktiviteleri
ile ilgili sunum yaptılar. Prof. Dr. Atiye TUĞRUL
Agrega Komisyonunun aktiviteleri ile ilgili sunum Prof. Dr. Atiye Tuğrul ve Prof. Dr. Reşat Ulu-
yaptı. 2018 yılında San Francisco, ABD’de yapı- say IAEG 2017 Genel Kurulunda
lacak olan IAEG kongresi ile ilgili IAEG Başkanı
14 YER MÜHENDİSLİĞİ
TÜRKİYE’DEN HABERLER
Mermerlerde Isıl Etki Nedeniyle Benzer amaçlar için yerinde uygulanabi-
Oluşan Şekerlenme Sorununun lir, en pratik yöntemlerden birini ultra-ses
hızı ölçümü oluşturmaktadır. Bildiride, fark-
Kestirimi (Öz Bölümü)
lı sayıda periyodik ısıl işleme tabi tutulan
mermer örneklerinin ultra-ses hızı ile diğer
Yılmaz Mahmutoğlu, önemli malzeme özellikleri arasındaki ilişki
İTÜ Maden Fakültesi, irdelenmiştir. Deneysel çalışmalar, iri taneli
Jeoloji Mühendisliği ve homojen, beyaz renkli Muğla Mermeri
Bölümü kullanılarak periyodik ısıtma-soğutma ve
donma-çözülme işlemlerine maruz bırakı-
lan 7 farklı örnek grubu üzerinde uygulan-
Tarih boyunca, insanoğlunun en sık kullan-
mıştır. Farklı çevresel koşullarda elde edilen
dığı en önemli doğal taş türlerinden birini
deney sonuçlarından, mermerin fiziksel ve
Petra, Ürdün
mermer oluşturur. Ancak, bozunma et-
mekanik özelliklerinde oluşan kötüleşme-
2400 yıllık
menlerinden dolayı yıpranma bu tür taş-
nin ultra-ses hızı ile güvenilir düzeyde iliş-
ların mühendislik özelliklerinde değişime
kilendirilebileceği belirlenmiştir. Sonuçta,
neden olmaktadır. Isıl dalgalanma, şeker-
kuru ve suya doygun hallerdeki P dalgası
2017 Kemal Erguvanlı lenme, kavlaklanma, bükülme gibi yıpran- hızları arasındaki oran ile kılcal su emme
malar üzerinde en önemli etkenlerden bi-
katsayısı ve görünür porozite arasındaki
rini oluşturur. Bu sorunların önlenmesi ve
ilişkilerin mermerlerde oluşan şekerlenme
Mühendislik Jeolojisi Konferansı giderilmesine yönelik koruma, iyileştirme
türü bozunmanın iki önemli göstergesi ol-
veya yenileme çalışmalarının seçiminde ise
duğu anlaşılmıştır.
taş özelliklerinde olumsuz yönde oluşan
Mühendislik Jeolojisi Derneği Başkanı Prof. Dr. değişmenin düzeyi dikkate alınmaktadır.
İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Remzi Karagüzel ve Prof. Dr. Erdoğan Yüzer’in Onarım veya koruma çalışmalarının değer-
açılış konuşmalarının ardından, hocanın son asis- lendirilmesi amacıyla, mermerin malzeme
Mühendislik Jeolojisi ve Kaya Mekaniği
tanı Doç. Dr. Yılmaz Mahmutoğlu “Taş Hastalıkları özelliklerinin ölçülmesi ve sınıflandırılması
Grubu ile Mühendislik Jeolojisi Derneği
ve Mermerde Isıl Etki ile Oluşan Şekerlenme So- için birçok geleneksel deney yöntemi öne-
tarafından her yıl ortaklaşa düzenlenen rununun Kestirimi” konulu konferansı verdi. rilmektedir. Ancak, çoğu durumda tarihi ve
Erguvanlı Konferansları Dizisi, merhum kültürel yapılar ile anıt ve heykellerden de-
Mahmutoğlu’nun konferansta sunum formatın- neysel çalışmalar için örnek almak mümkün
hocamızın adını taşıyan Kemal
da anlattığı çalışmasına ilişkin kaleme aldığı aynı değildir. Bu nedenle, anılan malzemelerdeki
Erguvanlı Dersliğinde, 17 Kasım 2017’de başlıklı makalenin Öz bölümünü, konferansta an- kötüleşmenin belirlenmesi amacıyla hasar-
Deneysel çalışmada kullanılan ultra-ses hızı
gerçekleştirildi. latılan konuyu kısa fakat derli toplu bir biçimde sız deney yöntemleri tercih edilmektedir.
ölçüm düzeneği
özetlediği için siz okurlarımızla paylaşıyoruz.
16 YER MÜHENDİSLİĞİ YER MÜHENDİSLİĞİ 17