Doç. Dr. Fatma ÜNAL Hasan ÖZDEMİR Mehmet ÜNAL Ömer Faruk EVİRGEN Özgül DAĞ Selim ...

122 Pages·2017·40.8 MB·Turkish

Doç. Dr. Fatma ÜNAL
Hasan ÖZDEMİR
Mehmet ÜNAL
Ömer Faruk EVİRGEN
Özgül DAĞ
Selim KUTAY
DEVLET KİTAPLARI
BİRİNCİ BASKI
……………………., 2017
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI YAYINLARI.................................................................................: 6327
DERS KİTAPLARI DİZİSİ......................................................................................................: 1704
17.06.Y.0002.4674
Prof. Dr. İsmail GÜVEN
ISBN 978-975-11-4250-4
Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu’nun 10.02.2017 gün ve 7 sayılı kararı ile ders kitabı olarak

kabul edilmifl, Destek Hizmetleri Genel Müdürlü¤ünün 26.05.2017 gün ve 7679950 say›l› yaz›s› ile
birinci defa 83.524 adet bas›lm›flt›r.
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
O benimdir, o benim milletimindir ancak. Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda!
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl. Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl. Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Ruhumun senden İlâhî, şudur ancak emeli:
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Bu ezanlar -ki şehadetleri dinin temeli-
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.

Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan İlâhî, boşanıp kanlı yaşım,
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden na’şım;
Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar? O zaman yükselerek arşa değer belki başım.

Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın; Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın; Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!

M ehmet Âkif Ersoy
GENÇLİĞE HİTABE

Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini,
ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en
kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek
isteyecek dâhilî ve hâricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti
müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın
vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok
namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek
düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili
olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün
tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil
işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere,
memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet
içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini,
müstevlîlerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde
harap ve bîtap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen,
Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret,
damarlarındaki asil kanda mevcuttur.
Mustafa Kemal Atatürk

İÇİNDEKİLER
ÇALIŞMA KİTABI TANITIM ŞEMASI ................................................................................... 10
1. ÜNİTE
İLETİŞİM VE İNSAN İLİŞKİLERİ ........................................................................................... 12
İLETİŞİM ENGELLERİ ........................................................................................................... 13
NE DEMİŞLER? ..................................................................................................................... 14
ETKİLİ İLETİŞİM ..................................................................................................................... 16
BİZİM EKRANIMIZ ................................................................................................................. 17
MEDYA ................................................................................................................................... 18
ÖZGÜR BASIN VE İNSAN ..................................................................................................... 19
GİZLİLİK KARELERİ .............................................................................................................. 20
ATATÜRK VE İLETİŞİM ......................................................................................................... 21
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ....................................................................................... 22
2. ÜNİTE
ÜLKEMİZDE NÜFUS ............................................................................................................ 24
PERFORMANS GÖREVİ: DOĞDUĞUMUZ YERDEN DOYDUĞUMUZ YERLERE ............. 25
NÜFUSUN YOĞUNLUĞU ..................................................................................................... 26
NÜFUS DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ................................................................... 27
HARİTA ÇALIŞMASI ............................................................................................................. 28
GRAFİKLERİ YORUMLAYALIM ........................................................................................... 29
GRAFİK HAZIRLAYALIM ...................................................................................................... 30
ŞİMDİ DE SU GÖÇÜ ............................................................................................................. 31
NÜFUS KALKINMANIN MOTORU ........................................................................................ 32
YERLEŞMELERİN ÖZELLİKLERİ ........................................................................................ 33
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ...................................................................................... 34
3. ÜNİTE
TÜRK TARİHİNDE YOLCULUK ............................................................................................ 36
ANADOLU ONLARLA TÜRK YURDU OLDU ........................................................................ 37
YENİ YURDUMUZ ................................................................................................................ 38
SELÇUKLULAR ANADOLU’DA ............................................................................................ 39
BEYLİKLER DÖNEMİ ........................................................................................................... 40
OSMANLI’NIN KURULUŞU .................................................................................................. 41
KAYILAR, DEVLET KURAN BOY ......................................................................................... 42
OSMANLI NASIL GENİŞLEDİ? ............................................................................................. 43
7
İSTANBUL’UN FETHİ ............................................................................................................ 44
OSMANLI ORDUSU .............................................................................................................. 45
OSMANLI FETİHLERİ ........................................................................................................... 46
FARKLILIKLARA RAĞMEN BİRLİKTE YAŞAMAK ............................................................... 47
HOŞGÖRÜ ............................................................................................................................ 48
YAŞADIĞIM YER .................................................................................................................. 49
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KONYA ...................................................................................... 50
TABLOLARDA OSMANLI KÜLTÜRÜ .................................................................................... 51
İKİ DÖNEM, İKİ FARKLI YAŞAM .......................................................................................... 52
OSMANLI’DA DEĞİŞİM ........................................................................................................ 53
SEYYAHLARIN DİLİNDEN ................................................................................................... 54
KÜLTÜRÜMÜZÜN DEĞERLERİ ........................................................................................... 56
BENİM SEYAHATNAMEM .................................................................................................... 57
BİR GAZETENİN SÖYLEDİKLERİ ........................................................................................ 58
POSTANELERDEN PTT’YE ................................................................................................. 59
NEREDEN NEREYE ............................................................................................................. 60
ISLAHATLARIN ARDINDAN ................................................................................................. 61
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ...................................................................................... 62
4. ÜNİTE
ZAMAN İÇİNDE BİLİM .......................................................................................................... 64
HAYATI KOLAYLAŞTIRAN TEKERLEK ............................................................................... 65
BULUNMASAYDI NELER OLURDU? ................................................................................... 66
HARF VE SİMGELERDEN YAZIYA ...................................................................................... 67
İSLAM UYGARLIĞI SERGİSİ ............................................................................................... 69
BİR BİLİM İNSANI ................................................................................................................. 70
ZAMAN ŞERİDİNİ TAMAMLAYALIM .................................................................................... 71
DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ÖNEMİ ................................................................................ 73
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ...................................................................................... 74
5. ÜNİTE
EKONOMİ VE SOSYAL HAYAT ........................................................................................... 76
TOPRAK DEYİNCE… ........................................................................................................... 77
TOPRAĞIN YÖNETİMİ ......................................................................................................... 78
İPEK BÖCEĞİ ....................................................................................................................... 80
KRALİÇE VE ÜLKEM İÇİN .................................................................................................... 81
GELECEK DENİZLERDE ...................................................................................................... 82
TEKNOLOJİNİN DEĞİŞTİRDİĞİ İLK ŞEHİR ......................................................................... 83
TEKNOLOJİNİN DEĞİŞTİRDİĞİ MESLEKLER .................................................................... 85
VAKIF GELENEĞİ ................................................................................................................. 86
BEN BİR VAKIF KURSAM .................................................................................................... 87
8
ENDERUNUN YETİŞTİRDİĞİ SOKULLU ............................................................................. 88
PABUCUNU DAMA ATMAK .................................................................................................. 89
EĞİTİM VE MESLEK EDİNME .............................................................................................. 90
MESLEK SEÇELİM ............................................................................................................... 91
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ...................................................................................... 92
6. ÜNİTE
YAŞAYAN DEMOKRASİ ..................................................................................................... 94
YÖNETİM ŞEKİLLERİ .......................................................................................................... 95
ANAYASA ............................................................................................................................. 96
DEVLET ELİ ......................................................................................................................... 97
DEVLETİN YAPISI ............................................................................................................... 98
VATANDAŞLIK GÖREVLERİMİZ ......................................................................................... 99
VATANDAŞIN SESİ ............................................................................................................ 100
PERFORMANS GÖREVİ: ÜLKEMİZİ YÖNETİYORUZ ....................................................... 101
İLK HABERLER .................................................................................................................... 102
DEMOKRASİYİ ÖĞRENİYORUM ........................................................................................ 103
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ..................................................................................... 104
7. ÜNİTE
ÜLKELER ARASI KÖPRÜLER ............................................................................................ 106
SAVAŞIN SEBEPLERİ ......................................................................................................... 107
İTTİFAKLAR OLUŞUYOR .................................................................................................... 108
HÂKİ GİYSİLİ KAHRAMANLAR ........................................................................................... 109
ÇANAKKALE ........................................................................................................................ 110
BARIŞI KORUYALIM ........................................................................................................... 111
ÇÖZÜME DOĞRU ............................................................................................................... 112
KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN ............................................................................................. 114
ARAŞTIRMA YAPIYORUM .................................................................................................. 116
MİRASIN VE BARIŞIN KORUNMASI .................................................................................. 117
DÜNYA MİRAS LİSTESİ GENİŞLESİN ................................................................................ 118
KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM ..................................................................................... 119
TÜRKİYE HARİTASI ............................................................................................................ 121
TÜRK DÜNYASI HARİTASI ................................................................................................. 122
9
ÇALIŞMA KİTABI TANITIM ŞEMASI
Etkinliği nasıl yapmanız
gerektiğine ilişkin açıklamalara
Etkinlik adıdır. yer verilmiştir.
BİZİM EKRANIMIZ
A. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, anne ve babalar, çocuklarının
en çok 17.00-19.00 ve 19.00-21.00 saatleri arasında televizyon izlediklerini söylemişlerdir. Bu bilgiyi dikkate alarak
aşağıdaki soruların cevaplarını nokta ile belirtilen boşluklara yazınız.
1. Günlük bir gazetenin televizyon programları sayfasından bir TV kanalının 17.00 - 19.00 ve 19.00 -
21.00 saatleri arasındaki yayın akışını aşağıya yazınız.
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………….............................
2. Bu programları, yukarıdaki akıllı işaretleri göz önünde bulundurarak değerlendiriniz.
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………….............................
3. Sizce belirtilen saatler içinde izleyebileceğiniz program var mı? Neden?
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………….............................
4. Siz televizyonun yöneticisi olsaydınız belirtilen saatler içinde ne tür programlar yayınlardınız? Neden?
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………….............................
B. Aşağıdaki karikatürleri de inceleyerek televizyon gibi kitle iletişim araçlarının insanlar arası etkileşimdeki olum-
suz etkileri ile ilgili düşüncelerinizi nokta ile belirtilen yere yazınız.
................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
17
10