Dil, Doğruluk ve Mantık

152 Pages·6.887 MB·Turkish

by  Alfred Jules Ayer

ALFRED JULES AYER
• V
DILD,O GRULUK
YE
M
ANTIK
�
metis
AlferdJ ulAesy er
DİL, DOGRVEU LMANUTIKK
A.JA.ye r, 191y0ı lınLodnad ra'ddoağ duE.t on'vdea
OxfoÜrndi versitoeksuid'uHn.ud mee 'dvaenV iyana
Çevrefislio zoflanndeatkilne ndiM.an ukçıpo zitiviz­
miA ngiasakfseolns efe çetvarentlıııet9. ri3 n6ye ı lın­
day ayımlanDannD oğrulveu Mka nfteılskde üfney a­
sıd ışınddaga e nişk itleleorkcuen d2u.D, ü nySaa vaşı
sonraIsnıg ivleiA zm erikdaünş ünceestikniil edi.
MetYiasy ınlan
IpeSko ka9k,8 0060B eyoğlIus,t anbul
DIL, DoGRULVUEK M ANTlK
A.J.Ayer
OrijAidn:aıLan lg uage,T rutlı a11d Logic
© Buç evirinbiünt ün yhaaykılma n
MetYiasy ıannl'aniat 1t9i8r4,
Ilk BaAsrıaml1:ı9 8k4
IkiBnacısmi: N is1a9n9 8
KapaTka sanSmeım:i Shö kmen
DizvgeiB asÖknıc eHsaiz ırSleıdkAa:tı e ş
Kapakv eI çB ası:kY aylıkaM catbakaLc tıdl.t
CilFta:t Miühc ellithanesi
ISBN9 75-342-167-2
A.J .A YER
DiLD,O ÖRULUK
YEM ANTIK
Çeviren:
VEHBt HACIKADİROOLU
METİS YAY lNLARI
IÇINDEKILER
SUNUŞV,eh bHia cıkadi7ro ğlu
ILKB ASlIMÇ IÖNN SÖZ
9
METAFIZIEGLIENN MBSI
1 ı ı
FELSEFENIIŞNL EVI
Il 24
lllF ELSEÇFÖIZ ÜMLEMENDIoGNA SI
37
IV ÖNSEL
49
V DoGRULUKV EO LASILI6K4
VI TÖREBILVlETM A NRlBlLElLMElŞNT IR7I9S I
VIIÖ ZBENLIK VEORTAKDÜNYA
97
ÖNEMLFIE LSETFtA RTIŞLMAARlN
VIII
ÇÖZÜMLERİ
ı ı O
GIRIŞ
130

SUNŞU
Günümüeznüü nn lİün gifliilzo zoflbainriben,ld kadineb irinocliasni
A.1 .A yerb'uiı lnkik t abıonnıubnnü, t küint aaprlaasneı nnt daan ınını­
şoıl dutğaurt ışmkaasbeıudzli Ölyilrke.iT ,h Een cycloopfPe hdiilao ­
sopahydb lüıy üAkm erifkealnsa enfsei klobpuke idtiasspiöt,eza d ne r­
keng,e nelcdoeşkkiut suutzu mudnıuşnçı ınkam gıöşrü nmegyöiza el ­
makvteao nyuü zyeınle ıtnk ilik iftealpsleabfnieonr ldiaa rnnai kt ele­
mekteGdeirrç.e kkitteanib lıskna ,t ınsnodsnaa nt ıdrıenkma,e tafiziği
kesinrleidkdletedu etnu muhnidödçaü nnv ermesdoednne ,r eectek ili,
du ruv ea çıske çainkl atsıümrıdnüıre bilmbeasşianrdoıekskuıiyn uıcnu
üzeribnüdyeüd leün ebiblieertc ykeaikp mamoalsaın agkösrıüzn üyor.
NiteBkryiamnM aggTeü,r kçdeeç' eyveri YlneeinD üşiiAnda mla­
rı adkliıt abAıynedrab',ukı int absıönezdd aenr kenİ,ld n"DcBüien n­
ya Savasşoın'Ornxadf aonr d'döağ relnicsiasnhisiy fçke elns,e fe dersi
almaypaeçnko ikn sbaunö ğretionlidnu ektçkai skianldmgeıi şb iydi­
leBru.n lhaerrah abnikgroi n u-dfae lsehfiieçly gloiels mia yhaenr-­
hanbgiişr e syö ylemkeaylket ığ'ıBnöuın zedrmaen,ya isd ıolğl rauya­
bilirysaid na'i Bzsu?o 'ru ynaet übri yra nbıetk liyorgsiusbnoiuru z­?'
larsliaszı ik ıştındrilyaekrridetıka,,öb" z*ıe nl,lg ieknlçarela esrı nned a
denylaiy gbıiünrn büu lunduağçuınkbuçe al irtmeKikttaebddıienrğ .e ­
rigniö stermbeakkı mından, basılydaışfğleııl sgeüfnelceirlienr inde
uyandıkrıdzıgğıınd lagı,eğ nıçnl heariynr aönllçıüğsıöü nnedmeol li­
duğuknaub eutlm geekr eldr.
Yirmiynücziy bıalşılna rrıonmdaanm,te itka fizAilkmçafine lsefe­
sinbians kaılstııb nudnaa lomlıaİşnn gifleilzs eifçei1sn9i,3 5y'at­e
yımlabnuIda t na ıbnb ,id rö nemin bo�lldaunsğgöuıy clıe nOecbk i-lir.
• AytOakçs çae)v iriasliıınnşdmteınr .
8 DILD,OG RULUVKE M ANTKl
hamlWıi llia(m18 52-134L9o)c,k eB,e rkelHeuym,e v eJ .S .M ill
(8106-18g7i3bDi)e, n eyfceil sefbeüntiünbn ü yüakd larıinçıi nbdue­
lundurİanng ilfiezl sefesDiennieny,fc eil sefbeöyyllee syian�eı ndan
bağlanotlıalMnıa ntıksal OlgVuicyualnÇuaek v'rae tsiil ozotlanndan
esinlenyearzeıkl bmiıkrşi tapgtian neşsaiş ırtıcıdır. bYaüşz­yılımızın
larınadrtaı kke ndileriniİ dAelamlainz meit'kniisni nden kurtannaya
başlayBa.Rn u ssevlelG .E .M ooriel ek,e ndiAsviu sturoylamlaık la
birlibkitrbe a lımİan giliz filaorzaosfılynadenara laWni ttgenstein
gözö nünde tutuldVuiğyuannÇdaea v,r esi'bnadğeınm sbıizAr n gio­
saksofne lsefensaisnoıillns dao ğacoalkd uğöun es ilrülebildierb,s ue,
Ayer'bıukn i tabının azaölntemmaizn.i
Bud urumdbai,z igmi bhie,m b irfelgseelfeen eğihnedmed ne b,e l­
kid eb uy üzdeRnu.s seMlolo,r ev eW ittgenstein gdiübşiü nbüüry­ük
lerdyeonk suonl abni tro pluimç ibnö,y lçeı ğaıçrı kciıt apnl çaenv ril­
mesinyianş amsbailör n emt aşıdsıöğyıl enebilir. veDt ielriimmi zin
düzenimi(ztriemni ngoy/b)ou t üyra pıtiiaynbini çre viriysaipnmia k
içiyne terli olmaasdıyılağ pııntbııi,nr çaoykı rtıl(annnuıaenns çc)e vi­
riyaek tarılamayacasğüırneır beöukn t eü rki taplaçreıvnd imesini
"şimdidloiğkr"bu u lmadıklbealriırtneın irear&et lanBıiyrotra.ks ıom­
yutö rneklerle destedk.loeğnrdguii ğbgiiön rüdnee nb ud üşüncenin,
önemlyia pıtlTaürrıknç ek'azyaen dırılmagseır eikççeiannb anhıanr ­
canmasınkdaaçnı nmanbıanh aneoslia rakku llanılmagmearseık ir.
Çünküt eridmü zeninmeid ze nlyie tersiz oluhresrya a zoalnsdnuü n­,
şüncesiönziünn üşnu y ad ab uy oldaTnü rkçea'kytea nlmoalsaın ağı
bulunabBiul biarş.a nlamamyıaşpsıali aşkn ö tyüa pılmdıeşm ektkiir
böylbei dru rumk arşıseınnu dyag udna vrançıeşv ireilyeiş tinnevke
onunb ozuvke e ksiyka nlanyyazlaan nh angdiü şünacyeı rtılaakn­nın
tanlamaomlıdşu ğuançuı kgçöas tenneBköıyilrye.a pılıdrislai,m izin
gelişmieçsiiçn e viritaertrmians ıçneıv,i riatrtmearsiıni çidne d ilimi­
zing elişmebseiknlie mgeikb bii krı sırdöngküudretunun lmuvşe h em
düşünycazeı nımızhıenmd, e d ilimigzeilni şmieçsihine rkeüszienr ine
düşeynaip mıoşl acağsıannıı yorum.
VleıHbaic ıikargdout
Alan/y9a8,4
İLBKA SlMİ ÇİNÖ NSÖZ
Bui ncelemieldeserü ir ülgeönr üşBleertrr,a Rnuds sevleWl i ttgenste­
in'ıkne,n dildeeriB erkelveeDy a viHdu med eneycili(ğeinniıi­np ir
cismnaın)tı kssoanlu coul aönğ,r etiletrüirnedteinl meHkutmeedg iir­.
bib,e nd eb ütügne rçöenke rmeleinkö ib eğ(ec laaysısyno) r umo:n un
teridmü zeni(ntee rmingöorle"o,ig dyel)be arğiınn tılialrgıoi"llyailn a­
lar"loal gudsuarulm lalrai" l goillain lBari.r iönbceimk a ntvıeka nm a­
tematiöğnisne( la priöonerrmie)l ennodleunş ur;b ubnelnay raıl,n ızca
analiotlimka lyaünz ündzeonru,n lvue k esionl arkaakb ueld iyorum.
Yanbiu ö nermeledreinne yoslealr çaükrü tülemeysieşbienbiinon ni­n,
larıdne neysdeüln yüaz erine hiçbir( assavsleartbmuial<.louann )ma ­
yıpy,a lnıszicmag elerbii çbiemlkdlueil lanma kasraaprıtmaızdıı klan­
nıö nes ürüyorÖutmey. a ndadne,n eysoellg ulairllgöain leir melerin,
olaoslıa biflaeknha itç bziarm akne sionl mayvaanr sayıomlldaru ğunu
kabueld iyoruBmu.n lagreıçne rlikslaeprıian(miva alidaytönitoenm)i ­
ninb iarç ıklamasvıenrıe raeykn,zı a manddao ğruluğduonğ asdıan ı
açıklaomlıdşu ğusmauv lıyo(rucrol ainı).
Birtü rncen(isne ntgeenrcçebeik)dr e neysvealr sayaınml atıp an­
latmadısğıınnaım( atk eüszter)be i,r daezğ iştibriidrlo mğiruşl a(mav e­
rificatiiolkned)se in ebilbeicirel kkk ea bueld iyorÇuüzn.k üb,e nibmi r
deneyvsaerls ayımbdeaknl edioğniumgn,e rçekkteesni nldiokğlreu la­
nabiollimra dseığ ioll,a biblidirur y u-deneoyniundnio nğ,ru luğuynau
day anlışlığını belirlemekle biilsrga iylmia (coapl aumttais­ıdır. Eğer
veö)n ermbeu i lkekyair şılayavmeab zistrao tol(odjoiuğ sragle çerli
önemdıeed )e ğilosneu,nm etafizoilkd uğuvneum etafiziokl duğuna
gördee n ed oğrnued ey anlgıeşr,ç ekatnelna msolıdzu ğuknaub ueld i­
yorumG.ö rülecekkigt,ei nre llfiekllseoe lfaer kaakb ueld ilşeeny ler­
denç oğub,u ö lçü(tce ritgeörriemo,en ta)fi zivketö izre lldiek,dl ee-
lO DILD.OÖ RULUYKE M ANTlK
neyseoll mayabni rd eğerldeürn yasbıu lunduyğaud ,a i nsaniann
ölümsruühzl annvıanro lduğyua,d ab iarş kı(nt ranscTeanndn'e nt)
nıbnu lunduağnul,a mollıa rsaakv lanamaz.
Felseöfnee rmelennin kendilebruinnleda irgl esolelilan rczaeok,­
runluy,a nanial itiokl arkaakb ueld ilmişleFredlisre.ef d eeynleysbeil­
limibna ğınatıçsııs ınfidlaonz,o fsuann,kb ii limviarsna yımlanyyal­a
nşe deckeukr gu(spasle culadotğirvuoelrta)ar y kao ymayka,d ab uk u­
ramalnng eçeğrilü iz eriönnes eyla rgıvlearmre kd urumunda bulunma­
yıpo,n uni şlevinin,ö nbeirmleilmeironin nliaa,rr asındamkain tkısal
bağıynıts ıe rgilevyeeor nelrkad ag eçesni mgeltearin ımiayaayrdaıkn ­
latmoalkd uğguö sterilBmuinşutnsi orn.u coul arabekn, ,f elsefdeon­in
ğasnıdaç,a tışfaenl se"foek ullan"nbıunl unmashıankılg ıö sterecek
hiçbşiery ionl madığöınnesı ü rilyoruBmu.n ud a,g eçmişltiJeo zoflar
arasınçdaatkıiş mna lablnaı şckaa ynaoğlıa sno runlna kne sibniç rö zü­
münüv ererkeakn aımtalyçaa lyıoşrıum.
Felseyfaep manbıinçr ö zümleemtek inollidğuiğ İun geirlet'Gd.e ,
E.M oorev ey andaşlaynanpıınt labniyrllaid kütşeü nüFlaükra.Pt r of.
Moore'dçaonkş eyö ğrenmoilşm amkaa şrıloınku,nv ey and�lşannın,
benimkgii bkia tıkbsiıgrzö rüngücü(plhüeğün omenkaalbiuyslaent ı­)
kıno lmadıkivaenf neal seçföiz ümlemednoiğna süız erinddee ğişik
görüşlebruil unduğiunnaan mahyaak kıvma rB.e niemn s ıkuıy uşma
içinbduel unduğfiulmoz ofMloarrti,zS chlicökn'ciünl üğü"nVdiey ana
Çevresoil"unşit uvreag ne nellmiaknlteı koslaglu cu(llaor gpiocsailt i­
visdtisyb)ei linnleerdBiurn.l aninç inddeee nç okR udolCfa map'a
boruçylumA.y ncai,k isidneibe nn ims öyledimkilnep reikç oğulya
uyuşmamanlaa nkarfşeılns,e fieldhkeo caoml aGni lbeRrty lev'eab u
incelemeddüeşkiü ncelheerrnio nk tıansbıe nimtartlıeş anv eç oky arar­
lıe siniemebluelrudneIa sna iBaehr libno'reç luludğaubm eul irtimse­k
terimJ..R . M .W illidsep' reo valarddaükzite mleleirçiit ne şekrklüe­ri
mib ildirmeliyim.
A.J .Ayer
Londra
Temmuz1 935