Descartes, Spinoza, Leibniz- Söylem • İnceleme • Monadoloji

125 Pages·1.643 MB·Turkish

by  Descartes, Spinoza, Leibniz

DESCARTES
SPINOZA
LEIBNIZ

RENE DESCARTES
Usıı doğru yönetmek ve gerçeği bilimlerde aramak için
••
Yöntem Uzerine Söylem
(1637)
•••
•
BENEDICTE SPINOZA
• • ••
Insan Anlağının iyileştirilmesi Uzerine
Ve onu şeylerin gerçek bilgisine en iyi götüren yol üzerine
•
inceleme
(1621/2; 1677)
•
• •
•
GOTTFRIED WILHELM LEIBNIZ
Monadoloji
(1714; 1840)
Çeviriler
Aziz Yardımlı
idea İstanbul
•
iDEA GENÇLiK ARŞiVi 1
Yayım /U.l'tırı ı•e redıık.l'iytın
AZIZY ARDIMLID ENiCZA NEFE
iDEA YAYINEVI, Aııkara Caddesi 74/56 Cağaloğlıı-İstanbııl
\YWW. idea-ı r. coın
Bu çeviriler için o AZIZ YARDIMLI1 996, 1997
RENED ESCARTES
l!.1"d1tı1i!,r u yııneımek ı•e ı:er�·ei!,i hilinılerde ıırumcık i�·in
Y Ontem llzeriııe sOylem
Discoıırs de la mtthode
.
fHJur hien , nduire "iti rai.çoıı eı ,·hert.:her la vCrile dan."i le."i .'icienc:e.,·
,, .
(1637)
BENEDICTSEP INOZA
lnsaıı Anlağınııı lyileştirilınesi Üzerine
ve rJnıı �·eylerin v.er,·ek hilgi.,·ine en iyi g<;/ıircn y<JI ii=eriı1e
inceleme
Tractaıus de Intellecıus Emendatione
ı�·ı de vid, qud tıııtinre iıı vercım rerum (_'tıgııititınem Jirip,iıur
(1621/2; 1677)
GOTTFRIEWOI LHELML EIBNIZ
Monadoloji
Monadologie
(1714; 1840)
1. 4. BiNM:A YIS19 97
S.-7. BiNN:i SAi\:19 98
1'üm hııklcırı .l'ttklıdır
Hu yayının hiçhir htJliimii yu)ııııevinin
i:ni <Jlmcıdtın Y<'nideıı üreli/eme:
Dizgi: TETNYS
Baskı: E TAM J;,,kişchir
ISBN9 75 397 051 X
l'rinted in 1'ürkiye
• • •
IÇINDEKILER
RENE DESCAI�TES
Usu doğru yönetmek ve gerçeği bilimlerde aramak için
Yöntem üzerine söylem* (1637) 7
• • •
Birinci Bölüm:
Bilimler Uzerine lrdeleıneler 7
İkinci Böliim:
Yazar Tarafından Aranan Yöntemin
Başlıca Kuralları 13
Üçüncü Bölüm:
Bu Yöntemden Doğan Kimi Törel Kurallar 20
•
Dördüncü Bölüm:
Metafiziğin Temelleri Olarak Tanrının Ve insan
•
Ruhunun Varoluşu için Tanıtlamalar 26
Beşinci Bölüm:
Yazar Tarafından Araştırılan Fiziksel
••
Sorunların, Ozellikle Yüreğin Deviminin
Ve Tıbba Ait Başka
Güç Noktaların Açıklamasının Düzeni Doğa
•
Felsefesi Soruları ; insan Ruhu Ve
Hayvanlarınki Arasındaki Ayrım 32
Altıncı Bölüm:
Yazarın Amacına Göre Gerçeklik Arayışında Daha
• •
ileri Gidebilmeyi ilgilendiren Noktalar,
•
Ve Onun Kendisini Bu incelemeyi Yazmaya
Götüren Nedenler 43
BENEDJC'fE SPJNOZA
• • ••
insan Anlağının iyileştirilmesi Uzerine
Ve onu şeylerin gerçek bilgisine en iyi götüren yol üzerine
•
inceleme ( 1621/2; 1677) 57
Gü"l"fl'RIED WILIIELr>1 LEI13NIZ
Monadoloji 91
Ekler107
Dizinler 118
•[Konbua şlıkillakkre ızL atinycaey ıınvdear ilnıiştir.]

RENE DESCARTES
••
Yöntem Uzerine Söylem
(1637)
Eğer bu söylem tümünü bir kerede okumak için çok uzun görünürse,
altı bölüme ayrılabilir. Ve birincide bilimlere değinen çeşitli irdele-
•
meler bulunacaktır. incide yazarın araştırmış olduğu Yöntemi ilgi-
Ik
••
lendiren başlıca kurallar. Uçüncüde bu yöntemden türettiği ahlak
kurallannın kimileri. Dördüncüde, Tannnın ve insan ruhunun varo­
luşunu tanıtlamasını sağlayan ve metafiziğinin temelini oluşturan
uslamlama/ar. Beşincide kendisinin araştırmış olduğu fiziksel soru­
lann düzeni, ve özellikle yüreğin deviminin ve tıpla ilgili kimi başka
güçlüklerin açıklaması, ve ayrıca insanın ruhu ve hayvanlarınki ara­
sındaki ayrım. Ve sonuncuda doğanın araştırmasında şimdiye dek
yapılanlardan daha öte ilerlemeler yapabilmek için gerekli olduğuna
inandığı şeyler ve onu bunları yazmaya götüren nedenler.
BÖLÜM 1
1. SAG Duvu [le bon sens]
dünyada en iyi paylaştırılan şeydir: çünkü
herkes onunla öylesine iyi donatılı olduğunu düşünür ki, tüm baş­
ka şeylerde hoşnut edilmeleri çok güç olanlar bile genellikle ondan
şimdiden ellerinde bulunandan daha çoğunu istemezler. Bunda tü­
münün de aldanması olası değildir; tersine, bu sağlam yargıda bu­
lunma ve doğruyu yanlıştan ayırdetme gücünün ki sözcüğün ası l
•
[le bon sens ou la raison]
anlamıyla ''sağ duyu'' ya da ''us'' denilen
şey budur tüm insanlarda doğal olarak eşit olduğuna, ve böylece
göıiişlerimizin türlülüğünün kimi insanların başkalarından daha us-
7