Table Of ContentLosi nicios
delc onocimiento
JosAé. C astorina
MariCoa rretero
(comps.)
PAIDÓS
Desarrcoolglnoi tivo
ye ducac[iIó]n
Losi incois
declo nocimieon t
JosAé.C asotiran
·
MarioC arrreot e
(comps.)
Conl ac olabordaec ión
AlicBiarar eiro
PAIDCÓUSE STIDOEEN DEUSC ACIÓN
Directdoecr oal eccRioósnRa:o ttemberg
Diseñdoec ubieGrutsat:a Mvaoc ri
Traduccdieóclna pít5u,"l Loa s íntepssiisc olóegnli amc iar am:e todolpoagríeaale studdieol
desarroGlalbor"iU:eb laal dini
Desarrolloy e cdougcnaicI:ti l ióovinson icdiecoolns o cimiceonmtpoi!lap doorJ osé
Antonio
CastoryiM naar iCoa rrete-r1o e.ad .-B uenoAsi re:sP a idó2s0,1 2.
316p p.2;2 x1c6m s
ISBN9 78-950-12-6162-2
1.E ducacilóC.na .s toriJnoas,Aé n toncioom,p 1.1 Ma.r iCoa rretecormop,.
CDD 370.1
1 eªd icmairózon ,de2 012
Reservatdoodsol so sd erechQouse.d ar igurosampernothei bisdia,nl aa utorizaciónd el eossc rita
tituldaercle osp yrbiagjlhoa tssa, n cioensetsa bleecnli adlases y elsar, e producpcairócnoi t aolt daele sta
obrpao rc ualqumieedrio op rocedimiiennctlou,il daro esp rogyre alft íraa tamiento informático.
© 201J2o,s Aén tonCiaos toryiM naar iCoa rret(eproolr ac ompilación)
© 201c2a,d aau topro rs up roptieox to
© 201d2e,t odalsae sd iciones:
EditoPraiiadlSó AsI CF
Publicbaadjoso u s elPlaoi dósº
Independe1n6c8i2a/ 1B6u8e6n,oAis r es- Argentina
E-maidli:f [email protected]
www .paidosargentina.com.ar
Quedhae cheold epósqiuteop revileaLn eey 1 17.2 3
Impresol aAe rng ent-iPnrian tienAd r gentina
ImpreesnoG ráficaM PS,
SantidaegElos te3r3o8 L,a núPsr,o vindceBi uae noAsi res
enf ebredre2o 0 12.
Tirad3a:. 5e0j0e mplares
ISBN9 78-950-12-6162-2
;
Idniec
losa utore..s . . . . . . . . . . . .1 .1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Introducción
JosAé.C aosrtiMnaar,Ci aorr etyeA rloiB cairar .e. i r.o . . 1. 5. . . . . . .
PART1E
Basecso nceptuya mleetsoo dlógaisc
1.P iagpeetr:s pecyti lvitamasic iodneeu sn at radiciiónnv edset igación
JosAé.C asto.r .i n.a . . . . . . . . . 3.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lap sicogleontgéiíccaoa m uon tar adición
dei nviegsatcciióenn t.í .f. i .c a. . . . . . .3 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lae quialciidbóernl ossi stecmoagisnto is.v. . . . . . 3.7 . . . . . . . . . . . .
Abstrarcecefixlóinvg ae nye ralcioznasctiróu.n.c t.i v.a . 4.0 . . . . . . .
Lad ilaéct.i c.a . . . . . . . . . . .4 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Relaceinotnereldes e soalrdlreocl o nocitomy il esano cie.d. a d. 4.7 .
Revidseinlóúcn l edoe tlraa dilmciiitóanc:i ones
yp oetnciasl i..d a.d e. . . . . . . . .4 9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Refeenrcbiaisbr láifoig.c. a s. . . . . . . . .5 6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.V igotsskuyj:e yt soi tuaccilóanvd,ee su np rograpmsai cológico
RicaBradqouo e.r. . . . . . . . . . . .6 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
¿oPrq uéV iogtshkoyy .?.. . . . . . . . . . .6 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Soberlpe r ogrpasmiac ol.ó g.i. c. .o ... . . .. . .. .. . . . .. . . .. ..6 4.
Eol rigseoncd ieal lop sr ocepssoisc oolssó ugpiiecorr.e. s . . .6 5. . . . .
Lausni daddeeas n sáilysie lmé togdenoé ti..c o. . . . 6. 6 . . . . . . . . . .
Soblroeps r ocedseio tnse rior.i .z .a c.i ó.n . . . . 6.9 . . . . . . . . . . . . . .
Larse laceinotnpreeesn satmoi heyan b.l. a . . . . . 7.1 . . . . . . . . . . . .
Soebe rlha bilnat e..r io.r . . . . . . . . 7.4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lan ocidóezn o ndaed esarrollyol capu reósxteiidmcóuoan t .i. v. a 7 6
Lav ivencsiiat uya cliaód ned essoacri.r.a o ll. l o. . . .8 0. . . . . . . . . . .
Refnecriebaisb láifoigc..ra s. .. ... .. .. .. .. .. .8 2. . . . . . . . . . . . . .
3.C ognicyi eódnu cación
MarCiaoer trer..o . . . . . . . . . . .8 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eduaccicóonn,o cimyia epnrteaonj de.i z.. . . . . .8 9. . . . . . . . . . . . . .
Unavi scioógnn itiva edsecllroa ..f . r.. a .c. a. . . s.. o . . . . . .. .. 9 0.
Caractiecrdaíessl toess tusdoiboerslde e sarcroogilntlio.v o. . .9 4. . .
Desardreol lolso conycr eapztoonsa m.i. e n.t o. . . .9 8. . . . . . . . . . .
Refeenrcibaiosbg lárific..a s. . . . . . . . 1.70 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.C erebdroe,s arryo eldluoc ación
AldFoe rreNraenscC,yhi nyaV aleArbiuas a.m .r. a . . . .1 1.3 . . . . . . . .
Neuorcienyce idausc ac..i ó.n .. . . . . . . 1.51 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ceerbryoc onudct.a .. . . . . . . . . .1 61. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sistedmeaa pser nidzayjm ee mor..i a. . . . . . 1.7 1 . . . . . . . . . . . . . . . .
Lac apacriedparde csieondnteaaclle re.b .r. o. . .. . . . 18.1 . . . . . . . . .
Ecle reebmrooc iyo nsaolc. i a.l .. . .. .. .. .. .. 1 9.1. .. .. .. .. . . . . .
Ceerbrloe,c tudrias l.ye. x i.a . . . . . . . 1.22 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Neuormit.o s.. . . . . . . . . . . . 1.72 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Refnecreibaisb láifoigc..ra s. . . . . . . . 1.3 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
5.L ad ilaécteince ale studiod edseaolrl rlo
JaaVna lnse.ir. . . . . . . . . . . . 1.73 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Explicya coibójne tilvpais diacdo .le on.g í.a . . . . . .1 .93 . . .. . . . . . . .
Lam etodoloeglsíe an tpeinld eodn eotl é rmi.n o. . . . 1.04 . . . . . . . . .
Enb úsqudeed eals at ructlusarí an tdeeelis miepsr:a thiovslotí i.c o1.34
Raícdeels ap erspedciltaéicvta.i c.a .. . . . . .1 44. . . . . . . . . . . . . . . . .
Lap sicoflroegnaílt adae i actliéecna s eilgX lX.oI. . . . .1 74. . . . . . . . .
Reconstrduec clliaéó cndt irieaclvaea:c dieól nos su psuteo.s ... .1. 94.
Metodoldoilgaéícat diecsaa ryr ollo. c.o g.n i.t i.v o..1 75. . . . . . . . . . .
Refeenrcibaiisbo lgrá.f i.c as. . . . . . . .1 75. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PART1E1
losi niciocso ndoecli miento
6.D esarrdoelcllo on ocimideenl taro e aliednae dlb ebé
lleEannseac o. . . . . . . . . . . . 1.56 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El deisdote ul b.e b.é . . . . . . . . . 1.76 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
¿Cómcoo nolcae lriedaabde beéDl?i stitnetoraísa s,
disatsri enstpu.e st.a s. . . . . . . . . 1.86 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lasm eprrcaiast egdoerlí asbe elmb uén:da on imaeid noa nim.a 1d27o
Elc onocimdieoelbn jteo.t o. . . . . . . . 1.5 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Acócinp,e rcepccioónno ciy m.i e.n t.o . . . . .1 38. . . . . . . . . . . . . . . . .
Lanse cesiddeablde ebseé le,n toyr neloda u ca.c. i ó.n . .1 68. . . . . . .
Referebnicbiláaifsoi gc.ra s. . . . . . . . .1 98. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.D esarrcoolmluo naitcivo
DanViaelld e.z . . . . . . . . . . . 1.59 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afevcitdiyap dr ocecsoomsui ncat.i v.o s . . . . . 1.79 . . . . . . . . . . . . . . .
Actcoos muincatiinvtoesn ci..o n.a le.s .. .. .. .. ..1 89. . .. .. .. .. ..
Interapcrceicióonnzt ,e jrestuibvyi dvaodc accoimóuinnc at.i v.a 2 .0 1. .
Gestyod se sardreol lcalo om ucanciió.n . . . . . .2 0.6 . . . . . . . . . . . . .
Desarcroomluilncoa tciovon syt istuujbceitó.i.n v a. . . .2 0.8 . . . . . . . .
Alguinmalpsi capnsciicaosae tdiuv.ca s. . . . . . 2.1O . . . . . . . . . . . . . . .
Refeenrcibaisbg lárifoic.a s. . . . . . . . .2 1.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
8.S emioys diess aorlrlhou mano
SilEvsipaa .ño.l. . . .:. .. ... .. ... . . . .2 1.9 . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Logsio rse nl acsi enhcuiamansa ysl afsi gausr
dedle soalrslreom ió.t i.c o . . . . . . . 2.2 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Egli rloi nsgtüiyícl oTa eo rfdaeS emiopsoSirus s pen.s i.ó n. 2.2 3. . . . .
Enterlgei rloi nsgtüiíceolg i yrc oor plo:r a
laisn teractceimopnreaasndl autso -b.e b.é . . . .2 2.9 . . . . . . . . . . .
Egli croor pyoe rlpa eln seanmr o vimtio.e n. . . . . 2.3 1. . . . . . . . . . . .
Egli ocr orpyol rmaau ls icacloimduiancda t.i v.a . . . .2 34. . . . . . . . . . .
Eple nsaminearnrtatoyie vlpo e nseanmr o vimiento
enl ead uca.c i.ó n. . . . . . . . . .2 3.7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Refnecreibaisib olgrá.f ic. as. . . . . . . .2 4.0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.A dquisidceillóe nn guaje
AdriSalinvae s.t r.i . . . . . . . . . .2 4.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lai moprtadnecllie an jgehu auamno. . . . . . . 2.4 5. . . . . . . . . . . . . . .
Latse oraícaesrd cela aa d uqisidceillóe nn jgeu. a . . . .2 4.6 . . . . . . . . .
Laasd qiuciisotnaersd. í a.s . . . . . . . . 25.0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lopsr obleenmd aesb a.t e.. . . . . . . . .2 5.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Untar ayreicpato osi.b l.e . . . . . . . . 2.5 8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
¿Leas cupeuleadc oen itbruaildre sardreollle lnojg eu.?a . . 2.6 1. . . . .
Refnecreibaisob glriáf.i c.a s. . . . . . . .2 6.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10T.eo rídae l am entee:ld esarrdoel lplosa i coal noagtíural
MaríNaú ñe. z. . . . . . . . . . . 2.6 7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Teorídael am etner,a zonamiitneenrtpnoea rls o
yp sicaon laotguí.r a.l .. . . . . . . . 2.6 9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LaT oM syu p aradeixgpmear iamlle:apn e trspeccltáis.vi ac. a .2 7.0 . . .
LaT oM "osbrlema a rc"hi:an terroagl aapne trestspi ecvclaá s.i.c2.a7 4
Mása ldleál acsr eenfcailasesald s e:s artríoplyila coto í pico
del.pa s icaon laotguíyre alpl a pdeell ac omuincanc..i ó. . 2.7 7. . . .
Défiycr ietst rdaesl oTasoM :e pla pdeelll e njgeu a
yl cao muancinic.ó. . . . . . . . . . 2.7 9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LaT oM enl aes culeapl sai:c onlaotguíeranea lclo ntexto
del ae ducafcoiraóm.nl . . . . . . . . .2 8.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Refnecreibaisib olgrá.f ic.. a s.. .. . . . . . .2 84. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
11.E ld esaorlrldoe l ahsa bliidadaersg umteantivas
GutsavFoa igen.b a.u m . . . . . . . . .2 9.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Edli sscoau rrgumaetni.tv o. . . . . . . . .2 9.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Principalteesó rmeioncd oeeesls ldot iuso de elnat óaancr..ig u.2m 9.6
Laa rgumenetanlc onisió ñn.o s. . . . . . . .3 0.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Laa rgumenetnac aieuóll.n a . . . . . . . . 3.0 8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Refeenrcibaisb láifoigc.ra s. . . . . . . . .3 11. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9