Table Of Content1
Denken+Doen=Durven
Werkboekvoorjezelf
Ditwerkboekisvan:
Houten
BohnStafleuvanLoghum,2008
2 Denken+Doen=Durven
KindenAdolescentPraktijkreeks
DitDenken+Doen=Durven,Werkboekvoorjezelf,isonderdeelvandeKindenAdolescentPraktijkreeks.
Indezereeksisnaastditwerkboekvoorjezelfo.a.verkrijgbaareenwerkboekvoorouders:
Denken+Doen=Durven,Werkboekvoorouders
UitgeverijBohnStafleuvanLoghum,Houten
Voorklinischpsychologen,psychotherapeuten,orthopedagogen,psychiatersenanderehulpverlenersis
erdehandleidingbijdezewerkboeken:
Behandelingvanangststoornissenbijkinderenenadolescenten
Methetcognitief-gedragstherapeutischprotocol:Denken+Doen=Durven
UitgeverijBohnStafleuvanLoghum,Houten
Bestellen:
Deboekenzijntebestellenviadeboekhandel,ofviauitgeverijBohnStafleuvanLoghumteHouten:
www.bsl.nl
3
Denken + Doen = Durven
Werkboek voor jezelf
SusanM.Bögels
IllustratiesdoorCorienM.Bögels
BohnStafleuvanLoghum
Houten2008
4 Denken+Doen=Durven
©2008BohnStafleuvanLoghum,onderdeelvanSpringerUitgeverij
Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemagwordenverveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgege-
vensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,door
fotokopieën,opnamen,ofeniganderemanier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.
Voorzoverhetmakenvankopieënuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel16bAuteurswet1912j°hetBesluit
van20juni1974,Stb.351,zoalsgewijzigdbijBesluitvan23augustus1985,Stb.471enartikel17Auteurswet1912,dientmen
dedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht(Postbus3051,2130KB
Hoofddorp).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbloemlezingen,readersenandere
compilatiewerken(artikel16Auteurswet1912)dientmenzichtotdeuitgevertewenden.
Samensteller(s)enuitgeverzijnzichvolledigbewustvanhuntaakeenzobetrouwbaarmogelijkeuitgaveteverzorgen.
Nietteminkunnenzijgeenaansprakelijkheidaanvaardenvooronjuisthedendieeventueelindezeuitgavevoorkomen.
ISBN9789031352029
NUR777/847
Layout:Houdbaar,Deventer
Omslagontwerp:NanjaToebak,DenBosch
Illustraties:CorienBögels
BohnStafleuvanLoghum
HetSpoor2
Postbus246
3990GAHouten
www.bsl.nl
Inleiding 5
Inleiding
Iedereenisweleensbangendatismaargoedook.Waaromdatzois,zuljein
ditboeklezen.Ditboekbeschrijfteenprogrammaomtegroteangstenenzor-
genaantepakken.Hetisgemaaktvoorkinderenenjeugdigenvan8tot18
jaardieveellasthebbenvanangstenenzorgen,endaardoorbelemmerdwor-
deninhunleven.Wenoemenditangststoornissen.Aanangststoornissenis
ietstedoen!
Hetprogrammabegintmetuitlegoverwatangstisenwatjeeraankunt
doen.Daarnazijnerveeloefeningenomjeangstaantepakken.Meestalvol-
genkinderenditprogrammabijeentherapeut,dieopgeleidisincognitieve
gedragstherapie.Detherapeutzaljeelkeweekvertellenwattelezenenwelke
oefeningentedoen.Detherapeuthelptjemethoejezogoedmogelijkkunt
oefenen,enwatjekuntdoenalsietsmoeilijkgaat.Alsjezo’ntherapeut
zoekt,kunjehetbesteevennaarjehuisartsgaan,diekanjeverderhelpen.
Natuurlijkhebbenweookonderzochtofditprogrammaechthelpt.We
hebbendaaromeengrotegroepkinderenenjeugdigenmetangststoornissen
gevolgd.Zevolgdenditprogrammaonderbegeleidingvaneencognitief
gedragstherapeut.Hetprogrammaduurde3maanden,detherapiewaseen
keerperweek.Driekwartvandekinderenwasdaarnavrijvanhunbelangrijk-
steangststoornis.Diekinderendienognietvrijvanhunangststoornis
waren,warenwelverbeterd.Alleendekinderendiehetprogrammaniet
haddenafgemaakt,warensomsnietverbeterd.Ofditprogrammaevengoed
werktalsjehetzonderbegeleidingvaneentherapeutvolgtwetenwenog
niet.Ikwensjeiniedergevalheelveelsucces!
Prof.dr.SusanBögels,UniversiteitvanAmsterdam
Deaanpakzoalsbeschreveninditboekwerdonderzochtmetsteunvansubsidienr.94502052vanZonMw.Nietsuit
dezeuitgavemagverveelvoudigdwordeninwelkevormdanookzonderschriftelijketoestemmingvandeauteur.
6 Denken+Doen=Durven
Inhoud
1. Uitlegcognitievegedragstherapie 7
2. Uitdagenenhelpendegedachten 16
3. Helpendgedrag 35
4. Stapvoorstapdoenwaarjebangvoorbent 40
5. Beloningen 53
6. Experimenten 55
7. Pratenmetjeoudersoverangst 58
8. Samenvattingvandetherapie 61
9. Terugval 63
h 1
. Uitleg”cognitievegedragstherapie” 7
H.1
Uitleg ”cognitieve gedragstherapie”
Gezonde angst
Iedereenisweleensbang.Datismaargoedook,wantangstisgezonden
beschermtjetegengevaar.Alsjebijvoorbeeldbangbentomjepijntedoen,
letjegoedopenraakjenietgewond.Alsjebangbentomuitgelachente
worden,denkjenavoorjeietszegtineengroep.Jedenkteraanomdedeur
opslottedoen,alsjebangbentvoorinbrekers.Bangzijnomaangevallente
wordendooreenleeuw,zorgtervoordatjesnelwegholtofjeverstopt.
Angstzorgtervoordatjegoedopletendatjesnelkuntreageren,bijvoorbeeld
vluchtenofvechten.Datkomtdooradrenaline,eenhormoondatjelichaam
maaktwanneerjebangbent.Adrenalinemaaktdatjegoedopletenlaatje
hartsnellerkloppen.Alsjebijvoorbeeldperongelukeenpaartredenvande
trapoverslaat,merkjedatjehartopeensheelsnelgaatkloppen.
Kunjenogmeervoorbeeldenbedenkenwaarinangstonsbeschermt?
8 Denken+Doen=Durven
Waarvoeljehetinjelichaamalsjebang
bent?Kleurdatindetekeningin.Beschrijf
watergebeurterinjouwlichaamalsjebang
bent.
Overdreven angst
Wehaddenhetovergezondeangst.Maarsomshebbenmensenlastvanover-
drevenangst:zezijnbangterwijlergeengevaaris.Bijvoorbeeld:bangzijn
omeenonvoldoendetehalen,terwijljegoedkuntlerenengoedecijfershebt.
Ofbangzijnvoor(ongevaarlijke)spinnen.
Ofbangzijndatanderenjenietleukvin-
den,terwijljeheelaardigbent.Angstdat
jetedikbent,terwijljeslankbent.Bang
ombesmettewordenmeteengevaarlijke
ziekte,terwijljedieziektezonietkunt
krijgen.Angstdateringebrokenwordt,
terwijldedeurengoedopslotzitten.
Kunjevoorbeeldenopschrijvenvanjouw
“overdreven”angst?
h 1
. Uitleg”cognitievegedragstherapie” 9
Kenjeookvoorbeeldenvanoverdrevenangstbijanderemensen?(ouders,broersenzussen,
vriendenenvriendinnen).Schrijfereenpaarop.
Hoe ontstaat angst?
Hoekomthetdatjeergensoverdrevenbangvoorwordt?Daarzijn
heelveelredenenvoor.Jehebtietsengsmeegemaakt,jebent
bijvoorbeelddooreenhondgebetenendaardoorbangvoor
hondengeworden.Ofjebentvoorzichtigvanaard.
Ofjebentaltijdergbeschermddooranderen,
waardoorjenognietgeleerdhebtommetsituaties
omtegaandievoorjouengzijn.
Kunjijredenenbedenkenwaardoorjijoverdrevenbangbentgeworden?
10 Denken+Doen=Durven
Waardoor blijf je bang?
Doorallemaalgevaarlijkedingeninjehoofdtehalenmaakjejezelfsteeds
opnieuwbang.Wenoemenditbangegedachten.
Eenvoorbeeld:Jeligtinbedenjehoorteenklap.Jedenkt:EENINBREKER!
Hoezoujejedanvoelen?
Watzoujegaandoen?
Maarstel,jeligtinbedenjehoorteenklap.Jedenkt:VASTDEKATVANDEBUREN.
Hoezoujejedanvoelen?
Enwatzoujedandoen?
Bijtweedezelfdegebeurtenissen(inbedliggeneneenklaphoren)kunjeverschillendegevoe-
lenshebbenenjeverschillendgedragen.DitkomtdoorhoejeoverdiegebeurtenisDENKT.Of
jebangeofniet-bangegedachtenhebt.
Description:Iedereen is wel eens bang en dat is hartstikke normaal. Maar als de angst ervoor zorgt dat je leven minder leuk en makkelijk is, is het tijd om die angst aan te pakken! Er is echt iets aan te doen! Dit boek helpt jou om met je angsten te leren omgaan. Het begint met uitleg over wat angst is en daarn