Table Of Content•
S 1 N N C N
A A A N
"' •
•
•
•
tutikitap
tutlkitap
. .
DEGIŞEN BE(Y)NIM
1
• •
SINAN CANAN
ISBN9:7 8-60S-9218-08-S
Türkçe yhaaykılna rı:
© SinaCna nan
© 201SN efeYsa yıncAı.lŞı.k
SertifikaN o:1 5747
TutKii taNpe,f eYsa yıncmıalrıkka sıdır.
EditöMru:v affaEkr maYnı lmaz
RedaksiyGoünl:n aMrı zrak
KapaTka sarım: Özklaey aÇ etin
SayfDaü zenlemMee:l iUky ar
1.B askKıa:s ı2m0 15
İnkılKaipt abYeavyiı Sna nv.e T icA.. Ş.
ÇobançeşMmaeh .S anayCia dA.l taSyk N.o :8
Yenibosİnsat anTbeu:ll (241926)1 1 11
SertifNioka:1 0614
·
Tümh aklasraık lıBduık ri.t abtıünm ünün vieçyear iğinin
herhanbgiibr ö lümünyüany ıncıynaıznıi lzıno il madan,
fotokopi dahil,y aed lame ekktarnoihnkei rkh anbgiiyr o lla
çoğaltılmyaassıa ktır.
• •
TUTi KiTAP
BağdCaatd N.o :167 /2A pÇtBa.B tı lrolkı
D:4
GözteKpaed ıkİösyt anTbeul(l:2 16) 102 0
359
e-posttuat:i [email protected]
www
.tuti.com.tr
il
/tutikitap
1ı
@tutikitap
G
@tutikitap
#tutikitap
#degisenbeynim
[email protected]
Sinan Canan
[email protected] 1 [email protected]
e-posta:
/sinancanan.ybu
facebook:
@sinancanan
twitter:
www.sinancanan.net
• • •
iÇ i NDEK i LER
O- NSO- Z
............................................................................................................................ 9
Tft:ŞEKKl-JR
................................................................................................................. 13
BÖL(iM: BE)İN NEDİR, NE DEGİLDİR?
t.
J<:VRJ<:NDJ<:Ki EN KARMAŞIK NESNE 19
...................................................................
BEYİN BİR BİLGİSAYı\R DECİLDİR! 22
•
..........................................................
•
"JJ,ı\Y.ı\TTA KAJ,M,ı\ DON.ı\NIMI" 01,.ı\R.ı\K BEYiN 24
•
.................................
BEYNİN TEMEi, V.ı\ RLIK NEDENİ: H,ı\REKET 25
•
...... ...................................
BÖL(TM: BEYNİN MADDİ \'.APISI
2.
ASI,JND.ı\ llf<=PSİ BlJ KAD.ı\R! 31
.......................................................... ......................
BEYİNDE BACL.ı\Nl'IL.AR VE İLETİŞİM 33
...........................................................
Hl-CRI<:I,ER NJ<:DEN BACJ,ANTI Y.ı\PAR? 33
•
....................................... ............
1-IiiCREl,ER ARASINDA İJ,ETİŞİM: SİNAPSJ,AR VE İLAÇJ,AR 35
•
...........
SİNİRSEL ELEKTRİK NEREDEN GELİYOR? 38
•
............................................
BEYNİl\.IİZİN B.ACl,ANTI HARİTASl: KONNEKl'OM 40
•
...............................
HER BİRİMİZ YEGANE\'. İZ! 41
•
...........................................................................
BÖLÜM: BEYNİN SERÜVENİ
3.
SÜREKLİ GELİŞEN VE DECİŞEN BEY NİMİZ 45
.................................................
İl,K GELİŞİM VE .ı\ŞIRI BACLANTI OLUŞUMU 47
•
.......................................
DO ClJM VE SONRASI 49
•
.. .......................... ........... ...............................................
• • • •
ANNJ<: BAKlMI VJ<: BEYiN GEl,lŞIMI 52
•
...........................................................
•
GENÇ Bl4:YIN 54
•
......................................................................................................
• • •
ERiŞKiN B��YIN 63
•
................................. ...............................................................
_
•
•
YAŞJ...,AN. .ı\. N BEY iN 67
• ...........................................................................................
BÖl�ÜM: DOGUŞTAN GELEN REf'LEKSLERİMİZ VE BİLGİLERİMİZ
4.
BOŞ BİR LEVHA OLAR.ı\K DÜNYA\'.-.ı\ GELİYORlJZ? 73
r.ıı ................................
DOCUŞTAN GI<:LJ<:N BİL,GİLER NE K.ADAR KARMAŞIK OL.ı\BİLİR? 75
•
...
• • • •
ADALET Dl1YGlJSU v·E BENZERiNi SEÇME GiBi D.ı\VR.AN IŞL,ı\R 77
•
......
• • • • •
D,ı\VR.ı\NIŞl,,ı\R, BEYiN v·E HORMONl,ARIN IJ,IŞKII,J<:RINI:<:
•
• •• • •
BiR ORNEK: OKSITOSJ]'ı;" 79
................................................................................
BÖLÜM: PLASTİK BEYİN
5.
öCRENDİKÇE DECİŞEN BİR "BİLGİSAY_ı\R" .................................................... 87
YENİ B.ı\CLANTI VE H ÜCRELERİN OLUŞUMU ............................................... 89
HİPPOKAMPUS VE DİCER YERLERDE SİNİR H ÜCRESİ ()RETİMİ ... 89
•
LONDRALI T.ı\KSİ ŞOFÖRLERİNİN BEYNİNDE NE VAR? .................... 90
•
BEYİ ND E İŞLEVLERİN DECİŞMESİ.c ........................................................................................ 93
• •
ÇALIŞTIKÇA GELiŞEN BEYiN .............................................................................. 97
• • • • • • •
YAPISAL VE iŞLEVSEL PL_ı\STISITENIN ŞAŞIRTICI ORNEKLERI ............. 100
YARIM BEYİNLE YAŞAYABİLİR MİSİNİZ? 100
• .......•.....................................
BEYNİNİN %80'İNİN HASARLI OLDUCUNU TESADÜFEN
•
ÖCRENEN ADAM ................................................................................ ............1 01
• • • •
MUZIK VE BEYIN. ............................................................................................ 103
•
MÜZİK DO CAL ... PEKİ, DANS? ................................................................... 107
•
DİLİN M()ZİÔİ VEYA MÜZİÔİN DİLİ ......................................................... 108
•
MÜZİK VE BEYNİN PL.ı\STİSİTESİ ............................................................ 110
•
•
ÇALAMIYORS.ı\N HAY AL E'f .......................................................................1 12
•
BÖLÜM: BEYNİMİZİN BÖLÜMLERİ
6.
H_ı\NGİ BÖL(iMÜN NE İŞ YAPTICINI NASIL BİLİYORlTZ? ............................ 117
• • • • • • • •
BEYiN BiLGiSiNiN T.ı\RIHINE KISA BiR BAKIŞ .................................... 117
•
BEYİN GÖRÜNT(TLEME TEKNİKLERİ ..................................................... 118
•
BEYNİMİZİN TEMEL BÖLÜMLERİ .................................................................... 120
BİZİ İNSAN YAPAN DEVRELER ................................................................. 124
•
KAZ.o\RA öCRENDİKLERİMİZ ........................................................................... 126
H.M. VAKASI 126
•
....................................................................................................
BEYİN BEDENİ ANLAYAMAZS,.\ ................................................................ 129
•
BÖLÜl\-1: BEYNİN KATM,ı\NLARI
7.
BASİTTEN KARMAŞICA, AŞ_ı\CIDAN YUK.ı\RIY_ı\ ........................................ 133
KATM,o\N LAR .ı\R.o\SIN DAKİ İLİŞKİLERİN öCRETTİ KLERİ. ........... 139
•
BEDEN (!ZERİNDEN "ZİHİN KONTROLÜ" ........................................................ 140
BEDEN DURUMtr, BİLİNCE N.ı\SIL ETKİ EDER? .................................... 141
•
"BEDENLENMİŞ BİLİŞ"TEN GELEN İPl:ÇL.o\RI .....................................1 43
•
UTANINCA BİZE NELER OLLYOR? .................................................................... 146
Y(!R(lYÜŞ İNS,o\N.ı\ NEDEN "İ'ı:-İ GELİR"? ......................................................... 152
DURUM.ı\ GÖRE "HİSSETMEK". ................................................................. 156
•
BÖLÜM: BAGIMLILIK VE BEYİN
8.
BACIMLILIK BEYİNDEDİR . 163
.................................................................................
YAYGIN BİR BACIMLILIK ÖRNECİ OLARAK İNTERNET VE
•
SOSY_AL ACLAR 165
...............................................................................................
• • • • • •
ODUL TRAJEDiSi . . 172
•
........... ............................................................................. .
TABİATTA BACIMLI HAYVAN VAR MIDIR? . 177
•
...... ......................................
BACIMLILIKLARI TERK ET�IEK NEDEN BU KADAR ZOR? 179
........................
• • ••
BiTMEYECEK BiR MUCADELE . 181
•
................................................................. .
DOCU ŞTAN BACI�lLILIK 187
......................................................................................
B.ı\CLAN(AMA)MA VE BACIMLILIK 190
...................................................................
BÖLÜM: DUYULARIN DÜNYASI
9.
•
DUYU NEDiR? 197
..........................................................................................................
• • • •
DUYULARIN ORTAK OZELLIKLERI 198
•
.......................................................
• • •
DUYULARIN GELiŞiMi . 203
•
.................... ...........................................................
• • • • • •
RENKLERiN SESi VEYA KELiMELERiN KOKUSU: SiNESTEZi 205
.....................
•
BOŞLUKLARI DOLDURAN BEYiN 210
.....................................................................
BOŞLUK DOLDURMANIN SAKINCALARI 213
•
...............................................
• •
BiLGi BOŞLUKLARINI DOLDURMAK 214
•
......................................................
DÜCME İLİKLEMEK KOLAY MI? 217
.........................................................................
• • • • • • • • •
iKi BEYiN ARASINDA KOPRU: �NASIRSI CiSiM" 220
•
.................................
ÜÇ-D FİLMLER ASLINDA KAÇ D? 225
......................................................................
ÜÇ BOYUT DA NEYİN NESİ? 226
•
........................................................................
GERÇEK ÜÇ BOYlTTLU GÖRÜŞ 228
•
..................................................................
FİLMLERLE GERÇECİN FARKI 229
•
.................................................................
•
VERSENE ŞU TELEFONU BiR . 232
.................................... ........................................
HAREKET ORKESTRASININ MUHTEŞEM UYUMU 232
•
............................
BÖLÜM: ZİHNİMİZİN GİZLİ GÜÇLERİ
10.
KAFAMIZD.ı\Kİ SAC VE SOL .. : ............................................................. 239
... ............
SAC VE SOL BEYİN '.'."EDEN F.ı\RKLI? . .. . 240
•
....... .... .. ......................................
S1\C BEYİNSİZ BİR YAŞ.ı\M . .. . . . . . 242
•
............................... .. .......... ..... ......... ..... ... .
• • •
Y.ı\R,.\T iCi ZllfN il\ FRENLERi . . . . . 244
..................................................... .... .... ..... .... .
Öl\ BEYNİl\ Y. .\R.ı\TICI Dl'ŞÜl\,lE SÜREÇLERİNDEKİ ROL( 245
•
............
• •• •
iNSAN NEDEN SANAT RETIR? . . . . . 249
L . ...... ........ ........... ......................................... .
• • •
BEYiNDE BiR "S ..\ N.ı\1' MERKEZi" VAR MI? . . . . 252
•
......................... ..... .... ..... .
BE'ı'NİMİZİN ESAS İŞİ: ÖRÜ NTi·ı 1\l.GISI . ....................... .. ......................... 255
... . .
• •
N.ı\I.ITIK .ı\KJ.TN SINIRT."ı\RI ................................................................. .. 256
•
.ı\ .
ÖRÜNTÜ ALGISININ V.\ı RLICINI N.ı\SIL BİLİYORUZ? ......................... 261
•
•• •• ••
DUY L.\ı R VI<: ORlJNTUI.ER .. . . .... ... ... ... .. ..... ... . . . ..... . . .. .. . . 263
lJ .. . . . . . . . .. . . .. . ... ...... .. . . .. .. ....
•• •• • • •
DOKUNMA ORlJNTlil.ERI ................................... ....................................... 263
•
.
l'AT VE KOKlJ ÖRl°JNTÜI.ERİ ... ..... ...... ....... ... ... . ... .. .. ... . . . . . 266
•
. . . ... .. .. . . .. . . ..... . . . ...
• • • •
Yl!Z TANIMA SISTEMI ................. ................................................................ 269
•
.
•
ÖRÜNTi) 04YICINL.ı\RI"' ....... ..................... ............... ................................... 273
•
. . .
DERİN ÖGRENME ....................................................................................... ... 274
•
.
ÖRlJNl'ÜLERİ KUI.I. ANMAK .. ............................ . ... .... . . .... .. . 278
•
. . .. .... .... . . .. .. .....
ÖR(�TNTiİ ECİTİMİ .................................................. : ....................................... 278
•
• •
SINIRLARI YIKM.ı\NIN ZIHINSEL YOI.ll: ".AKIŞ� .......................................... 280
• ••
BEYiNDE SIRALI PROBLEM ÇOZME ............................... ....................... 282
•
.
• •
AKTŞ'l"'AKI BEYiN ............................................................................ ............. 283
•
.
• •
BEYIN KIMYAS.ı\I,LARININ AKIŞ'I ........................................... ........... . 288
•
. ..
rfAKIM AKIŞ'I .................................... ............................................................. 291
•
.
•
BEYIN YARii.ARI VE AKIŞ ........ ............................................ .......... .... . 292
•
. .. . .. .
•
INS_ANIN FARKI NE? .................................. ........ ...................... ....................... .. . 295
. . . . .
\.ı ÇIKLAY,ı\M ADICIMIZ FARKLAR. ........................................................... 297
•
SON SÖZ: DEGİŞEN BE(Y)NİM
............................................................................. 301
NOTLAR
.................................................................................................................... 328
Di• Zi• N
.......................................................................................................................... 347
