Table Of ContentCARLONSE LSOCNO UTINHO
DE ROUSSEAAU GRAMSCI
ensadieot se orpioal ítica
&�� --V�
E D I T O R I A L
SobrDeeR ousseGarua mas ecnis:a dieot se oproial ítica
RuyBraga
Um domsa idse staicnaétdropsrm eatrexsid soBt arassCi alr,lN oeosl snC outinho
coangsur-ospeo r tread diufuzniodpr ie rn mseantdoeG yõrLguyk áecA sn tnoio
Gramnsocp ia íAspr.o priacnrdioa-tsievd aoim ntesrnutmeae lan ntalídtoi cgoe
nilsa ar,ed sapeciaolscm oennctsede ie ht eogmeoniera e volpuaçvsãasoC,i a rlos
Nelsolnan çnoouvl ausz seoseb rfoarm açãdooc aiptlaismmoon olpiose tcaao n
soildaçdãavo i deas taetmca oln disçoõceissae imsii épfreircPaomsre. i does eus
livere onss aaip oesre,sc ptgirvaasm cidaonB aar saidlqi uraibuar ngênrceifuat,o u
as oonlevnutlag sattaal ietn riasntmsaofo ur-esmeu mar eeêfrncia rinnácvoenlt o
partao daoqsu eqluedese saemcj omeperndreerfl exiveat mreannrtsmefoa rra di
calmeasn ctoiee dbaardseii rlae.
DeR oususe Gaar mascein:s daeit oesop roliaí taipcrao fuon dmacpo romidsisao
léteinctorr eefl eexa ãçoãq ou cea racato ebrarid zeCa a lrsoN eolsnC.o nfomre
escsomep ormi,s sdaoe mcorancãidoae vsee re rirpnettcaomdoa usmi mpjlgoeos
compteitvcioju oo bjeticvonoss iteem s elneacorism o aiasp taoe sx erocp eord er
potlií-cuom s istaepmrae enedmsi udqaou ietauoed set,di a"l coi êpnolcíiata"i c
esdtuanidAeonc soetn.r á,ir inoqeutpiao dre fiãnoi,çd eamc oraecxiiasg eme a ni
fsetpaormr e ioi gduaa lsduabdseit vaoanu,st eaj,c omo ucmo tneúmdaot e,r ial
anuinacdpoe lvaod zo ssu lbtarensom,a sp,o irs so ,me emsbmroioeni ánrcioan
cluEsiaasn. a turraedziaetc aranls mfoardodraa deamcoipcaer,nd saea ms eduis
lemeap so ntceialiDdaía adate usa.l diadt aedoperol iíat miacrax iresitvai ndicada
poCra lrsoN eolsnq,u neu ncsaea fasdtoap ontdoe v isdtata o talaifi dma ddee
esmçiauarsa ntiinaodsmot emppoer sente.
O maieolro qguieeou p oderfizaaea re sltiev érq oue el neo osbr iagr ae flestoir
braeb aiixnat iednasddoae t ual dreemgcoirmáetb iarcsoi lPeairtraao n,.Ct aolros
Nelsorens guamat grau menqtuoa set oqtuael mente apsefisdxoa"i hagedeo pelo
monidaap equepnoal íat"qi ucaeç ambaorp caoíus ú lnmtooissa noAsq.u edlee
quteo dava i deas taétt aranls iteó,r riptaoa, nm teeorcfene ecAessri. mc,o nvoca
-nopsar au mat araeu fam s ót emopt eóreip cotali ícpaer:s crouslt aitrme idsa
odremp ersenNteese.sm ap eritaCdalaro,Ns e olsn ceonn-tsreeame xcelceomnte
pan:hR iouasseHaegue,,Gl ramesL cuik ápcasars, e mra ise cpiDrsiocfí.ir lue nir
umc ounnjtmoe lrhd oea ldioasD.ic fíiilm agitnaarmrea fai usre gnte.
Copyri©g hBto itemEpdoi tor2i0a1l1,
Copyri©g hCta rlNoesl soCno utin2h0o1,1
Coordeendaiçtãoor ial
IvanJai nkings
Editora-adjunta
BibiaLneam e
Assisetdêintcoirai al
CaiRoi beierL oi vCiaam pos
Preparação
MariaEncah alar
Diagramação
BianMciam iza
Capa
AntonKieoh elI vanJai nkings
sobr"eA ncSioeunAntbd s,t ornBa lcatcó kl'e'oP, aK dulele 1e9,2 5
Produção
AnaL otuVfoa lverde
CIP-BRASCIALT.A LOGAÇÃO-NA-FONTE
SINDICATNOA CIONALD OS EDITOREDSE LIVROSR,J
C895r
Coutinho, Carlos Nelson, 1943-
DeR ousseaGur aam s:ce in saidoet se oria pIoC laírtlNioecsla s on
Coutin-hSoã.oP aul:Bo o item2p0o1,1 .
Inclbuiib liografia
ISBN9 78-85-7559-183-3
l.Ro usseJaeua,n -Jac1q7u1e2s-,1 727.G8 r.a mscAin,t oni1o8,9 1-
19373..C iêncpioal ít1iT.cí at.u lo.
11-6617. COO:3 20
CDU:32
04.10.1111. 10.11 030347
Év edadnao,st ermdoasl eair ,e produdçeqã uoa lquer
partdee sltiev sreom a e xpreasustao rizdaaeç dãiot ora.
Estlei vartoe nàdsen ormadsoa corodrot ográefimcv oi gdoers djea neidre2o 0 09.
l'ed içãnoo:v embdreo2 011
BOITEMPO EDITORIAL
JinkiEndgist oArsesso ciLatddoas.
RuaP ereLieriat 3e7,3
05442-0S0ã0oP aulSoP
Tel./fa(xll: )3 8 75-72I53 08 72-6869
[email protected]
www.boitempoeditorial.com.br
ParLae anKdornod ,e r
pomre io lsodé eac muizade
SUMÁRIO
PREFÁCIO 9
.......................................................................................
1.C ONTIRBUIÇÕÀE HSI SÓTRIDAA T EORIAP OLÍTCIA
I.C RÍTICA E EUMRT OOUPSIESAA U... ........................................1...5
2.H EGEEL DAI MEÃNOSO BEJTIAV DVAO NTADGEE RA...L... ...........4. 1
3.Ü LUGADRO M ANIFESNTOAE VOLUÇÃDOA T EROIAP OLÍTICA
MARXIAS T 57
.....................................................................................
IIE.N SAIOSS OBER GRAMSCI
4.S OBERO SC ADERNODSO CÁR CERE ES UAESD IÇÕES 79
.......................
5.Ü CONCETIOD EP OLÍTINCOASLl DERNOSD OCÁR CERE 107
..............
6.V ERBETPEASR UAM D ICIÁORNIGOR AMSCIANO 121
.........................
7.Ü SC ONCTEOSIP OLÍCTOISD EG RAMSCSIE GNUDOV ALENTINO
GERRTAANA 139
................................................................................
8.L UKÁCESG RAMSCI:N TAAPEMONTSOP REILMIANREPSA RUAM A
ANÁSLEIC OMPARTAIAV 149
................................................................
ÜRIGEMD OST EXTOS 169
..................................................................
BIBLIGORAFIA 171
.............................................................................
ÍNDICOEN OMÁSTICO 177
..................................................................
NOTA DAE DIÇÁOE LETÔRNICA
Paraap rimaoe rxapre ridêaln eciitdaui rgaio tpatla,mp ooersx tirdrae svtear são
elôentiracspa á gienmab sr anqcuoie n tevracmoa lsca paítsuí,ln odiectencsa.
versiãmope rsdsoalv iroP.oe rs msoet voi,p oésv seqílu oel eipteroecrb sala tso
nan umeraçdãaposá giOn acso.n teoúrdiog dionl vairlso e m antéimtn egral
mentree pdruozido.
PREFÁCIO
C
omo ssbuetuí tiunlcdoaie ,s ctoal etrâenúeenane s aiopser que
tendterma dteat re mdaest eopriolaí tAiocc aon.t rádroqi ou es upuõmea
concçeãhpoo jceor riquheáui mrada ie,fr eençsasi eaenlntc ret eraoip aol ítei caa
chama"dicaê npcoíiltai. c tàAe' oproliíat -iucmaad ipslciifinlao só-fincãao se
submàee tset rdeiivtiaasc ãaod êdmoip ceanm seantscooi haoljd eo minaqnutee ,
fazd insçtãieon t"rcei êpnoctliiía,c" àsc'oiogli,oà" 'anotplroog,i" aeo"cnmoi"a,
"hisrtióeàt'Cc o.n tproandoa-e sseesm ap oebcreddoerpaa rtamendtoa lização
sabaet re,o proitlaií ncãaho e seimt al aie gseafrrda ap olítàit coat alsioidcaadle;
ailá,ps artdeac onvidceqç uãseoón esasrat icduilaalçcéãootma it coat aléi dade
quoesf ne ômenpooíslt i(cqoucsee rmteanttêesm u eas epcificipdoaddeseme) r
devidaemleenvtaaec d oonsc eAit teoospr.oli íat ciocinads epraari tnee livemli ná
dos eduo míntieroói ctoa mbéomst emhaosej ncsoiaddeo"rss ociicosol"ó,g
"encôoimcso"",a nptorloóg,i" choóisirs"ctoest"c .
Der etsoe,s se dmeoa dbrood aorsf n eômenpootsli ícnoãso nteenmh um
compromicsosmaoc hama"dnae utraalxliiódogaà,i'do ceus eaj,c omar ecusa
supsotamecnitteíenfi dcafoa r mluaçdãejo íu zdoesv alPoarrq.au epmer tende
comperendoesfr ne ômenpoolsí tincoqo usa ddrao t taolisdcoaid,ate l orna
-sien epsváceaaln ecedses iaddreat ioc uslearr com os eadj,oe svfa etro ss er, ou
emíprsic cooma sp osisliibdcaodnecsrq euteeas sts ãeomr pep ersnetesq ueaml
quer resaoilclaip,do amrda eia spa erntemceoinstaiedfi qacu eel saea presàe nte
pirmeavi irsCtoam.to o dmaa neisftadçosã eosr co i,at lambaép már xpiols ítica
resudlet aua mrat icuelnatcçraãeuo s aleti edelaodleoe gnitadr,ee tm eirnisem o
lidbaedreen,t re sesre. Pr oer tda,en vttaeoe rop roitlaií ncãato e amp erteon sã
durhkeimidaetn raa otsfan erô menotsi scpc ooolm"íoc iossa"s emlehanatoess
obejtnoast uraoac ionsrt;ái rop,er tencdoem preendêp-orlcosesos dsci onmâo
micdoestm eirnadopsár xp,ise tsliuaa dnoods e vhiirsr tióecq ou ep,o r isso, têm
sugaê nensoe s paadesao p onatmp arofua t uro.
10C ARLOS CNOEULTSIONNH O
Gramsecmsi au,sr efledxeõt eesop riolaí tfiecuzam ,a irmtpaodnitnseçt ãio
ent"rger apnodtleií c(àa'lp totali ícea" )p equpeolníaat "(i pcloítdiocd aia a
dipaol,í tpialcraam teandre,c orreddeio nrrti,sg )Ea.s sdain sçtã,iso eguenldeo,
baseinaofa- tsdoee q ue
ag ranpdoel íctoimcpar eaesqn udees ltiõgeasàfud nadsa çdãeno o vEosst aàdl oust,a
peldae strpuileçaã do,ep feeslcaoa,n serdveda eçtãeor miensatdrauostr ugrâansi cas
econômicoA- pseoqcuieanias .p olítiascq au ecspotamõrpecrseie c aeointsdi ed ianas
quea psree sennoit natme dreui moare strujtáeu srtaa beelmed ceicdoar rdêen cia
lutpaeslp ar edomiennâtnarcsdei i av efrrasçaõsde eus m am esmcal apsosleí 1t ica.
Podermíoasdi zere nqquueaa,tn etoopr oliíat sieocc aua dp a" grapnodtleií
cà,' "ac iênciat epcmoo lmoíobt ejitqcouà e's dte"õ peesq upeotnliaíc Aàl'g.u mas
daasn áldiesse"sscai ên(ocpirea ex"m plsoo,ebs riesmtaesl eriateiro se gidmee s
goevrnsoo,eb rdai stirçiãbouv odotosss,o eb rcjonunutraism etdaiesat ect.c .)
podeme mm uitcosasot se irn teermeípsrsieecfo orn ecaesrs siumb sípdariao s
at eoprioatl iícmaa,sn ãvoã o adlaé emer sdafa" epquepnoatl ií.c à'
Nãoéd ifíccoitnlas tqauroe s a utotrreast naedsoltsie v( rRoous seHaeuge,,l
Maxr,G ramsscãtioe) óridcap ooíslt iec anc ãiote insptolaíst iNceosssse.en t,i do
elfezase mp ardteue m at radqiuçceão oem çeam P latão aet Héca hnneagha
ArenedJ toh Rna lwsp,a ssapnoMdrao q uvieaHlo,b bLeosc,kM eon,t esqeu ieu
tanotuotsr Noesn.h um aduertseosssees s e ntàiv ornitaa tdiev desseers s eep on
denru,m c urríscoiulclioth aodjpoeo u rm aa gênficnainac iaadq ourceama ,p o
dacsh ama"dcaisê nscoicaipsaer itnsece"r iaPml.a teãrfioal ósooufoc i entista
polít?Mi ocnotesqeursiacoe iuó olo ouhg isrtioardR?oo usseerapaue dagogo ou
linguMiasrtexar e?ac onoamo ius tcrlíitátire?cir oos Ai mpfolrmeusl açdãeo
taqiuse srteõveqesul aan ata ot ual ddeipvairstãaodm ose anbtaeaclra dêém ico
incadpeda azcr o ndtaaa t ividdogasrd ea npdeesnsa doerp,e orstn attoa,m bém
dogsr antdeeósr diapc oolsí tica.
Isssgion ifiqcuaaet eroipao tliícasasi,cm om oa fi loseomfig ae rtaelum,m a
relaoçgrãâionc cao ma i deologia. Gari admesoclcioo gmdi"oeau fi nanidede
def ée ntrec onucempçaã doo m undeou man ormdaec onudtaad equaa da
el,a "soeuaj ,c omuom ar epresednost eaqrçu ãeeos ntaáb asdeap ropaod set
umd evsee.rUr mar elacçoãmaoé ticcoamj, uz íodsev aléo rsa,is mmo mento
inelivmedliat n eáoproitlaií cMaa.rfo xrm uloiusc soomp erciasoãd oi zqeure
nãboa setnat enomd uenrd tor,a ttama-bséemd et ranrsmfoá-lo.
Cotnud,eo srseal aeçnãttore eo proiílat ieic dae ologmiaacl o smeeperrnidai
das et omeámsos"sdi eoloagpeinaan"sos entdie"d faol csonasi cên,c" iliàu'são"
1 A.G ramCsaecdrindo,o c sá r(ceRrdieeJo a neCiirviol,Bi rzaasç1i9ã9l-9oe2 i0r,0a v2,,6.v) 3 .,
p.2 1.
DER OUASUASG ERASMCI1 1
ouo,q uéep i,o" rengadneol"ai dboeE.rx itsatmeb -éemb éa stdainfutned -ida
É
esascae peçe ãsos a dfoeri mdeao lqougGeir aa,m cshcaim doeu" poerjativà'.
precisealmqaeu dneet tee romc ianraái tdeero ldóegg riacnod ed app raordtueç ão
da" ciêpnoctliiía,cq àu'ée" dieoglionào's entdiesd eo"r fa lcsonasi cên,co iuà '
sjead,ec onfundaia rpa rênccoimae sas cêionap ,ar ticcuolmoau rn iveertsca.l
Aoc ontironá,adr efiãnoid çeG ramsicnid,ed peenntemdeesn etvree rdadeira
oun ãdoo p ondteov i setpias toelmógictoe,o sruetim oaar indae olqougainad o
se"p aodaed ramsa ss,qa usa"nsdeto o rensat ímpuarlauo m aa çãeof etniov a
É
mundo rneeasslse.en tqiudaeto e oproitlaií scaear ticcoumali ad eoloosg ia:
grantdeerósi cdoaps ol ítniãcsoae l imaimt iane trrpetoam ru ndmoa,st o dso
elfoersm ul-admem aneiimrpal íocuei xtpal -íucmiapt orap oads etc onvsáe-rlo
oud et arnsrfomá-Al doe.ep nddeorp otnod ev isdteca l aqsusaeed otead mo
contehxitsroti ócoq ueaemt ueas csalas sseau,sfo rmluaeçsõ tepóordiescmea s
aproximmaairs m eonuod seu mar eprodfiuedçloã s oes roi caElm. toedloess ,
poérme,s rseap rodeusçltãiáog a au dmaa propionestrtvani arrd e ea lidade.
Masn ãéos óau nidamdeetd ooliócagas segpuerlpaoodn at ov idsett oat ali
zandtate e oproitlaií caad,o teamdt oo dooses n saqiuofoesr m ame sctoal etânea,
qujesu tiafis cuapa u balçiãco ucnotAnaij.n dqaue es fisoev ermenlãhsooje a
explíocsvi átroei,no ssa aiqoursie uneisdtolãsido go atsa mbpéempl rae ocupação
deo efreucmec ro ncsebuisttota indveod emocrqauvceáia al édmaa st utaeiosr ias
minailmissetgausan sdq ou aaid se mocréaa pcieanu amsa mreergadr oja go o,
reduziànp doos-lssiiedb daiede es coelnhtdarie efr enetleiastt ersad veeé lse ições
compevtaispt eiieró diCcoamsot. e nmtoos trnaoer n ssaioboRr oues seqauue
abreesc toal etdâenmeoac,ri amcpcilauai m a iguaeltdisavbudatse,a netfeinvtar,e
osm embrdoeus m ac omuindafudned andaav o ntgaedreNa ãloé.c asuaasls,i m,
quees se cdoen" cveointtgoae dre(a ol"u"u nilv"eor,u"s caoleatpiavràae'oç) a
lnogo cdoal etnâonesen as,as iooebRs ro usseHaeug,e l,e G MraarmxsC coim.o
ol eiattoerpn etroc eabd eerfián,ic çoãrord eant oaç dãevo o ntgaedrmeae pl a rece
indisvpepelan rqsauás eje fuan daedefot ivamuemn tceo nucneiivteeosr usbasl
tantein vãoao,p esnp arocediemm einntilamilasd teda e,m ocracia.
Só rmees etsap eqruaoerl eictoonrdc eoc romigoe sqctuoael etpâondeea
conturi,air ibndam oqduees tapmaeronda te eb,as toebo rste e maabso rdados.
e. N. e.
RidoeJ anemiarrdoçe2,o 10 1
1.C ONTRIBUIÇÀÕ HEISS TÓRIA
DAT EORIPAO LÍTICA