Çevre, Jeoloji, Kimya ve Metalurji Mühendisleri Odalarının OVACIK ALTIN MADENİ hakkındaki ...

14 Pages·2003·0.27 MB·Turkish

by  .amil Be.toy

˙evre, Jeoloji, Kimya ve Metalurji M(cid:252)hendisleri Odalarının
OVACIK ALTIN MADENİ
hakkındaki iddialarına ilişkin
BİLGİ NOTU

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacık Altın Madeni

01 Eyl(cid:252)l 2003
˙evre, Jeoloji, Kimya ve Metalurji M(cid:252)hendisleri Odalarının
Ovacık Altın Madeni hakkındaki iddialarına ilişkin
BİLGİ NOTU

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacık Altın Madeni
01 Eyl(cid:252)l 2003

(cid:214)NS(cid:214)Z
Ulusal ve uluslararası standartlara harfiyen uygun olarak (cid:231)alıştığı bir yandan Devlet(cid:146)in ve bir
yandan da uluslararası kuruluşların yaptığı periyodik denetimlerle tesbit edilmiş olan Ovacık
Altın Madeni(cid:146)nde y(cid:252)r(cid:252)t(cid:252)lmekte olan faaliyetler hakkında bazı meslek odaları tarafından, kendi
ifadeleriyle (cid:145)(cid:231)ok değişik ve yaygın s(cid:246)ylentiler bulunduğu(cid:146) iddiasından hareket ederek, ger(cid:231)ek dışı
ithamlarda bulunulmuştur.
Bu ithamların kaynağı, biri jeoloji1, diğeri metalurji m(cid:252)hendisi2 olan iki kişinin madenin
(cid:231)evresinde tel (cid:231)itlerin dışından gezerek yaptıkları g(cid:246)zlem (!) ve dedikodulardır. Bu iki
m(cid:252)hendisin denetleme ile ilgili deneyimleri kendiliklerinden menkul olup konu ile ilgili bir
uzmanlıklarının olduğu bilinmemektedir.
Bu m(cid:252)hendisler, şirketin Devlet(cid:146)e arz ettiği belgelere ve raporlara g(cid:252)venmediklerini a(cid:231)ık(cid:231)a
belirterek, kamuoyunu, s(cid:246)ylentilerin ve varsayımların ger(cid:231)ek olduğuna inandırmaya
(cid:231)abalamaktadırlar. Bu iddialarla ilgili olarak Ovacık Altın Madeni(cid:146)ndeki ger(cid:231)ekler bu raporda, bir
kez daha, ilgililere arz edilmektedir.
GİRİŞ
˙evre Bakanlığı, Ovacık Altın Madeni i(cid:231)in 1994 yılında (cid:147)olumlu g(cid:246)r(cid:252)ş(cid:148) vermiştir. Bu işlem
hakkında a(cid:231)ılan idari dava, Mayıs 1998(cid:146)de (cid:147)olası risk fakt(cid:246)rleri(cid:148)nin varlığı gerek(cid:231)esiyle Danıştay
tarafından Bakanlık g(cid:246)r(cid:252)ş(cid:252)n(cid:252)n iptal edilmesi ile kesinleşmiştir. Kesinlesen mahkeme kararı idare
tarafından uygulanmış ve işletmeye hazır tesis (cid:252)retime başlamadan durdurulmuştur.
Şirket, mahkeme kararında yer alan olası risk fakt(cid:246)rlerini giderecek ilave tedbirleri almış ve
uluslararası uzman bir kuruluşa (Golder Associates, İngiltere) atık barajı ve tesiste siyan(cid:252)r
kullanımı konusunda iki ayrı risk değerlendirmesi yaptırmıştır. Şirket, mahkeme kararı
uygulandıktan ve mahkeme kararının gerekleri yerine getirildikten sonra, yeni bir idari işlem
tesisi amacıyla idareye başvurmuştur.
İdare, (cid:147)olası risk fakt(cid:246)rlerinin alınan tedbirlerle giderilip giderilmediğinin ve (cid:231)evre tedbirlerinin
yerine getirlip getirilmediğinin yerinde incelenmesi ve somut olarak belirlenmesi(cid:148) amacıyla
T(cid:220)BİTAK Başkanlığı(cid:146)nı g(cid:246)revlendirmiştir. Konunun uzmanı 11 (cid:246)ğretim (cid:252)yesinden oluşan
T(cid:220)BİTAK Komisyonu, madendeki risk fakt(cid:246)rlerini ve (cid:231)evre tedbirlerini inceleyerek raporunu
hazırlamıştır. Raporun sonu(cid:231) b(cid:246)l(cid:252)m(cid:252)nde:
(1) (cid:147)İlgili Danıştay kararında insan ve (cid:231)evre sağlığını tehdit ettiği (cid:246)ne s(cid:252)r(cid:252)len risklerin t(cid:252)m(cid:252)yle
giderildiği ya da kabul edilebilir limitlerin (cid:231)ok altına (cid:231)ekildiği,

1 Tahir (cid:214)ng(cid:252)r
2 Cemalettin K(cid:252)(cid:231)(cid:252)k
1/13
(2) (cid:147)Tesisin mevcut (cid:246)zellikleri ile, gerek (cid:252)retim teknolojisi gerekse sağlanmış olan (cid:231)evresel
koşullar a(cid:231)ısından d(cid:252)nyada altın madenciliği i(cid:231)in (cid:246)ng(cid:246)r(cid:252)l(cid:252)p uygulanmakla olan en uygun
teknoloji d(cid:252)zeyini ya da daha iyisini yansıttığı,
(3) (cid:147)Bu şekilde inceleme konusu tesisin, ve aynı koşullarda benzerlerinin, (cid:231)evre uyumlu ve
duyarlı birer iktisadi faaliyet olarak, işletmeye ge(cid:231)irilmelerinin, s(cid:252)rd(cid:252)r(cid:252)lebilir kalkınma
kavramı (cid:231)er(cid:231)evesinde (cid:252)lkemiz menfaatleri a(cid:231)ısından uygun ve yararlı olacağı(cid:148) ortak g(cid:246)r(cid:252)ş
olarak belirtilmiştir.
Ovacık Altın Madeni(cid:146)nin işletmeye ge(cid:231)mesi i(cid:231)in izin verecek olan Bakanlıklar, T(cid:220)BİTAK
Raporu(cid:146)nu ve kendi mevzuatları a(cid:231)ısından tesisi ayrı ayrı inceledikten sonra işletmeye ge(cid:231)mesi
i(cid:231)in gerekli izinleri vermişlerdir. Yeni izinlerin iptali i(cid:231)in dokuz ayrı idari dava a(cid:231)ılmıştır. Bu
davalarda, değişik Bakanlıkların verdiği izinler aleyhine kesinleşmiş herhangi bir yargı kararı
yoktur. Tam tersine, yargılamanın (cid:231)eşitli aşamalarında bulunan bu davalardan bazıları Y(cid:252)ksek
Yargıdan da ge(cid:231)erek davacıların aleyhine sonu(cid:231)lanmış, diğerleri ise devam etmektedir.
Bug(cid:252)ne kadarki t(cid:252)m bu gelişmeler karşısında, Ovacık altın madeninin yargı kararlarına
rağmen işletilmesine devam olunduğu yolundaki iddialar hukuki dayanaktan tamamen
yoksun olup birer iddiadan ibarettir.
Ovacık Altın Madeni, d(cid:252)nyadaki en y(cid:252)ksek (cid:231)evre standartlarına g(cid:246)re inşa edilmiştir. Maden
sahasında y(cid:252)r(cid:252)t(cid:252)len faaliyetleri, insan sağlığı ve (cid:231)evre a(cid:231)ısından izleme ve raporlama programı
d(cid:252)zenli olarak y(cid:252)r(cid:252)t(cid:252)lmektedir. Tesis, hem (cid:252)lkemizde hem de d(cid:252)nyada uygulanan hava, su ve
toprak koruma standartlarına tam uyum i(cid:231)inde (cid:231)alışmaktadır. İzmir Valiliği tarafından kurulan
İzleme-Denetleme Komisyonu madeni her ay denetlemektedir. Şirket her altı ayda bir dahili ve
her yıl uluslararası bağımsız bir şirkete (cid:147)Beş Yıldız(cid:148) denetimi yaptırmaktadır. T(cid:252)rkiye
Madenciler Derneği, AB standartlarına uygunluğu a(cid:231)ısından madeni iki kez ve iki ayrı
uluslararası danışmanlık firmasına incelettirmiştir. B(cid:252)t(cid:252)n bu denetimler sonucunda, bug(cid:252)ne kadar
olumsuz bir sonu(cid:231)la karşılaşılmamıştır.
Birleşmiş Milletler ˙evre Programı (UNEP) tarafından kabul edilen (cid:145)Uluslararası Siyan(cid:252)r
Y(cid:246)netimi Uygulama Kuralları(cid:146)na (Kod) g(cid:246)re, altın madenlerinin atık havuzunda bulunmasına
izin verilen insan sağlığı ve (cid:231)evre i(cid:231)in zararsız olduğu d(cid:252)ş(cid:252)n(cid:252)len zayıf asitte ayrışabilir siyan(cid:252)r
seviyesi atık suyun litresinde 50 miligramdır. Yine aynı Koda g(cid:246)re, atık havuzundan dışarıya
(alıcı ortama) deşarj limiti 0,5 mg/litredir.
Halbuki, Ovacık Altın Madeni i(cid:231)in ˙evre Bakanlığına taahh(cid:252)t edilen limit 1 mg/l olmasına
karşılık, ikibu(cid:231)uk yllık işletme s(cid:252)recinde, atık havuzuna g(cid:246)nderilen atık sudaki zayıf asitte
ayrışabilir siyan(cid:252)r ise 0,2 mg/l seviyesindedir. Bunun da (cid:246)tesinde, Ovacık atık havuzundan
(cid:231)evreye herhangi bir deşarj yapılmamaktadır.
Ovacık Altın Madeni atık havuzunun projesi DSİ tarafından onaylanmış, inşaatın kontrolunu DSİ
yapmış ve DSİ, inşaat bitiminde atık havuzunun projeye uygun olarak inşa edilmiş olduğunu
onaylamıştır. Atık havuzu birinci derece deprem standartlarına g(cid:246)re inşa edilmiş ve su ge(cid:231)irmez
bileşik astar sistemi ile kaplanmıştır. Bir deprem durumunda seddenin stabilitesi a(cid:231)ısından
g(cid:252)venlik fakt(cid:246)r(cid:252), DSİ tarafından b(cid:252)y(cid:252)k su barajları i(cid:231)in kabul edilen fakt(cid:246)r(cid:252)n iki katıdır.
Dolayısı ile, atık havuzu d(cid:252)nya standartlarının da (cid:252)zerinde g(cid:252)venlikli bir (cid:252)nitedir.
SAHADAN SIYRILAN BİTKİSEL TOPRAK NEREDE?
Saha d(cid:252)zenlemesi, ocak hazırlık ve hafriyat (cid:231)alışmaları esnasında y(cid:252)zeyden sıyırma suretiyle
toplanıp stoklanan toprak, sıkıştırılma (cid:246)zelliği y(cid:252)ksek malzeme ihtiyacı nedeniyle, (cid:246)nce elemeye
2/13
tabi tutulmuş, i(cid:231)erdiği sert ve tane boyutu b(cid:252)y(cid:252)k malzemelerden temizlenmiş ve sıkıştırma
testlerinden ge(cid:231)irildikten sonra 110.000 m3 kadarı atık barajı ikinci kademe inşaatında
kullanılmıştır. Toprağın geri kalan kısmı pasa yığını altında kalmıştır.
Maden sahasında rehabilitasyon (cid:231)alışmaları, işletme (cid:231)alışır vaziyetteyken uygulamaya konulmuş
ve nihai hale gelmiş olan pasa d(cid:246)k(cid:252)m sahası batı şevleri ve a(cid:231)ık ocaktan gelen zemin (cid:246)zellikli
malzeme ile kaplanarak ve şevlere nihayi şev a(cid:231)ıları verildikten sonra ağa(cid:231)landırılmıştır. Bu
b(cid:246)l(cid:252)mdeki rehabilitasyon (cid:231)alışmaları (cid:231)ok başarılı olarak s(cid:252)rmektedir. D(cid:246)k(cid:252)m sahası, projesine
uygun olarak dolduğunda, d(cid:246)k(cid:252)m sahası rehabilitasyon (cid:231)alışmaları da aynı anda tamamlanmış
olacaktır.
Atık barajı rehabilitasyonu i(cid:231)in gerekli (cid:231)alışmalara atık barajı dolmadan başlanamayacağından,
bu b(cid:246)l(cid:252)m(cid:252)n rehabilitasyonu i(cid:231)in gerekli bitkisel toprak, rehabilitasyon projemiz doğrultusunda,
mevcut toprağın kalitesine uygun olacak şekilde temin edilecektir. Her hal(cid:252)karda, stokta olan bu
toprak rehabilitasyon sırasındaki ihtiyacı karşılamayacağından maden sahasının dışından
getirilecek ilave toprağa ihtiya(cid:231) bulunmaktadır.
ATIK BARAJINDAKİ GE˙İRİMSİZ KİL TABAKASININ KAYNAĞI VE
(cid:214)ZELLİKLERİ NEDİR?
Atık barajının dizaynında kullanılan teknik spesifikasyonlar 1993 tarihinde Temelsu Uluslararası
M(cid:252)hendislik Hizmetleri A.Ş. tarafından belirlenmiştir. Atık barajının inşasına ilişkin Teknik
Şartname, 1993 yılında DSİ tarafından onaylanmıştır. İnşaatın tamamlanmasından sonra DSİ,
atık barajının projesine uygun olarak inşa edildiğini onaylamıştır.
Atık barajı g(cid:246)vde dolgusu, sert kaya(cid:231) malzemenin serilerek sulanması ve sıkıştırılması ile
yapılmıştır. Bu işlem atık barajı en (cid:252)st kotuna kadar b(cid:252)y(cid:252)k itina ile s(cid:252)rd(cid:252)r(cid:252)lm(cid:252)şt(cid:252)r. Atık barajı
g(cid:246)vde dolgusu i(cid:231) kısmında, sert kaya(cid:231)ları (cid:246)rtmesi i(cid:231)in, 50 cm kalınlığında iki aşamalı olarak kil
serilmiş ve sıkıştırılmıştır. Daha sonra 50 cm kalınlığında bir kil tabakası gene iki aşamalı olarak
serilmiş ve sıkıştırılmıştır. Kullanılan malzemeler elenerek taş ve (cid:231)akıl par(cid:231)alarından temizlenmiş
ve ge(cid:231)irimsiz tabakalar 25(cid:146)er cm kalınlığında yerleştirildikten sonra silindirle sıkıştırılmıştır.
Yeterli sıkıştırma oranına ulaşıncaya kadar sıkıştırmaya devam edilmiştir. Malzemenin nemlilik
oranına da dikkat edilmiş, nemliliğin gerekenden % 2 fazla olması halinde malzeme
havalandırıldıktan sonra, gerekenden % 2 az olması halinde ise su ile nemlendirildikten sonra
kullanılması sağlanmıştır. Test uygulamaları d(cid:252)zenli olarak DSİ yetkilileri g(cid:246)zetiminde yapılmış
ve gerekli tutanaklar tutulmuştur. İlk ge(cid:231)irimsiz tabaka 50 cm. kalınlığında olup plastiklik
indeksin %13(cid:146)ten ve dolgu ağırlığının 1,6 t/m3(cid:145)ten fazla olmaması sağlanmıştır. Her tabaka
sıkıştırıldıktan sonra test edilmiş ve sıkıştırılan tabakanın kuru yoğunluğunun Standard Proctor
testinin azami kuru yoğunluk değerinin % 96(cid:146)sına ulaşması sağlanmıştır. Daha sonra y(cid:252)ksek
ge(cid:231)irmezlik (cid:246)zelliği olan jeomembran malzeme b(cid:252)t(cid:252)n baraj y(cid:252)zeyini kapsayacak şekilde
serilmiştir. Bunun (cid:252)zerine son olarak ise 20 cm kalınlığında kil ve 20 cm kalınlığında (cid:231)akıl
serilerek inşaat tamamlanmıştır.
Atık barajı inşaatı bittikten sonra, uluslararası yeterlilik belgesi olan bir firma tarafından kalite
kontrol/kalite g(cid:252)vence inceleme testleri yapılmış ve b(cid:252)t(cid:252)n barajdaki jeomembran astarı
elektriksel jeofizik y(cid:246)ntemle (cid:147)sızıntı deteksiyon(cid:148) testinden ge(cid:231)irilerek g(cid:252)venli olduğu
belgelenmiştir.
Barajın herhangi bir yerinden sondaj yaparak jeomembran ve sıkıştırılmış kil tabakalarından
(cid:147)(cid:246)rselenmemiş(cid:148) (cid:246)rnek alma talebinde bulunmuşlardır. (cid:147)(cid:214)rselenmemiş (cid:246)rnek alınması(cid:148) amacıyla
3/13
astarın (cid:147)(cid:246)rselenmesine(cid:148) g(cid:246)z yummak tam bir cahil cesaretidir. Eğer bu işlem yapılırsa, astarda
oluşan deliğin ve bozulan astarın g(cid:252)venliğinden kim sorumlu olacaktır?
ATIK BARAJININ DSİ TARAFINDAN KONTROL(cid:220) NASIL YAPILMIŞTIR?
Baraj inşaatı tamamıyla DSİ kontrol(cid:252)nde yapılmıştır ve her aşaması i(cid:231)in onay alınmıştır. DSİ
temsilcisi, elenip taş ve (cid:231)akıldan temizlenmiş olan malzemenin sıkıştırma işlerine bizzat nezaret
etmiş ve her sıkıştırma i(cid:231)in hazırlanan tutanakları imzalamıştır. DSİ yetkili temsilcisi kil
tabakasının yerleştirilmesine ve baraj inşaatıyla ilgili b(cid:252)t(cid:252)n işlere nezaret etmiş ve her
aşamasında hazır bulunmuştur.
G(cid:246)rev yapmak (cid:252)zere DSİ tarafından atanmış bir g(cid:246)revlinin karşıtların hedefi haline getirilme
gayreti vahim bir olaydır.
A˙IK OCAK NEDEN VE NASIL B(cid:220)Y(cid:220)T(cid:220)LMEKTE VE
DERİNLEŞTİRİLMEKTEDİR?
A(cid:231)ık ocakta genişletme (cid:231)alışması yapılmamaktadır. Şu anda, a(cid:231)ık ocak (cid:231)alışmaları hazırlanan ve
MİGM(cid:146)ne (Maden İşleri Genel M(cid:252)d(cid:252)rl(cid:252)ğ(cid:252)) sunulan projeler (cid:231)er(cid:231)evesinde yapılmaktadır.
A(cid:231)ık ocak planlamasında (cid:231)ok detaylı şev stabilitesi (cid:231)alışmaları yapılmıştır. Saha i(cid:231)inde yapılan
(cid:246)zel sondajlardan alınan yerinde (cid:246)rnekler (cid:252)niversite labratuvarlarında test edilerek tasarım
parametreleri (cid:246)l(cid:231)(cid:252)lm(cid:252)şt(cid:252)r. Elde edilen veriler jeolojik bilgilerle birleştirilerek, ocak şev
stabilitesinde y(cid:252)ksek iş g(cid:252)venliği (cid:246)n plana (cid:231)ıkarılmış ve planlar bu bilgiler ışığında yapılmıştır.
Belirlenen şev a(cid:231)ıları bazı b(cid:246)l(cid:252)mlerde d(cid:252)ş(cid:252)k tutulmuş, basamak genişlikleri ise geniş
tutulmuştur. A(cid:231)ık ocak sınırları tamamıyla kendi işletme sahamız i(cid:231)inde kalmaktadır. Halihazırda
planlanan kazı sınırlarına ulaşılmıştır.
A(cid:231)ık Ocağın batı kısmındaki al(cid:252)vyon malzemenin bulunduğu b(cid:246)lgede ocak tabanı kotu karayolu
seviyesinin yaklaşık 50 metre kadar altındadır. Bu b(cid:246)lgedeki (cid:231)alışmalar planlandığı gibi gitmekte
ve şev a(cid:231)ıları ocağın diğer b(cid:246)lgeleriyle karşılaştırıldığında olduk(cid:231)a d(cid:252)ş(cid:252)kt(cid:252)r. Al(cid:252)vyon
malzemenin şev duraylılığı diğer sert kaya(cid:231)lara g(cid:246)re daha d(cid:252)ş(cid:252)k olduğu i(cid:231)in şev a(cid:231)ıları olduk(cid:231)a
d(cid:252)ş(cid:252)k tutulmuştur. Genel anlamda bakıldığında A(cid:231)ık Ocak şev stabilitesi bilimsel anlamda
değerlendirilmiş ve muhendislik verileri eşliğinde uygulamaya konulmuştur.
Ocak uygulama bilgileri Maden İşleri Genel M(cid:252)d(cid:252)rl(cid:252)ğ(cid:252)(cid:146)ne (MİGM) raporlanmakta olup bu
bilgilerin ilgili olmayan kişilerce istenmesi m(cid:252)hendislik etiğine aykırıdır.
Genişletme (cid:231)alışmalarının gerekmesi halinde yasa ve y(cid:246)netmeliklerdeki izin prosed(cid:252)rlerine
uyulacaktır.
A˙IK OCAĞIN OVACIK K(cid:214)Y(cid:220) YANINDAKİ G(cid:220)VENLİK BANDI KORUNACAK
MIDIR?
A(cid:231)ık Ocak işletme planı yukarıda anlatıldığı gibi tamamıyla işletme sınırları i(cid:231)erisinde
kalmaktadır. Ovacık k(cid:246)y(cid:252) evlerine doğru herhangi bir kazı ve genişletme (cid:231)alışması işletme planı
dahilinde değildir.
İşletmenin daha (cid:246)nceleri satın almış olduğu Ovacık K(cid:246)y(cid:252) (cid:252)st kısmındaki ilk iki sıra evleri i(cid:231)ine
alacak şekilde kazı yapılacağı ve genişlemenin oraya doğru y(cid:246)nleneceği s(cid:246)ylemi doğru değildir.
A(cid:231)ık ocak işletmesinin g(cid:252)ney sınırına yakın konumda bulunan 46 ev, Sağlık Bakanlığı(cid:146)nın talebi
(cid:252)zerine 17.4.1992 tarihinde aynı Bakanlığa verilmiş olan taahh(cid:252)tnamenin gereği olarak, satın
alınmıştır ve karşılığında, şirketimiz tarafından 1998 yılında inşaatları tamamlanan Yeni Ovacık
4/13
Evleri verilmiştir. İşletme, sahibi olduğu, harap bir vaziyette duran bu k(cid:246)y evlerini yıkarak
g(cid:252)venlik tel (cid:246)rg(cid:252)s(cid:252)n(cid:252) kendi sınırlarından ge(cid:231)irmek istemektedir.
3213 sayılı Maden Kanunu(cid:146)nun 7. maddesinde binalara ufken 60 metre, avlu bağ ve bah(cid:231)elere 20
metre mesafede maden arama ve işletmesi m(cid:252)lk sahibinin iznine bağlıdır denilmektedir. Bu
mesafeler b(cid:252)y(cid:252)k bir (cid:246)zenle korunmaktadır. Şu anki sağlık koruma bandı mesafeleri yasal
gereksiniminden daha b(cid:252)y(cid:252)kt(cid:252)r. İşletme ile ilgili g(cid:246)zlemler i(cid:231)in taahh(cid:252)t edilmiş limit değerler şu
anki ocak planıyla g(cid:252)venli olarak korunmaktadır.
ATIK BARAJI PASALARLA AŞIRI Y(cid:220)KSELTİLMEKTE MİDİR?
Atık barajı seddesinin ikinci kısmı onaylı projesine uygun olarak 8 metre y(cid:252)kseltilmiştir. A(cid:231)ık
Ocak(cid:146)tan (cid:231)ıkan pasalar, atık barajı mansap seddesi (cid:246)n(cid:252)ndeki alana belli bir plana uygun olarak
d(cid:246)k(cid:252)lmektedir. Daha (cid:246)nceden planlandığı şekilde yapılan bu (cid:231)alışma sonunda d(cid:246)k(cid:252)m sahası nihai
hale geldiğinde bu alana daha fazla d(cid:246)k(cid:252)m yapılmayacak ve bu sedde y(cid:252)zeyinin d(cid:252)zenlenmesi
ve ağa(cid:231)landırılması tamamlanacaktır. A(cid:231)ık ocaktan (cid:231)ıkacak diğer pasalar ise d(cid:246)k(cid:252)m sahası
dolduktan sonra, ocağın doğu b(cid:246)lgesine i(cid:231) depolama alanına d(cid:246)k(cid:252)lecek ve y(cid:252)zeyi d(cid:252)zenlenerek
ağa(cid:231)landırılacaktır. A(cid:231)ık ocaktan (cid:231)ıkacak toplam pasayı alacak d(cid:246)k(cid:252)m alanları ayrıntılı bir
şekilde planlanmış ve ilgili bilğiler MİGM(cid:146)ye verilmiştir.
ATIK BARAJI NEDEN HIZLA DOLMAKTADIR?
Madenin etrafından dolaşarak gayri resmi yoldan denetim (!) yapan m(cid:252)hendisler uzaktan bakma
y(cid:246)ntemiyle, (cid:145)dışarıdan g(cid:246)r(cid:252)n(cid:252)ş(cid:252)(cid:146) ile atık havuzunun ge(cid:231)tiğimiz 2-2,5 yıl i(cid:231)inde dolmuş olduğuna
karar vermişler ve (cid:145)S(cid:246)ylenen(cid:146) ifadesiyle g(cid:246)rd(cid:252)klerini pekiştirmeyi de ihmal etmemişlerdir.
Ger(cid:231)ek miktarlar, uzaktan bakma y(cid:246)ntemiyle yapılan tartım sonu(cid:231)larına hi(cid:231) uymamaktadır. 31
Temmuz 2003 itibariyle atık barajına konulan atık miktarı yaklaşık 835.000 tondur. Bu da hacim
olarak, yaklaşık 570.000 m3 yapmaktadır. Mevcut olan rezerv rakamları dikkate alındığında
geriye kalan (1.600.000-570.000 = ) 1.030.000 m3 (cid:252)n maden (cid:246)mr(cid:252) boyunca yeterli olduğu
g(cid:246)r(cid:252)lmektedir.
ATIK ˙AMURUNUN ZAMAN ZAMAN BARAJ G(cid:214)VDESİNE D(cid:214)K(cid:220)LD(cid:220)Ğ(cid:220)
S(cid:214)YLENTİSİ DOĞRU MUDUR?
İddia sahipleri, şirketin, atık havuzundaki (cid:231)amuru gizlice havuzun tabanından (cid:231)ıkardığı ve yine
gizlice atık havuzunun seddesine bir(cid:231)ok kere d(cid:246)kt(cid:252)ğ(cid:252) s(cid:246)ylentisini yaymaktadırlar.
Şirketimiz, tesiste oluşan atıkların bozundurulması i(cid:231)in kimyasal bozundurma tesisi kurmuştur.
Bu tesis INCO SO / hava prosesi ile siyan(cid:252)r bozundurma ve ferrik s(cid:252)lfat prosesi ile ağır metal
2
duraylama (cid:252)nitelerini i(cid:231)ermektedir. Siyan(cid:252)r konsantrasyonu, hem kimyasal bozundurma (cid:252)nitesi
(cid:231)ıkışında havuza deşarj edilmeden (cid:246)nceki bir noktadan alınan (cid:231)amur numunesinde hem de
havuzdan tesise beslenen suyun beslenme kulesine aktığı noktadan alınan su numunesinde
(cid:246)l(cid:231)(cid:252)lmektedir. Şirketimizce ˙evre Bakanlığı(cid:146)na 2001 Mart ayında verilmiş olan taahh(cid:252)tname
gereği her iki nokta i(cid:231)in azami siyan(cid:252)r konsantrasyonu 1mg/lt. dir. İddiada (cid:246)ne s(cid:252)r(cid:252)len Tehlikeli
Atıkların Kontrolu Y(cid:246)netmeliği, işletmemizle ilgili olmayıp, iddiada (cid:246)ne s(cid:252)r(cid:252)len siyan(cid:252)r seviye
aralıklarının belirtilmesi anlamsız olup kasıtlı olarak (cid:231)arpıtılmıştır.
Atık (cid:231)amurunun zaman zaman baraj g(cid:246)vdesine gizlice d(cid:246)k(cid:252)ld(cid:252)ğ(cid:252) iddiası delilsiz, mesnetsiz olup
ger(cid:231)ek dışıdır. İddialar, maden karşıtlarının hi(cid:231) bir veriye dayanmadan her zaman yaptıkları
asılsız su(cid:231)lamalardan biridir. Kaldı ki, bu t(cid:252)r atıklar, bir(cid:231)ok (cid:252)lkede uygulandığı gibi atık barajı
5/13
g(cid:246)vdesinin inşaatında kullanılmaktadır. Bu uygulamayı, konu ile ilgili hemen hemen her kitapta
g(cid:246)rmek m(cid:252)mk(cid:252)nd(cid:252)r.
FİRMANIN ANALİZ SONU˙LARINI GİZLEDİĞİ, ˙ARPITTIĞI DOĞRU MUDUR?
˙evre Bakanlığı(cid:146)na taahh(cid:252)t ettiğimiz atık havuzundaki WAD (zayıf asitte (cid:231)(cid:246)z(cid:252)nen) siyan(cid:252)r limiti
1 ppm(cid:146)dir. İddia edilen 0,01 ppm değeri Su Kirliliği Kontrol(cid:252) Y(cid:246)netmeliği(cid:146)ndeki y(cid:252)zey suyuna
(alıcı ortama) deşarj limitidir.
Gerek atık barajına giden atıkta gerekse atık barajından alınan numunelerde zayıf asitte (cid:231)(cid:246)z(cid:252)nen
siyan(cid:252)r miktarı ˙evre Bakanlığı(cid:146)na verdiğimiz taahh(cid:252)t olan 1,0 mg/lt(cid:146)nin (cid:231)ok altında 0,2 (cid:150) 0,3
mg/lt seviyesinde (cid:246)l(cid:231)(cid:252)lmektedir. Bu durum İzleme ve Denetleme Kurulu tarafından da
g(cid:246)zlemlenmektedir
S(cid:246)ylenti olduğu belirtilen (cid:145)2002 yaz ve g(cid:252)z aylarına ilişkin bazı atık su analiz raporlarında
siyan(cid:252)r derişimlerinin taahh(cid:252)t edilen miktarlardan onlarca kere daha (cid:231)ok olduğu ortaya (cid:231)ıkmış(cid:146)
iddiası daha (cid:246)nce de basında ortaya atılmış ve resmi kurumların yaptığı inceleme sonucu aslı
olmadığı anlaşılmıştır. İzleme ve Denetleme Kurulu(cid:146)nun (cid:231)alışmaları kapsamında İl Sağlık
M(cid:252)d(cid:252)rl(cid:252)ğ(cid:252) tarafından da periyodik olarak (cid:246)rnekler alınmakta ve Hıfzıssıhha Enstit(cid:252)s(cid:252)
Laboratuvarı(cid:146)nda siyan(cid:252)r analizi yapılmaktadır. İddia edilen bu d(cid:246)neme ait (Agustos, 2002)
Hıfzıssıhha raporlarına g(cid:246)re, INCO tesisi (cid:231)ıkışındaki siyan(cid:252)r analiz sonu(cid:231)ları 0,041-0,315 mg/l
CN WAD ve atık havuzundan tesise geri d(cid:246)n(cid:252)ş suyu siyan(cid:252)r analiz sonu(cid:231)ları 0.620mg/l CN
TOPLAM değerinde (cid:246)l(cid:231)(cid:252)lm(cid:252)şt(cid:252)r. Bu d(cid:246)nemde, şirket tarafından alınan g(cid:252)nl(cid:252)k (cid:246)rneklerin
uluslararası bağımsız uzman kimya laboratuvarında yapılan analiz sonu(cid:231)ları ise INCO tesisi
(cid:231)ıkışında 0,06-0,84 mg/l ve atık havuzundan tesise geri d(cid:246)n(cid:252)ş suyunda 0,14-0,71 mg/l CN WAD
arasında değişmektedir. G(cid:246)r(cid:252)ld(cid:252)ğ(cid:252) gibi, analiz sonu(cid:231)ları birbirlerine (cid:231)ok yakındır.
ATIK BARAJI TEHLİKELİ ATIKLAR Y(cid:214)NETMELİĞİNE UYGUN MUDUR?
Şirketimiz, 1991 yılında, o tarihte ˙evresel Etki Değerlendirme Y(cid:246)netmeliği y(cid:252)r(cid:252)rl(cid:252)kte olmadığı
halde, Ovacık Altın Madeni i(cid:231)in bir ˙ED Raporu hazırlatarak ˙evre Bakanlığı(cid:146)na başvurmuştur.
˙evre Bakanlığı, (cid:252)(cid:231) yıl boyunca yapmış olduğu kapsamlı incelemeler neticesinde, Şirket(cid:146)ten,
tesisin işletme (cid:246)ncesinde, işletme sırasında ve işletme sonrasında uyacağı şartları belirten bir
Taahh(cid:252)tname aldıktan sonra, (cid:147)mer(cid:146)i mevzuat (cid:231)er(cid:231)evesinde diğer tedbirlerin ve izinlerin alınması
kaydıyla anılan faaliyetin ger(cid:231)ekleşmesinde Bakanlığımızca sakınca g(cid:246)r(cid:252)lmemektedir(cid:148) ifadesiyle
19.10.1994 tarihinde Ovacık Altın Madeni(cid:146)ne olumlu g(cid:246)r(cid:252)ş vermiştir.
Tehlikeli Atıkların Kontrol(cid:252) Y(cid:246)netmeliği ise 27.8.1995 tarihli ve 22387 sayılı Resmi Gazete(cid:146)de
yayımlanarak y(cid:252)r(cid:252)rl(cid:252)ğe girmiştir. Dolayısıyla, iddia edildiği gibi, ˙evre Bakanlığı(cid:146)na verdiğimiz
Taahh(cid:252)tname(cid:146)nin Tehlikeli Atıkların Kontrol(cid:252) Y(cid:246)netmeliği(cid:146)ne g(cid:246)re d(cid:252)zenlenmesi m(cid:252)mk(cid:252)n
değildir.
Madencilik atıkları, ABD(cid:146)de3 ve Avrupa Birliği(cid:146)nde4 (cid:147)(cid:246)zel işleme tabi atıklar(cid:148) olarak
tanımlanmış ve tehlikeli atık mevzuatının kapsamı dışında bırakılmıştır. Madencilik atıklarının
y(cid:246)netimine ilişkin ayrı bir direktif (cid:231)ıkarılmasının gereği olarak AB(cid:146)de mevzuat (cid:231)alışmaları 2000
yılında başlamış ve Haziran 2003(cid:146)de son taslak haline getirilmiştir5.

3 U.S. Environmental Protection Agency, Solid and Hazardous Waste Exclusions (40 CFR Para 261.4), sf. 14, 1999.
4 European Communities Council Directive 75/442/EEC on waste, Article 2(2), 1975 ve bunu değiştiren
91/156/EEC, Article 2, 1991.
5 Commission of the European Communities, Proposal for a Directive of the European Parliament and of the
Council on the management of waste from the extractive industries, COM(2003)319final, 2.6.2003.
6/13
AB mevzuatına uygun bir bi(cid:231)imde, Tehlikeli Atıkların Kontrol(cid:252) Y(cid:246)netmeliği(cid:146)nde 2001 yılında
yapılan bir değişiklik6 ile maden atıkları (cid:147)(cid:246)zel işleme tabi atıklar(cid:148) sınıfına alınmış ve (cid:147)bu atıkların
toplanması, taşınması, işlenmesi ve bertarafına ilişkin esaslar Bakanlık(cid:231)a belirlenir(cid:148) şeklinde
tanımlanmıştır.
ATIK BARAJINA DENETİMLER (cid:214)NCESİNDE TANKERLE HİPOKLORİT
D(cid:214)K(cid:220)LMEKTE MİDİR?
İzleme ve Denetleme Kurulu(cid:146)nun ziyaretleri (cid:246)ncesi atık barajına hipoklorit boşaltılması s(cid:246)ylentisi
ger(cid:231)ek dışıdır. Tesisimizde, atık (cid:231)amurundaki siyan(cid:252)r(cid:252)n bozundurulması i(cid:231)in modern INCO/SO
2
(cid:150)HAVA prosesi kullanılmaktadır. Ayrıca, olası d(cid:246)k(cid:252)lmelerin n(cid:246)tralizasyonu i(cid:231)in bir hipoklorit
devresi yedek olarak bulundurulmaktadır. Ancak şimdiye kadar kullanma gereği doğmamıştır.
Bunun dışında, işletmedeki (cid:231)alışanların atık suyunun biyolojik arıtılmasında yaklaşık 100 litre/ay
hipoklorit kullanılmaktadır.
Daha (cid:246)nceki iddiaların asılsızlığının ortaya (cid:231)ıkması (cid:252)zerine bu sefer de havuza hipoklorit
boşaltıldığı asılsız iddiaları ortaya atılmıştır.
Diğer yandan hipoklorit de siyan(cid:252)r bozundurmada kabul g(cid:246)rm(cid:252)ş bir kimyasal olarak d(cid:252)nyada
kullanılagelmektedir.
Havuzda (cid:147)arsen klorur(cid:148) iddiası ile arsen klor(cid:252)r(cid:252)n buharlaşarak havaya karışması bilimsel
temelden uzak tamamen hayal mahsul(cid:252) bir iddiadır. Şunu da belirtelim As analizleri g(cid:252)nl(cid:252)k
olarak yapılmakta olup, yetkililerin denetimine sunulmaktadır
Eğer atık barajına hipoklorit d(cid:246)k(cid:252)l(cid:252)rse, (cid:147)Klor(cid:252)r(cid:252)n bulunduğu ortamda (cid:231)(cid:246)km(cid:252)ş arsen
bileşiklerinin (cid:231)(cid:246)z(cid:252)n(cid:252)rl(cid:252)kleri y(cid:252)zlerce kere artar. Arsen bileşikleri suda (cid:231)(cid:246)z(cid:252)n(cid:252)r. Daha da k(cid:246)t(cid:252)s(cid:252)
arsen klor(cid:252)r bileşikleri 0(cid:176)C sıcaklıkta bile buharlaşıp barajdan kilometrelerce uzaklara
taşınabilir(cid:148). Bu t(cid:252)r bir hipotez ortaya atıldığında, mesleki a(cid:231)ıdan bilinmesi gereken, arsen(ik)
klor(cid:252)r(cid:252)n suda dengeli olamayan, sıvı nitelikte, kaynama noktası 130oC olan bir kimyasal bileşik
olduğu ve de yoğunluğunun suyun 2.16 katı daha fazla olduğudur. Kimya literat(cid:252)r(cid:252)nde (cid:147)arsenik
klor(cid:252)r, AsCl , su ile derhal reaksiyona girerek bozunan ve de arseniği havaya taşıma olasılığı
3
dahi olmayan bir kimyasaldır.
Ayrıca, g(cid:252)nl(cid:252)k yapılan analizlerde atık havuzunda arsenik artışı izlenmemiştir.
OCAKTAN ˙IKAN PASA NASIL OLUP DA KARAYOLLARINDA ALT TEMEL
GERECI OLARAK KULLANILMAKTADIR?
İddia sahibi m(cid:252)hendisler, karayoluna serilmiş malzemeyi inceleyerek, (cid:145)a(cid:231)ık(cid:231)a(cid:146) madende yapılan
kazılardan geldiğine karar vermişler. Yine olsa olsa y(cid:246)ntemiyle cevherin aşağı doğru s(cid:252)lf(cid:252)rl(cid:252)
kesimleri bulunduğuna ve g(cid:246)r(cid:252)nt(cid:252)ye g(cid:246)re kazılarda bu derinliklere inildiğine de h(cid:252)kmederek;
(cid:145)s(cid:252)lf(cid:252)rl(cid:252) cevher minerallerince zengin zonlardan (cid:231)ıkarılmış olabilecek olanların da(cid:146) yola
yayıldığı sonucuna varmışlar.
İşletmemiz AMD (Asit Maden Drenajı) konusunda geniş bir uluslararası deneyime sahiptir.
Yapılan sondaj (cid:231)alışmaları AMD y(cid:246)n(cid:252)nden de değerlendirilmektedir. Uygulama olarak da pasa
alınan şevlerden zaman zaman numune alınarak testler yapılmaktadır. Bu testlerden cevher ve
pasanın Net N(cid:246)tralizasyon Potansiyelinin son derece y(cid:252)ksek olduğu ve asit drenajının
oluşamayacağı belirlenmiştir

6 Resmi Gazete, sayı 24458, 10.07.2001.
7/13
Şimdiye kadar sondajla yapılan aramalarda AMD oluşturabilecek bir zona raslanmamıştır
A(cid:231)ık Ocak(cid:146)tan (cid:231)ıkarılan ve pasa d(cid:246)k(cid:252)m sahasına getirilen pasaların bir miktarı, d(cid:246)k(cid:252)m sahasının
g(cid:252)neybatı b(cid:246)l(cid:252)m(cid:252)nden, Karayolları(cid:146)nın kendi ekipmanları yada y(cid:252)klenici meteahhit firmaları
tarafından alınarak kamyonlarla taşınmakta ve (cid:231)evre karayolları inşaatında alt temel aracı olarak
kullanılmaktadır. Pasaların y(cid:252)klendiği b(cid:246)l(cid:252)m, d(cid:246)k(cid:252)m sahasının atık barajına en uzak olduğu
noktadadır.
Son 1 yıl i(cid:231)erisinde yaklaşık 400.000 ton kaya malzemesi işletmenin pasa sahasından alınarak
karayolu yapımında alt temel aracı olarak kullanılmıştır. Karayolları Genel M(cid:252)d(cid:252)rl(cid:252)ğ(cid:252) tarafından
şirketimize herhangi bir (cid:246)deme yapılmamıştır. İşletmemiz, bu taşınan pasalar i(cid:231)in herhangi bir
(cid:252)cret almayarak devlete katkı sağlamış ve y(cid:246)re halkına hizmet g(cid:246)t(cid:252)r(cid:252)lmesine yardımcı olmuştur.
˙evrede başlatılan yol genişletme (cid:231)alışmaları i(cid:231)in gerekli pasanın sağlanması konusunda istek
Karayolları tarafından işletmemize iletilmiş ve işletmemizin yardımları talep edilmiştir.
Karayolları teknik ekipleri pasa taşınmadan (cid:246)nce işletme pasa sahasında gerekli incelemeleri
yapıp, numune alıp gerekli testlerden ge(cid:231)irdikten sonra malzemenin uygunluğuna karar vermiş ve
pasa (cid:231)ekilmesine başlanmıştır.
Yapılan testler sonucunda Asit Maden Drenajı Potansiyeli (AMD) bulunmadığı belirlenen ve
Ovacık madeni i(cid:231)in pasa olarak nitelenen kırılmış kayaların bir yol inşaatında kullanılmış olması
(cid:147)atıkların minimize edilmesi(cid:148) prensibi a(cid:231)ısından takdir edilmesi yerine bir (cid:231)evresel sorun
şeklinde ortaya konulması m(cid:252)hendislik a(cid:231)ısından bir bilin(cid:231)sizliktir. Aliağa y(cid:246)resindeki ark
ocakları c(cid:252)ruflarının yol yapımı amacıyla yıllardır kullanılması (cid:147)˙evre dostu yaklaşım(cid:148) olarak
kabul edilmekte, Ovacık madeninden (cid:231)ıkan ve AMD potansiyeli de bulunmayan taşların yol
yapımında kullanılması ise tartışılmaktadır
G(cid:214)ZLEM KUYULARI ASKIDA KALMIŞ MIDIR?
Maden sahamızda bulunan 6 adet izleme kuyusundan aylık numuneler alınarak analizleri
yapılmaktadır. Ayrıca haftalık olarak kuyu derinlikleri (cid:246)l(cid:231)(cid:252)lmektedir. İzmir Valiliği İzleme ve
Denetleme Komisyonu d(cid:252)zenli olarak madenimize gelerek kuyulardan numune almış ve İzmir
Hıfzısıhha Laboratuarında analiz ettirmiştir.
Halen, yeraltısu seviyesinin, iddia edildiği şekilde, d(cid:252)şmesi sonucunda askıda kalan hi(cid:231)bir
g(cid:246)zlem kuyusu yoktur.
İŞLETME DIŞINA SU SALINIYOR MU?
Atık havuzu (cid:147)sıfır(cid:148) deşarjlı olarak planlanmış olup, buradan alıcı ortama deşarj yapılmamaktadır.
Tesis su bilan(cid:231)osunda, kullanma ve taze proses suyuna ihtiya(cid:231) olduğundan bu suyun bir kısmı
a(cid:231)ık ocak ve yeraltında biriken suların atık g(cid:246)letine basılarak depolanması ile karşılanması
planlanmıştır.
A(cid:231)ık ocak (cid:231)evresinden a(cid:231)ık ocağa y(cid:246)nelen y(cid:252)zey yağmur suları yapılan kanal ve kanaletler
vasıtası ile ocağa girişi engellenmekte ve kendi doğal akışlarıyla işletme sahası dışına
y(cid:246)nlendirilmektedir. A(cid:231)ık ocak tabanında ve yeraltı ocağında biriken sular dinlendirme
havuzunda toplanmaktadır. Burada toplanan ve dinlendirilen temiz su ise numuneler alınıp analiz
edildikten sonra su tankerleri tarafından alınarak işletme sahası i(cid:231)inde, dekapaj yollarında ve a(cid:231)ık
ocak kazı aynalarında oluşacak tozların bastırılmasında kullanılmaktadır. Gerektiğinde,
dinlendirme havuzundan atık barajına basılarak proses suyu olarak kullanılabilecektir.
8/13
Şimdiye kadar a(cid:231)ık işletmede toplanan suyun analizi deşarj standartlarını aşmamıştır. Deşarj
gerekmesi halinde, ˙evre Bakanlığına sunulan Mart 2001 tarihli taahh(cid:252)tname gerekleri
uygulanacaktır.
Y(cid:214)REDE YERALTI SU D(cid:220)ZEYLERI D(cid:220)Ş(cid:220)YOR MU?
Tarihi olarak, b(cid:246)lgedeki su kuyularının seviyesi tarımsal sulama nedeniyle d(cid:252)şmekte, bazı yıllar
bunun 30-40 m. olduğu bilinmektedir.
Şimdiye kadar ki a(cid:231)ık ocak (cid:231)alışması esnasında, sızıntılar dışında al(cid:252)vyondan a(cid:231)ık ocağa aşırı bir
su geliri olmamıştır. O kadar ki, b(cid:252)t(cid:252)n su tesiste kullanılmış olup kullanılan su miktarı da
sınırlıdır.
A(cid:231)ık ocak faaliyetleri dolayısıyla kuyu seviyelerinin d(cid:252)şt(cid:252)ğ(cid:252) iddiası spek(cid:252)latif bir iddiadan (cid:246)teye
gidemez. 2003 ikinci yarısı ve 2004 yılı a(cid:231)ık ocak (cid:231)alışmalarının su planlaması i(cid:231)in halen b(cid:246)lgede
hidrojeolojik (cid:231)alışmalar yapılmaktadır. Bu (cid:231)alışmaların sonucuna bağlı olarak, alınması gereken
bir tedbir varsa alınacaktır.
YERALTI SUYUNUN AĞIR METALLERLE KİRLENMESI OLASILIĞI
İZLENMEKTE MİDİR?
˙evre Bakanlığı(cid:146)na verdiğimiz taahh(cid:252)tname gereği maden sahamızda bulunan altı adet izleme
kuyusundan aylık numuneler alınarak analizleri yapılmaktadır. Taahh(cid:252)tnamede belirtilen
parametrelerin analizleri Hıfzıssıhha labaratuvarlarında yapıldıktan sonra (cid:252)(cid:231) ayda bir ilgili
mercilere rapor edilmektedir. Taahh(cid:252)t edilmediği halde Ovacık, ˙amk(cid:246)y ve S(cid:252)leymanlı
k(cid:246)ylerinden her ay su numuneleri alınarak analiz edilmekte ve (cid:246)nceki ayların sonu(cid:231)ları ile
karşılaştırılmaktadır. Şirketimiz 1997 yılından itibaren, (cid:252)retime başlamadan (cid:231)ok (cid:246)nce, su
analizleri yapmaya başlamış olup sonu(cid:231)ları yeni değerlerde bir sapma olup olmadığının tespitinde
kullanılmaktadır.
Şirketimiz tarafından kimyasal bozundurma (cid:252)nitesi (cid:231)ıkışından ve atık havuzu geri d(cid:246)n(cid:252)ş
suyundan siyan(cid:252)r, atık havuzundan ise arsenik ve antimon analizi her g(cid:252)n ve diğer ağır metallerin
analizi haftada bir yapılmaktadır. İzmir Valiliği İzleme Denetleme Komisyonu da istediği zaman
madene gelerek aynı noktalardan numune almakta ve uygun g(cid:246)rd(cid:252)ğ(cid:252) yerlerde analizlerini
yaptırmaktadır.
T(cid:220)BİTAK Raporu(cid:146)nun 6 nolu eki olan Hidrojeolojik Risk Değerlendirmesi raporunu yazan Prof.
Yazıcıgil, yaptığı sayısal modelleme (cid:231)alışması sonucunda, (cid:145)ger(cid:231)ekleşme olasılığı olan en k(cid:246)t(cid:252)
koşullarda, atık havuzundaki toplam siyan(cid:252)r, arsenik ve antimon konsantrasyonları 1500
metrelik yeraltısuyu akım y(cid:246)n(cid:252)nde 1000 yıl sonra dahi i(cid:231)me suyu limitlerinin altında olacaktır(cid:146)
sonucuna varmıştır (a.g.e., sf. 60, para.1). Bu sonu(cid:231)lar, ileri s(cid:252)r(cid:252)len iddiaların ne kadar mesnetsiz
ve ger(cid:231)ek dışı olduklarını a(cid:231)ık(cid:231)a ortaya sermektedir.
Sonu(cid:231) olarak; yapılan izleme/değerlendirme (cid:231)alışmalarına g(cid:246)re, işletme (cid:231)evresindeki yeraltı
sularında işletmeden kaynaklanan bir ağır metal kirlenmesi yoktur.
NE KADAR ALTIN (cid:220)RETİLDİ?
İddia sahipleri, 7 nolu iddialarındaki s(cid:246)ylentiyle ve uzaktan bakma y(cid:246)ntemiyle tayin ettikleri atık
miktarını ger(cid:231)ek veri kabul etmişler; ikinci aşamada ise olsa olsa y(cid:246)ntemiyle cevher ten(cid:246)r(cid:252)n(cid:252)n ne
olduğunu takdir etmişler; nihayet, kendi icat ettikleri bu afaki hesaplama y(cid:246)ntemiyle dedikoduları
birleştirerek bug(cid:252)ne kadar tesiste (cid:252)retilen altın miktarının 20 ton olması gerektiğine karar
vermişlerdir. İddia edilen bu değer (cid:147)uydurmadır(cid:148).
9/13