Table Of ContentRoman Parkhomenko
Cassirers politische Philosophie
Zwischen allgemeiner Kulturtheorie und Totalitarismus-Debatte
Cassirers politische Philosophie
Zwischen allgemeiner Kulturtheorie
und Totalitarismus-Debatte
von
Roman Parkhomenko
Dissertation, Universität Karlsruhe (TH)
Fakultät für Geistes- und Sozialwissenschaften, 2005
Impressum
Universitätsverlag Karlsruhe
c/o Universitätsbibliothek
Straße am Forum 2
D-76131 Karlsruhe
www.uvka.de
Dieses Werk ist unter folgender Creative Commons-Lizenz
lizenziert: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/de/
Universitätsverlag Karlsruhe 2007
Print on Demand
ISBN: 978-3-86644-186-6
fåÜ~äí=
áK=qÉáä= aáÉ=qçí~äáí~êáëãìëJaÉÄ~ííÉ=áå=ÇÉê=éçäáíáëÅÜÉå=mÜáäçëçéÜáÉ=ìåÇ=
mçäáíçäçÖáÉ=ÇÉë=OçK=g~ÜêÜìåÇÉêíë=
NK=h~éáíÉä= wìê=dÉåÉëÉ=ÇÉë=_ÉÖêáÑÑë=qçí~äáí~êáëãìë=
NKN= báåäÉáíìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K K K K = =N=
NKO= båíïáÅâäìåÖ=ÇÉê=qçí~äáí~êáëãìëíÜÉçêáÉå=
áå=fí~äáÉåI=aÉìíëÅÜä~åÇ=ìåÇ=pé~åáÉå= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K = =P=
NKP= =c~ëÅÜáëíáëÅÜÉ=ìåÇ=âçããìåáëíáëÅÜÉ=oÉÖáãÉW=
báå=sÉêÖäÉáÅÜ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K = NT=
NKQ= wìë~ããÉåÑ~ëëìåÖ= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K = OR=
OK=h~éáíÉä= hä~ëëáëÅÜÉ=qçí~äáí~êáëãìëJhçåòÉéíÉ=ìåÇ=ÇÉêÉå=
aáëâìëëáçå=Äáë=òìã=^åÑ~åÖ=ÇÉë=h~äíÉå=hêáÉÖÉë=
OKN= báåäÉáíìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K K K = OU=
OKO= e~åå~Ü=^êÉåÇíë=éçäáíáëÅÜÉ=qÜÉçêáÉ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K = OV=
OKP= a~ë=hçåòÉéí=íçí~äáí®êÉê=eÉêêëÅÜ~Ñí=
îçå=cêáÉÇêáÅÜ=ìåÇ=_êòÉòáåëâá= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K = QO=
OKQ= tÉáíÉêÉ=båíïáÅâäìåÖÉå=ÇÉê=aÉÄ~ííÉ= K K K K K K K K K K K K KK K K K K K K = RM=
OKR= wìë~ããÉåÑ~ëëìåÖ= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K = SS=
ááK=qÉáä= `~ëëáêÉêë=qÜÉ=jóíÜ=çÑ=íÜÉ=pí~íÉW=
aáÉ=qçí~äáí~êáëãìëJaá~ÖåçëÉ=ÉáåÉë=^ì≈ÉåëÉáíÉêë=
PK=h~éáíÉä= `~ëëáêÉêë=éçäáíáëÅÜÉë=aÉåâÉå=îçê=qÜÉ=jóíÜ=çÑ=íÜÉ=pí~íÉ=
PKN= báåäÉáíìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K K K = SU=
PKO= `~ëëáêÉê=~åíïçêíÉí=_êìåç=_~ìÅÜ=ENVNSF= K K K K K K K K K K K K K K K K =TP=
PKP= ÊcêÉáÜÉáí=ìåÇ=cçêãÂ=ENVNSFK K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K =UN=
PKQ= ÊfÇÉÉ=ÇÉê=êÉéìÄäáâ~åáëÅÜÉå=sÉêÑ~ëëìåÖÂ=ENVOUF= K K K K K K K K K K K K =VP=
PKR= `~ëëáêÉê=ΩÄÉê=Êt~åÇäìåÖÉåÂ=ÇÉê=pí~~íëáÇÉÉ=
áå=ÇÉê=ÇÉìíëÅÜÉå=dÉëÅÜáÅÜíÉ=ENVPMF=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K =VT=
PKS= ÊaÉìíëÅÜä~åÇ=ìåÇ=tÉëíÉìêçé~=áã=péáÉÖÉä=
ÇÉê=dÉáëíÉëÖÉëÅÜáÅÜíÉÂ=ENVPNF= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K NMM=
PKT= ÊmÜáäçëçéÜáÉ=ÇÉê=^ìÑâä®êìåÖÂ=ENVPOF= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NMT=
PKU= ^ñÉä=e®ÖÉëíê∏ãW=ÊbáåÉ=píìÇáÉ=òìê=ëÅÜïÉÇáëÅÜÉå=
mÜáäçëçéÜáÉ=ÇÉê=dÉÖÉåï~êíÂ=ENVPVF= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NNR=
Ó=ááá=Ó=
áî= fåÜ~äíëîÉêòÉáÅÜåáë=
QK=h~éáíÉä= qÜÉ=jóíÜ=çÑ=íÜÉ=pí~íÉW=báåÉ=^å~äóëÉ=
ÇÉë=qçí~äáí~êáëãìë=~äë=wÉìÖåáë=ÉáåÉë=_ÉíêçÑÑÉåÉå=
QKN= báåäÉáíìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K K K NNV=
QKO= aÉê=_ÉÖêáÑÑ=ÇÉë=jóíÜçë=~äë=iÉáíÄÉÖêáÑÑ= K K K K K K K K K K K K K K K K K K NOO=
QKP= qÜÉçêáÉ=ÇÉë=pí~~íÉë=áå=ÇÉê=ÑêΩÜÉå=ÖêáÉÅÜáëÅÜÉå=
mÜáäçëçéÜáÉ= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NOU=
QKQ= aáÉ=fÇÉÉå=ÇÉê=oçã~åíáâ=ìåÇ=ÇáÉ=Ñ~ëÅÜáëíáëÅÜÉ=
fÇÉçäçÖáÉ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NOV=
QKR= ÊaÉê=jóíÜçë=ÇÉë=OMK=g~ÜêÜìåÇÉêíëÂ=Ô=
`~ëëáêÉê=îëK=oçëÉåÄÉêÖ\= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NPQ=
QKS= m~íÜçäçÖáÉ=ÇÉê=ëóãÄçäáëÅÜÉå=fÇÉ~íáçå=
ìåÇ=íÉÅÜåáëÅÜÉê=cçêíëÅÜêáíí= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NPR=
QKT= wìë~ããÉåÑ~ëëìåÖ= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NQN=
áááK=qÉáä= `~ëëáêÉêë=mçäáíáëÅÜÉ=mÜáäçëçéÜáÉ=
~ã=^åÑ~åÖ=ÇÉë=ONK=g~ÜêÜìåÇÉêíë=åÉì=ÖÉäÉëÉå=
RK=h~éáíÉä= `~ëëáêÉêë=_Éáíê~Ö=òìã=sÉêëí®åÇåáë=ÇÉë=qçí~äáí~êáëãìë=
RKN= báåäÉáíìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K K K NQR=
RKO= aáÉ=ÉáÖÉåíΩãäáÅÜÉ=jÉíÜçÇçäçÖáÉ=ÉáåÉê=ÊâìäíìêéÜáäçJ
ëçéÜáëÅÜÉåÂ=^å~äóëÉ=ÇÉë=qçí~äáí~êáëãìë=K K K K K K K K K K K K K K K K K NRP=
RKP= wìê=cê~ÖÉ=å~ÅÜ=ÇÉê=bíÜáâ=áå=`~ëëáêÉêë=mÜáäçëçéÜáÉK K K K K K K K NTM=
RKQ= wìë~ããÉåÑ~ëëìåÖ= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K NUS=
SK=h~éáíÉä= `~ëëáêÉêë=qçí~äáí~êáëãìëJaÉìíìåÖ=áã=ãçÇÉêåÉå=oìëëä~åÇ==
SKN= báåäÉáíìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K KK K K K K K NVU=
SKO= aáÉ=qçí~äáí~êáëãìëJaÉÄ~ííÉ=áå=oìëëä~åÇ=K K K K K K K K K K K K K K K K K NVV=
SKP= `~ëëáêÉêë=oÉòÉéíáçå=áå=oìëëä~åÇW=
sçå=ÇÉê=sÉêÖÉëëÉåÜÉáí=òìê=^åÉêâÉååìåÖ=K K K K K K K K K K K K K K K K ORS=
pÅÜäìëëïçêí= K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K OSO=
_áÄäáçÖê~éÜáÉ==
NK= ^êÄÉáíÉå=îçå=bêåëí=`~ëëáêÉê=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K OSR=
OK= §ÄêáÖÉ=iáíÉê~íìê=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K OST=
PK= oìëëáëÅÜÉ=mÉêáçÇáâ~=ìåÇ=p~ããÉäÄ®åÇÉ=K K K K K K K K K K K K K K K K K K OTV=
k~ãÉåêÉÖáëíÉê=K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K OUN=
=
Danksagung
Für mannigfache mir zuteil gewordene Unterstützung während
der Arbeit an diesem Buch bin ich vielen Institutionen und
Personen zu Dank verpflichtet.
Zuvörderst danke ich der Herbert und Elsbeth Weichmann-
Stiftung (Hamburg) für das mir gewährte großzügige Stipendi-
um, ohne das ich diese Arbeit gar nicht hätte ausführen können.
Ebenso danke ich der Thyssen Stiftung (Köln) für ein mir vorher
gewährtes Kurzstipendium, das ich genutzt habe, um den Antrag an
dieWeichmann-Stiftung vorzubereiten.
InderschwierigenZeit,bevorichdieseStipendienerhielt,hatmir
die moralische Unterstützung von Frau Gisela Specht-Sigwart,
Karlsruhe, Rückhalt gegeben. Für eine während dieser Zeit groß-
herzig gewährte finanzielle Beihilfe stehe ich in der Schuld von
Professor Dr. Ludwig Kröner, Nürnberg, der leider verstorben
ist, bevor ich dieses Buch vollenden konnte.
Dankbar bin ich auch der Universität Karlsruhe (TH), deren
Deutsch-Russisches Kolleg mir einst einen längeren Aufenthalt in
Deutschland ermöglicht hat, ihrem Institut für Philosophie und
meinem Karlsruher »Doktorvater« Professor Dr. Hans-Peter
Schütt.
Roman Parkhomenko Karlsruhe, im Sommer 2006
– v –
=
ãÉáåÉê=ãìííÉê=
=
=
Description:Die Arbeit stellt die Hauptlinien der im 20. Jahrhundert in West- und Osteuropa geführten Totalitarismus-Debatten dar, um die besonderen Merkmale von Cassirers Auseinandersetzung mit demselben Phänomen des Totalitarismus zu zeigen. Der Autor konzentriert sich auf Cassirers Kulturphilosophie und po