Büyük Yabancı: Dil, Delilik ve Edebiyat Üstüne Konuşmalar

161 Pages·2015·2.385 MB·Turkish

by  Michel Foucault

Michel Foucault
Büyük Yabancı
DİL, DELİLİK VE EDEBİYAT ÜSTÜNE
KONUŞMALAR
metis

Michel Foucault
Büyük Yabancı
Dil, Delilik ve Edebiyat Üstüne
Konuşmalar
Michel Foucault 1926, Poitiers doğumlu Fransız düşünür.
1946'da Ecole normale superieure’e (ENS) girdi, felsefe ve
psikoloji öğrenimi gördü. 1950'de Fransız Komünist Partisi’
ne katıldıysa da iki yıl sonra ayrıldı. ENS ve Lille Üniversitesi'
nin psikoloji bölümlerinde belletmen ve asistan olarak çalıştı.
Saint-Anne Hastanesi’nde Jacques Lacan'ın ilk seminerlerini
izledi. Uppsala, Varşova ve Hamburg’daki Fransız kültür mer­
kezlerinde yönetici olarak çalıştıktan sonra 1960'ta Delili­
ğin Tarihi'n yayımlayıp Clermont-Ferrand Üniversitesine
öğretim görevlisi olarak atandı. Edebiyat üzerine yoğun bir
düşünme ve araştırma dönemine girdi. 1966'daçok ses ge­
tirecek Kelimeler ve Şeyler'] yayımladı ve birkaç yıllığına Tu­
nus'a yerleşti. 1970'te Fransa'nın en saygın eğitim ve araş­
tırma kurumlarından College de France'a "Düşünce Tarihi"
profesörü olarak atandı. 68 olaylarının ardından hapishane­
ler konusunda siyasi bir mücadeleye girdi, bu arada Hapis­
hanenin Doğuşu'nu yayımladı. Sartre ve Clavel'le birlikte Li­
beration gazetesinin kurulmasına önayak oldu. 70'li ve 80'li
yıllarda siyasi mücadelelere aktif olarak katıldı. Bu dönemde
düşüncesini iktidar, disiplin ve denetim gibi konulara yoğun­
laştırdı. 25 Mayıs 1984'te hayatını kaybetti.
Metis Yayınları daha önce yazarın Cüzel Tehlike (2013)
adlı söyleşi kitabını yayımlamıştır.
Metis Yayınları
ipek Sokak 5, 34433 Beyoğlu, İstanbul
e-posta: [email protected]
www.metiskitap.com
Yayınevi Sertifika No: 10726
Büyük Yabancı
Dil, Delilik ve Edebiyat Üstüne
Konuşmalar
Michel Foucault
Fransızca Basımı:
La grande etrangere
 propos de litterature
âditions de l'EHESS
© âditions de l’EHESS, 2013
© Metis Yayınları, 2013
Çeviri Eser © Savaş Kılıç
ilk Basım: Ekim 2015
Yayıma Hazırlayan: Müge Gürsoy Sökmen
Kapak Fotoğrafı:
Agnes Richter’in iğneyle kelimeler işlediği ceketi.
1890’larda Avusturya'da rızası dışında akıl hastanesine
kapatılan Richter'e şizofreni teşhisi konmuş, 1914'te
ölene dek orada kalmıştır.
Kapak Tasarımı: Emine Bora
Dizgi ve Baskı Öncesi Hazırlık: Metis Yayıncılık Ltd.
Baskı ve Cilt: Yaylacık Matbaacılık Ltd.
Fatih Sanayi Sitesi No. 12/197 Topkapı, İstanbul
Matbaa Sertifika No: 11931
ISBN-13: 978-605-316-010-6
Michel Foucault
Büyük Yabancı
DİL, DELİLİK VE EDEBİYAT ÜSTÜNE
KONUŞMALAR
Hazırlayanlar:
Philippe Artieres
Jean-François Bert
Mathieu Potte-Bonneville
veJudith Revel
Çeviren:
Savaş Kılıç
metis
Hazırlayanlar Foucault ailesine,
Daniel Defert, Bertrand Richard ve IMEC’e
teşekkür eder.
İçindekiler
Sunu
Philippe Artieres, Jean-François Bert,
Mathieu Potte-Bonneville ve Judith Revel
Uyarı 19
Dil ve Delilik
Hazırlayanların Notu 23
Delilerin Sessizliği 25
Delirmiş Dil 43
Edebiyat ve Dil
Hazırlayanların Notu 59
Birinci Oturum 61
İkinci Oturum 81
Sade Üzerine Konferanslar
Hazırlayanların N otu 109
Birinci Oturum 111
İkinci Oturum 127
Michel Foucault’nun
Edebiyatla İlgili Çalışmaları 15 5
Michel Foucault (1926-84)
Biyografik Köşe Taşlan 158

Sunu
“‘EDEBİYAT’ denen şeyi vaktiyle çok okudum. Epey bir kısmını ye­
tersizliğimden bir kenara bıraktım, çünkü okumak için gereken
doğru koda sahip olmadığıma şüphe yoktu. Şu anda [1975] Au-
dessous du volcan (Yanardağın Altında), Sirte Kıyısı gibi kitaplar
çıkıyor. Çok sevdiğim yazarlardan biri Jean Demelier; Le reve de
Job (Eyüb’ün Rüyası) beni çok etkilemişti. Tony Duvert’in kitap­
ları da öyle. Aslında benim kuşağımdan kişiler için büyük edebi­
yat Amerikan edebiyatıydı, Faulkner’dı. Bana öyle geliyor ki çağ­
daş edebiyata ancak kaynağına inemediğiniz bir yabancı edebiyat
aracılığıyla ulaşmak edebiyatla aranıza bir tür mesafe koyuyor.
Edebiyat, ‘büyük yabancı’dır.”1
Jacques Almira’nın2 Le voyage â Naucratis (Naucratis’e Yol­
culuk) adlı kitabı hakkındaki 1975 tarihli bu söyleşide (kitap önce
elyazısı müsvedde halinde filozofa postayla gönderilmiştir), Fou­
cault nadiren yaptığı bir işe girişerek, edebiyat kitaplığını betimli­
yor. Bu kısa listenin ne kadar karışık olduğu görülüyor. Okuma
1. “La Fete de l’ecriture. Entretien avec J. Almira et J. Le Marchand”, Le Quo-
tidien de Paris, no. 328, 25 Nisan 1975, s. 13. Dits et ecrits, Daniel Defert, Fran-
çois Ewald ve Jean Lagrange (haz.), Paris: Gallimard, 1995, c. 2, metin no. 154;
Türkçesi: Seçme Yazılar 1-6, çev. Işık Ergüden, Osman Akınhay, Ferda Keskin,
İstanbul: Ayrıntı, 2000-2006.
2. Felsefe ve klasik edebiyat mezunu yazar. Birçok roman ve öyküsü vardır;
1975’te Le voyage â Naucratis (Gallimard) ile Medicis ödülünü aldı.