Table Of ContentPATROLOGLE 
CURSUS  COMPLETUS 
SEU  BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA, 
OJIMBM SS. PATRli,  DOCTORIIM SCRIPTORHMQIJB  ECCLESIASnCORBM, 
BITB  LATINORUM,  81TB ORSCORUM, 
QVJ  AB  JEVO  APOSTOLICO  AD  TEJtPORA  INNOCENTIIIII  (ANNO  1M6) PRO  LATINIS 
ET  CONCILII  FLORENTINI  [ANN.  1439) PRO  GRJECIS  FLORUERUNT  : 
RECUSIO  CflRONOLOGICA 
OMNIUM  QU&  EXSTITBRB MONUMBNTORUM CATHOLICE TRADITIONIS PBR QUIN^ECIM PRIMA 
BCCLESLE SJECULA, 
JUXTA EDITIONKS ACCURATIS8IMA8, INTBR 8B CUMQUI NONNULLI8 GODICIBU8 MANUSCRIPTI8 COLLATA8, PBRQJAM DlUOHf* 
TBR  CASTIGATA;  DISSBRTATIONIBUS,  COMMBNTARIIS,  TARHSQUB  LBCTIONIBUS  CONTINBNTBR  ILLUSTRATA;  0MNIBU8 
OPBRIBU8 POST AIIPLISSIMA8 EDITIONBS QUiB TRIBUS NOTISSIMIS SiKCUUS DEBEXTUR ABSOLUTAS DBTBCTI8, AUCTA; 
INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICI8, SINOUL08 SITE TOM08 8IVB AUCTORES AUCUJUS  MOMBNTI8UBSBQUENTI* 
BUS, DONATA; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITB DISPOSITIS, NBCNON BT TITUU8 8INGULARUM PAQINA-
BUM MAROINEM 8UPER10REM DISTINGUENTIBUS 8UBJECTAMQUE MATBRIAM 8IONIF1CANTIBU8, ADORNA-
TA;  0PERIBU8 CUM DUBIIS,  TUM AP0CRYPH18,  ALIQUA  TERO  AUCTORITATE  IN  OBDINB 
AD  TRADITIONBM BCCLB8IA8TICAM P0LLENTIBU8, AMPUPICATA  ; 
DUCBNYIS BT AMPLIUS  LOCUPLETATA INDICIDU8  AUCTORUM  81CUT BT OPBRUM,  ALPHA8BTICI8,  CHR0N0L0GICI8  STATI-
V
8T1CIS, 8YNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOOICIS, IN QUODQUB  RBLIOION18 PUNCTUM,  DOOMATICUM,  MORALB,  UTUM-
OICUM,  CANONICUM,  DISCIPLINARB,  UlSTORICUM,  BT CUNCTA  AUA 8INB ULLA  BZCBPTIONB;  8BD PRJI8BRTIM 
DU0BUS  INDICIBUS  1MIIENSIS  BT GENBRALIBUS,  ALTERO  8CILICBT  RERUM, QUO CON8ULTO,  QUIDQUID 
MON  SOLUII TAL18 TALISVB PATER,  VBRUM  BTIAM UNUSQUI8QUB  PATRUM,  NB UNO QUIDBM  OMIS80, 
IN  QUODLIBBT  THEMA  SCRIPSBRIT,  UNO  INTUITU  CONSPICIATUR \  ALTBRO  SCRIPTURiE 
SACR/E, EX QUO LBCTORI  COMPBRIRB  srr OBVIUM  QUINAM  PATRKS  BT IN QOIBUS  OPBRUM 
8UORUM  LOCI8  8INOULOS  BIN0UL0RUM  LIBRORUM  8. SCRIPTURiB  TBR8U8,  A  PRIMO 
GBNB8BOS  U8QUB AD NOV188IMUM  AP0CALYP8IS, COMMBNTATI  SINTI 
KXMTIO ACCURATI881MA,  CiBTERISQUB OMNIBU8  FACILB ANTEPONBNDA,  81 PBRPBNDANTUR  CHABACTBRUM  RTTIDITAS, 
CHARTA  QUALITAS,  INTBORITA8  TBZTU8,  PBRPBCTIO  CORRECTIONI8,  OPBRUM  RBCU80RUM  TUM  VARIBTAt, 
TUM NUMBRUS,  FOBMA  TOLUMlNUM  PBRQUAM  COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGIA  DBCUR8U  C0N3TAMTB* 
8IMILI8,  PRBTII  EZIGUITA8,  PRAI8BRT1MQUE  I8TA  COLLBCTIO,  UNA,  MBTHODICA  BT  CHRONOLOOICA, 
8BZCBNT0RUM  FRAOMBNTORUM  OPU8CULOBUMQUB  HACTBNU8  HIC ILLIC  8PAR80RUM,  PRIMUM  AUTBM 
IM M08TRA BIBUOTHECA, BZ OPBRIBUS BT HS8. AD 0MNB8 ATATE8, LOC08, LINGUAS  F0RMA8QUH 
PBRTINBNTIBU8,  COADUNATORUM. 
SERIES  LATINA  PRIOR, 
IN  QUA  PRODEUNT  PATRES,  DOCTORBS  SCRIPTORESQUB  ECCLBSLE  LATINA 
A  TERTULLIANO  AD INNOCENTIUH  m. 
A G G U R A N TE  J.-P.  MIGNE, 
BlblUtheete  Oerl  aalverue, 
STTI  CCRSCUM  COMPLKTORUM  IN  SIHGULOS  8CJKNTL«  KCCLKSIASTIOC  RAM08  IDITOHI, 
PATROLOGIA  TOMUS  CXL. 
S.  HENRICUS DfPERATOR, THANGMARUS PRESBYTER HILDESHEIMENSIS, ALPERTUS 
MONACHUS S. SYMPHORIANI METENSIS, BURCHARDUS VORMATIENSIS  EPISCOPUS, 
ADELBlJLDUS  TKAJECTENSIS EPISCOPUS, SANCTUS  ROMUALDUS  ORDINIS  CAMAL-
DULENSIS INSTITUTOR. 
TOMUS UNICUS 
PARISIIS 
APUD  GARNIER  FRATRES,  EDITORES  ET  J.-P.  MIGNE,  SUGGESSORES, 
IN  VIA OICTA: AVBNUB  DU  liAINB,  189, OLIM GHAU8SBB  DU  MAItfB,  117. 
\  1880
BLICKY.  — BX. TTPI8 PAULI  DUP0KT,  TIA  DICTA  BAC-D^ASNIBRIS.  18S4.lt.70
SiBCULUM XI 
BURCHARDI 
V O R M A T I E N S IS  E P I S C O PI 
OPERA  OMNIA, 
JDTTA  EDITIONBM  PARISIENSEM  ANNI  1549  AD  PRELUM  REVOCATA  ET  CUBA QUA  PAR 
ERAT  EMBNDATA. 
PBJECBDUNT 
SAHCTI  HENRIGI 
IMPERATORIS AUGUSTI 
CONSTITUTIONES  ET  DIPLOMATA  ECCLESIASTICA 
••termlsecBtar 
ADELBOLDI TRAJECTKNSS  EPISCOPI,  THVNGMARl  PRESRYTERI HILDESHEIMEKSIS, 
ALPERTI S. SYMPHOKIANI METENSIS MO.WHI, S. ROMUALDI ORDLNIS 
CAMALDULENSIS INSTITUTORIS, 
SCRIPTA VEL SCRIPTORUM FRAGMENTA  Q\JM SUPERSUNT. 
AGGURANTE  J.-P. MIGNE, 
BlbllotkeesB Ctori  wlTerM 
SIVE 
CURSUUM  COMPLETORUM  N  SIN6UL0S  SCIENTI*  ECCLESIASTICA  RAMOS  EDITORR 
TOMUS UNICUS. 
PARISHS 
APUD  GARNIER  FRATRES  EDITORES  ET  J.-P.  MIGNE  SUCCESSORES, 
IN  VIA DICTA: AVBNUB  DU  MAINE,  189, OLIM CHAUSSEE  DU..MAINE,  t»7. 
11880
ELENCHUS 
AUCTORUM  ET  OPERUM  QUI  IN  HOC  TOMO  CXL  CONTINENTUR 
SANCTUS HENRICUS IMPERATOR. 
Leges et Constitutiones.  Col.  233 
' Diplomata ecclesiastica.  237 
THANGMARUS PRESBYTER HILDESHEIMENSIS. 
Vita sancti Bernwardi.  385 
ALPERTUS S. SYMPHORIANI METENSIS MONACHUS. 
Libellus de episcopis Metensibus.  445 
De diversitate temporum libri duo.  453 
BURCHARDUS VORMATIENSIS ECCLESIiE EPISCOPUS. 
Epistola ad Alpertum.  535 
Decretorum ltber.  537 
ADELBOLDUS TRAJECTENSIS EPISCOPUS. 
Vita S. Henrici imperatoris.  1091 
Vita SancUc Walpurgis.  1091 
Libcllus de crassitudine sphaer».  1103 
Charta de vassis ecclesiae Trajectensis.  1107 
Musica.  1109 
SANCTUS ROMUALDUS ABBAS, ORDINIS CAMALDULENSISINSTITUTOR. 
Fragmentum expositionis psalmi LXVIII.  1126
ANNO  DOMINl  MXXIV 
>ANCTUS  H E N R I C US 
IMPERATOR  AUGUSTUS. 
DE  S.  HENRICO  IMPERATORE 
BAMBERGiE  IN  GERMANIA 
C O M M E N T A R I US  P R ^ I V I US 
/Vpud Bolland., Julii tom. III, die  14.) 
§ 1. Sancti  yenus,  nomen  et  agnomina.  2. Haec inter primum occurrit Sancti ipsius  genus, 
gpiscopatus  Barobergensis  elogia  paucis sed  non  stirps, origo  seu familia,de quadubium mihi  nullum 
anter  delibavit  Gaspar  Bruschins;  urbs  ipsa  subortum fuisset, post  lecta  tam  varia  scriptorum 
?rael in  Actis noslris  descripia  est, patrono et  coaevorum  testimonia, nisi  noster Matthaeus  Raderus 
tore  Ecclesiae suae gaudens  S.  Henrico,  quem,  in sua Bavaria  sancta, tom.  I,  pagina  103,  ad  rem 
nm  saorum  decus  et gloriam.  hoc  vei potius  panlo  accuratius  examinandam  compnlisset.  Refel-
denti  die  coelo  transmisit  Germania,  ejus  lere  istic  conatur  Raderus  receptiorem  S.  Henrici 
T
lis  Regem  ordine  secundnm,  Imperatorem  progeniem,  qua  ex  communi cum  Ottone I  stipite, 
;>rimum,  quem  tamen  communiori  acceptione  nempe  Henrico  Ancupe,  descenderit,  gradu  tertio 
cum  II  appellabimus,  virum  insigni  prorsus  cousanguinitatis  per  dnos  Henricos,  alterum Otto-
monia clarum,  virginitate in  conjugio  servata  nis  magni  fratrem, alterum  Ottonis II  fratruelem, 
•em, beneficentia  in Ecclesiam nulli secundum ;  Ottoni III  decessori  suo  conjunctus,  cujus  proinde 
perpetuis  ejus  etiam  intestinis bellis bic  non  arbor  genealogica  primo  statim  intuitu  perspe-
as, quibus  toto  regni  et  imperii  sui  tempore  ctissima  sit.  Lineam  aliam  ibi  Raderus  sequenti 
a  proximis  et  sibi  obstrictissimis  exagitatus  pag.  104 substituit,  ex  Hofmanno  acceptam,  quasi 
Germanise  interiora  adversus  rebelles  egregie  ex ea  probetor  S.  Henricus,  non  Saxo,  sed  Boius 
is,  externos  vero  bostes  Slavos,  Bohemos.  genere fuisse,  qnod  tamen  negat  Hofmannus  ipse 
os  aliosque  invictis  armis  insecutus ; quique  in  nupera  Lndiwigi  editione,  col.  56,  hisce  ver-
»positas  maxime  Europae  parles  Apuliam  et  bis  tabulae  suae  prsemissis  :  «  Eo  (S.  Henrico) 
Iriam  victricia  signa  circumtulit.  Ea, inqnam,  sine  virili  stirpe  absumpto,  imperatoria  dignitas 
x  professo  eruderanda  non  snscepimus,  iis  de gente  Saxonica  Henrici  Aucupis  excidit,  et  ad 
imum intenti  quae ad singulares  ejus virtutes,  Francos  Orientales  transiit. »  Qualiscumque  igitur 
tiano et vere sancto  principe  dignas,  miracola  sit  obscorior  iila  Hofmanni  tabula a  Raderi  opi-
itum,  tota Catholica  Ecclesia  merito  propaga- nione  ipsum  recedere  manifestum  est  :  ciariorem 
pertinere censebimus  ; eos  praecipue  scriptores  agnoscere  oportet,  quam  ipse  frustra  impugnat, 
uri, qui ejuspro  tide et  religione fortiter gesta,  inutili  seque  conatu  varia  insignia  adducens,  ex 
ficentiam in exstruendis  restanrandisque eccle- quibus id demum conficitur, quod  in  controversiam 
caeteraque  intemeratae  sanctitatis  argumenta  non venit S. Henricum Bavarise  ducem  fuisse. 
cuti sunt. Atque haec  praecipua erunt tractatio- 3. Praedictam tabulam, ab  Hofmanno  islic propo-
ojus praeviae  argumenta,  sic tamen a nobis  hoc  sitam,  eta  Radero  descriptam,  operosios  discutere 
ordinanda,  ut  nihil  omissuri  simus  quo  totus  . nec studii nec operae  pretium  est ; satis  erit super-
cursns  illostrari  possit,  id  quod  a  nemine  qne ea veterum  testimonia  proferre  in  medium, ex 
nus  praestitom  esse,  utut  mirati  sint  multi,  quibus evidenter  pateat  S.  Henrici cum  Ottone  III 
»  certe  implexam  rerum  silvam  complanare  consanguinitas tam  propinqua, ut et  ipsnm ex Otto-
\ est.  Sed  hic  prius  exsequenda  sunt  qnae in  nis  magni  genere fuisse  oporteat,  cujus  rei  teslis 
proposuimus.  synchronus, et ornni  exceptione  major  eat  Adelbol-
PATHOL.  CXL.  I 
L
11  S.  IIENRICI  IMPERATORIS  12 
dus Ultpajectensis  episcopus  de rebus gestis  S.  Hen-Aneque  alios  iu ea  disceptatione  citari  solitos,  quo-
rici upuJ Grestserum,  pag.  432, nobis  infra in  nova  rum  omnitim auctoritas  ad Adeiboldum,  Dilmaruin, 
editione. num. 5.  Ubi, praemisso  de Ottonis III prae- Sigebertum et  Cbronographum  Saxonem  comparan-
matura  roorte  luctu,  sic  subjungit:«  Dolor  esset  da non  est, saltem  apud eos  qui  veritatis  historicae 
etiam insanabilis, nisi  superstes  ei  exstitisset  Hen- raomenta  probe  norint expendere:  nam  de  Hezilo-
ricos dux gloriosus,  et vir ad  regnum  suscipiendum  nis cognomento  Henrico  Bavaro  S.  Henrici  parenli 
strenuus.  Is  tunc  temporis  ducatum  in  Bavariensi  adjecto  (qtiem  verins  Rixosum,  sed  et pium dixeris, 
regno tenebat. populum paciiice regebat, paccm  ara- quidquid adversus Ottonem  II  molitus  sit,  ut habes 
pliiicabat,  ecciesiarum  facultates  augebat,  ieges  et  in Vita S.  Godehardi, iv maii num.  7,  pag.  504):  de 
religiones  magnificabat.  Tandem  sic in  ducatu vixit,  Hezilonis,  inquam, appcllatione,  nnde Raderus  varia 
quod omnibos piacuit, ut  de ducatu  transduceretur  coliigere  nititur, nulla mihi  altercatio  ; apud veteres 
ad regnum, de  vexillo extolleretur in solium  heredi- deest  omnino  affictus  character,  atque  ex  addticti* 
tarium.  Hereditarium  dicimus,  quia, ut ab  his qui  scriptoribus  indubitatum  omnino  est,  dicendum 
genealogias  computare  noverant  audivimus, a  Ca- ipsum  Ottonis  magni  ex  fratre  nepotem,  adeoque 
rolo magno  ex  parte  patris decimam  septimam, ex   S  Henricum ejusdein  Ottonis  in eadem linea  prone 
  R
parte matris decimam  sextam  lineam  propagationis  potem ; quo  spectat  Ottonis  II diploma,  apud  Gret-
tenebat.  Insuper  tertius  Otto  \forte  tertii  Ottonis]  seruro pag.  13, in quo Henricum  Bavarorum  ducem, 
9
post obitum  in regem  eligebatur,  et  IPSI TERTIUM AD  hujns, quo  de  agimus,  patrem,  carum  nepotem  ap-
INVICEM CONSANGUINITATIS QRAOUM TENEBANT.  »  HaRC ibl.  petlat, inteliige  patruelem, ut bene  explicat  Gretse-
4.  Rursus  in eamdem  sententiam  loquitur  Adel- rus pag.  84, ubi genealogiam  hanc  nostram  egregie 
boldus paulo post pag. 43'±,  ubi,  recensitis  S.  Hen- confirmat.  Ne  diutius de  re  explorata  disseram, 
rici  aemulis,  inter  quos  erat  Theodoricus  Lotha- consuic Vitam  B.  Maihildis  xiv  Martii  cap.  5,  pag. 
riensis, de eo ait  quod, a Henricum  ducem in regno  300,  S.  Henrici  jussu  scriptam  ipsique  dicalam,  et 
esse  sciens  heredem,  noiuit  incipere  quod  non  dilucidam invenies Sancti nostri genealogiam,  ac  de 
posset  linire.  > Mitto  hic  quae  Hofmannus  et  aiii  imperio  ejus  vaticinium ;  quae  omnia  dubitare non 
asserunt,  de  reducta  ab  Otlone  III  ad  septem  sinunt quin S. Henricus ab  Henrico Aucupe per  syn-
electores  imperii,  regis  Germaniae  (uti tunc  loque- onymos palrem  et avum originem traxerit. 
bantnr)  electione,  cum  satis  certum  videatur,  ad  6. Pluribus igitur  hic  snpersedeo,  neque  eajom-
S. Henricum usque hereditariam successionem  locum  nia  operosius  adducere  aut  refeilere  lubet,  quae a 
habuisse  ;  Sanctum  vero  eo  jure  regnum  adipisci C variis  excogitata  sunt,  nationali  potius  spiritu 
nonpotuisse,  nisi  ex  Ottoniano  genere  prognatus  quam studio  veritatis.  Raderus  ipse, post tam muita 
fnerit,  quod clarissime semel  et  iterum hic pronnn- in  Bavarorum  gratiam  ex  insignibus  gentilitiis et 
tiat Adelboldus.  Neque obscure  consentit  Ditmarus,  aliunde collecta,  tomo  demum  quarto  Bavariae  suoe 
dumS. Henricum  in libri  sui  quinti  prologo,  natum  sanctae, pag.  34,  rei  evidentiae  postlimiuio  cedens 
de stemmate  regum  affirraat  ;  idemque,  libri  istius  haec  verba  inserere  non  dubitavit :  «  Henricum 
quinti iuitio,  apud  Leibnitium,  pag.  365, jus  here- enim sanctum Saxonem  origine jam  voiumus,  ut  ex 
ditarium  plane  agnoscit,  maxima  procerum  multi- Ditmaro  iiquet, »  atque  etiam  ex  aliis,  quos  jam 
tudine  una  voce  respondente  :  «  Henricum  Christi  abunde  dedimus.  Qui ambas  sententias,  nescio  an 
adjutorio,  et  jore  hwreditario  regnaturum. > Adde  serio, componere nituntur, aut nihil agunt, aut mere 
Sigebertum  Gemblacensem,  cojus  hcec sunt  verba  in vocibus ludtint, et ad inanes  verborum  commuta-
ad annum  1002:  «  Fuit  quippe  (S.  Henricus)  filius  tiones  omnia  revocant.  Non  hic  de  patria pugna-
Henrici  ducis,  qui  fuit  genitus  de  Henrico,  fratre  mus, iit pro Homero  Graeciae civitates,  nam  S.  Hen-
primi  Ottonis  Imperatoris.  »  l'nde  restituendus  ricum  in  Bavaria  et  Abudia  natum ,  ultro  et 
Mabillonii  lapsus  in  Annalibus  Benediclinis,  pag.  ^  iibenter  concedimus:  ast  avito  sanguine,  aut  ex 
159,  num. 25,  dum  S.  Henricum  scribit, «  filium  prioribus  illis  Bajoariorum  dynastis  aut  ducibus 
Henrici  ducis,  Ottouis  magni  fratris;  •  ex  dictis  originem  duxisse,  aeque negamus  atque  ccrtum  est 
enim  liquido  paiet  legendum  :  Ottonis  Mayni  ex  Caroli V Cft*saris progeniem,  in  Augustissimo  Irape-
fratre  nepotis.  Huc  revoca  Chronographi  Saxonis  ratore  nostro  Carolo  VI  superstitem,  non  Hispa-
ad dictum  aunum  1002,  salis  expressos  terminos  :  nam genere,  sed  Austriacam  et  Gerraanicam  agno-
c  Praefatus  dux  Henricus  nepos  regalis  in regnum  scendamesse. Hmc ad  reiiqua  in  paragraphi  titulo 
eligitor.  »  praetixa tuto procedimus. 
5.  Plura  huc  non  congeram  testimonia,  quae  7. Nominis  Henrici  etymon,  ut ex  Aventino  recte 
apud eumdem  Chronographum an.  683,  et  alibi  re- notavit  Gretserus,  pag.  80,  Germanicum  est  ab 
currunt,  cum  jam  adducta  abunde  sufficere  vi- Dain  vel  Dutro,  quod  est  domi,  et  Reich,  dices,  et 
de.intur  ad  eam,  quam  hic  dare  ps&eietidimus,  regnum  atque  impcrium:  inde  Dainreich  Daim-
t
veram et exactam  H^nriciaiiae  stirpis  notiiiara, quid- reich,  etc.  Veteres  Honoricum  dixere; ast  in usu est 
quid adver^us eam  pngnct Raderus  atit  alii,  ex  va- Henricus,  Hung.tri  (pergit  ex  Aventino  Gretserus) 
riis  insignibus sive Bambergae sive alibi  ex^tantibus.  Hsemericum,  et,  absque  aspiratione,  JEmericum  vo-
Salleri nostri syntagma de stirpe S. Henrici  non  vidi,  cant. Fuit  Filius  S.  Stepbaui  regis  Huugarorum  et
13  ACT A.  U 
Gisela?  sororis S.  Henrici  Imperatoris.  Signiticatur A  choro, rem  divinam  patrare  conspicatus,  simul  ab 
hoc  nomine  prudens et bonus  pater  familias, et qui  Evangelio  recitato, angeli  manu  librum ad  se  ferri 
colit regnum  et imperium. Sub  Henrici  nominenoti  vidit, osculo  de more libandum; atque eo in  ostento 
sunt  reges Germanise seu Imperatores septem  ; Fran- exiisse  de  mentis  potestate,  sensibus  alienatis: 
ciae reges quatuor, limata nomenclatura in Henri;  An- cumque  quid  secnm  ageretur  ille  quidem  nesciret, 
gliae reges octo: atque in Hispaniamusquetransii}, ha- angelum,  collaudata  ejns  pudicitia, et  castimoniae 
huitque  synonymos  reges  quatuor snbHenrique  no- studio, tetigisse  nervum femoris,  atqne inde  claudi-
mine, quod  Itali  Errico  pronuntiant. Nota  praeterea  care  coepisse.  At  comperior  equidem  in  ecclesiae 
Gretserus  cognomenta  habuisse  Henricum  impera- Fuldensis  membranis  iis  quibus  munificentia  ejus 
torem,  sancti  a sanctitate,  pii  a  pietate,  claudi,  a  regia  describitur,  primis  regnandi exordiis, cum  se 
luxato  femore.  Frequentes  vero  fuisse  hujusmodi  exerceret  venatu,  graviter a  fera  saticium, nomen 
appeJJationes  regibns et Imperatoribus adjectas,  vul- inde  populari  jactatione  Duffchols  (grallator  seu li-
go  notum est.  Hinc Auccps  ille, Henrici sancti  proa- gno  saiiens),  id  est  claudi tulisse.  Quamobrem  ex 
vos,  quod  aucopio  delectaretur,  et  Humilis  etiam  hoc fere incursu  clandicasse  potius,  cnm  majoribus 
dictus,  qnod  corouam  Impetialem  detrectasset.  ^  credere  liceat  [quam]  ex  angeli  contactu,  si  illi 
Ottoni  II  Rufi  cognomen  adha»sit, Ottoni III  Pueri,  viso  sua  lides  testificationem  retulisse  conjugalis 
quod  puer  regnare  coepisset:  Henricus  III  Niger  abstinentiae  pudicitiaeque.  • Clara  haec  plana et  sa-
dictus est, Conradus  ejus pater Salicus.  Nec  in Fran- na sunt: neque vero  prodigiis opus fuit ut, quod in-
cia defuere indita facillime  cognomenta,  ut babes in  ter  mortales  adeo obvium est, S.  Henricus ex  recte 
Carolis Cab:o,  Crasso,  Simplice,  Sapienie,  etc.,  ut ad  gradiente  claudus  redderetur.  Hinc ad  Sancti  a*ta-
Graecos non accedamus,  quibus non minor fuit liber- tem, obitum et cultum  progredimur. 
tas Imperatores suos  agnominandi.  § II. Sancti  setas  annus  et dies  obitus,  cultus,  elogia. 
%
8. Et de puqnidem eisancti  coguomentisS.  Henrico  10. /Etatem S. Henrici nec ab Adelboldo  nec  a Dit-
tributis, res in comperto est, potissima imo sola  quae- maro  repeti  posse  perspicuum  est;  prioris  enim 
stio vertitur de claudi  appellatione,  quam  miris  mo- imperfcctum  est opus, desinens  in anuo  1004,  alter 
dis ei  inditam narrant scriptores,  quos inter is qui  autem  Sancto  non  supervixit,  praemature  e  vivis 
Sancti aliqualem  vitam  scripsit  monachus,  opinor;  ereptus anno  1018. Monachus  anonymus, quem  Vilae 
>ed huc usqne anonymus  in fragmcnto  Bantbergeusi,  quaiiscumque  auctorem supponimus, cap. 30 sic ait: 
addendo capiti 22, longam historiam memorat,  quain  «  Defoncto  itaque beatissimo  Dei famulo anno  regni 
ut sugillare  prorsus  nolim, potiori tamen auctorita- C  sui xxiv, vitfle.  LII, impcrii  vero  ix, »  etc. Ast  hic in 
tis  pondere  praeditam  vellem,  ct  roajori  veterum  primo  charactere  erat,  cum Sancti  cxordium  antea 
consensu  firmatam, tradentibus aliis apud  laodatum  innexuerit  anno  1001;  verum  ab  viu  Idus  seu vi 
Gretserum. S. Henricum, in  belio  Longobardico  con- Junii  1002  ad  diem  obitus  xm  seu xiv  Julii  non 
tra  Arduinum seu  Hardwigum.  « captum,  cum, de- potest reperiri nisi  annos  xxm  inchoatus ;  quocirca 
ceptis  costodibus elapsus,  de muro se  praecipitasset,  ab aliis rotundo numero solnm regnassedicitur  annis 
Inxato  fractove  crure, postea  claudicasse,  unde  CLAU- xxn, ut Imperator vero  annis x:  quae  omnia  faciie 
bi  cognomentum  habuerit.  >  His  adde,  si  lobet,  intelhguntur:  non  item  quod  mortuus  sit  anno 
quae  in eamdem  rem  congessit Hofmannus, in cita- MXXII, uti plures scripsere  quos  hic  recitare non  va-
tissuis  Annalibus, col.  38 et  39,  et novissime  Bur- cat, nedum  refutare,  non  magis  quam  alios  regni 
chardus Struvius  in Syntagmate  bistoriae suae  Gcr- initia figentes  anno millesimo. Omnium instarhic sit 
manicae,  parte  I, pag.  372. Neqne praetereundus  est  auctor  Vitae  S.  Meinwerci  in  nostra  editione,  ad 
iaudatus  etiam  supra  Gaspar  Bruschius,  tomo  de  diem  vJunii, cap. 13, num. 10l,ubidicitur: «S.  Hen-
Monasteriis  Germaniae,  ubi, pag.  87. Montem  Mona- ricus cum  totius Christianitatis  inaestimabili  moero-
chorum,  de quos  nos  abunde locuti  sumus  ad Acta  ^  re anno vitce  suae LU, regni  xxn, imperii  x,  Domi-
S  Ottonis die  secunda  Julii,  describens,  alia  obtru- nicae  Incarnationis MXXIV  defunctus ; »  quod  plane 
dit, minus etiam credibilia, ut  diversissima  illa  ejus- conflrmat  Chronographus  Saxo  ad  dictum  annnm 
dem  rei  di*ersimode  narralae  adjuncta,  invitum  1024, et terminis  paulo  exprcssioribus  Annales Hil-
etiam  quemlibet de  veritate ancipitem heerere com- desemenses, quorum bi sunt  cbaracteres: 
pellant.  11.  «  MXXIV,  Indict.  vu.  Heinrichus  Imperator 
9. Claudicationem  eqnidem  admitto, at, ut verum  Nativitatem  Christi  Babenberg,  Pascha  Partheno-
fatear,  in  nullam  adductarum  a  scriptoribus  illis  poli, Pentecosten vero Goslare  honorifice  celebravit. 
causarum  multum inclinor;  magis  placent ea quae  Qui postea  Gruna  venit,  et  ibi  languore  correptus 
habet  Browerus  noster in Antiqiiitatibus Fuldensibus,  decubuit;  et  cum  totius regni  moerore  ah!  ah! ut 
lib.  III, cap.  l.H, pag. 2oo,  his  verbis:  «  Hic  idem  Idus Julii hominem deposuit:  sed xxn annis,  hcbdo-
Henricus  (sanctus)  cur  Claudi  cognomen  tulerit,  madis v et  uno die regnavit. Anima  ejus  requiescat 
inquiri  video.  Nauclerus  fama  exceptum  perhibet,  in pace.  Det requiem  animae  qui  cuncta  gnbernat 
ei  objecto  Regi  ccelitus  viso id evenisse, cum Romae  ubique. »  Rcctus  est calculus,  exclnsis  die  vi Junii, 
in  ecclesia D. Mariae Majoris  Christum Jesum, sum- quo  rex  declaratus.  et  xm  Julii,  quo  vita functus 
mum  sacerdotem,  Matre  Sanctorumque  stipatum  est;  supersunt  enim  dies xxxvi. qui per  septemdi-