Table Of Contentbir bilim adamının
serüveni
"Celâl Şengör Kimbı"
Söyleşi: Sefa Kaplan
TÜRKİYE ^BANKASI
Genel Yayın: 2024
sefa kaplan 1956’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Samsun, Konya,
Urfa ve Ankara’da tamamladı. Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe
Bölümü’nü bitirdi. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne girdi. Fakülteyi son sınıfta,
Elazığ’da başlayıp İstanbul’da sürdürdüğü öğretmenliği ise 1984’te
bırakıp gazeteciliğe ilk adımını attı. Aralarında Nokta ve Aktüel’in de
yer aldığı çeşitli yayın organlarında çalıştı. 1995 ile 2000 yılları
arasında Londra’da yaşadı. Yağmur Gökhan, İlteriş Özhan ve İren
Özlem’in babası. Halen Hürriyet gazetesinde görev yapıyor.
İlk şiirleri 1978’de Türk Edebiyatı dergisinde yayımlandı.
KİTAPLARI:
ŞİİR: Sürgün Sevdaları (1984), İnsan Bir Yalnızlıktır (1990, Behçet
Necatigil Şiir Ödülü), Seferberlik Şiirleri (1994), Disconnectus
Erectus 2+1 (1995), Londra Şiirleri (2001), Mecûsi Şiirleri (2003)
düzyazi: Tarih Tereddütten İbarettir (1990), Yahya Kemal Beyatlı
(Seçmeler, 1994), Kemal Derviş, Bir Kurtarıcı Öyküsü (2002), İyi
Okuma, Sürdürülebilir Bir Eleştiri Teorisi Üzerine Pratik Metinler
(2002), Derviş’in Siyaseti, Siyasetin Dervişi (2003), Öyküler Seni
Söyler (2003), 19lS’te Ne Oldu? (2005), Batılı Gezginlerin Gözüyle
İstanbul (2005), 99 Sayfada İstanbul Depremi (Prof. Celâl Şengör ile
birlikte, 2006)
NEHİR
SÖYLEŞİ
42
- -
BtR BtLtM ADAMININ SERÜVENİ
CELÂL ŞENGÖR KİTABI
SÖYLEŞİ
SEFA KAl’I-AN
©TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI, 2010
Sertifika No: 11213
DİZİ EDİTÖRÜ
LEVENT CİN EMRE
GÖRSEL YÖNETMEN
BİROI. BAYRAM
düzei.ti/dİzin
ŞÖHRET BAI.TAŞ
GRAFİK TASARIM UYGULAMA
TÜRKÎYE iş BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI
I. BASKI: EKİM lOIO
ISBN 978-605-360-004-6
BASKI
YAYLACIK MATBAACILIK
LİTROS YOLU FATİH SANAYİ SİTESİ NO: 11/197-103
TOPKAPI İSTANBUL
(0212)612 58 60
Sertifika No: 11931
Bu kitabın tüm yayın haklan saklıdır.
Tanıtım amacıyla, kaynak göstermek şartıyla yapılacak kısa alıntılar dışında
gerek metin, gerek görsel malzeme yayınevinden izin alınmadan hiçbir yolla
çoğaltılamaz, yayımlanamaz ve dağıtılamaz.
TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI
İSTİKLAL CADDESİ, NO: 144/4 BE YO LU 344 30 İSTANBUL
Tel. (0212)252 39 91
Kax. (0212) 252 39 95
www.iskultur.com.tr
Nehir Söyleşi
bir bilim adamının
serüveni
CELÂL ŞENGÖR KİTABI
Söyleşi Sefa Kaplan
TÜRKİYE İs ;: BANKASI
Kültür Yayınları
İçindekiler
Sunuş•IX
BİRİNCİ BÖLÜM
Atatürk Sayesinde Bir Gecede Zengin Olduk • i
İKİNCİ BÖLÜM
Bana Jeolojiyi Jules Verne Sevdirdi • 35
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Houston Kaliteli Olmadığı İçin Albany’ye Gittim • 71
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Amerika’da Kalmayı Asla Düşünmedim • 107
BEŞİNCİ BÖLÜM
12 Eylül’ü Yürekten Destekleyen Bir Aydın • 151
ALTINCI BÖLÜM
Yarımburgaz Mağarası’nda Kayıp Bir Jeolog -183
YEDİNCİ BÖLÜM
Uluslararası Şöhretin Şımartmadığı Bir Bilim Adamı • 207
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çin’de Tuhaf Bir Balayı • 233
DOKUZUNCU BÖLÜM
Deng Xiao Ping’in Tek Gözünün Önündeki Türk Jeolog • 285
ONUNCU BÖLÜM
Kıbrıs Dolaylarından Bir Türkü -317
ON BİRİNCİ BÖLÜM
12 Eylül’de İTÜ’den Bir Tek Öğretim Üyesi
Bile Atılmadı -353
ON İKİNCİ BÖLÜM
“Çanakkale Şehitleri” Okuduğum En Muhteşem Şiirdir • 407
ON ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilimin Olmadığı Yerde Akademi Olur mu? TÜBA’nın
Kuruluş Öyküsü • 419
ON DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Türkiye’yi Ciddiye Almıyorum • 459
ON BEŞİNCİ BÖLÜM
College de France’da Bir Hoca • 489
ON ALTINCI BÖLÜM
Ben Kendimi Dünyanın Hiçbir Yerinde
Yalnız Hissetmedim -511
ALBÜM • 547
DİZİN -583
CURRICULUM VITAE -593
LIST OF PUBLICATIONS • 605
Bu kitabı,
Bir ömür boyu Celâl Şengör’e, dört yıl
boyunca da Sefa Kaplan’a katlandığı
için Oya Şengör’e adıyoruz.
Celâl-Sefa
SUNUŞ
“Gökyüzünü tefekkür ediyorum!”
Assos’ta gece, şafak vaktini kucaklamak için acele ediyor
sanki. Daha şimdiden gecenin önemli bir kısmı hayli geride
kalmış vaziyette.
Muhteşem mimarisiyle kıyının en güzel binasının havuz
başında bir yandan içkimi yudumluyor, bir yandan da Midil
li’nin yanıp sönen ışıklarına bakıyorum.
Ortası kartal nakışlı havuzun içinde sırtüstü küçük kulaç
lar atan Celâl Şengör ise bol yıldızlı gökyüzüne dikmiş gözbe-
beklerini.
Denizden gelen dalgaların sesine cırcırböceklerinin ötüşle
ri, ona da Celâl Hoca’nın küçük kulaçlarının havuzun suyun
da bıraktığı küçük ürpertiler karışıyor.
“Hocam artık çıksanız” talebimi reddederken kullanıyor
bu cümleyi ünlü jeolog:
“Gökyüzünü tefekkür ediyorum!”
Aradan geçen dört yıl düşünüldüğünde, belki hakikaten
‘nehir’ anlamını kazanan bu ‘nehir söyleşi’ kitabının finali de
ğilse bile, muhtemelen en önemli bölümü, böylesine anlamlı
ve böylesine derin bir cümleyle yeni bir yörünge arıyor kendi
sine.
“Gökyüzünü tefekkür ediyorum!”
Midilli üzerinde yanıp sönen ışıklar göz kırpmaya devam
ediyor.
Akşamın erken saatlerinde ışıldayan dolunay, giderek ya
rısı bulutların arasına gizlenen bir yanmaya dönüşürken,
gökyüzündeki yıldızlarla, derinliği aşikâr bir ünsiyet kuran
Celâl Şengör’e bakıyorum miyop gözbebeklerimle.
Celâl Hoca, gecenin o saatinde, Adam Smith’ten Kari
Popper’a doğru kanatlanan yeni bir ufuk daha açıyor önüme.
IX