Table Of ContentBenc’non
Tamar nyavnd maxsap
8 Kipil
Yeshasend : Melkamu Meshesha
Mender Nigussie
Pikasend:
Gatsnend Abebe Yirgashewa
Izabela Karpienia
Dizayner:
Qalkidan Abate
Sivil: Senayt Worku Mamo
2010 Bergam
Mizan Aman
Benc’non I 8 kipil
Maxsapa hacaga hali Dabub kililaga ert biroa-
ma Benc’Mazhi zonaga ert mamariama SIL Top’ia
Benc’Mazhi zonaga prozhektama barstangi yiskue.
Benc’non II
8 kipil
Yirc 1
Qayxs dos-----------------------------------------------------1
Yirc 2
qirsnd----------------------------------------------------------21
Yirc 3
Ats wobs -----------------------------------------------------40
Yirc 4
Giximnd-------------------------------------------------59
Yirc 5
Ats pyad----------------------------------------------------77
Yirc 6
Baraha----------------------------------------------------95
Yirc 7
Nyav gid goc’ -------------------------------------------------116
Yirc 8
mayn vyana xsoxsam ersas---------------------------------133
Yirc 9
Nars ket -----------------------------------------------------154
Yirc 10
war dont yits-----------------------------------------------172
Benc’non III 8 kipil
Vyard
Nyartn kipil tamar nyavnd maxsapa hac non gaham tamarni yiskend
tamar nyavndeshn yeshuc maxsapa gizio. Tamar nyavndi bá nonis yia̋ m
bana poguc gaham tamarnsueshn gatsnsue. Uc yisisnd tamar nyavndi
gahaga xsapa kats yirca konqa xami nababmi ibaram kart utsnsueshn
gaxsi yiskue.
Tamar nyavndi kipila hacn yeshuc xsapis nababami ernsueshna bana
tatsucis ibaram itsayqndi xsapmtsueshna dumars kasi gah kipila iq wosn
gahaga higis qazqi iqi yiskua gizio. Ucagisn maxsapi yeshuci no doda
Top’aga mayna vyana max atam bodam yeshua gizio.
Ertis vyana maynais xsoxsam ersasi atsnd dentkan garski yiskend gahn-
dis xisham yeshuc maxsapa gizio. Kasi gaha gaxsis kobam shidan coram
atsnd dentkan kurskend gahndis gaxsasi dumars dyart gahnd dentkan
paz petend qalndis yistnsargueshn xisham wucasi yeshuc maxsapa
gizio.
Maxsapa haceshn tamaga yircndi yiskue. Yi ̋max maxaga yirceshn nam
nababa sisnsuc shidan hayx maki yiskuc oxhndi yiskende. Nababaga ap
gahni dontnsi odaga gahaga ertis tamar nyavndi hayxnsueshna haysi
sisnsueshna nababmtsueshna xsapmtsueshna hatsi yiskenda gizio.
Tamar nyavndi gahaga higa shidan gahaga qodenda amtseshn yits besa-
guca cobc pyada cod pyada xama becka x’on gah zara badasnsnde.Kasi
od ert bodndam gaxsasni tamar nyavndi qayxsndis qayxsnsueshn yeshui
maxsapa gizio.
Tamar nyavndi ket atsndi nababaga yitsis ernsi nyavndeshn gatsni xsox-
sam vyana mayna ersas maki yiskueshn ertis ersasnsueshn ezaga gaxs
petnsende.
Benc’non IV
8 kipil
Can 1 ab 1nuc ert
Yirc 1: Qayxs dos
1.1 Qayxsa giz yapa
Qal ert
Qayxs -1
Hac dungam estend qastndis qal bayqan yitsi amtsa estuc bodam
becknde.
Tatsnde:
Qast : qast qal maki bá kay yisti porsh utsni hakarguc qalaga koba gizio. Uc
yisind ind shidan qal baya bana maxn bana dyamaeshn porshi yisn kayguc qal
koba gizio. Kasi qala bay maki bá kay yixangi porsh utsni haki yiskuc qala gizio.
Amtseshn: yistnsueshn
A. wunsueshn ________________
B. qayxsnsueshn ________________
C. mangisteshn ________________
D. qopeshn ________________
E. bomaeshn ________________
Nabab
Nabab aparqnuc oxh
Hac dungam estend qalnd porsh debm gahnde.
a. qayxs b. bom c. iq d. bazham e. gats
g. qop h. oshtam k. cac’as
Benc’non 1 8 kipil
Qayxs -2
Hac dungam estend oxhndis yintayqn nalnda yinta gobtn petangi
yi ̋tohn gahi qalam karsnde.
A. Atsi qayxsis zolqa bana qayxsan har petnseo?
B. Ats nyavndi qayxsis bana qayxsargu petan har petnseo?
Nabab nababm
Qayxs -3
Hac dungam estuc nababis anqaxsam dap maki nababmi nababaga tatsis
qalndam shidan x’on gahndam hayxnde.
1.1 Qayxsa giz yapa
Qayxsi atsi nyavndi bá may tatsis x’onc’i yistnsueshn koysti yiskuc
yitsa gizio. Qayxsa uc yisind gapm dyastend dyadnendis soyam uxi bom
eti ni wunsueshn koysti yiskue. Uceshn ats nyavndi qayxsis qayxsna bana
makan bá deba guza soy maki yeshasi qayxsqan vyardnsui koysti yiskue.
Yi ̋nabi no tatsis qayxsni karsanga qayxsis no qayxsan gaxsasna no
haknsue. Uc yisind ertam dyamagi yiskuc qayxsi bana petan bom eti ni
wuni haknsue. Ertam gaxsasna qay qayxsis dyada no qayxsan atsnda du-
marndi no dadn yevi qayxsa no yiskucis beqi bom eti wunsende.
Qayxsi kang woyn ats nyavnda bana bad ati erarguc abam abam qayxsi
yiskuc qayxsa gizio. Ats nyavndi dod debm bá yiskuc hak kang woyn tatsia
tatsargua yisti qayxsis qayxsi yiskende. Kang woyn mvis mva no yisku-
woxn nona wopta yiskuc kutsna no qera no gapa maq harki yiskend qayx-
sndis qayxsna no haka yiskue. Ats nyavndi qayxsaga gaxsis erargu yisti
bá yanxs bergn qayaxsi yiskende. Qayxsa uc yisind “Kopa yinka hac tamm
utso, canq yinxso, sov tamm utso” maki yiskuci qayxsis bá nyava yanxs
Benc’non 2
8 kipil
bergn yisti qayxsni haknsnde. Qayxsa endwoxnendis ni qayxsnsueshn gidi
koysti yiskue.
Qayxsi abi yi ̋bomi erarguc ats nyavnd qayxsa gizio. Ucagon yi ̋petasn
qayxsaga yitsi ats nyavnd iqa bomaeshn codaga bom eti yevi yiskue.Yitsi
bá bomuc pyadam yisteshn koysti yiskuc gahndi bá bomi yiskue. Yitsa ucis
zolga gida ertam gaxsasna ez qopeshn atna no haknsue. Qayxsis zolqa no
qayxsargu petan biri yaka mva kambul bodam hama ert ketna akuma har-
ki yiskend yapma no haknsargue. End woxnendis x’onc’a katsam no yistn-
sueshn qayxsi koysti yiskuc petucis ni ernsue.
Qayxsis dabam qayxsi koysti yiskue. Yi ̋nabi maxnas atseshn pavu qayax-
sis dabam no qayxsn gyarn wursanga dumars tatskan vyardna no hakn-
sue. Ats nyavndi dod debm bana yisku hak bá deb haknsi yistargue. Yi ̋
nabi Yer echam kangu haknsi yisku atsi nyavi bana kaygueshn maxnasi
maxnasn gatsn dod debm yisti koysti yiskue. Max atam oshtni qayxs yisind
ezaga qop shidan bomis eti wunsue. Qayxs kayesaragi tatsnd bomi iqeshn
koysti yiskue. Ni ̋kay dentsni ni yiskuc qayxsis max atam shidan bazham ni
Benc’non 3 8 kipil
qayxsan gyarn wursna no haknsue. Max atam yisti ats nyavndeshn koysti
yiskue. Uceshn no atsa Benc’i “Maxaga xsip’i bá kay yisti tam uxargue”
maki maxa ati koysti yisku petucis amtsam hayxi yiskende. Uceshn max
atam oshtna qayxsa ezaga bomeshn no beshnsui koysti yiskue.
Qayxsis ibar mayam donti ni qayxsan ezaga bomm no atnsue. Hamagi
atsaga kitam shidan xurqam qayxsqan nona vyardu petan koysti yisku-
woxn qayxso qopis yapma no haknsargue. Nuaga cunam qayxsa qop yap-
mtanue maka no vyardargueshn no apm gis baysni shidan kashis baysni
haknsue. Qayxsis qayxsargend atsndi kashis baysnsui ats apkanesargi
itsayqn debi kashni haknsargue. Uceshn qayxsis cuna qayxsa kashis no
yapmtsui koysti yiskue. Kasha mastan atsi qayxsi gizi yaki koysti yiskuc
qixsndis goti yircna gizio. Ni ̋qer qayxsis qayxsi qopis yaki ni ̋deb haki ni
yistan ni ̋debeshn yirci yistni haknsue.
Ats nyavndi zolqi qayxsis qayxsi irata gayda egam hatsi kazham cac’as-
ni kashis yapmtsnde. Myat gamtsi yiskuc qayxsis no qayxsnsan uceshnan
nona yakuc qopam kazhqa no yiskue. Ersasagendi myataga gam geshn
itsayqn tamar nyavndi soy qop eti egam atagucn kazhqi yiskende. Kasi
akumndi atsis itsayqn akamm yisi pyaxsan bayam kazhqi yiskende. Uci
woxn mvi ketn shidan wutul ketendi atsi itsayqn wutul ketn vyardi mvi
nacn yia̋ m kazhqi yiskende. Qayxsi atsis kazhasi yiskuci yi ̋gadesargi yi ̋
wuraga qopa gizio.
Nabab geshnuc oxh
Wo tamar nyavndo! Yintayqn nababmuc nabab ap gahi haran hayxnde.
Hac dungam estend sanxarazhndis amtsa estuc bodam nabam estucis
qopam x’onc’nde.
Benc’non 4
8 kipil
pyad Nab Qop
1 qayxsam gamnas bel, gir, irat, pug
2 qayxsam zolas
3 dabam qayxs
4 kay qayxs
5 qayxs wobsargend
6 gir
7 Ketnas
Qayxs - 4
Hac dungam estend oxhndis nabab bodam karsnde.
1. Qayxsi hareo?
2. Pav qayxsis haram no qayxsnsueo?
3. Qayxs gaxsi hareo?
4. Ats nyavndi qayxsi qayxsargu yisti yistni haknde? Hareshn?
5. Qayxsis zolqi qayxsuca qayxsarguca atsaga qopis hayxnde.
6. Yintayqni atni cuni yiskuci zolas qayxsasage gamnas qayxsaseo? Hareshn?
nuc
Can 1 ab 2 ert
Qal porsh
Qayxs – 5
Hac dungam “A” tovqan qalnda estendis “B” tovqan enda pashi
harkni yiskend porsham ingasnde.
“A” “B”
___ 1. oshtni A. eskay
Benc’non 5 8 kipil
___ 2. qer B. geb
___ 3. kangwoyn C. gartni
____4. kash D. iq
____ 5. cod E. yirc
___ 6. beqi G. noti
____ 7. bom H. deb
Ert qalnd:
Xsap
Qayxs – 6
Tamar nyavndi nababa bana nababmuc bodam kaz paragirap naba qopam
gaxsasni xsapmako.
Xsap hig
Qayxs - 7
malatend
Bá badam badamend malatend zari yiskende. Zarenda end dentkan yix
malata oxh malatais no beqnsue.
1. Yix malat maki maxaga x’on gahi yixu petucis besi yiskue. Amtseshn:
Komasi gabm hanqu.
2. Oxh malat maki maxaga x’on gahis oxham yits maka gizio.
Amtseshn: Kargui har qan hanqadeo?
Benc’non 6
8 kipil