Table Of ContentMAGAZYN KOMPUTEROWY NR 1 (77)’92 CENA 10000 ZŁ
TESTY*
I - ' ' I I ■
Canon BubbleJet lOe
MS-DOS 5.0
Amiga 2000
f J*
AMSTRAD
Dyskologia 1 /lv%Yzf
*, V, V■ 1 .. *v . * ahr»^ hhJ]Hpf,m Tk,r.
tlv-vK
w,';,• <-1
' f Sf),
Vl/
‘ w. .
£ 4
^3
‘ ' °Pf// f, . HA 1 /??/: ,
0/ > “
efg/jjJ Osp,
f ■ r
Fvh
‘Y0x}+ it *ti
‘ V& . ' I ' ■ f r
Ufłf
-i
Bondla
- Microsoft
-Aonfcurs!
GRY:
F^EEF-fEEEEi
Chuck Yeager Air (fombat
KONKURS „7 PYTAŃ” —jak zwykle... emocje i nagrody!
śni
t'3p28*rt
// rSSSs*
»«*-'*
//*==,
h O^t^^Os
IImA i
• ^CłSo^o^f.'»-•'
'O*?
i 5*te . ,$»*.
77. numer Zabezpieczenie programu Zespół redakcyjny:
redaktor naczelny
w BASIC-u.17 Jarosław Młodzki
z-ca red. nacz.
Klan IBM Robert Magdziak
Początek nowego roku jest często okazją do
Dzisiaj — ogorki.18 szefowie klanów:
podsumowań i bilansu dotychczasowych
Amstrad
dokonan Styczniowy numer Bajtka jest
Konkurs: Borula-Microsoft. 18 Jonasz Mayer,
77 numerem tego pisma. Jednocześnie jest to Michał Szokoło
17. wydanie od września 90 roku, kiedy zespól W tę i nazad.19 Atari
redakcyjny założył Spółdzielnię Wydawniczą Robert Chojecki
Commodore
mającą na celu kontynuowanie wydawania DOS 5.0.20
Klaudiusz Dybowski
Bajtka oraz wprowadzenie na rynek nowych
Gry
800 . 21
„komputerowych” tytułów, m in.
Łukasz Czekajewski
Top Secret i Moje Atan Gra w karty (graficzne)... 24 IBM
Koniec ubiegłego roku to ważne dla nas dwa TESTY! Marcin Borkowski
wydarzenia — spłata kredytu udzielonego nam Telekomunikacja MicroMagazyn
przez Komitet Badan Naukowych oraz wydanie AMIGA 2000 — czy warto?. 14 Janusz Jarmoch
Po dzwonku
pierwszego numeru nowego magazynu Bajtek BBS.26
Turbo GEOS Mouse Set. . 16 Tadeusz B Mank
poświęconego komputerom firmy Commodore
Spectrum
Jak oszczędzać korzystając
Bez tego kredytu prawdopodobnie me DOS 5.0.20 Maciej Pietras
mielibyśmy szans na zrobienie czegokolwiek, Telekomunikacja
z modemu.27
natomiast jego spłatę w dużej mierze Canon BubbleJet BJ-lOe . 22 M chał Szokoło
zawdzięczamy właśnie Państwu Żadne pismo Tajemnicze znaczki .... 27 Stali współpracownicy:
MicroMagazyn. 4
me może istnieć bez swoich czytelników, Grzegorz Bujanowski
kupując — i mamy nadzieję — czytając Klan Spectrum Marek Czarkowski
Po dzwonku
Waldemar Nowak
z zainteresowaniem nasze czasopisma,
Marcin Przasnyski
przyczyniliście się Państwo do naszego dalszego Ta okropna matematyka. . 7 Grafika SAMa Coupe ... 28
Marek Sawicki
funkcjonowania na rynku wydawniczym
Stanisław Szczygieł
Obsługa łącza RS 232
Dziękujemy Mastertype. 8 Anna Uhera Mlonek
Nasz nowy tytuł to propozycja dla tych, w TURBO PASCALU ... 29 Rafał Wiosna
Zadania z fizyki. 9
którym cztery strony Klanu Commodore Opr. graficzne
w Bajtku przestają wystarczać C&A to 36 stron Klan Amstrad Art Studio cz. 3.30 Wanda Roszkowska
wypełnionych informacjami głownie o C-64 Zdjęcia
i Amidze Wszystko podane w estetycznej Dyskologią.10 Drogi Bajtku!.32 Jerzy Stokowski
i kolorowej oprawie, a sporządzone co miesiąc Bajtek BBS
przez zespół od kilku lat współredagujący Klan Atari Gry (przy współpracy AKME)
SysOp: Rafał W osna
Bajtka. Niedawno nawiązane bezpośrednie Jak oszczędzać baterie
Castles.34 Tel: (0-2) 6355904
kontakty z firmą Commodore pozwolą także na
Fido: 2 480/19
zaprezentowanie — zarowno w Bajtku, jak w Atari Portfolio.12
Chuck Yeager Air Combat. 35
Wydawca:
i w C&A — komputerów klasy IBM PC,
Mini COPY.13 Spółdzielnia „Bajtek”
stanowiących również ofertę tej firmy. SU-25 Stormovik.35
ul Wspólna 61
Parę miesięcy temu odbyła się polska premiera Klan Commodore
00-687 Warszawa
GIEŁDA.36
modelu IBM PSU O sprzedaży tego sprzętu tel (0 22) 21-12 05
Amiga 2000 — czy warto? . 14
w Europie i Stanach wypowiedział się jeden
Spis treści „Bajtka” ’91. . . 37 Skład i druk:
z wifzszych urzędników tej firmy, ze była Dlaczego wolę AMIGĘ? . . 15 Przedsiębiorstwo
zadawalająca, ale me tak duża, jak oczekiwano Poligraficzno Wydawnicze
Konkurs „7 PYTAŃ” .... 38
Zaprezentowany w Wielkiej Brytami pod koniec Turbo GEOS Mouse Set. . 16 „Gryf ” Sp Akc , Ciechanów
ubiegłego roku nowy model tego komputera jest Zwycięzcy.39 Fotoskład
Scrolling dla C-64.16
konstrukcją znacznie ciekawszą i bardziej Grzegorz Simińsk
uniwersalną. Nowocześniejsza obudowa, FINGER 64.17 Kupię-Sprzedam-Zamienię . 42 Montaż
Grażyna Ostaszewska
procesor i386SX/16MK 2 MB pamięci RAM,
Korekta
dysk twardy 80 MB i dwa gniazda rozszerzające
Mana Krajewska
to podstawowe cechy wersji IBM PS/l 282
Teresa Rutkowska
Mamy nadzieję, ze i na naszym rynku
Nakład 102 tys egz
wspomniany sprzęt zastąpi poprzednie, mniej
Zamów enie 83621.
udane modele
Redakcja nie odpowiada za
Inną nowością niebieskiego giganta jest
treść ogłoszeń.
IBM PC Radio — zintegrowany z komputerem Redakcja nie zwraca materia¬
radiomodem Praca tych urządzeń jest możliwa łów niezamowionych, za wyjąt¬
dzięki siec? typu radio data network kiem nośników magnetycz¬
pokrywającej cały kraj lub większe obszary nych.
Redakcja zastrzega sobie pra¬
W Europie takie sieci są dopiero tworzone,
wo do adiustacji i dokonywa¬
natomiast na kontynencie amerykańskim
nia skrótów.
istnieją juz od pewnego czasu Jedną z nich jest
Celem ułatwienia zaintereso¬
siec Ardis, której użytkownikami są duże
wanym kontaktów z zespołami
przedsiębiorstwa spedycyjne
poszczególnych klanów Stwo¬
Namiastką takich sieci w naszym kraju mogą rzyliśmy system dyżurów Prosi¬
być radiowe BBS-y, do których dostęp zapewnia my dzwonie w podanych dniach i
nawet odpowiednio oprogramowane Atan godzinach
Portfoho połączone z opisywanym przez nas
Tel. (0-22) 21-12-05:
radiomodemem Eksperymenty takie
przeprowadziliśmy także w redakcji Wyniki
Po dzwonku
były pozytywne —11 linijek kodu w Turbo
— wtorek 13 00-15 00
Pascalu wystarcza do napisania najprostszego Telekomunikacja
programu terminala — środa 14 00 -16 00
Dokładniej opiszemy te doświadczenia Amstrad
— środa 14 00-16 00
w następnych numerach Bajtka, natomiast
IBM
w wydaniu styczniowym zajęliśmy się
— czwartek 15 00-18 00
oszczędzaniem batem w Atan Portfoho, opisem
Spectrum
Amigi 2000, dyskologią Amstrada CPC i kilku — czwartek 14 00-16 00
innymi tematami, do których lektury gorąco Gry (Top Secret)
zapraszam — wtorek 14 00-15 30
Korzystając z okazji jaką jest początek roku,
składam Państwu najserdeczniejsze życzenia Tel. (0-2) 643-18-40:
wszelkiej pomyślności w nowym, nadchodzącym
1992 roku. Atari
— pon sr pt 10 00-17 00
Commodore (C&A)
Jarosław Młodzki
— wt sr czw 10 00-17 00
Bajtek 1/92»3
LOTUS W KIESZONKOWYM PeCecie
Hewlett-Packard 95LX wygląda na pierwszy
rzut oka jak kalkulator inżynierski lub w najlep
szym przypadku jeden z welu typów bardzo
popularnych ostatnio kieszonkowych notesow
Pozory jednak bardzo mylą Otoz we wnętrzu
tego maleństwa, które ma wymiary zaledwie 15
x 8 5 x 2,5 cm i wazy około 300 g, ukryto płytę
pełnosprawnego komputera klasy PC/XT z pro¬
cesorem Intel 8088 Pamięć operacyjna ma
512KB RAM System operacyjny DOS 3 22 jest
zapisany w ROM Dodatkowo w pamięci stałej
mieści się także popularny arkusz kalkulacyjny
LOTUS 1-2-3 Ciekłokrystaliczny ekranik HP
95LX pozwala na uzyskanie w trybie tekstowym
maksymalnie 16 linii zawierających po 40 zna¬
ków Klawnaturka typu kalkulatorkowego me na¬
daje się oczywscie do redagowania zbyt dłu¬
gich tekstów, np do nap sania rozdziału książki.
Podręczna drukarka Citizen PN48 WinPrinter 400 Jest to drukarka laserowa uwzględnia¬ Odpowiada ona jednak standardom przyjętym
jąca architekturę środowiska z programem obsługują¬ dla m n aturowych PeCetow a więc wśród 8
cym Laser Master Windows, który jak zapewniają pro¬ klawiszy znajduje s ę 10 funkcyjnych 4 obsługi
NOWE DRUKARKI ducenci jest tak dobry jak PostScript czy PCL. Oprócz kursora i 7 specjalnych oraz blok numeryczny
standardowej, 300 dpi, umożliwia druk z rozdzielczoś¬
cią 400 punktów na cal przy szybkości 4 stron na mmu Producent HP 95LX nie zapomniał o podsta¬
Każdy użytkownik komputerów wie, jak ważna jest tę Dostępnych jest 50 rodzajów czcionek z tego wowym przeznaczeniu kieszonkowych kompu¬
możliwość uzyskania „na papierze” efektów swojej część skalowanych Drukarka kosztuje niecałe 2000 terów Tak węc cały czas dostępny jest notes,
pracy. Pod taką postacią można bowiem pokazać czy dolarów terminarz, książka telefoniczna i adresowa oraz
podarować swoje dzieło innym, niezależnie od tego,
typowy kalkulator inżynierski Hewlett-Packard
czy jest to tekst rysunek, czy skomplikowana grafika
komputerowa Problem pojawia się jednak wtedy, gdy Dla bogatego biznesmena cena tego drobiaz¬
potrzebujemy natychmiastowy wydruk z laptopa, a np gu, która wynosi ok 700$, wydaje się niezbyt
właś/iie lecimy samolotem wygórowana, zwłaszcza ze ma on znaczne
Z myślą o businessmanach i osobach pracujących w większe możliwości mz Portfolio Ale dla prze¬
podróży powstała drukarka termiczna Citizen PN48,
ciętnego Polaka będzie on mimo wszystko nie¬
ważąca tylko 1 kg! Potrafi ona wydrukować 1 stronę
dostępnym marzeniem (RoKo)
tekstu w ciągu minuty na różnego typu papierze z jako
ścią odpowadającą drukarce laserowej. Zasilana jest z
akumulatorów niklowo kadmowych (ok 250 g) lub z Kieszonkowy PeCet HP 95LX z arkuszem kalkula¬
sieci (następuje wtedy ich doładowywanie akumulato cyjnym Lotus 1-2-3
rów) Zestaw zawierający drukarkę, komplet akumula¬
torów zas lacz 2 kasety barwiące oraz etui kosztuje
niecałe 550 dolarów
Dla osob pracujących głownie w środowisku Win¬
dows firma Laser Master Corp przygotowała drukarkę
Win Prmter 400
0
Za zupełnie inną cenę, bo 18000 dolarow można na
być najnowsze , dziecko” Mitsubishi Internationa!
Corp,, kolorową drukarkę CHC-S445. 24-bitowa paleta
barw (a więc ok 16,7 min) i rozdzielczość 300 dpi
pozwala na odzwierciedlenie rzeczywistości me gorzej
niż fotografia Przeznaczona głownie do zastosowań
CAD/CAM drukowania obrazow z tomografów kompu
terowych czy map, drukarka posiada wiele opcji Mozę
to być 13 MB karta do PC lub karta Mac PS z oprogra
mowamem PowerPage zgodnym z Postscriptem, Ofe
rowany jest także bufor 130 MB pamięci, pozwalający
na magazynowanie obrazow (PŁ)
Kolorowa drukarka CHC-S445 By te 9/91
KOMPUTEROWE VIDE0 porządkowanie liczby każdemu obrazowi Tak
oznaczoną taśmę można posługując się innym
rozkazem przewinąć do dowolnie wybranego
Techniki wieiomedialne, które polegają na łą obrazu Układ logiczny PC VCR identyfikuje
czemu informacji przetwarzanych przez kom adres i zatrzymuje taśmę w wybranym miejscu
puter z obrazem i dźwiękiem wymagały do Poszukiwań e odbywa się na najwyższej możli¬
tychczas stosowania kosztownych, medostęp wej szybkości. W pobliżu punktu docelowego
nych dla wielu kieszeni urządzeń Firma NEC następuje zwolnienie i dojazd ze znaczne
przygotowała atrakcyjną ofertę dla użytkowni¬ zwolnioną prędkością dokładnego pozycjono¬
ków, którzy me są skłonn szastać pieniędzmi. wania Adresy są podawane w sekundach ub
Jest to współpracujący z komputerem magne numerach obrazu Oprogramowań e PC N/CR
towid PC-N/CR zawiera szereg komend ułatwiających autorom
O tym ze PC-N/CR należy zaliczyć raczej do pokazu video łatwe określanie adresów obra
grupy komputerowych urządzeń peryferyjnych zow lub poszczególnych scen
decydują dwie podstawowe cechy Pierwszą z
Adresy sygnału audio i video są nagrywane
nich jest zdolność odbierania poleceń wysyła¬
oddzielnie Przy pomocy odpowiedniego ze
nych przez komputer i ich wykonywania Do ko¬
stawu kabli i wtyczek można je kopiować z jed¬
munikacji służy interfejs szeregowy RS 232
nego PC N/CR na drugi Pomimo kopiowania
ktorego złącze umieszczone jest na tylnej ścia¬
dokładność adresowania me pogarsza się
nie RS pośredniczy w przesyłaniu komend i
Umożliwia to przygotowanie taśm z gotowymi
kodow odpow edzi pomiędzy VCR a kompute¬
pokazami w celu ich dalszej dystrybucji Opro
rem, terminalem lub modemem. Lista obejmuje
gtamowanie sterujące magnetowidem może
80 komend wsrod których znajdują się polece¬
być pisane nawet w Basicu
nia rozpoczęcia odtwarzania, przewijania, a tak¬
Szereg firm zapowiada prowadzenie prac
że wiele bardziej wyrafinowanych funkcji, na
nad rozwojem rożnych aplikacji z wykorzysta¬
przykład nagrywanie na taśmie tekstów nume¬
niem PC-N/CR w różnych dziedz nach, począ¬
ru identyfikacyjnego.
wszy od prostej edycji taśmy video, a skończy¬
Drugą ze specyficznych cech PC-N/CR jest wszy na twórczości desktop v deo
możliwość poszukiwania na taśmie dowolnego Magnetowid PC-N/CR z komputerowym inter¬
PC-VCR sterowany komputerem
obrazu Jedna z komend powoduje oznaczenie fejsem kosztuje ok. 2.100$ (J)
taśmy sygnałem czasu, który umożliwia przy¬ Byte
4 • Bajtek 1/92
NOTEBOOK NA DOTYK Według danych
Karła PIM-C-25 rozpoznająca głos opublikowanych przez
Microsoft, Word i Word for
W ostatnich miesiącach gwałtownie wzrosło
znaczenie komputerów kieszonkowych i notatni¬ Windows stanowią około
ków bazowanych na piórach świetlnych Obie te dwóch trzecich rynku
technologie połączyła znana z produkcji drukarek
edytorów tekstu na PC.
Kyocera, która wyprodukowała kieszonkowy no¬
tatnik o nazwie Refalo. Word for Windows został
Ponad połowę powierzchni lewej części urzą¬
wybrany przez holenderskie
dzenia zajmuje czuły na dotyk wyświetlacz cie¬
kłokrystaliczny Jego powierzchnia pokryta jest ministerstwo edukacji jako
warstwami odpowiednich substancji tworzących
edytor dla szkół podstawowych
czułe na dotyk tranzystory Wszystko to jest pow
leczone warstwą przezroczystego tworzywa sztu¬ Lista nagród jakie oba edytory
cznego, zabezpieczającego przed uszkodzeniem
otrzymały razem zajmuje kilka
lub zniszczeniem Dotknięcie wyświetlacza odpo¬
wiednim pręcikiem powoduje zmianę charaktery¬ stron. U nas po staremu —
styki niektórych tranzystorów co pozwala na zo¬
króluje kradziony w kawałkach
rientowanie się co do miejsca dotyku
Poniżej wysw etlacza znajduje się osiem przy¬ ChiWriter.
cisków cztery przyciski kursora oraz klawisze Może będą tanie stacje
oznaczone „ *", „ pop", A ’ / „B" Pierwszy z
SPARC — amerykańska firma
nich nakazuje mc me robie, gdy notatnik proponu¬
je jakieś możliwości, drug "uaktywnia programy Tera Microsystems
rezydujące w pamięci; a < wa ostatnie pełnią rolę
przygotowała zestaw czterech
klawiszy funkcyjnych,
W dolnej środkowej części znajdują się główne kości pozwalających
akumulatory zasilające pozwalające na pracę
na zbudowanie kompletnego
przez ok 5 godzin Dodatkowe baterie alkaliczne
podtrzymują zasilanie procesora w trakcie wymia¬ (bez procesora) klona stacji
CYFROWA MOWA W trybie odczytywania tekstu oprogramowanie
ny głównego źródła zasilania, lub w przypadku
oferuje wysokiej jakości algorytmy konwersji tekstu roboczej SPARC.
jego braku (ok 30 minut). Istnieje tez możliwość
Można powiedzieć, ze przy wszystkich zaletach, (zapisanego w postaci plików) na fale akustyczne, zasilania prądem stałym poprzez odpowiednie Cena takiej maszyny powinna
bardzo zbliżone do naturalnego głosu ludzkiego.
jakie posiadają książki, towarzyszy im jedna nie¬ gniazdo Ńa wierzchu znajduje się kołonotatmk, wynosić poniżej 5000 USD,
Jest możliwe przystosowanie oprogramowania do
odłączna wada Nie chcą się „same 1... czytać. umożliwiający łatwe dołączanie nowych, luźnych
Być może dzięki rozwojow techniki mikroproce- naturalnych cech poszczególnych języków kartek czyli tyle co niektóre 486-tki.
Moduły niezależnego od mówcy rozpoznawania
sovowej juz niedługo będzie można nabyć książkę na Refalo posiada możliwość dołączenia dwóch Amerykanie też kradną —
głosu (Speaker Independent Recognition) mogą
dyskietce, włożyć ją do stacji, włączyć odpowiedni kart rozszerzających Ciekawostką jest, ze trans¬
rozpoznawać zbiór 1200 słów, z których 12 może w Los Angeles zarekwirowano
program i... słuchać tekstu zakupionej w tej postaci misja danych me odbywa się przez łatwe do usz¬
być używanych przemiennie. Umożliwia to np.
książki. kodzenia gniazda, w tym celu wykorzystano zja¬ nielegalne kopie DOS-u 5.0
Wstępem do takich marzeń może być wyprodu¬ odbiór biurowych telefonów t udzielanie Drostej, au wisko elektrycznych oddziaływań indukcyjnych
tematycznej odpowiedzi. Dostępne są zbiory dla i Windows 3.0 warte nieco
kowana przez belgijską firmę Lernout & Hauspie Maksymalnie notatnik może posiadać 8 MB pa¬
16-bitowa kompatybilna z PC/AT karta Plug-m Mo¬ ważniejszych języków mięci RAM którą można podłączyć do dwóch ponad 1 milion dolarów.
Moduły zależnego od mówcy rozpoznawania gło¬
dule C-25 Jest ona urządzeniem WE/Wy dla głosu su (Speaker Dependent Recognition) rozpoznają slotow w postaci kart zgodnych z japońskim stan¬ Zanosi się na to, że polecą
i może się przydać do różnych zastosowań prze dardem JEIDA Komputer jest zgodny z IBM XI
twarzania mowy. Jej sercem jest generator sygna¬ ok 1000 słów. które następnie są porównywane z Jego procesor NEC V30 taktowany jest zega¬ jakieś głowy...
matrycami charakterystycznym dla danego mówcy
łów cyfrowych TMS320C25 i mikroprocesor 80186 rem 9,54 MHz. Urządzenie zaopatrzone jest w Firma integral Peripherals
Wydaje się, że karta ta może byc bardzo przydat
oraz 1 MB pamięci Karta posiada interfejs dla mak 256 KB RAM, z czego 64 KB przeznaczone jest
symalnie 8 linii telefonu analogowej lub cyfrowej na w obsłudze „dźwiękowej poczty", czy telefo¬ do obsługi wyświetlacza Pracuje pod kontrolą sy¬ w ciągu kilku miesięcy
nów Cena określona jest powyżej 950 dolarów
Po dodaniu odpowiednich modułów z oprogra¬ stemu DOS w wersji 3.22, podobnej do wczes¬ powinna wypuście na rynek
mowaniem, PIM-C-25 posiada trzy tryby pracy: od¬ (PŁ) nych wersji systemu dla laptopów Toshiba.
pierwszy twardy dysk
czytywanie tekstu, rozpoznawanie mowy i weryfika¬ Istnieje możliwość pracy pod kontrolą graficz¬
cja mówcy Ryte nego interfejsu użytkownika PageView zbliżone¬ o średnicy 1.8 cala
go nieco do Windows Posiada on system rozwi-
i wysokości 10 mm Poza tak
jalnych menu oraz ikony umożliw ające korzysta
n e z książki telefonicznej, zegara światowego, skromnymi rozmiarami
KARTA RISC DO LASERJET III
kalkulatora, notatnika tp
parametry dość spokojne —
Jeżeli istnieje konieczność dopisania nowych
Pomimo że szybkość druku drukarek laserowych Hewlett Packard danych, np numeru telefonu, można skorzystać 20 ms, 20 MB.
z serii LaseJet III określona jest na 8 stron na minutą, bardzo często z dołączanej płaskiej klawiatury reagującej na do¬
WordPerfect for Windows
sprowadza się to do 8 minut na stronę, jeżeli zawiera ona wiele ro tyk, lub specjalnego interfejsu rozpoznającego
dzajow czcionek i dużo grafik Przywrócenie maksymalnej szybkości pismo W takim przypadku na wysw etlaczu poja¬ nadchodzi — chociaż o kulach.
druku umożliwia kosztująca 1000 dolarow dodatkowa karta PacificPa- wiają się specjalne okienka, w których zapisać Co kilka kroków się potyka,
ge XL firmy Pacific Data Products, mogąca pracować z drukarkami
można dane, przetwarzane następnie przez pro¬
HPLJIII, II ID. IIIPilllsi gram OCR i zapisywane w pamięci. ale optymiści twierdzą
Notatnik może okazać się bestsellerem Jest że listopad’91 to absolutnie
on dopiero wprowadzany do sprzedaży, me jest
najpóźniejszy termin premiery
więc znana jeszcze jego cena Oczekuje się ed
nak, że cena będzie niższa od 1000 dolarów PŁ) programu (mb)
Byte
Elektroniczny notatnik Refalo
Kieszonkowy czytnik kodow paskowych
CZYTNIK KODÓW PASKOWYCH
W w ększości krajów zachodnich uderza wszech
obecność kodów paskowych na wszystkich sprzeda
wanych produktach Czyn: to handel sprawniejszym, a
oszukanie klienta jest praktycznie memożiswe gdyż za¬
kodowana jest również cena produktu.
Dla osób prowadzących księgę domowych wydat¬ Karta RISC do drukarki LASER JET III
ków prawdz wą udręką jest przypominanie sobie
wszystkich dokonanych wydatków. Urządzeniem, któ¬ Stanowi ona kombinację emulującego PostScript kartridżu Pacific-
re znaczme może pomóc w takich sytuacjach jest bar Page PE z kartą przyspieszającą zawierającą 2 MB dodatkowej pa
dzo praktyczny czytnik kodów paskowych Time Wand mięci i oparty na technologu RISC 32-bitowy procesor Intel 960
// o wielkości karty kredytowej Pozwala on zapamiętać Przechwytuje ona zadania interpretacji Postscriptu i tworzenia strony
wartości dziennych transakcji (łącznie z datą i godziną) z oryginalnego 16-bitowego procesora drukarki 68000
— należy tylko przejechać jednym z końcow po kodach Wydrukowanie strony tekstu z Ventura Publisher 3 0 for Windows
paskowych wszystkich kupowanych produktów Czyt zaimuje standardowo 4 minuty Użycie karty PacificPage XL skraca
nik jest dostępny w wersjach zawierających 32 64 lub ten czas o połowę Dla strony zawierającej obrazek w formacie TIFF
128 KB pamięci. Istnieje możliwość przyłączenia go do o wymiarach 1 25 x 2 25 cala oraz 3 czcionki postscriptowe czas dru¬
portu szeregowego komputera i przepisania danych w ku wynosi normalnie 8 minut z kartą przyspieszającą — 4 minuty.
postaci pliku ASCII na dysk Niestety jest dość drogi — (PŁ)
w wersji z 32 KB pamięci kosztuje 700 dolarów (PŁ) Byle
Bajtek 1/92*5
STAR LC-20 DRUKARKA STAR LC-200
- najpopularniejsza - Star znów ustanawia
drukarka świata nowy standard!
* Prędkość druku: 180 zn/s * Max. prędkość druku: 225 zn/s
* Jakość druku: standard oraz * Druk kolorowy
NLQ
* Możliwość podawania papieru
od dołu
* Traktor pchający
* Traktor pchający i ciągnący
* „Parkowanie’ papieru
„Parkowanie papieru
* Automatyka oddzierania
* Automatyka oddzierania
papieru
papieru
* Interfejs Centronics * Interfejs Centronics
Cena2 500 000 Cena 3 900 000
(orientacyjna cena detaliczna) (orientacyjna cena detaliczna)
24 11*43
*
24-78*35
muronu t
twoja drukarka
tlx 825
telefax Przedstawicielstwo w Polsce:
DATA
ABC Data Warszawa
komertel 3912^789 ulWaJiców 13
W A R $ 2 AWM
PO DZWONKU
Ta okropna matematyka!
Program, wyprodukowany przez firmę Wl- wyczerpują one w zasadzie program szkoły me funkcji pierwotnej, możemy ją zcałkowac w do¬ Uczniowie
CAT System Inc przeznaczony jest dla tych, tylko podstawowej. wolnym zakresie
lubiący i umiejący
którzy nawet wiedzą, CO zrobić, rozumieją al¬ Funkcje matematyczne można przedstawić Gdyby opisywać wszystkie możliwości pro¬
gorytmy, ale w „żaden ludzki sposob ’ im to się w postaci wykresu W programie jest to łatwe gramu przekroczyłoby to pewnie objętość kia matematykę należą
me udaje W etu czytelników w tym momencie (rys 2) — wystarczy tylko wydać komendę nu. Koniecznie trzeba jednak wspomnieć o
zakrzyknie „to tak jak ja i będzie miało rację GRAPH i juz Oczywisc e dostępne są możli¬ dwóch jego cechach po pierwsze — program do rzadkości.
Matematyka wymaga nie tylko wiedzy i dyscy wości zmiany zakresu, koloru druku i inne tak jest wyposażony w pokaźnych rozmiarów tuto-
Innym zbyt często
piiny umysłu, ale i dużej uwagi Jakże często typowe dla programów robiących wykresy, ze riał (przewodnik). Krok po kroku pozwala on
przy rozwiązywaniu „zjadamy minus’, trzy me ma powodu się na ch temat rozpisywać nam poznać zasady posługiwania się progra
nie udaje się
plus cztery równa się dziewięć, a pierwiastek z Ciekawe mozl wosci oferuje program przy mem i operując wieloma przykładami wyjaśnia
szesnastu jest dokładnie s edem Taki błąd robień u wykresów krzywych drug ego stopnia nam jego tajniki (oczywiście stnieje rowmez rozwiązać zadania,
wlecze się potem za nami jak cień i w efekcie (informacja dla humanistów np okrąg elipsa obszerny HELP)
mc nam s ę me udaje, a stopnie są rzadko wyż¬ parabola) Możemy oczywiście podać gotowe Ostatnia opcja programu przeznaczona jest by wciągnęło ich
sze od pierw astka z czterech rownan e krzywej i uzyskać wykres. Nic cieka¬ głownie dla nauczycieli Otoz program pozwala
piękno i siła
WICAT Inc zadała sobie słuszne pytanie „a wego Ale możemy rowmez podać parametry na tworzenie własnych „tułona/i”, juz nie po
gdyby tak przerzucie całe obliczenia na kom¬ figury (np w przypadku okręgu położenie programie, ale po okresionej części matematy¬ królowej nauk.
puter'?”. Uczeń musi podać, co powinno byc środka i promień), a program najperw napisze ki Należy w tym celu wczesn ej stworzyć od
zrobione a dokładne obliczenia zostawmy ma nam równanie krzywej, a dopiero potem można powiednt plik Język, w którym tworzymy plik, Ułatwieniem przy
szynie Dzięki temu można będzie zamtereso zrobić jego wykres me jest skomplikowany, można się go nauczyc
rozwiązywaniu
wac matematyką większą ilosc uczniów a cier¬ Wartości zmiennych można oznaczać litera własc w e „z marszu”. Za to ta odrobina włozo
pliwość i dokładność przyjdą z czasem mi, ale nie wszystkimi. Zmienna o nazwę „i” nej pracy sowicie nam stę opłaci Wybrane za
zadań może byc
Oczywiście w matematyce w efką rolę odgry jest zastrzeżona Oczywiście dla Bo gadn eme możemy dokładnie opsać, posługu¬
wają wykresy Programów rysujących wykresy oczyw scie program umożliw a operowanie licz¬ jąc s ę dowolnymi przykładami, możemy ządac program
jest wiele, lecz przeważnie ich autorzy traktują bami zespolonymi Dz ałama i równania z uży¬ od ucznia wykonywania określonych działań i
wykres funkcj ako wartość samą w sobie a ciem liczb zespolonych program sam rozdziela czynności, wyjaśniać mu, dlaczego zrobił błąd MATHTOOL.
me jako pomoc przy obliczeniach i ilustrację na części rzeczywistą i urojoną i pilnuje, by się a wszystko to „zaocznie
problemu W opisywanym programie oczyw s nam me pomieszały By lepiej wykorzystać program na lekcji mo¬
cie również istnieje możliwość rysowania ale Dużą pomocą jest możliwość rozmezkowa żemy używać go w sieci Doskonale sprawuje
jest ona traktowana jako jedna z wielu opcj n a funkcji. Tu łatwo przekonać się, ze rozmcz się on pracując w sieciach komputerów otrzy¬
Do rzeczy więc, czyli do programu Jako ka to nie jest wymczek odejmowanka Pochod manych przez polskie szkoły z MEN Urucho
„user friendly” program pyta nas na początku ną funkcji możemy policzyć w danym punkcie i mienie przygotowanego wcześniej przykładu
o imię by moc zwracac się do nas bardz ej fa me jest to nic nowego Ale program pozwala pozwala nauczycielowi nie tylko na spokojne
miliarnie Potem żarty się kończą zaczyna się nam na znalezienie całej funkcji pochodnej wypic e kawy Nie potrzebując nic tłumaczyć
matematyka Matematyk potrzebuje do pracy Gdy mamy do czynienia z funkcją złożoną, naj¬ całej klasie (wybrane zagadnienia i algorytmy
tylko kartk papieru i ołowka Tak tez jest i tu pierw otrzymujemy pełne równanie pochodnej, wprowadził juz wcześniej), może on węcej
Możemy wpisywać nasze polecenia i natych¬ złożone z iloczynów funkcji wewnętrznych, do czasu przeznaczyć na indywidualną pomoc
miast otrzymujemy odpowiedz na nasze wątpli¬ p ero to równanie możemy uprość c otrzymując uczniom słabszym
wości Jak wdać na rys 1 obowązuje notacja wynik końcowy Gdy mamy kilka zmiennych, Byc może juz n edługo polskie szkoły będzie
„naturalna , ułamek pisze się z kreską pozio¬ możemy policzyć pochodną cząstkową po każ¬ stać na takie programy (może pomogą rodzi¬
mą, moduł to dwie pionowe kreski a me funk dej z nich ce9) Wymagać to będz e od nauczycieli dodat¬
cja ABS td Dzięki temu można udawać ze na¬ Z całkami jest juz trochę trudniej Można kowej pracy Pracy związane z opanowaniem
sze obliczenia naprawdę robimy sami znalezc funkc ę pierwotną tylko prostych funk programu, oraz — jeszcze bardz ej czaso
Podstawową czynnością programu jest obli¬ cji Program me potrafi posługiwać się skompli¬ chłonnej — pracy włożonej we wkomponowa
czanie wartość wyrażenia Wpisujemy dowol¬ kowanym metodami całkowania (których jest me lekcj komputerowych w program Nie mo
ne wyrażeń e i komputer podaje nam wynik kilka) Częsc operacji musimy wykonać „sami zemy jednak tego wymagać od ludzi opłaca
wszystkich działań Możemy zazyczyc sobie, np dokonując odpowiedniego podstawienia nych medostateczn e Gdy trzeba dorab ac ko
by wynik był podany w postać dziesiętnej, lub Na pomoc programu możemy tylko liczyc przy repetycjami, nie ma czasu na doskonalenie
w postaci ułamka A to juz trochę więcej niz upraszczaniu wyrażeń Nic dziwnego oblicze własnego warsztatu pracy Dlatego dziś tego
zwykły kalkulator Nie mus my się ponadto nie n ektorych funkcji pierwotnych jest tak trud typu programy mogą wprowadzać na lekcję tyl¬
martw c (jak w przypadku kalkulatora) o kolej¬ ne ze zagadnienia tego me porusza się nawet ko ludzie bez reszty oddań szkole Na szczęs
ność wprowadzania liczb w skomplikowanym w szkole cie takich szaleńców jest dużo
wielonawiasowym wyrażeniu Nie mamy za to żadnych ograniczeń przy li¬
T.B. MANK
Prócz kalkulatora mamy oczywiście inne mo¬ czeniu całek oznaczonych Gdy znamy postać
żliwości Zmorą uczniów jest rozwiązywanie
rownan Program pomaga nam w tym wydat¬
nie istnieje bowiem możliwość wykonywania
jednoczesnych działań po obu stronach równa y 30
ma Do obu stron możemy liczbę dodać lub od
jąć, ob e strony zlogarytmować itp Na ekranie Obliczatixe wartości
widzimy wówczas kolejne postaci równania,
które możemy upraszczać az do osiągnięcia 2*34.4 . m 2 < \ I
+13 cos (3.2;
ostatecznego wyniku Możemy rown ez „od 77 -i—i—i—i—h H—1—1—I—h-
-38 38
ręki ’ przenieść wszystkie niewiadome na jed¬ 13.8492
X
ną stronę Co ważniejsze, po wykonaniu dzia
łania me jest ono od razu uproszczone Na
Ulanki proste
przykład odejmując liczbę 2 od obu stron row
nama x+2 = 7 otrzymamy wynik x+2 2 = 7-2 2 _ 7 -30
Dopiero teraz możemy je uproście otrzymując
34 28
wynik x=5 Takie postępowanie pozwala na
-13
dokładne śledzenie metod i pozbawia uczma
68
wrażenia tajemn czych machinacji dokonywa
nych przez komputer i tak dalej
Z równaniami w ogolę można w programie
>- _
w ele zdz ałac Można je oczywiście rozwiązać,
KEłraRftD CALC
ale me tylko Skomplikowane wielom any mo¬
żemy rozbijać na czynniki znajdować ich war¬
tości przy podanych danych, rózmczkowac i
całkować itp Funkcji algebraicznych jest w ele i Rys 1 Obliczenia
Bajtek 1/92»7
Komputerowe edytory tek¬ rowym Otoz jesteśmy właśnie świadka¬ Warto przypomnieć, ze przy pisaniu
e
stów tak mocno zakorzeniły się mi wielkiej rewolucji Dziś juz bardzo trud¬ bezwzrokowym palce przez cały czas
p w naszym życiu codziennym, no pracuje się człowiekowi, który me po¬ spoczywają na określonych klawiszach,
trafi korzystać z edytora tekstu, czy choć¬ przenosząc się na inne tylko w celu ich
że z całą pewnością już nie¬
by pisać na maszynie Za kilka lat będzie nac smęcia (te klawisze to lewa ręka —
długo umiejętność posługiwa¬
y
to prawie niemożliwe Moment, w którym ASDF prawa — JKL;, kciuki na spacji)
nia się nimi będzie jedną z pod¬
pierwsze notebooki pojawią się w kla¬ W czasie lekcji pojawiają się wybrane
staw wykształcenia ogolnego.
t sach szkolnych, a domowe wypracowa¬ przez nas znaki w dowolnej kolejności, a
r W czasie, gdy zaczynałem swoją edu¬ nia będą pisane „pod edytorem’ może naszym zadaniem jest wciśnięcie odpo¬
nadejść szybciej, mz nam się wydaje. wiedniego klawisza w określonym mo¬
kację (było to niestety już bardzo dawno
e
Wszak jeszcze bardzo niedawno zabra- mencie Przy pisaniu na maszynie rów¬
temu), w szkole trwała właśnie zazarta
n ano w czasie matury korzystać z kalkulato¬ nie ważne jak trafienie w odpowiedni kla¬
dyskusja nad tym, czy uczniowi począt¬
t
rów, a dzisiaj juz nikogo me śmieszy młody wisz jest pisanie równomierne — bez
kowych klas wolno posługiwać się dłu¬
s dowcip: „Popatrz Jasiu masz pięć kalku- zrywów i bez spowolnień Tylko dzięki
gopisem, czy musi korzystać z piorą i ka¬
latorkow, zabieram ci dwa; ile zostaje?” temu można zwiększyć szybkość do ma-
łamarza Trafiłem na zmierzch epoki i na¬
a Zgadzam się, ze prócz pisania na ma¬ xmnum Po zakończeniu lekcji możemy
sza (bardzo sympatyczna i liberalna) nau¬
czycielka pozwalała używać długopisu juz szynie każdy człowiek musi umieć pisać przeczytać informacje dotyczące nasze¬
M w pierwszej klasie uczniom, którzy potrafili ręcznie Jednak również każdy wy¬ go tempa, ilości pomyłek itp
juz ładnie pisać piórem. Moj me najlepszy kształcony człowiek musi umieć pisać Ostatnią lekcją z tego działu jest posłu¬
charakter (pisma) zapewnił mi możliwość na maszynie lub komputerze A to wy¬ giwanie się całą klawiaturą — musimy
długiego oswajania się z atramentem, i do¬ wołuje nowe problemy. To czego dziś znać położenie wszystkich znaków tak
piero maszyna do pisania, a potem kom¬ można się nauczyc tylko na kursach dla liter, jak i cyfr czy znaków specjalnych
puter sprawiły, ze moje notatki mogły być sekretarek — szybkie, bezwzrokowe ko¬ Szybkość ustawiamy według zamiarów i
bez oroblemow czytane przez innych rzystanie z klawiatury— musi być dostęp¬ dosc szybko jesteśmy w stanie ocenie
Prawdopodobnie większość czytelni¬ ne dla wszystkich, a juz na pewno dla na¬ nasze postępy przy zbyt małej prędkości
ków zastanawia się po co właściwie za¬ szych dzieci, które w przyszłości będą zabawa jest nudna, przy zbyt dużej me
nudzam ich wspominkami ze szkoły i dla¬ skazane na świat pełen klawiatur nadążamy w sposob zatrważający
czego robię to akurat w piśmie kompute¬ Pomocą w biegłym opanowaniu kla¬ Gdy opanujemy położenie liter, przy¬
wiatury może byc świetny (w moim mnie¬ chodzi kolej na słowa. Zamiast pojedyn¬
maniu) program wyprodukowany w czych liter pojawiają się słowa (max
1984/1985 r przez firmę SCARBURO- dwunastoliterowe), które należy prawi¬
HOT MODA PIES DOM
UG SYSTEM którego autorem jest Bru¬ dłowo wpisać i zakończyć spacją (jak w
KOT MODA P«
ce Zweig Program nosi nazwę „MA¬ normalnym tekście). Autorzy znów przy¬
STERTYPE” i jest już staruszkiem, jak na gotowali kilkanaście różnych lekcji, o roż¬
standardy oprogramowania Jednak w nym stopniu trudności (niestety me wia¬
tym przypadku określenie „stary, ale jary ’ domo dlaczego zrobili to po angielsku)
jest jak najbardziej usprawiedliwione. Ce¬ Jednak na nauczycieli maszynopisania
lem autora była pomoc w opanowaniu pi¬ czeka msła niespodzianka można przy¬
sania bezwzrokowego (tzn bez patrzenia gotować własne lekcje Lekcja składa się
na klawiaturę), wszystkimi palcami. z krótkiego opisu informującego użytko¬
Program składa się z dwóch części wnika, czego się od mego oczekuje i ze¬
.
Rys 1. Ćwiczenie pisania na maszynie ćwiczenia i gry edukacyjnej Ćwiczenie stawu czterdziestu słów, które chcemy
ma również klika poziomow Najprostszy wycwiczyc. Można tu wstawić zestawy
z nich to „ćwiczenie palców” Na ekranie podane w podręcznikach dla maszyni¬
widać klawiaturę, oraz obie dłonie piszą stek, a przeznaczone specjalnie dla ucz¬
cego z palcami opartymi o klawisze bazo niów, a można wpisywać całe zdania, co
we Dłone są przezroczyste, tak ze wi¬ daje efekt przepisywania tekstu.
W,
f-mjj
iujujuj - 2 dać również klawisze znajdujące się pod Trzecim etapem cwiczeń jest zabawa
mmi. Ćwiczący pisze własny tekst, a każ¬ Na ekranie pojawiają się dwaj czarownicy
1
demu naciśnięciu klawisza towarzyszy (klawiaturę i dłonie widać przez cały
ruch właściwego palca na ekranie Dzięki czas), a nad mmi zaczynają krążyć litery.
temu można pisać, me zerkając w ogolę Tu znów możemy wybrać fragment kla¬
na rzeczywistą klawiaturę, ucząc się jed¬ wiatury, który chcemy testować. Co jakiś
nocześnie który klawisz przyciska się czas jedna z liter zajmuje „pozycję strze¬
którym palcem Zabieg prosty, ale skute¬ lecką”. Sygnalizowane jest to dźwię¬
Rys. 2. Zestrzel iwa me liter
czny Osoby, które juz jakiś czas pracują kiem, a jednocześnie dłoń na ekranie wy
przy klawiaturze, ale piszą dwoma palca¬ konuje prawidłowy ruch naciskając kla¬
mi i patrzą na klawiaturę (czyli wszyscy wisz z tą literą Teraz decyduje szybkość
prócz maszynistek), juz po kilku minu¬ jeśli zdązymy wcisnąc prawidłową literę —
tach piszą prawidłowo swój pierwszy zestrzelimy ją, jeśli me — czarownik zosta¬
„dziessęciopalcowy ’ tekst w życiu nie dosłownie wgnieciony w ziemię pod cię¬
żarem wiedzy, której me zdołał opanować.
Po zapoznaniu się z klawiaturą — oso¬
bom początkującym zabierze to oczywiś¬ Zakończeniem tej części programu
cie dużo więcej czasu — przychodzi czas jest również lekcja obejmująca całą kla¬
próby Pisanie na czas Przygotowanych wiaturę Za każdy etap przyznawane są
zostało kilkanaście lekcji, pozwalających punkty Po lekcji prezentowana jest nam
wytrenowac pisanie przy użyciu posz¬ informacja dotycząca ilości liter zestrze¬
czególnych partu klawiatury Na początek lonych, błędach, tempie pisania oraz High
Rys. 3. Gra w słówka oczywiście wybieramy klawisze bazowe Scores. Jak to bywa w normalnych grach
8 • Bajtek 1/92
PO DZWONESife
Przygotowani przez pierwszy etap gry Prawie wszystkim fizyka ko¬ znaczy że musi również akceptować i wy¬
pełniać cele tego nauczania Przy ocenie
możemy juz zacząc grę Gra również me jarzy się z zadaniami, „po ja¬
programu Który ma byc wykorzystany w
jest skomplikowana, a od „zestrzeliwania
kim czasie spadnie ciało rzu¬ szkole trzeba odpowiedzieć, jakie cele ma
liter” rozmą ją tylko szczegóły Na ekra on spełniać i czemu służyć.
cone...”, „jaki jest opór prze¬
me widać ziemię, bronioną przez zna¬ Jak to wygląda w omawianym programie?
nych nam juz czarnoksiężników Z czte¬ wodnika, jeśli...”, to najczęst¬ Końcową odpowiedzią na wszystkie zadania
są dwie rzeczy liczba i wielkość ją określa¬
rech rogow ekranu zmierzają ku niej wro¬ sze majaki senne uczniów,
jąca. Tę liczbę możemy znaleźć podstawia¬
gie statki kosmiczne oznaczone (pewnie
którzy — jak twierdzą — są jąc inne liczby do określonych wzorow
przez operatora radaru) literami, bądź Sprowadza to całą fizykę do nauki wzorów i
humanistami. Można jednak
słowami Jeśli prawidłowo wpiszemy sło¬ biegłości w przeliczeniach czysto arytmety¬
wo oznaczające statek, zostaje on ze¬ zadania ubrać w ładny wystrój cznych Nie ma tu miejsca na myślenie heu¬
rystyczne a przedmiot staje się tak nudny,
strzelony czarami (efektowny wybuch i...
i być może przestaną być tak
jak to tylko możliwe. Nie pomoże tu ładna
pojawia się następny) Gdy zestrzelimy
grafika.
groźne.
statek zbyt blisko Ziemi (za małe tempo), W programie możemy korzystać z pomo¬
następny będzie oznaczony tym samym Taką próbę podjęła firma DEGEM SY¬ cy. I tak np. program podaje cały zestaw
STEMS Ltd., wypuszczając na rynek pro¬ wzorów, z których tylko jeden jest prawdzi¬
słowem, gdy wpiszemy słowo dostatecz¬
gram (a właściwie cały system) o nazwie wy. Gdy go wskażemy, otrzymamy informa¬
nie szybko pojawi się następne
„APPLIED PHYSICS". Programy prezentują cję, ze to jest właściwy wzór Następnie mu¬
N
Dopuszczenie statku zbyt blisko po
się imponująco w błyszczących pudełkach, simy wskazać wielkości w tym wzorze wy¬
woduje zniszczenie całej planety Słowa o ładnym wystroju, wyposażone w obszerne stępujące i „zmierzyć” ich wartości. Potem
kończymy spacją, lub klawiszem [EN- instrukcje obsługi. Całość została zaprojek¬ już tylko podstawić do wzoru,
towana jako podstawowe oprogramowanie z W tym momencie wielu uczniów powie
TER], czyli tak, jak możemy zakończyć
dziedziny fizyki: na dysku me zostanie już my na klasówkach tez dostajemy takie nud¬
przy zwykłym pisaniu W czasie gry nie
zbyt wiele miejsca na inne programy ne zadania i musimy je rozwiązywać! Słusz¬
widać juz klawiatury pomocniczej — mu¬ Wszystko to jest w zasadzie jednym wiel¬ nie. Jednak obecnie na całym świecie
simy sobie radzie sami Oczywiście mo¬ kim zbiorem zadań Jednak dość istotne odchodzi się od takiego pojmowania fizyki
żemy ustalić szybkosc, z jaką statki zbli¬ szczegóły różnią go od zwykłego zbioru. Obecnie stawia się na inne cechy dobrego
Prócz zbioru zadań dostępny jest tu jedno¬ fizyka, umiejętność heurezy, analitycznego
żają się do Ziemn, oraz wybrać rożne lek¬
cześnie cały system ewidencji klasy Każdy myślenia, tworzenia łańcucha przyczynowo-
cje Tu tez można korzystać z gotowcow
uczeń rozwiązuje zadanie „na własne kon¬ skutkowego Im więcej będziemy mieli na¬
lub przygotować własny zestaw słów to”, komputer pamięta, które z nich rozwią¬ rzędzi do umacniania starych przyzwycza¬
Gra jest prosta wręcz trywialna, a za zał, do których tylko zajrzał, jaki procent za¬ jeń tym gorzej.
wodowi gracze rozpieszczeni przez naj¬ dań ma jeszcze do wykonania Nauczyciel Oczywiście nauczyciele traktujący ucznia
musi tylko co jakiś czas kontrolować, na ja¬ jak automat do znajdowania właściwych
nowsze produkty me będą chcieli na mą
kim etapie uczeń się znajduje. Umożliwia to liczb i pamiętania wzorow chętnie widzieliby
nawet spojrzeć. Jednak gra ta jest wspa¬
oczywiście pełną kontrolę i skraca do mini¬ taki program na swojej lekcji Tylko ze tacy
niała dla osob chcących nauczyc się pi¬ mum czas poświęcany przez nauczyciela na nauczyciele w ogolę me wprowadzą kompu¬
sać szybko Wystarczy odrobina motywa sprawdzanie prac domowych tera na swoje lekcje Wystarczy im tablica
Oczywiście, jak wszystkie współczesne Program ma wprowadzone zabezpiecze¬
cji i juz wciąga I to wciąga mocno, a jak
produkty firm software owych, program jest nia „chroniące ucznia przed ściąganiem
wiadomo wiedza uzyskana taką drogą
w pełni „user friendly”. Obsługiwany my¬ Za każdym razem wielkości liczbowe są w
jest dużo trwalsza i uzyskuje ssę ją dużo
szą lub kursorami, z systemem ikon i rozwi¬ zadaniu inne — a więc inny jest tez wynik
szybciej. janych menu, ładną grafiką Z pewnością za¬ To istotnie powstrzymać może ucznia przed
Jest tylko pewien drobny szkopuł gra chęci to uczniów do pracy z komputerem bezmyślnym odwalaniem od kolegi. Zupeł¬
Po wyborze tematu, uczeń staje przed nie niezrozumiały jest jednak zakaz prób po¬
obejmuje tylko litery z alfabetu łacińskie¬
pierwszym zadaniem Na ekranie pojawia dawania odpowiedzi przed obejrzeniem
go, me ma polskich Tu kłania się kolejny
się rysunek, ilustrujący treść z oznaczony¬ wszystkich wielkości pomocniczych W
problem me rozwikłany do końca przez mi istotnymi elementami, poniżej pytanie o niektórych zadaniach można pełnoprawnie
Polaków jak implementować polskie lite¬ wielkość szukaną Zadaniem ucznia jest po¬ znać odpowiedz oglądając tylko rysunek, i
ry. Jak na razie mc me wskazuje by kom¬ danie dokładnej wartości liczbowej i jednos¬ myśląc Jednak nawet dobra odpowiedz po¬
tki, w jakiej ją mierzymy Mozę przy tym ko¬ dana w ten sposob jest przez program
putery były wyposażone w polskie kla¬
rzystać z wielu pomocy przeliczyć liczby na odrzucana — chyba jesteśmy podejrzani o
wiatury Przyjmuje się w związku z tym
kalkulatorze, poszukać odpowiedniego wzo¬ ściąganie (tylko z czego9) Znowu więc pre¬
dwa standardy klawiaturę maszynistki, ru, sprawdzić wartości liczbowe wielkości miowana jest znajomość wzorów i liczenie
zgodną z Polską Normą, gdzie polskie li¬ pomocniczych Gdyby w programie można było stworzyć
tery są urn eszczone zamiast niektórych Gdy juz wykorzysta wszystkie możliwości własne zadania odbiegające w założeniach
próbuje podać odpowiedz Jeśli trafił — od istniejącego schematu, byłaby to bardzo
znaków, oraz tzw klawiatura programi¬
uczona sowa kiwa aprobująco głową, a za¬ dobra pomoc naukowa Nawet w obecnej
sty, przy której polską literę uzyskuje się
danie zostaje zaliczone Jeśli me — próbuje postaci program ten może byc bez szkody
przez wciśnięcie jednocześnie klawisza dalej dla ucznia wykorzystywany w szkole Pod
[ALT] i najbliższej wyglądem litery łacińs¬ Wydawałoby się, ze nauczycielom mc warunkiem jednak ze me będzie jedynym
więcej do szczęścia me trzeba samogrający Wszak przeliczanie wzorów jest jedną z
kiej Nb nikt jeszcze me zajął się proble¬
program kontrolny zdejmie z barków ciężar części składowych fizyki i nie ma co tego
mem pisania bezwzrokowego przy uży¬
oceny, a praca będzie lekka łatwa i przyje¬ ukrywać Ale jako systemowe rozwiązanie
ciu klawiatury programisty, a opracowa¬
mna Tak jednak do końca me jest Każdy program ten, to chyba jednak za mało
nie najbardziej ergonomicznych ruchów program edukacyjny musi być wkompono¬
T.B. MANK
ma ogromny wpływ na tempo pisania wany w program nauczania A to niestety
Mimo tego ograniczenia warto polecic
program wszystkim adeptom sztuki ma¬
szynopisania Szczególnie uczniom od¬
pisywanie prac domowych w czasie
przerwy przed lekcją wymaga przecież
wyjątkowo dużej szybkości i wprawy w
pisaniu A pisanie wszystkimi palcami
mimo początkowych trudności po pew¬
nym czasie daje efekty w postaci szyb¬
kiego i bezbłędnego pisania
T.B. MANK
Bajtek 1 /92 • 9
KLAN AMSTRAD
Kopiowanie „Discoiogy”, spolszczona na „Dysko- W okienku z danymi pojawia się kursor. na — jak na ścieżce, logiczna — według
danych, logię” to me tylko program kopiujący Przesuwany jest klawiszami kursora. Wy¬ wzrastających numerów)
Drugą, me mniej ważną, częścią jest roz¬ jechanie kursorem poza pole danych — Tryb zapisu ustala czy przy przejściu
zapisanych na
budowany edytor dyskowy Trzecim ele¬ w dół lub w górę — powoduje wczytanie kursorem do następnego lub poprzed¬
dyskietkach, bywa mentem jest expłorer, czyli badacz, mo¬ następnego lub poprzedniego sektora. niego sektora bieżący sektor znajdujący
duł przeznaczony do badania struktury Jeśli włączony jest automatyczny zapis, się w buforze ma zostać zapisany. Zap s
często problemem.
dysku. to przy zmianie sektora nastąpi zapis za¬ automatyczny oznacza tak, zapis ręczny
Systemowy
Opiszę wersję 5 1, pierwszą, którą uz¬ wartości bufora na dysku Z trybu edycji — ze trzeba sektor zapisać ręcznie opcją
program „DISC- naję za praktycznie bezbłędną Niestety, można wyjść naciskając COPY lub RE¬ „Write”. Tryb kontynuacji definiuje, czy
w odróżnieniu od rozpowszechnionej TURN przy próbie wyjścia poza okienko edycji
-KIT” jest
wersji 2.0, używany przeze mnie pro¬ Na górze pięć opcjr wczytany zostanie nowy sektor, czy tez
skuteczny tylko
gram całe menu ma po angielsku (a ścią¬ Modes — zmienia tryb edycji Do wy¬ zm emona zostanie wyświetlana strona
w przypadku gawkę — po niemiecku).- boru są trzy tryby, edycja dysku („Disc Wybór „Auto continue” oznacza,, ze na¬
editor”), ścieżki („Track Editor”) lub pliku stąpi przejście do następnego/poprzed¬
standardowych
METODA OBRAZKOWA („File editor”) Różnica sprowadza się niego sektora
formatów (data głownie do zakresu dostępnych sekto¬ Display — wyświetlenie danych w
rów. W trybie edycji dysku są to wszyst¬ „nietypowy” sposób: w postaci dzesięt-
i system/vendor). Po uruchomieniu (co łączy się z wysłu¬
kie sektory na zadeklarowanych ścież¬ nej (, Decimal”), ósemkowej („Octal ),
chaniem szyderczego rechotu), pojawia
W przypadku
kach, w trybie edycji ścieżki — na jednej binarnej („Binary”), jako programu w BA-
się ekran tytułowy. Na środku trzy obraz¬
nietypowo ścieżce. Tryb edycji pliku udostępnia SIC-u („BASIC listing”) lub w postaci
ki, przypominające, do czego służą posz¬
sektory wybranego pliku (wyświetlany asemblera („Screen Disassembler —
sformatowanych czególne części programu. Na dole infor¬
jest katalog, plik należy wybrać klawi¬ na ekranie, „Printer Disassembler’ — na
macja o%autorach. Na szczycie — pięć
dyskietek pojawiają
szem spacji) Tryb plikowy wymaga, aby drukarce) W przypadku trzech ostatnich
opcji
się problemy. dyskietka była w jednym ze standardo¬ opcji trzeba podać adres początkowy w
Opcje wybierane są kursorami i klawi¬
Trzeba użyć szem RETURN Pierwsze trzy — Editor, wych formatów Dodatkowo można wy¬ buforze Jeśli całośc me mieści się na
Copier i Expforer — służą do wybrania brać dysk (A lub B) ekranie, to dowolny klawisz powoduje
specjalizowanego
Przy opcjach wybierających tryb edycji pokazanie następnej linii, a COPY lub
trybu pracy: edytor dyskowy, program
programu. Takim kopiujący i badacz Następna, Help, wy¬ znajdują się dodatkowe opcje, pozwalają¬ RETURN — zakończenie
ce wybrać ścieżkę (w trybie edycji dys¬ Functions — dodatkowe operacje
programem jest świetla ściągawkę, opisującą podstawo¬
ku), sektor (edycja sc ezki) lub blok (edy¬ edytora Służą one do automatycznego
we funkcje programu, klawiszologię itp
„DISCOLOGY” Ostatnią opcją jest Quit Wybranie tej cja pliku) wykonywania niektórych pracochłonnych
Options — opcje dotyczące pracy czynności
opcji wyświetla menu, pozwalające na
edytora Można wybrać jeden z czterech Cut — zapamiętanie fragmentu
wycofanie się („CanceF), wyjsce do
sposobow wyświetlania danych, tryb wy¬ Copy — kopiowanie fragmentu
BASIC-a lub CP/M-u („To BASIC”, „To
świetlania danych znakowych (zwykły — Pastę — wkopiowame zapamiętanego
CP/M”) — w drug m przypadku należy
znaki 32 127, lub graficzny — wszyst¬ fragmentu
włożyć do stacji A dyskietkę systemową
kie), tryb zapisu (ręczny lub automatycz¬ Encode — kodowanie/dekodowanie
Następna podopcja to „Dsrectory” —wy¬
ny), tryb kontynuacji (automatyczny Sub sektora
świetla katalog dysku Później „Select
ręczny) oraz kolejność sektorów (fizycz¬ Fili — wypełnianie fragmentu sektora
colours” — zmiana kolorow Na koniec
ednakowymi bajtami
„Print Help” — można wydrukować tekst
Search — szukanie ciągu znaków lub
ściągawki, jeśli podłączona jest drukarka
kodow szesnastkowych
Information — informacje o sektorze
EDYTOR DYSKOWY
dysku i ew pliku
System — inne operacje Można wró¬
Jest to doskonały edytor dyskowy,
cić do ekranu tytułowego („Main Menu ),
przydatny szczególnie do szukania
wyświetlić katalog dysku („Dsrectory ),
POKE-ow w grach całodyskowych lub
skorzystać z kalkulatora, wydrukować wi¬
dokonywana podejrzanych manipulacji
doczną stronę danych („Print current
(np w celu utrudnienia kopiowania),
page ’), ustawie kolory i zajrzeć do ścią¬
Prawie cały ekran zajmuje okienko
gawki („Help ’)
wyświetlające zawartość wybranego sek¬
I to wszystkie opcje edytora, czas na
tora Standardowo pokazywane jest 256
bajtów (poł typowego sektora) Normal¬
PROGRAM KOPIUJĄCY
nie, dane pokazywane są szesnastkowo
z dodatkowym polem znakowym, pozwa¬
Moduł kopiujący „Dyskologid jest naj¬
lającym na łatwe zauwazeme napisów U
lepszym znanym mi programem kopiują¬
dołu okienka pokazywany jest tryb pracy
cym Jego możliwości są ograniczone
(edycja dysku, pliku czy ścieżki), tryb za¬
praktycznie tylko możliwościami sterow¬
pisu (ręczny lub automatyczny), aktualny
nika stacji dysków Oczywiście wersja
adres (jeśli kursor jest wewnątrz okienka)
5 1 nie jest ostateczna — są juz nowsze
oraz numer strony (sektory powyżej 256
— ale jest ona skuteczna w większości
bajtów podzielone są na kilka stron)
przypadków
U dołu ekranu widoczne są następują¬
Ekran podzielony jest na trzy części,
ce opcje:
po lewej znajduje się okno robocze, po
Previous — wczytanie i edycja po
przedniego sektora
Current — edycja aktualnie wybrane¬
go sektora
Next wczytanie i edycja następnego
sektora
Read — wczytanie sektora do pamięci
Write — zapis sektora na dysku
Wybranie opcji Previous Current lub
Next powoduje przejście do trybu edycji.
10 Bajtek 1/92
*
