Table Of ContentB I B Ii I 0 T H E
SCRIFTQBVM g:rae;cow
:s'!SH'Jwi,fe!:!'!?!@!!!l:!!«.'!!!!IS!‘S!¥!!NS*!,!<l';<;i?Sl«!,S<®sSn!'ljl!>SK®j'lWB,a!!S?’!:J3i!!&!!S!tH!®niS*i«!}!!l«!«I;
<' -Vny"‘ ;C,,,-’;1 ■ ■-."y
■_■■■ ■ ■ ■ *■ ' ' : a . .,. : :A ■: ■; :: l:X: ■ x'-.;-, :
IlSIi
CHARIS II
1! wo$i:k«:>w$!u>&
IM^BBiMillBllll
i'!;? i;
■iiiiiisi
ilslill ' B ’ ' H i H.
«IIPPIII
lililili
rAAC
vAR: ;R:y: ;•;
l|II® B IIIhIh^h
I LI JUKB IB
BXSriBSaSi
ftigWf SyWffiB
Digitized by the Internet Archive
in 2019 with funding from
Kahle/Austin Foundation
https://archive.org/details/artisgrammaticaeOOOOchar
ACADEMIA SCIENTIARVM GERMANICA
BEROLINENSIS
BIBLIOTHECA
SCRIPTORVM GRAECORVM ET ROMANORYM
TEVBNERIANA
EDITA CONSILIO ATQVE AVCTORITATE
INSTITVTI
GRAECOROMANAE ANTIQVITATIS
STVDIIS COLENDIS DESTINATI
LIPSIAE IN AEDIBVS B. G. TEVBNERI MCMLXIV
f~
< s i u s ^ f aS o S <' e.y~
ci r
FLAVII SOSIPATRI
CHARISII
ARTIS GRAMMATICAE
LIBRI V
EDIDIT
CAROLYS BARWICK
EDITIO STEREOTYPA CORRECTIOR
EDITIONIS PRIORIS
ADDENDA ET CORRIGENDA
COLLEGIT ET ADIECIT
F. KUHNERT
LIPSIAE IN AEDIBVS B. G.TEVBNERI MCMLXIV
7 A
ll >C 7&
/•
BIBLIOTHECAE TEVBNERI ANAE
HVIVS TEMPORIS
REDACTOR: JOHANNES IRMSCHER
HOC VOLVMEN IMPRIMENDVM
CVRAVIT
VRSVLA FLIEGEL
VBICVMQVE INVENIES □ IN MARGINE
APPOSITVM, VIDE NE OMITTAS ADDENDA
ET CORRIGENDA (p. 5 3 9sq.)
ES 7 M
LIZENZ-NR. 294/375/10/63
PRINTED IN THE DEMOCRATIC GERMAN REPVBLIC
ZWICKOWAE: TYPIS F. VLLMANNI (III/29/2) . 2108
PRAEFATIO
Anno MCMXII cum ab honestissimo bibliopola rogatus
Charisium post Henricum Keil iterum edendum susciperem,
parum animo meo obversabatur, quantum mihi onus im¬
posuissem. quod quidem quo temporis plus ac laboris operi
impendi, in dies eo magis mihi apparuit, nam ut alia nunc
praetermittam quae multa novo editori facienda erant,
H. Keil Neapolitanum codicem putarat Charisii grammaticam
exhibere satis integram atque incorruptam, quod quantum
a veritate abhorreret, ipse certe vidisset, si lectiones cuius¬
dam deperditi codicis recuperare animum induxisset, id
quod vel eo tempore Cum ad editionem suam curandam
aggrederetur saltem ex parte facere potuit, is enim codex
recensionem textus exhibuit ab Neapolitano in quibusdam
rebus longe abhorrentem atque illa multo praestantiorem.
ante omnia igitur illius codicis lectiones, quoad eius fieri
potuit, conquirendae fuerunt, porro Charisium constat de
suo nihil fere dedisse, immo priorum grammaticorum
opera ad verbum exscribere solitum esse, quod ipsi quo¬
que cum a posterioris aetatis grammaticis obtigisset, fon¬
tium rationibus diligenter perquisitis Neapolitani fides ite¬
rum in dubium vocabatur, itaque inquisitiones difficiles
sane atque late patentes instituendae erant omnium gram¬
maticorum qui cum Charisio aliqua ratione cohaerere vide¬
rentur. praeterea erat inquirendum in ea Charisii exem¬
plaria, quibus medii aevi homines utebantur quaeque sae¬
pius Neapolitano pleniorem textum exhibere apparuit, sed
haec hactenus, etenim illa praemonenda putavi, non quo
Henrico Keil obtrectarem (nemo enim forsitan me noverit
melius, quam bene ille cum omnibus de grammaticis tum
de Charisio meritus sit), immo statim et dedita opera ut
ostenderem grammaticorum Henrici Keil praeclarum cor¬
pus iteratis curis admodum dignum esse, nam quod in
Charisium, idem etiam in alios illius corporis grammaticos
cadere certe scire mihi videor, sed nunc ad rem.
Charisii artem grammaticam (de titulo operis cf. libri
mei qui inscribitur 'Remmius Palaemon und die Romische
78257
VI PRAEFATIO
ars grammatica’ p. 249 sq.) eamque praeter lacunam p. 375
plenam unus servavit codex Neapolitanus IVA8(N), olim
□ Bobiensis, saec. VII/VIII.1) descripsit codicem accurate eius-
que fata enarravit H. Keil praef. p. VIIsqq.; quo tamen
rectius in quibusdam rebus iudicavit O. de Gebhardt (Zen-
tralbl. f. Bibi. V 1888 p. 343 sqq.), qui cum alia egregie ex¬
posuit tum luculenter demonstravit Neapolitanum inter
illos codices fuisse quos G. Merula vel potius eius ama¬
nuensis G. Galbiato a. 1493 ex Bobiensis coenobii tenebris
in lucem protraxit. — post p. 375, 10 est lacuna in codice,
neque vero non amplius dimidium quaternionem interci¬
disse olim exteriorem locum obtinentem recte iam praef.
p. XII suspicatus est Keil; quibus addenda sunt quae ipse
etiam Remm. Pal. p. 53 sq. docui, in priore autem deper¬
diti quaternionis dimidiati parte exposita fuisse apparet
quae indicis capitulis p. 3, 30—48 comprehenduntur: poste¬
riorem partem scriptura vacuam fuisse 1. s. p. 54 haud recte
conieci. etenim in 'inventario librorum monasterii S. Co-
lumbani de Bobio, quod renovatum fuit in 1461’ codicis
165 summa ita adumbratur: 'De subtilitatibus grammatica¬
lium et metrorum compositione. Quedam de poetis. Cro-
nica quedam brevis de imperatoribus romanorum. Gesta
summorum pontificum incompleta, in littera longobarda
obscura et difficili ad legendum, medioc. volum.’ istum
Bobiensem cod. 165 eundem esse atque qui nunc est Neap.
IV A 8 monuit O. de Gebhardt 1. s. p. 360 neque ullo modo
potest dubitari, quamquam desunt hodie in N 'Quedam
de poetis’ et 'Cronica quedam brevis de imperatoribus ro¬
manorum’. quam quidem 'Cronicam’ fuisse in posteriore
deperditi quaternionis dimidiati parte vix est quod dicam;
et 'Quedam de poetis’ hodie leguntur apud Diom. 482,14
= Beda 259, 14 = Dos. 428, 6: quae certe a Diomede et
Beda (nam Dositheus eodem quo Charisius fonte usus est)
ex Charisio sumpta esse 1. s. p. 66 adn. 2 docui eaque fuisse
olim apparet in priore deperditi quaternionis dimidiati parte,
anno igitur 1461, cum inventarium illud conficiebatur, N
erat integer. — Codicem ipse Neapoli a. 1913 iterumque
1) Scripturae specimina exhibent E. Chatelain, PaI6ogr.; C. Ci-
polla, codici Bobbiesi; E. Monaci, Archiv. pal. it. — De re¬
scriptis foliis cf. D. Detlefsen, Philoi. 26 (1887) 173 sqq., et
L. Traube, Vorlesungen und Abhandlungen 1 162 sq. 206. — De
scripturae compendiis quae permulta occurrunt in codice adeas
W. M. Lindsay, Zentralbl. f. Bibi. XXVI 1909 p. 293 sqq., St.
Andrews Univ. Pubi. V p. 6 sqq. VI p. 30 sqq., et L. Traube, No¬
mina sacra p. 217. 258.
