Table Of Content}
'
·
-
.
,
,
=
.
.
,. , . __ /'/ pe önü i kli epe - N A
/ ' ,/ / _ . .___..// / /,. -·1 / < _) { :-ı,) \ · " /.--·�<;, --·-····�--/ �,,""' ·-'--r-�· 'B'/A.. .l...., ,.a h..c öa�ko./ / " _, . ,'•../ ./". ..../ , _,/""" ,.\;;�_·o;Ha_t;,tuş�a .?��/ !'! if.. ....,:�� -Arslante.-. �o .Aliş'fl'. �� \ ./' . "/'."v·'. ., ."'·0., ·:;"'' . entepe Değirm,\ o. ay'çl, °', o " /, Demirc;ilıöviik , \1 /'' L. .. Kültep� ' 'i .·'' ayo. .r.o .T. .".1.� t' ·.'f �.\ '1.'J1;.c�<? :\ �- .i ".:<'NevaliÇorÜ ·\.· l)) Karkaipış : , (• <�i .. � ...:•G, 'c l"�'' ll' , /') o �J! �lk ' ....t lhoay ua__ \ ,e . ç .. ·, ... , / . ' .. ) C' C'J Göbet0 Halep G. .J o Mersin r� "' alıcaH,.::� (;/) ,·-·ı 9". v.\ı.'l···•. . \ı'tA. ·)r,; ,, . O ......�_?:;�:., ,-"���;�,··<�>� i,.İ ;�,,��t;.--�---'--r·/, ,·1.J' �·��,:<�? -�z�. .,, v __ 1'/ .r <;> ·f-·İ<-J�ıbs nA K D E N l Z ./ " -.... --·[�,,........_""L '-.,. • Girit ,,..,, �.::,, \_.. __ ,..><.-.J' J,:, _ ,_,Tarihöncesi Anadolu ve kitapta adı geçen kazı yerleri ı. Harita
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ7
ANADOLU-VYEEZR A MAN8
I-ERKETNA RİHI O
MÖ 10-B3İ.N YIL AIROA SI
AsuRLULAR1 4
HİTİTL1E6R
2-KLASÇİAKGÖ NCESVİEK LASİÇKA GDİAK AİN ADOLU UYGAR2L0I GI
FRİGYALI2LA0R
LİDYALI2L4A R
3-YUNANK OLONİLDEÖRNİE Mİ3 0
ANADOLSUA HİBLÖ LGELERİKNOİLNO NİLEŞTİR3İ0L MESİ
EPHESVOESM İLETOSE'RUKNE TNA RİH3İ3
4-ANADOLU'DPAEKRİSE GEMENLİGİ 39
5-ANADOLU'DA HELENİZM DÖNEMİ 49
BÜYÜKİ SKENDER 49
DİADOKHOS5L3A R
HELENİZMKDEEN TV EH ÜKÜMDA5R7
ANADOLU'NHUÜNK ÜMDAKRÜ LTÜ6 1
YENİG ÜÇLER-GALA6T3L AR
KoMMAGENE-HBEİLRE NK RALLI6G7I
6-ROMAE GEMENLİGİNADNEAKDİO L7U1
ROMAV EP ERGAMO7N1
PONTUKSR ALVII .M İTHRADAVTEEA SN ADOLU'NUN
POMPEITUASR AFINYDEANNİ DEDNÜ ZENLENM7E5S İ
CAESAR-ANTONIUS-A8U0G USTUS
7-ANADOLU'NKUÜNL TÜVRE D İNT ARİH8İ3
ANADOLVUE M İTRKAÜ LTÜ8 3
ANADOLUALNUA T ANRIÇ8A5
8-İMPARATORLUDKÖLANRE MİNDAEN ADOL8U9
KENTLE8R9
HELENİZİML REO MALILAŞTÇIARBMAAL AARRIA SINKDAAL AANN ADOL9U2
PARTLAR-SASANİLEVREM- SG O3T.YL ÜAZRY KIRLİ Z9İ 4
HIRİSTİYA9N7L IK
İMPARATDOIRO CLETIVAENU SA NADOLUY'ENNUİND EDNÜ ZENLENM9E9Sİ
BÜYÜKC ONSTANTIVNEUK SO NSTANTİNOPOKLUİRSU'LİUNŞI UO I
RESİKMA YNAKÇAIS0I7
KISKAA YNAKÇA ro7
DİZİrNo 9
ÖN
SÖZ
0n°A sya U zvkaed oğu'ynüuknsk eükl türBleatrıi'gydelale i şen kül
0
türalrears ıbnikdröa p roül uştuorlmaAunnş a dolut'anruinh i, an
tikçabğedrbaiön l gejnoeipinot lkiokn umtua rafından belirlenmiş
tiArn.a dolut'anruinhb tüeyküöikn embiub, ö lgkeüdlet vüere etlne itkk i
leşimhlieçrdbiöinnr e medneg ellenomlemmyailsaşaıç ıklanNaeFb ıirlaitr .
nehnreiA ,n adoluy'üknsueonkv alnaedr eİı t sanbvueÇl a nakbkoağlaez la
rıB atiılD eo ğaur asıentdikalkeişe inmgeoe lla bilTmaimşt teirrsA.in nae
dolDuo,ğ iul Beat ı'byiır leşvtebi örymliAeşkc dee nbiözl gestiarnviiehn i
geliişçibimüniy üökn etma şıbyieartn k heanl igneel miYşutniarn.iv set an
Roma'anyınnzı,a manMdeazp ootamvyeİa r an-bHöilnegtre ilntianrvi eh i
kültyüarpeılAs nıa,d olub'umn eudne niyaertadlsaeıkrani r arcoıl üinnüc e
lemedaeçnı klavneaa mnalza şılamaz.
Anadolub'uyn oultnla ar" iyha pm,afa skıa"t kkeünldtbiüö rl gesine
hasb,ö lkgiem liğfianrikınon ldabanit ra r"iyha zmambaiçsreı l"io şlkair ak
algılaAnnaabdiodllaigu rö'.r düğütmaürfzine hoim ençloekkrü ilr tlüküo,z
mopovleiytea v renoslealrt aakn ımlazy;faa kbaibtlu if rneiomenlbeirr,
"Anadotliupliuo" rntiaçnyı ak masıbnadhdasenem eyeceiğçiibmnei,lz i rli
bir kiomlluişğmianns eıdneoanl mamıştır.
Bungaö rAen adolut'anruiynha iznmiba ukk ,ö pdriüy iaçrbiıen l irle
yioclia kni vşeio layalnalraıt amnalka mgıenlai Gyeorrbç.ui n lairzılne rine
artAınka dotloup rağrıansdtal asnamd ıay,o rAnadboiklröu p'royülu a rak
kullaonlmadıneş v levtelü elrkienlv eetr airni hlereitnkidlgeeö rrülbiüa yzoır .
Yukarbıadheast tinğoikmt aglöazörn ıü nde buluAnndaudroarak
lu'ntuanr iyhaiznmiia çkai tnt ıbğuiı lmak d ımıbmaırşnıa ollıuo pl madığı
nao kurklaarrva err ec.e ktir
Buk onubdean ia rceetslevnedd iersetne kDlre.y eSnvt oendfa enr
Lahr('Yaa yıCn.He v.Bi e kc)v e benbiemrlaedb üezre ltzionrilnu klarına
katlaanstaiansn Gıumd rHuene demantne'şae kbkoürrç l.u yum
MünstKears,ı m
2004
ELMASRC HWETRHEIM
ANKTÇİAGADNAA DOLU
7
ANADOLUV-EZY AEMRA N
ugüAnn adodlavune' y Kaü çüAks ydaa'(n a LtiAnscieMa i nobra)h se
derken aağndhtaai nkbgçöil geknaisnt ediçlodğiuğnilgnuöikaz lr a
Bdı edAenraidzot.le ur iamnic ak yMüSz y5ıa.ln dtlaii kt eraotrürde
tayçaıa krH.ı riiysattna rivheç ir ahipO rPoasupiluuutssp ereksatrlşeır e
yazdHıiğsıt orAidavsuemumr P agnaoLsi bVrIiI '[nPianngl aara YKeadriş ı
TarKiiht aiblkıki] tı anbdaan,td iükn yaanylıa vteAı nra dohlauk kışnödyal e
de(r12 6)":A styoap rağdıanhdıaon ğ,r usu AKsüyçaü'Kkna ıpna,d ovkey a
Suriyuez'ayndeao nğ buö lümüdnıüşnı hnedtraa ,r daefın izçleevrrliel idir.
KuzeyKinadreean dibza,t ısMıanrdmaaD rean iizlEieg Dee nizgiü,n eyinde
Akdenbiuzlu urn.("O rosDiiuaesn ,t iWkegele tschiicnch htrei stSliicchhte r
[HıristGiöyrAaenn tliıkğ aDT üanryiçahe iv]vi,enr oit AldaorLl ifp pZoüld,
rih ve 1M9ü8n5i)h.
Demeokl uykoibr u günTküür k'inyiedno,ğ uFdıar akta'duaaz ra
nanb ölüKmüüç üAks ydai yaed landırAınlamdıoşltduıo'rğd.ava neM Ö
yüzysıloınnud noağ rRuo ma'ydaaş aomlıaşcn o ğraSfytarcaıdb aob nu
ı.
bölgbeiyyria rımoaldaara ankl afatkıaortn, Aa s yaad ıvneırv ier tküımt ay
laa ynaıd tıa şıdsıağvıunnBıuu rn.ga ö rAen adohleumO roshieums de
Straibçoüinln kievl,e yhae rhabnagşibk iapr o liytaipkı zdiaynab diberö l
gea dıdAınra.d oalnut,ai ğkıhçni çdböinre miknedneid çii knaep oallmıa dı
veyab itgreü ktç a rıanfdyaönn etiBlmuoe ldgiuy.ya ur ımadanın değişken
coğrvaejfi oe loyjaipkı bsaığnlaa yaÖbziellilErigikezl'.sen a ihbniö ll igyelse
Anadolu aodllaarnadikıbç rö ıllgaenyd aeaybk liir birfairnkydlaeıpn ı slaara
hiptAinra.d otleur içmoiğk ue Kzü çüAks yaö'zydlaeş ştliierrOi.yl sşau nu
unutmagmearke kkiBi irz adnösn eminde AnaAdsolyua,'b naıKtnüı çük
sınbdual unbaibnrö lg(eThyeem vae)r iilseinmd diiğ,ye arn dbaung ünkü
tarciohağiyfr adAan adovleuyA an adoylaauys lOır tAas ya'bnaıutnzı a ntısı
olarak nitBeutl eernhidemizr,ra imlaKinür ç.ü Aks yad'ayhaei dli lseanh il
bölgelkearpisnaim ıyordu.
Polibtaikkı mAdnaand ohleudr ö nemüdleekl eriimnp,a ratorlukla
rıkna,v imlbeiprrai rnç oalsmıu şBtiuyrra .n dHaint iPtelresrvl,e eyRrao
malıgliaibrmi p aratokralivumkllbeaorry,v,l e ayrka e nttlaerra fıçnadğalna r
8 ANADOLUV-EZY AEMRA N
boyunpcaay laBşuıg lüdçılz.ea rm azna matnü mA nadoleug'eymue nlikle
rail taılndaı hlaatsrta,ad eycaer ımaedlgaeey çıi rmyeektlieni mpde,ay ha da
ilegriite trBi.öyl leAcnea doblüuy ügkü çlçeorökin ne mvlemi e rkpeazriç a
shıa ligneelÖ dtiye.a ndçaonğ u fakrekbzlo ıy lvaegr ü çlaeyrnz ıa madni
limiiç iynadreı mahdüakymaie ltöetrrn,e İğnoilnaA ri,o lLlieadrly,ı Flrairg,
leKra,r yavleıK lilairk yTaülmıA lnaard.o luc'onğurynaa fpiı sıfnadrakkliı
lıkbluanrna e deonl muşdtiuyre bziB.l atiırdgiaenl İenonl vaerA iolAlnear,
dolu'dneunnia zçeı lgaünzv,ee lr,i smalhbiiö ll geyseirnlee Bştaliklakenör .
kenFlrii glAenra diosleus 'enirluktin m slıir,a dkaağplylaaıry laal ayraında
şadıKlialaril.kı yglealriabn iczseeo, ğ vueky aşanılmgaiygbaeicl Taeoknr os
labrö lgetseirnecitii tlhe r.
Bütübnub ilgÖinlA esrykiaü ltürlçeirvaiiznyıilna rMıınsdbıaernl ,
geleriHnidtmeientt, i nlevreiynHadom eenr osİ'luyna da'ösğırnednainy o
ruzA.m aA nadoylauz,ı bniılni nmdeödnieğmihd aet,it nans laıtka rihinin
ilzka manlabriıblniedr a kgööprregüvö ir müştü.
ANKTÇİAGADNAA DOLU
9
BİRİBNÖCLİÜ M
ERI<ETNA RİH
MÖ BİNYIL
10-3. ARASI
on yıblo yunAcnaa dolue'rnkutenan r hiahkik ıenddian diğimiz
50
bilçgoibk ü yübkig re leig şöıst.eı r39od'ilyuı lloarrtıans Fıinldias
:r:
Sti nE'riinşh eah riMnOd 9e.b, i nyaıilitan, s analvıcğıı-nt obpilra yıcı
toplum-dgaenço ilcsdiaa y -erldeüşziekgn eeç tiğini dkuavnaırtllaarylaan ,
çevrbiiylrei r lemşeirmk ekzeiş fedEirliddhaiea .l's anatilşba örlıü,vm eü
yerldeüşziekn bienl iorltaisnse ir ambiukl unmahdaılğdbıeu y, e rleşim
uzuzna matna nvıenh ayvancbıalşılğanınongk ıtçoa lsaırk aakbe udli .l di
Tanvıneh ayvanbcuırlaıydkao nlç aı kakruazked yoeğ rFuı,rv aeDt i cnlee
hirlearriansiınbn ödlagkveieTy oer osylaayrıal bmaaşylata .ım ış
BugünTküür kdieyT eo'r osölnaürnıdne vFeDı ircaltea 'rnaisnı n
dagnü nedyoeğ urzua nbaönl gyeadpeı alraanş tırsmaadlebacörel, g enin
MÖ binybıalşdlaa byaağnı mbsiıkrzü ltgüerl işidmeiğaniyeln ,zı a
ıo.
mandEar kNeeno lkiütlitkyü arneYi,e nTia Dşe vrib'anşilna nbgaıcına
kıaşç ımdıazg ıe nişlDeitctliek.'a nyinna ğbıunlduanÇ aany önü'ndeki
kazçıa lışm9a6l4ay rııl ıbnadşdal.ı Ça ayöndüo,ği un sanyıenrılne şik
1
düzegneeç işiilygslioelr iu lyaarnaıv talaeatdr e bni yre rdBiurr.ay dear
leşbiiktr o plunmeurnd etyüsmbe e lirtgiölsetrebirüneyinüb kiy re rle
şibmö lgesiç ıokrSttaıağ.yl yaaa mp ılkmuılşüv beee v lesrıdrkea stlanan
dairveesyeoalv aşle kgiild,e rebki yrba eptlıal riz gıenlıinş tibrüildiğini,
yüdka irveesd eilk dörtgen şekilli bianialleyalerer,ri bunların çekirdek
nes,o ylgarru,pv leda arh kaa labtaolpılku liuçkiilnna şerad ilomlidşu k
largıönsıt oer.r iy
Buy örebduel unvaenn e redeenydsües torliayrneailkt elendirebile
ceğibmiibrzi çitmodpel ugmesraelk siknairmşlıelrüaizm eaürkre e tilmiş
olaanr açglearre,çö lzeerl,ld ietk alaşer açbluarra,bd öay blietr o pluluğun
yaşaomlıdşu ğvueon d aö nemtdaer vıemh ayvanckıollıeoğklıtaniry faa k
pıldıiğşıaenrdaei t.y or
10 ERKTEARNİ H