Table Of ContentORI<i
ANA
Kapa:k A YHANE RER
MAKSiGMO RKI
ANA
(RMOAN)
6.B ASKI
Bu güzelr omanı, 60y ılö nceT ürkçe'kyaez andıı
ran sayınİ smaiMlü ştakM ayakoni les ayınM u
hitnt iBirgen'ainnı lanndau yduğumusza ygıd o
layısıyle yenidenk abraasrvı enradğiavk e Nahit
Teoman Ergin kitabıb aştanba§.a g ünümüzün
Türkçesignöer ey enileŞtirdi.
ma y ya-yınları
Kredi han,C ağalğolu,İ stanbul
Digzi ve BaSsükmıe Mra tbaası
Birinycaiy ımı Ocak1 971
Ikinci )) : Nisa1n9 71
Üçüncü )) Aral1ı9k7 1
Dördün>c> ü Nisa1n9 72
Beşinci) ) Kası1m9 72
Altınc))ı Şuba1t9 73
MAKSİGMO RKÜİZ ERİNE
Bu yazMıA KSIMG ORKI'nyiünz ün
cü doğumy ıldıo layısHiayslaAenl i
Edizt arafınMdaayn D egrisi'8n de
Mayı1s9 68t arihiynadyeı nlşatnımrı.
Dünyaö lçüsünbdüey ükb iry azaro lanM aksimG orki2,8
Mart 186t8a rihinbdueg,ü n« Gorki»a dıntıa§ ıyaNni jniNjo-v
goroşde hrinddoeğ d.uA sıaldı AlekseyM aksimovPieçş kov'du.
Birm obilyiaş çioslia nb abasıdnöır,ty a§ındai kenk aybetBtui .
durumk arşısıon dzaa manlar biri mbaolyaat haneoslia nd edesi
Kaşirinseı'ğeı ndYıe.d iy aşıan gelinocneu ,b irs anaotk uluna
verdilAemra. o kulk ayıtlargıönrae« ,f ukaralığıöntdüarün»b eş
ays onroak uldaany rılmzaokr undkaa ldBıi.r d ahad ao kuly ü
zü görmedBiu� sıralaarndnae svie remdeönl d.üD edesiniişnl e
rid eb ozulduiğçui nG,o rkid ahas ekiyza şlarıinkdean h ayata
atılmazko rundkaa l.d ı
Gorkin' nçiocukluğkua,b ac,a hisle,r bti rt akımi nsanların
çevresignedçet iG.o rki çocuklubğuu naucnıg ünleridnüin,y a
edebiyaat bmirekrl asieks eorl aragki re«nÇ ocukluğu(m1»9 13)
ve« EkmeğimKia zanır»k e(n1916ad)l eıs erlerbiüntdüean y rın
tılanyalnal atır.
- 5-
Gorki'nbianş tanbaaşcaıv ey oksulliuçki ndgee çne çocuk
lukh ayatınbıinr icaivku ntubsüuy üka nnesi Akuİtivnaan ovna'
dırG.o rki'syoin subii rs evgiil see veno,n ua nlayaonn,u k oru
.y anv e kayırabni riciikn sabnu du yguul, b u iyiy üreklkia
dındı.
Gorkin,i nesionlea ns evgisidnienr inli,ğ «iEnkimeğimkia
zanırkevne» « BenimÜ niversiteleri(m1»9 2adlı3 ) eserlerinde
çokg üzeble limritştir.
Gork'yoin, y aşındbai,rk undurmaa ğazasınçdıar aokl arak
verdi.lA emra ellerkianyin ra çorbail eb aşladıiğçıi bnu radan
ayrılaryaekn idenni nesiynainnı ndaö nmekz orundkaa ldEıl.l e
riiy ileşiunzcaek,a krabalarıbnidram ni marıyna nınçaı raokl a
rakg irid.G orkim imarıenv inddeü,p edühzi zmetçieltitkBi u.
ağıri şş artlaraınncaa kb iry ıld ayanabilOdrLa dank açarak
Volga'diaş leygeenm ilerdbeinr inadşeç yıa maklıvğeıb ulaşık
çılıekt tGie.m ideany rılınbciars, ü reb aşıbdooşl aşKtuış.a vcı
lığiıl e hayaktaızannıı naçğaal ışStoın.r ay,e nidemni marıynaru ·
nag irdOir.a daany rıhncbai,r! kona tölyeskianpeı lanKduıt.s al
resiml(İke ro nlars)a tanb irm ağazadtae zgahtyaarm aklıeğtıt i.
Üçüncud efao larayki nem imarıyna nıngai rdİinş.a ati şlerinde
mimara yardıemt t. i .
Gorkib,ü tübn ua ğıirş ş artıanbnaak madanf,ı rsbautl duk
ça okuduB.u yüzdebna şınoal mayacaikş legre ldiO.n dab u
okumaaş kı,ö lüncekyaed ark endisbinıir akmadı:
!çinbii rk urtg ibkie mirenb u okumat utkusGuo rki'nyii
hayeKta zanş ehrinseü rükle1d8i8.y 4ı lınbdiara, r kadaşıntıenş
vikiyleÜ,n iversitgeiyrem ekü zereK azanş ehringei ttAim.a
Üniversitgeiyree miyGeonr kiK,a zan'dhaa yatd enilyeünk sak
üniversitbeüntiünnf akültelergiençdteGino. r kih,a yatınbıun
bölümün«üB enimÜ niversitel(e1r9i2ma 3d)l eıs erinde bütün
ayrıntılaarnılyaltaı r.
Gorki,K azan'dbai rs üreç eşitflıir ınlaçradlaı şıtıg.8 8
yılın,d yaineb u şehirdReo,m asa dlbıi rh alkç-ıd evrimiclie
- 6-
tanl§tBıu.n unt eşvikiyklöey,l ülaerra sındçaa lışmakv e onları
aydınlatmüazke rVeo lgan ehrik ıyısındKarkais novidokvöoy ü
neg iti.tB urad,aR us köylüsünün hayatıynaık ındainn celemek
fırsatbıunlıd u.
Gorkih,a yatınbıun d önemindHea,z erdenizik ıyılarkıana
darg it.tO iradab irb alıkdçaıl yanıgniar dBii.r a ralışki mendi
ferb ekçilisğoin,r daa k antamre murluğeut ti.
188y9ı lınNdiaj ni-jN ovgorod'ddeavr imcçi almıaşların
danö türü ilkd efat utuklanYdiın.eb u sıralarddeav,r itna nın
mışy azarlardKaonr olenkiol tea nışKtoır.o lenko'oy zaa,m an
lary azım§o lduğ«uİ htiyMaerş eniŞna rkısaıd»l.şı i irionkiu du.
Korolenkyoa zıybıe ğenemdi,d üşüncesidnei G orki'yaeç ıkça
söylemektçeenk inmedGio.r kib unune tkisiyilkeiy, ı le linkea
lem.almadı.
Gorkib u sıralardLaa pina dlbıi ra vukant ıyanındsae k
re�rt olaraçka lışıyoGrodruk.,ib atıralarbıuna dvau kattsaenv
giv es aygiıl seö ze derö,ğ rendişğeiy lernd beirç oğunub u za
tab orçloul duğunsuö yler.
GEZİLERİ
Gorki1,8 91y ılbıa harındyaa yao larauzunk birg eziye
çıktDıo:n Kazaklarıynaışna dıyğeır lerUik;r ayna'yBıa;s arab
ya veTuna bölgelerKinırıim;k ıyılarkıannışk arıdşo laştKıu.
ban'ak adaru z.andYıo.l lardgaö rdükleryionlia ,r kadaşlarmı,
bunda.ı.b irs üre sonra yaoz baacraiğkıu lahdiek ayelerbinüde
tüna yrıntılacraınyllaan dıracaktır.
Gorki1,8 9y1ı lsıo nbaharıTnidfal.iş se hringee ldi.
189y2ı lGıo,r ki'nhiany atınbdiar d önümn oktasıdÇıürn.
kü 1892y ıl2ı 5E ylülündTei flisç'ıdkem aktoal an< <Kafkas�,
adlgıe zeted«eM,a karÇ udra»a dlbıi r hikayyeasyiınnil aGdoır.
ki'niend ebiyçaatl ışmalabrıanşlaa r.goılça rabku tarikha bul
edilir.
Büyüky azari,l kd efab u hikayesinodneu,d ünyae debiya
tındöal ümsüzleşt«iGroernk it»a kmaa dınkıu llandı.
-7-
Gork1i8,9 y3ı lEık iminydeen idNeinj n-iNjo vgorşoedh
rindeö ndOür.a d«aV oljiVnessktii ngiakz»e tesfiınkdreay laazr
mağab aşlaBduıa .r adhai kayeylaezrm adğeav aemt tidyes e
bunlayna yınla.m Aandcıa1k8 9y3ı lAığ ustosubnidrMa o s
kovdae rgis«iYnedmei lPyialna» v aedliık inhciik ayçeıski.t ı
Gorkbiu,s ıralaKrodrao leinlkseoı kbıi ra rkadakşulrımku ş
bulunuy.o KrodruolenkoG;onrukni 'yyaeza ıl anınbdiarç ok
faydöağlüıt lveerr diğhiantito,an ue lindteutnu ypa zhıa yatı
na soktuğunu, Gkoernkdmiie' kntiunp lanönğdraenn iyoruz.
Gorkbii,ir l iişlkoiek ,u m-ay azmaal anıknednad isyianred ı
mıd okunanalnaanr kbeinr,i dnecrie caeşdçSeım uriy'Adveun,
katL apin'Kdaelny,u jnivyeK' odreonl enksoö'zdeadne r.
Gorkio'kyuem zae vkaişnıil ayaarnalsaıran dşaçS,ım uriy'
denb aşkyai n«eE kmeğiKamzian ırkednea» d lagne çe«nK rali
çeM argo(t*» ) i ltee irnziunf atke fkeakr ıdsaöı n embliiyr e r
tutmaktadır.
1895yı lMıa rtınGdoar ki'«ySea margaa zetesid»ende,
vamlyıa zyıa zmastıenkıle itft iBluenru.ün z eriGnoer k1i8,9 5
yılMıa rtınSdaarn aşre hrigniet. t i
Gork1i8,9 y7ı lı«nNdiaj egoroLdissktiogyka »z etedseine
vamlyıa zaorl araalkı nBduıg .a zetçeıdkeah ni kayealrearsiı n
da «Stept«eB»o,l», e« sKonovalgoivbi»l peerküi n lüdüBru.
devrede Goşrökhir'enetitinr ayfaay ıl,ı hyiokrayeRluesri
ya'nçıenş ibtöllig eleçrıiknmdaeko tlaa «nS evernVieys tnik»,
«RuskaByoeg astv«oR»u,s kaMyial sg»i bgia zetelbeirrdbei ri
rcşinydaeynı nlanıyordu.
189y8ı lıGnodrak üiç üncdüe ftau tukl.aB nidryı ıslo nra
da( 189-199 00y)a zar«ıFno rmGao rdeyveev<( »Ü çk işaid»l ı
ikbiü yüek5 eribyalşekh ai kayeylaeyrıin landı.
(*) KraliMçaer goGto:r ki'çonkib ne ğendpilğait obniirçk o cku sevgisiy-
leb ağlankdaıdğııvn ear diağdid ır. (HA.. E diz)
- 8 -
İKİ TiYATREOS ERi
Gork1i9,0 y1ı lınÇdeah,o vt'alnaı §1t9ı0.y2 ı l2ı3 M ar
tındias «eM oskoSvaan aTti yatros«uK»ünçdüaBk u rjuvalar»
piyeosyin anPdiıy.eb sü yübki rba şasraığ laAdyın.ıy ılNıin
san ayınddaa« AyaTka kımAır ası»n addaleıs eoryin andı.
Ruya'dialkk tie m.silianndcean3k,4 y ıslo nrİas,t anbul
Şehri Tiyatrosouynudaan moılşa bnu e serMions l\ovSaa nat
Tiyatrostunedmas iol die,v rRiuns b asınıynadzaa rdyaann a
büyügkö steryiolaleç rteGı o.r ki'dnüişnü ncelkeartiınlead nal ar
katılmaydaan;Gl oarrk ib'eyğie nednelb eerğ enmeydeenp lier
yese trafbıinrdlae şvtebi ule esre rdiünn,y çaa pınbdiaşr ah eser
olduğuançuı kla.dO ızlaamrankaa daGro rki'ye dostça davran"
mamıoşl aenl eştirıbnieloceni,ul g eörk lere uçurdular. Peters
burg'çdıak makotlaa «nN ovosgtaiz»e tesMionsikno mvau ha
birig,a zeteşsöiynlberei y azı yazmak kazlodrıu:n da
«Dün,b izdMeo,s kovaö'ndeam bliiro laoyl duB.u o lay,
MaksiGmo rki'Snainna,Tt i yatrosteumnsdiaol l una«nA yak
TakımAır asınaddal»pı i yesiknaizna ndbıüğyıü1 b ka şarıdır.»
Bunao ladyi yoruçmü,n küün lGüo rki'bnuiy ne nzia feri,
edebbii rin kilapEtsıtre.td iükn yasıbniddraü ,z edne ğişikli
ğidiBri.rt iyaetlreoş tiromleacriiashkit iyaramlaa dsıimzt,ie
mine derkiimb, u günkea dahri bçi zram anb öylbeib ra şanya
tanıokl madıDmü.n y,e nbii dri liyne,nb ii erb edi düşüncenin
tagçi yme töreni yapıldu
Gorki'bnaişna rRııl.ssıy,öa l çüsüknadlem a.«d AıyaTka kı
mıA rasınpdiay»e asyin,yı ı ilç inAdlem ancaçyeav rilerek Ber
litni yatroosyunndaanB duın.u P,a rivseP ragt iyatrolarının
temsiilzlleerdii .
Buo laMya,k siGmo rki'Pneitne,r sBbiulrigm Alkeard emisi
falıüryie liğine dsoeğçuir.l«d iHuşüiknüimS eötz cüsaüd»lg ıa
zetedeb,u s eçimin bozublidludğuihnrüuek nü mette bliisğei
bibro mbgai bpia tlaTdoıl.s ,tÇ oeyhoKvo,r olegnikboti a nın
mışe debikyiaşti lehrüiknüimne,bti und avranıpşrıontıee stt�o
me kü zerAek ademüiy eliğinisdteeintf mae lieşribe,ü sbütün
_
-9 -
