Amino Asitler

70 Pages·2009·1.31 MB·Turkish

Amino Asitler
Amino asitler, yapılarında hem amino grubu (−NH ) hem de karboksil
2
grubu (−COOH) içeren bileşiklerdir.
Prof. Dr. Fidancı 1
Fizyolojik pH’da, amino asitlerin amino grubu proton taşır ve pozitif yüklüdür;
karboksil grubundan ise proton ayrılmıştır ve negatif yüklüdür.
Prof. Dr. Fidancı 2
• Amino asitlerin yapısında bir karbon
atomunun dört valansına dört farklı
grup bağlanmıştır. Bu gruplardan üçü
(-COOH, -NH2 ve -H) değişmez.
• Karbon atomunun 4. valansına
bağlanan R grubu ise değişerek çeşitli
amino asitlerin türemesini sağlar.
• R grubuna amino asidin yan zinciri
denir. Amino asitler, amino grubunun
karboksil grubuna göre bulunduğu
pozisyona bağlı olarak α- β- ve γ-
amino asit şeklinde adlandırılırlar
α β α γ β α
R-CH-COOH R-CH-CH-COOH R-CH-CH -CH -COOH
2 2
NH NH NH
2 2 2
α-amino asit β-amino asit γ-amino asit
Prof. Dr. Fidancı 3
D- ve L-Amino Asitler
• D ve L simgeleri amino asitlerin
polarize ışığı sağa yada sola
çevirdikleri anlamına gelmez, sadece
D ve L-gliseraldehide benzerliklerine
göre amino asitlerin D ve L serisine
dahil olduklarına işaret eder.
• Doğal olanları L-serilerdir ve canlı
organizmalar daima L-amino asitleri
COOH COOH
kullanırlar.
• Bitkisel ve hayvansal proteinlerin
H – C – H N H N – C – H
kuruluşuna sadece L-amino asitler 2 2
katılırlar.
R R
• D-amino asitleri ise genellikle
bakterilerin hücre duvarlarında
D-amino asit L-amino asit
bulunurlar (D-glutamik asit vb).
• Bazı insekt larvalarından yada
krizalitlerinden elde edilen D-alanin ve
yer solucanından elde edilen D-serin
diğer örnekleri oluştururlar
Prof. Dr. Fidancı 4
Doğada 300 kadar farklı amino asit bulunmaktadır.
(cid:1)
Standart Amino Asitler
(cid:1)
Nonstandart Amino Asitler
(cid:1)
Proteinlerin Yapısında
Bulunmayan Amino Asitler
Prof. Dr. Fidancı 5
Standart Amino Asitler
Protein yapısında yer alan 20 amino asit doğada yaygın olarak bulunur.
Amino asit Kısaltma Amino asit Kısaltma
Glisin Gly G Treonin Thr T
Alanin Ala A Sistein Cys C
Valin Val V Metiyonin Met M
Lösin Leu L Asparajin Asn N
Đzolösin Ile I Glutamin Gln Q
Prolin Pro P Aspartat Asp D
Fenilalanin Phe F Glutamat Glu E
Tirozin Tyr Y Lizin Lys K
Triptofan Trp W Arjinin Arg R
Serin Ser S Histidin His H

Prof. Dr. Fidancı 6
Amino asitlerin standart amino asitler diye bilinen 20 tanesi, DNA tarafından
kodlanan ve proteinleri oluşturan birimlerdir.
Prof. Dr. Fidancı 7
Amino asitlerin sınıflandırılması
Serin
(cid:1) Glisin
Basit Hidroksilli
Threonin
Alanin
Valin Lizin
(cid:1) Lösin Bazik Arginin
Dallanmış
Izolösin Histidin
Sistein
Halka yapı Prolin
(cid:1) Kükürtlü Methionin
Fenilalanin
Aspartik asit
Aromatik Tirozin
Glutamik asit
(cid:1)
Diasit Triptofan
ve amin
Asparagin
türevleri Glutamin
Prof. Dr. Fidancı 8
Glisin
Alanin
Gly (G)
Ala (A)
Valin
Lösin
Val (V)
Leu (L)
Prof. Dr. Fidancı 9
Izolösin Proline
Ile (I) Pro (P)
Serin
Threonin
Ser (S)
Thr (T)
Prof. Dr. Fidancı 10