42_Osm. Ars._Book.indb

472 Pages·2013·11.08 MB·English

OSMANLI ARAŞTIRMALARI
THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES

SAYI 42 • 2013
OSMANLI ARAŞTIRMALARI
THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES
Osmanlı Eğitim ve Düşünce Dünyası
e Ottoman World of ought and Education
II

OSMANLI ARAŞTIRMALARI
THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES
Yayın Kurulu / Editorial Board
Prof. Dr. Halil İnalcık – Prof. Dr. İsmail E. Erünsal
Prof. Dr. Heath Lowry – Prof. Dr. Feridun Emecen
Dr. Rhoads Murphey – Doç. Dr. Baki Tezcan
Doç. Dr. Bilgin Aydın
Misafir Editör / Guest Editor
Doç. Dr. Seyfi Kenan
İstanbul 2013

Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies
Sayı / Issue XLII · yıl / year 2013
Sahibi / Published under TDV İslâm Araştırmaları Merkezi adına
the auspices of Prof. Dr. M. Âkif Aydın
Yazı İşleri Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kavas
Yayın Danışma Kurulu / Prof. Dr. Engin Deniz AKARLI (İstanbul Şehir Üniversitesi)
Review Board Prof. Dr. Evangelia BALTA (Yunanistan)
Prof. Dr. Kemal BEYDİLLİ (İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi)
Prof. Dr. Ali BİRİNCİ (Polis Akademisi, Ankara)
Prof. Dr. Gökhan ÇETİNSAYA (Yükseköğretim Kurulu, Ankara)
Prof. Dr. Suraiya FAROQHI (Bilgi Üniversitesi-İstanbul)
Prof. Dr. Pal FODOR (Macaristan)
Prof. Dr. François GEORGEON (Paris Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsü)
Prof. Dr. Yusuf HALAÇOĞLU (Gazi Üniversitesi)
Prof. Dr. Şükrü HANİOĞLU (Princeton Üniversitesi)
Prof. Dr. Mehmet İPŞİRLİ (Fatih Üniversitesi)
Prof. Dr. Ahmet KARAMUSTAFA (Washington University, St. Louis)
Prof. Dr. Ahmet KAVAS (İstanbul Medeniyet Üniversitesi)
Doç. Dr. Seyfi KENAN (Marmara Üniversitesi)
Prof. Dr. Metin KUNT (Sabancı Üniversitesi)
Prof. Dr. Mihai MAXIM (Romanya)
Prof. Dr. Ahmet Yaşar OCAK (Hacettepe Üniversitesi)
Prof. Dr. Abdülkadir ÖZCAN (Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi)
Prof. Dr. Mustafa SİNANOĞLU (İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi)
Prof. Dr. Abdeljelil TEMİMİ (Tunus)
Prof. Dr. Bahaeddin YEDİYILDIZ (Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu)
Kitâbiyat / Book Review Editor Doç. Dr. Seyfi Kenan
Teknik Redaksiyon / Control Nurettin Albayrak
Style editor Adam Siegel
Tashih / Correction Mustafa Birol Ülker – Doç. Dr. Bilgin Aydın
Sayfa Tasarım / Design Ender Boztürk
Baskı / Publication TDV Yayın Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi
Sipariş / Order [email protected] www.isam.com.tr
Osmanlı Araştırmaları yılda iki sayı yayımlanan hakemli bir dergidir.
Dergide yer alan yazıların ilmî ve fikrî sorumluluğu yazarlarına aittir.
The Journal of Ottoman Studies is peer-reviewed and published twice a year.
The responsibility of statements or opinions uttered in the articles is upon their authors.
İcadiye Bağlarbaşı caddesi 40, Bağlarbaşı 34662
Üsküdar-İstanbul, Tel. [phone] Fax [phone]
www.isam.org.tr [email protected]
© İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2013
ISSN 0255-0636

İÇİNDEKİLER / CONTENTS
Guiding the Sound Mind: Ebu’s-su‘ūd’s Tafsir and Rhetorical Interpretation of the
Qur’an in the Post-Classical Period / Akl-ı Selîme Rehberlik Etme: Klasik Dönem
Sonrasında Ebussuud’un Tefsir’i ve Kur’an’ın Belâğî Tefsiri • 1
Shuruq Naguib
Kanûnî Devrinde “Müftî” ile Rumeli Kazaskeri Arasında Bir
“Hüccet-i Şer‘iyye” İhtilafı Yahut Kemalpaşazâde-Fenârîzâde Hesaplaşması /
A Huccat Controversy between the Müfti (of Istanbul) and the Qadi’asker of
Rumeli or a Showdown between Kemalpaşazade and Fenarizade in the Reign of
Sultan Süleyman the Magnificent • 53
Mehmet Gel
Breads for the Followers, Silver Vessels for the Lord: The System of
Distribution and Redistribution in the Ottoman Empire (16th-18th centuries)/
Kullara Tayın, Efendiye Gümüş Takım: Osmanlı İmparatorluğu’nda Dağıtım ve
Bölüştürme Düzeni (16.-18. yüzyıl) • 93
Hedda Reindl-Kiel
A Survey of Translation Activity in the Ottoman Empire / Osmanlı
İmparatorluğu’nda Tercüme Faaliyetlerinin Seyri • 105
Arzu Meral
Osmanlı Anadolusunda Parlayan Bir Eğitim Merkezi: Hâdimî Medresesi ve
Kütüphanesi / An Emerging Educational Center in Ottoman Anatolia:
Hâdimî Medrese and Its Library • 157
Yaar Sarıkaya
Muhammed Akkirmânî’nin Ta’rîfâtü’l-fünûn ve menâkıbü’l-musannifîn
Adlı Eserinde Felsefî İlimler Algısı / The Conception of Philosophical Sciences in
Aqkirmânî’s Ta’rîfâtü’l-Fünûn wa menâkıbü’l-musannifîn • 177
Hatce Toksöz
The Causes of Rural Migrations in 18th Century Ottoman Society /
18. Yüzyıl Osmanlı Toplumunda Taşra Kaynaklı Göçlerin Nedenleri • 207
Cengz Şeker
Şehzadeye Öğütler: Ebûbekir Ratıb Efendi’nin Şehzade Selim’e (III) Bir Mektubu/
A Mirror For The Prince: A Letter of Ebubekir Ratıb Efendi to Prince Selim (III) • 233
Aysel Yıldız
Bir Osmanlı Mollasının Fikir Dünyasından Fragmanlar: Keçecizâde İzzet
Molla ve II. Mahmud Dönemi Osmanlı Siyaset Düşüncesi / Fragments from the
Intellectual World of an Ottoman Molla: Keçecizâde İzzet Molla and the Ottoman
Political Thought During the Reign of Mahmud II • 275
Özhan Kapıcı
19. Yüzyıl İstanbulu’nda Bazı Tekkelerin Matbaacılık Faaliyetleri /
The Printing Activities of Some Sufi Lodges in Istanbul in 19th Century • 317
Muharrem Varol
Poetry in the Text: The Use and Function of Poetry in Rāwandì’s Rāģat al-ŝudūr
and Yazıcızāde ‘Alì’s Translation of the Same Work in Tevārìkh-i Âl-i Selçūk /
Metindeki Şiir: Rāvendī’nin Rāģat al-ŝudūr ve Yazıcızāde ‘Alī’nin Aynı Eserin Çevirisini
İçeren Tevārīh-i Âl-i Selçūk’undaki Şiirin Kullanım ve İşlevi • 349
Efe Murat Balıkçıolu
Erken Dönem Osmanlı Tarihçiliği’nde Bir Onomastik Probleminin
Çözümüne Dair: Deli-Tovu-Kara / Regarding the Solution of an Onomastics Problem
for the Early Period of Ottoman History: Deli-Tovu-Kara • 373
Vatan Özgül
DEĞERLENDİRME / REVIEW ARTICLE
Çalıntı Tarihin Öyküsü: Jack Goody’nin Tarih Hırsızlığı Üzerine / The Story of Stolen
History: Of Jack Goody’s Theft of History
Gülten Yıldırım • 395