Δεκεμβριανά 1944 Η μάχη της Αθήνα

376 Pages·010.914 MB·Greek

by  Χαραλαμπίδης Μενέλαος

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
Δεκεμβριανά 1944
Η μάχη της Αθήνας
Γ' Ε Κ Δ Ο ΣΗ
αλεξάνδρεια

* 1
ΜΕΝΕΛΑΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
I
ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝ
53
I "Τ
Η μάχη της Αθήνας
τρίτη έκδοση
*4,
αλεξάνδρεια
ο Μενέλαοε Χαραλαμπίδηε γεννήθηκε στην
Αθήνα το 1970. Έλαβε πτυχίο οικονομικών επιστη-
από το Πανεπιστήμιο Πειραιά και στη συνέχεια
κπόνησε τη διδακτορική διατριβή του στη Φιλοσο­
φική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σ’ αυτήν
σιηρίχθηκε το πρώτο βιβλίο του Η εμπειρία τηε Κα-
χοχήε και τηε Αντίστασηε στην Αθήνα (Αλεξάνδρεια.
$3
12). Αρθρογραφεί σε επιστημονικά περιοδικά και
ι διοργανώσει. ωε ιδρυτικό μέλοε του Φόρουμ
“τκήε Ιστορίαε. τέσσερα συνέδρια για τη δε­
τού 1940 και την περίοδο του Μεσοπολέμου,
ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στο
μισό του 20ού αιώνα και κυρίωε στην πε-
τηε Κατοχήε. Επίσηε ασχολείται με την τοπική
κή ιστορία και την ιστορία τηε Αθήναε.
εληθεί τον συλλογικό τόμο Η ελληνική
στη δεκαετία του 1940. Η εποχή των ρή-
ανίκη, Επίκεντρο. 2012).
jegjfuMou: Αθήνα. 18 Δεκεμβρίου 1944. Σκωτοέ-
του 5ου Τάγματος Αλεξιπτωτιστών
ελεύθερων σκοπευτών
διάρκεια εκκαθαριστικών επίχειρά- r
Εϋρσ,β5ου ^ Βρετανού
^τογράφου, φωτ. αρχείο Imperial wrf
·«»/?«*'HI l b {*( Λ «MTV*
ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ 1944. Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
© Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
& Μενέλαος Χαραλαμπίδης
Πρώτη έκδοση: Νοέμβριος 2014
ISBN 978-960-221-640-8.
Διορθώσεις: Μαρία Γαργαρώνη
Σελιδοποίηση: Ελένη Φραντζή
Κεντρική διάθεση: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Σόλωνος 133, 106 77 Αθήνα,
τηλ.: 210 3806305, fax: [phone]
e-mail: [email protected]
http://www.alexandria-publ.gr
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του
με σποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε
τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121 /1993 και της Διεθνούς
Σύμβασης Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με τον ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της
στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με
φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1093..
Στον πατέρα μου
Πέτρο Χαραλαμπίδη

Περιεχόμενα
Αρκτικόλεξα.......................................................................................................... 11
Πρόλογος.............................................................................................................. 13
Εισαγωγή............................................................................................................... 17
1. Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ.................................................................................. 37
Μετά τους πανηγυρισμούς 37 · Το αίτημα της τιμωρίας των δωσίλογων 45
• Η εμπλοκή στη συγκρότηση του νέου εθνικού στρατού 53
2. ΜΕΤΑΞΥ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΟΠΛΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ.......... 65
Το συλλαλητήριο του ΕΑΜ 65 · Μετά τη σφαγή στην πλατεία Συντάγματος
72 · Αθήνα, Βρυξέλλες, Λονδίνο. Συμμαχική βοήθεια ή ξένη επέμβαση; 76
• Η επιλογή μικρής κλίμακας επιχειρήσεων από τον ΕΛΑΣ 79 · Οι δωσί­
λογοι και οι Χίτες 87 · Η κατάληψη των αστυνομικών τμημάτων 89 · Η
τιμωρία των προδοτών 93 · Οι συγκρούσεις στο κέντρο της Αθήνας 95 ·
Μια μάχη που δεν την επιδίωκε κανείς 101
3. 6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ. Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ....................................................................104
Η επίθεση του ΕΑΑΣ στο μέτωπο Μακρυγιάννη - Πλάκα - Πλατεία Συ­
ντάγματος 105 · Ένας στρατός σε σύγχυση 115 · Ο κρεμασμένος ελασί-
της στα κρατητήρια της Χωροφυλακής 119 · Η στάση του ΕΛΑΣ απέναντι
στους Βρετανούς 120 · Η επίθεση του ΕΑΑΣ στο ανατολικό μέτωπο 124 ·
Το ζήτημα των αμάχων 131 · Από τις αποτυχίες σε Γουδί και Μακρυγιάν-
νη στην κατάληψη της Σχολής Ευελπίδων 137 · Απέναντι στα βρετανικά
άρματα μάχης 140 ·
4. Η ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΑΑΣ...................... 145
Η δεύτερη γενική επίθεση του ΕΑΑΣ 145 · Το ζήτημα της αντιμετώπισης
των βρετανικών δυνάμεων ξανά στο προσκήνιο 150 · Σχέδια για την εκ­
κένωση της Αθήνας από τους Βρετανούς 154 · Οδομαχίες στο κέντρο της
Αθήνας 159 · Προπαγάνδα: Ένας παράλληλος πόλεμος 163 · Η διεθνής
διάσταση των Δεκεμβριανών 168 · Από ένα σχολείο της Κυψέλης στους
βρετανικούς στρατώνες του Κολωνακίου 173 · Βρετανική πολεμική αερο­
πορία. Το απόλυτο όπλο 181