09 100 DNI USTAWY. CZY AdA NAM ODPOWIADA?

60 Pages·2017·13.42 MB·Polish

TRZY POKOLENIA
SUPLEMENTY DIETY. OPIEKA LEKI
FARMACEUTÓW
Czy nowelizacja FARMACEUTYCZNA. RECEPTUROWE.
W APTECE.
uporządkuje reklamy? Jazda testowa Czy to się opłaca?
Jak nimi zarządzać?
18 20 28 32
09
159 | LISTOPAD 2017 Nakład 12 000 egzemplarzy
7
5
5
3
5-
9
8
1
N
S
S
I
14
100 DNI USTAWY.
CZY AdA NAM
ODPOWIADA?
Odpornosc
Komplet
EXTRA
Activlab Pharma
ekstraktów roślinnych
dla wzmocnienia
odporności
Ekstrakt
z jeżówki purpurowej
(Echinacea purpurea)
Ekstrakt z bzu czarnego
(Sambucus nigra)
Ekstrakt z czosnku
Witamina C
Cynk
Witamina D3

44
wo d p riegduał ckec j i
PMAAGGIANZAY N A P T E K A R S K I L I S TO PA D 2017
Drodzy
Czytelnicy
Wydawca
Świat Zdrowia S.A.
ul. Szosa Bydgoska 52, 87-100 Toruń
www.swiat-zdrowia.pl
W
ejście w życie nowelizacji ustawy zwanej potocznie Redaktor naczelna
„apteką dla aptekarza” to zdecydowanie jedno Emilia Załeńska
z najważniejszych wydarzeń w branży w tym [email protected]
roku. Po stu dniach jej obowiązywania eksperci pokusili się
o pewne podsumowania. Przy okazji pojawiło się wiele skrajnie Rada naukowa
różnych opinii – zarówno zwolenników, jak i przeciwników dr hab. Jerzy Krysiński, prof. UMK
tej zmiany. Jakich? Odpowiedzi prosimy szukać na s. 14. dr n. farm. Witold Musiał
prof. dr hab. Małgorzata
Nowelizacja ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, która Schlegel-Zawadzka
przechodzi właśnie etap konsultacji społecznych, jest szansą na mgr Piotr Stolarczyk, prezes Zarządu
Emilia Załeńska uregulowanie sposobu reklamowania suplementów diety. Jakie Krajowego Izby Gospodarczej
redaktor naczelna zapisy znalazły się w projekcie? Jak ocenia je organizacja zrzesza- „Apteka Polska”
jąca producentów suplementów diety? Czy nowelizacja ma szansę
rozwiązać wszystkie problemy związane z nierzetelną reklamą? Reklama
Joanna Jelenewska
Opieka farmaceutyczna coraz bliżej? Wiele na to wskazuje. NRA [email protected]
planuje trwający rok pilotaż w co najmniej kilkudziesięciu aptekach. 56 662 93 08
A Ministerstwo Zdrowia deklaruje wparcie farmaceutów i reakty-
wację zespołu ds. opieki farmaceutycznej (szczegóły na s. 23). Redakcja
[email protected]
Czy w aptece jest miejsce dla trzech pokoleń farmaceutów?
Jak najbardziej. W tym numerze podpowiadamy, jak skutecznie Fotoedycja
zarządzać farmaceutami z pokolenia X, Y i Z, analizując ich NEKK
mocne i słabe strony. Państwa szczególnej uwadze polecamy
również tekst o sposobach przekazywania pacjentom Zdjęcia
informacji o możliwości nabycia tańszego odpowiednika Thinkstock
leku zapisanego na recepcie. Czy prowadzenie receptury
istotnie się nie opłaca? To również sprawdzamy. Okładka
Paweł Sroczyk
Zapraszamy do lektury!
Projekt grafi czny
www.iqid.pl
FARMACEUTO, MAMY DLA CIEBIE NIESPODZIANKĘ!
Skład i łamanie
NEKK Sp. z o.o.
Jeśli masz już dosyć opasłych mailingów, nie
www.nekk.pl
lubisz czytać długich tekstów na komputerze,
a chcesz być na bieżąco z tym, co ważne
Druk
w branży – zamów newsletter już dziś!
Toruńskie Zakłady Grafi czne ZAPOLEX
KLIKNIJ W ZAKŁADKĘ
„NEWSLETTER”
NA WWW.MAGAZYNAPTEKARSKI.COM.PL
Co zyskujesz: Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych,
• stałe uzupełnienie eksperckich artykułów zastrzega sobie prawo do redagowania otrzymanych
tekstów oraz zmiany ich tytułów i nie odpowiada
z drukowanej wersji magazynu,
za treść zamieszczanych reklam.
• krótkie i treściwe teksty, bez ogródek Redakcja może odmówić zamieszczenia reklamy
− nie zarzucimy Cię milionem informacji. bez podania przyczyny.
MAGAZYN APTEKARSKI | LISTOPAD 2017
55
swp ips i gt ruełśccei
M A G A Z Y N A P T E K A R S K I L I S TO PAPDA G2I0N1A7

6
w pigułce
Okiem farmaceuty 06| Okiem lekarza 08|
Okiem pacjenta 10| Ciekawostki 12|
14

rentgen miesiąca
Sto dni „apteki dla aptekarza” 14| Suplementy diety.
Nowelizacja uporządkuje reklamy? 18| Opieka
farmaceutyczna – jazda testowa 23|
26
marketing, prawo i regulacje
„Proponuję tańszy odpowiednik...” 26|X + Y + Z = apteka XXI
wieku 28| Receptura w aptece – czy to się opłaca? 32|
36
kto pyta, nie błądzi
Pytamy ekspertów 36|
39
patent na zdrowie
Surowce roślinne w leczeniu cukrzycy 39| Suchy czy mokry –
oto jest pytanie 42| Czysto i bezpiecznie 44| Suplementacja
przed i w trakcie ciąży 50| Gdy maluch kaszle 52|
54
recepta na czas wolny
Quiz farmaceutyczny 54| Szałwia dobra na wszystko 55|
Warto przeczytać 57| Krzyżówka 58|
6
w p i g u ł c e
O K I E M FA R M A C E U T Y
Nocne sprawunki pacjentów
Ś
rodek nocy. Długi, uporczywy dzwonek Myślę, że te wszystkie pobudki to kara za
do drzwi apteki. Zrywam się, by ratować to, że kiedyś, wracając z imprezy o czwartej
ludzkie życie. Przy okienku mężczyzna, nad ranem, postanowiłem kupić bandaż
który wygląda na całkiem zdrowego. Zaczynam elastyczny. Farmaceuta w piżamie w misie miał
podejrzewać, że mniej chodzi o ratowanie nienawiść wypisaną na twarzy. Teraz jesteśmy
mgr farm.
życia, a bardziej współżycia. Lekkim głosem kumplami, ale od dwudziestu pięciu lat mi
Marek Tomków
pyta, czy są prezerwatywy. „Są” – odpowiadam. ten bandaż wypomina. Marudzi, że musiał
„To poproszę”. Marsz przez aptekę, biorę cztery razy chodzić po właściwy rozmiar i że
paczkę z półki i drepczę do pacjenta. „Mogą podobno nie miałem drobnych. Taka karma.
być?” Odpowiedź twierdząca. Kiedy wracam
z paragonem, pacjent zaczyna grymasić nad KUBEK PIERWSZEJ POTRZEBY
ceną, wspomina, że na stacji benzynowej jest
taniej. Na koniec pada pytanie: „Czy mogę Układam się wygodnie pod kocem, zastana-
tylko jedną sztukę?”. Zaczynam rozumieć, wiając się, jak jeszcze przyjdzie mi ratować
dlaczego w drzwiach jest tylko małe okienko. ludzkie życie tej nocy. Oczywiście odpowiedź
Przy otwartych drzwiach bym faceta udusił. przychodzi wkrótce po zaśnięciu. Dzwonek
„Niestety nie” – odpowiadam. Wiem, że jest do drzwi. Zrywam się, by... i tak dalej. „W czym
Kiedyś, kiedy kubki na
w trudnej sytuacji, ale jeśli się zgodzę, a jemu mogę pomóc? Antybiotyk, insulina, silne
mocz były tańsze, się seks spodoba, to za chwilę wróci po drugą leki nasercowe?” Powód niszczenia mojego
pobliscy menele i znowu mnie obudzi. Ewentualnie, kiedy konar snu jest bardziej prozaiczny. Kubek na mocz.
mu nie zapłonie, przyjdzie po sildenafi l. Znając Jeszcze jedna pobudka i ja będę potrzebował
kupowali po trzy, bo
jego oszczędne podejście, prawdopodobnie leków. Tradycyjnie, proponowany przeze mnie,
tak się kulturalniej będzie chciał tylko polizać tabletkę. Wracam o trzeciej trzydzieści, sterylny pojemniczek
jabola spożywało. Nad do łóżka. Sen przychodzi z trudem. jest według pacjenta niewyobrażalnie drogi.
„Jak żyć, panie magistrze?” – pyta pacjent
ranem budzi mnie
TAKA KARMA retorycznie. Potem komentarz dotyczący
jeszcze jeden dzwonek.
stanu służby zdrowia, opinia o stanie psychiki
Jakaż to pilna potrzeba Po jakimś czasie, kiedy odpływam, dzwonek tych, którzy w wyborach głosowali inaczej
dzwoni kolejny raz. Zrywam się, by ratować niż on i wreszcie wyczekiwane przeze mnie:
każe dobijać się do
ludzkie życie. Jeden starszy kolega opowiadał „Dobranoc”. Wracając pod koc, mamroczę
drzwi apteki
mi historię farmaceuty, który ubierając się do siebie słowa niespotykane w słowniku
w niedzielę nad w ogromnym pośpiechu, zapiął fartuch na dwa poprawnej polszczyzny. Nocna opieka
ranem? Szczoteczka do guziki i jedno jądro. Ryczącego ze śmiechu farmaceutyczna w najlepszym wydaniu.
pacjenta zabrało pogotowie. Tymczasem za
zębów.
okienkiem twarz młodej, zdenerwowanej KOSZMARY WRACAJĄ PO ZMROKU
kobiety. „Są testy ciążowe?” Matko, mam
nadzieję, że to nie partnerka mojego poprzed- Kiedyś, kiedy kubki były tańsze, pobliscy
niego pacjenta. „Oczywiście są” – odpowiadam. menele kupowali po trzy, bo tak się
„To poproszę dwa, dla pewności”. Drepczę do kulturalniej jabola spożywało. Nad ranem
półki, kasuję, podaję. Pacjentka jest tak niecier- budzi mnie jeszcze jeden dzwonek. Jakaż
pliwa, że badanie prawdopodobnie wykona to pilna potrzeba każe dobijać się do drzwi
za rogiem apteki. Jeżeli wyjdzie pozytywnie, apteki w niedzielę nad ranem? Szczoteczka
za kwadrans zbudzi mnie, żeby kupić pieluchy. do zębów. No jasne, u nawalonego gościa
wracającego z imprezy higiena musi być na
pierwszym miejscu. Ja się może nie wyśpię,
ale przynajmniej on będzie miał zdrowe zęby.
Kwestię spania mam w zasadzie rozwiązaną.
Punktualnie o ósmej przychodzi pacjentka.
Mówi, że ma receptę na antybiotyk. W nocy
receptę wypisał lekarz, ale czekała do rana,
żeby mnie nie budzić. Wiara w normalność
powraca. Odnajduję sens swojej pracy. Byle
do wieczora. Po zmroku koszmar powróci.
Wpadam na szatański pomysł. Podniosę cenę
prezerwatyw do stu złotych. Snu spokojnego
nie zaznam, ale mina klienta będzie bezcenna.
MMAAGGAAZZYYNN AAPPTTEEKKAARRSSKKII || LLIISSTTOOPPAADD 22001177
7
w p i g u ł c e
O K I E M L E K A R Z A
8
w p i g u ł c e
O K I E M L E K A R Z A
W chorym ciele zdrowy duch?
T
wski a przewrotność w tytule nie jest wszak gdy piszę te słowa, słynny polski żużlowiec
Marko zjawiskiem rzadkim. Wielu chorych pokonuje siebie podczas leczenia rehabilitacyj-
mon doświadcza silnego wzmocnienia hartu nego po ciężkim urazie kręgosłupa piersiowego.
Fot. Ty swego ducha w obliczu toczącej się choroby Dla wielu staje się on przykładem, że można
dr n. med. ciała. Jednak równie wielu z nich zostaje przez powrócić do życia nawet po najcięższym urazie.
Maciej Świtoński ów hart opuszczona. Nie tylko w społeczeń-
chirurg, stwie, ale także w gremiach naukowych przez Jednak nie zawsze pozytywne nastawienie
autor telewizyjnych wieki zakorzenione było przekonanie, że chorego w trakcie leczenia choroby jest
programów pozytywne nastawienie, myślenie i wola walki wystarczające, by z tą chorobą wygrać.
medycznych chorego z chorobą sprzyjają lepszym efektom Dotyczy to przede wszystkim chorych
terapii. Istotnie tak może być. Jednak dotyczyć z zaawansowanym procesem nowotworowym,
to będzie zawsze schorzeń, których rokowanie którego bieg nie może być odwrócony.
co do życia i wyzdrowienia jest raczej dobre. Opublikowane ostatnio badania dowiodły
jasno, że raka nie można zwalczyć dobrym
PALIWO NAPĘDZAJĄCE MOTOR nastawieniem do leczenia. Takie postawienie
sprawy wywołało w środowisku naukowym
Wielką rolę w procesie leczenia odgrywa niemałą falę kontrowersji. Do tej pory
twardy charakter chorego, gdy dotyczy to panowało powszechne, intuicyjne przeko-
leczenia rehabilitacyjnego po wszelkiego nanie, że właściwe nastawienie do terapii
rodzaju urazach. Częściej tę silną wolę onkologicznej może chorobę nowotworową
Silną wolę odzyskania odzyskania choć części utraconej sprawności spowolnić, zmniejszyć prawdopodobieństwo
choć części utraconej mają ludzie młodzi, dla których wizja przerzutów, a tym samym wydłużyć życie
zniedołężnienia po przebytych urazach jest chorego. Jednak jednoznacznie udowodniono,
sprawności mają ludzie
nie do przyjęcia. Silna chęć chociażby powrotu że ewentualnego progresu procesu nowotwo-
młodzi, dla których
do uprawiania ulubionej dyscypliny sportowej rowego nie można powstrzymać bądź opóźnić
wizja zniedołężnienia jest paliwem napędzającym motor regularnych pozytywnym myśleniem wspierającym terapię
ćwiczeń. Sam jestem tego niezbitym przy- onkologiczną. Budzący się w chorym ciele
po przebytych urazach
kładem. Po zerwaniu więzadła krzyżowego zdrowy duch w przypadku nowotworów
jest nie do przyjęcia.
przedniego podczas uprawiania ukochanego nie ma znaczenia prognostycznego.
narciarstwa przeszedłem operacyjną rekon-
strukcję tej ważnej struktury stawu kolano- ZDROWY DUCH MOŻE WIELE
wego. Gdyby nie miłość do nart, z pewnością
nie odnalazłbym w sobie tyle sił, by regularnie Jednak mimo przytoczonych wyników badań
przez przeszło 12 miesięcy codziennie rehabili- opartych na dowodach myślę, że istnieje
tować staw kolanowy, zagryzając wargi z bólu. jeszcze coś nieuchwytnego, będącego
bardziej impresją niż dowodem naukowym.
MOTYWACJA DO WALKI To obserwacja chorych w codziennej praktyce
lekarskiej. Czynię to już 32 rok z rzędu.
Ten sam mechanizm towarzyszy wszystkim Wielokrotnie przez te lata przyglądałem się
ludziom bardzo aktywnym fi zycznie jeszcze chorym, u których była widoczna trudna do
przed urazem, którego doznali. W tym aspekcie zdefi niowania tzw. „chęć życia”. Ich siła w poko-
można mówić, że pozytywne nastawienie nywaniu trudów rehabilitacji, chęć robienia
chorego do leczenia jest najlepszym jeszcze czegoś więcej niż od nich oczekiwano
asystentem prowadzonej rehabilitacji. Taki zdumiewały i jednocześnie budziły podziw.
rekonwalescent chętnie wykonuje zalecone Przeważnie dotyczyło to chorych, których
ćwiczenia. Nie trzeba go do leczenia zmuszać. choroby nie powinny kończyć się śmiercią
W dość szybkim czasie (w zależności od stopnia lub głębokim kalectwem. Rezultaty leczenia
pierwotnej pourazowej destrukcji organizmu) takich osób sprawiały wrażenie lepszych
uzyskuje doskonałe efekty, niedostępne dla niż rezultaty leczenia tych, którym depresja
osób, które nie mają sił do walki lub którym odebrała możliwość aktywnej walki. Zatem
brakuje do tej walki motywacji. Tę wolę walki zdrowy duch może pokonać chore ciało tylko
widać szczególnie u ludzi, których życie przed wtedy, gdy na końcu choroby nie stoi śmierć.
urazem było naznaczone pokonywaniem wielu Lekarze w asyście „zdrowego ducha” będącego
trudności. Teraz w obliczu kalectwa dadzą synonimem pozytywnie nastawionego do
z siebie wszystko i jeszcze trochę, by móc leczenia chorego mogą próbować przywrócić
chodzić lub samodzielnie się ubrać. W chwili mu zdrowie. Śmierci nie pokonają nigdy.
MAGAZYN APTEKARSKI | LISTOPAD 2017
9
w p i g u ł c e
O K I E M L E K A R Z A
UV
10
w p i g u ł c e
O K I E M PA C J E N TA
Trzeba mieć zdrowie...
O
negdaj, w szesnastym wieku, napisał oblicza służby zdrowia. Nikt już nie ma
nasz sławny poeta, dramaturg, jeden wątpliwości, że jest ona przewlekle chora – jak
z twórców polskiego renesansu większość jej pacjentów. Jaki jest faktyczny
Jan Kochanowski wyśmienitą fraszkę, której stan służby zdrowia, najlepiej obrazują liczne
Antoni Szpak fragment posłuży mi za motyw przewodni ubytki w uzębieniu wielu rodaków. A przecież
satyryk felietonu: „Ślachetne zdrowie, nikt się nie dowie, nie jesteśmy najbiedniejszym krajem na
jako smakujesz, aż się zepsujesz. Tam człowiek świecie, tylko tygrysem Europy Środkowo-
prawie widzi na jawie i sam to powie, że nic -Wschodniej. Taki zaszczytny tytuł zobowiązuje
nad zdrowie ani lepszego, ani droższego”. służbę zdrowia do wstawienia szczerbatym
Święte słowa, najprawdziwsza prawda, Panie Polakom chociaż przednich zębów, żeby, jak na
Janie kochany. Każdy z nas chciałby oczywiście tygrysa przystało, mogli szczerzyć kły. Mini-
być nie tylko piękny, młody, bogaty, ale strze Radziwiłł, na taką dobrą zmianę czekamy.
i zdrowy. A właściwiej będzie powiedzieć: Prestiż naszego kraju jest w pańskich rękach!
przede wszystkim zdrowy. Bo co choremu,
Żadna reforma nie zdołała cierpiącemu człowiekowi po pieniądzach, Po tym gorącym apelu wracam do omawia-
urodzie i młodym wieku, gdy leży przykuty
nego tematu. Największą zmorą, bolączką
odmienić oblicza służby
do łóżka, łyka paskudne lekarstwa i nie może
zwykłego zjadacza chleba borykającego się
zdrowia. Nikt już nie ma korzystać z uroków życia. Żadna z tego
ze swoimi niedomaganiami jest upływający
wątpliwości, że jest ona przyjemność i radość. Ba, każdej nękającej czas i notoryczny brak pieniędzy. Wszyscy
nas chorobie, dolegliwości towarzyszy
przewlekle chora – jak wiedzą, jak długo czeka się na wizytę
jakowyś ból tudzież smutek i przygnębienie.
u dobrego, cenionego lekarza specjalisty.
większość jej pacjentów. Jednym zdaniem – w chwilach słabości
Czasem przechodzi to ludzkie pojęcie. Dlatego
fatalne samopoczucie nas nie opuszcza.
trzeba uzbroić się w nie lada cierpliwość
tudzież znaleźć w sobie na tyle dużo siły, żeby
LATA LECĄ, ZDROWIE SZWANKUJE
doczekać dnia wizyty. Zaś brak pieniędzy
odcina od dostępu do najlepszych leków.
Ale nie ma co stękać, kwękać, szat rozdzierać,
Na prywatną terapię mogą sobie pozwolić
ponieważ tak to już jest na tym ziemskim
jedynie zamożni rodacy. Nic więc dziwnego,
łez padole i nic na to nie poradzimy. Nikt na
że polski pacjent musi mieć końskie zdrowie
świecie nie zaznał jeszcze pełni szczęścia
i gruby portfel, jeżeli ma zamiar zmierzyć
i nie zazna. Zdrowie każdemu prędzej
się ze swoją chorobą i ją pokonać!
czy później zaczyna szwankować, a wraz
z upływającymi latami coraz częściej
chodzimy do lekarza. Głównym tematem WYSTARCZY SPOJRZEĆ
naszych rozmów z rodziną,
Do niedawna w dobrym tonie było, zgodnie
przyjaciółmi, znajomymi stają
zresztą z przepięknym staropolskim
się schorzenia, z którymi
obyczajem, spytać swojego interlokutora
walczymy. Przy okazji takowej
o zdrówko. Wykazać się zainteresowaniem
dysputy mamy nadzieję, że
i troską o jego samopoczucie. Obecnie
może ktoś nam doradzi, jak
się pozbyć nękającego nas nie każdego można o to zapytać. A już na
choróbska. Do służby zdrowia, pewno nie należy podczas rozmowy z jakimś
lekarzy mamy oczywiście wybrańcem narodu dociekać, jaka jest
zaufanie – tyle że ograniczone. jego zdrowotna kondycja, bo popełnimy
Wszak nie bez powodu pojawiło się wielkie „fopa”, wykażemy się wyjątkowym
w obiegu publicznym powiedzonko, iż brakiem kultury! Swoją drogą nie ma sensu
w Polsce trzeba mieć końskie zdrowie i górę o to pytać. Wystarczy spojrzeć na naszych
pieniędzy, żeby podjąć walkę z chorobą. włodarzy. Wzrok u nich jasny, przejrzysty,
a chód prosty i sprężysty. Każdy z nich tryska
SZCZERBATY TYGRYS zdrowiem jak, nie przymierzając, humorem.
Jedyne, co nam wypada, co będzie dobrze
Kolejki do lekarzy jak były, tak są, a na wizyty widziane, to wznieść toast za ich zdrowie.
u specjalistów trzeba czekać miesiącami, Ja na wszelki wypadek uczynię to kilka razy,
latami. Żadna reforma nie zdołała odmienić żeby ich żadne choróbsko nie dopadło!
MAGAZYN APTEKARSKI | LISTOPAD 2017