Table Of Contentادخهدهمانت غل
باتکتاصخشم
چفرح
.چ
زینةدوقعممیجاییسرافمیجارنآوتسایجهتفورحزامتفهفرحۀناشن)فرح(
ردو،دیآرامشبهسددعمیجدننامرگمتسینیددعۀدنیامنلمَّ جُ باسحردودنیوگ
.تساتفهددعۀناشنیبیترتباسح
:اهلادبا
:یسرافردچفرح
ونایرعینعمهبملاهبتولناهرببحاصو«:درآجاردننآفلؤم.دوش»ت«هبلدبهاگ
یهتهنایموزغمیبینعمهبیزاتفاکوفورصمواوویسرافیابهبکوپوهنهرب
.یهتناـ»دشدناوتچوپوچوللدبمدسرتابثاهبرگانیاوهدروآ
:دوشلدب»ج«هبهاگ
.دوش»ج«هبعوجر.هجوج=هزوچ
:دوشهیفاقمه»ج«ابهاگو
دوبچاچرتهمرتخدیکی
یسودرف.دوبجاعخرهبوورسیلاابهب
دشهجنروازالاحردهچرگشلد
.یدعس.دشهچنغنوچیوبشوخودرکاود
.دوش»ج«هبعوجر
1
:دوشلدب»د«هبهاگ
.کدوک=کچوک
.)رخهدام=رخهچام(.هدام=هچام
:دوشلدب»ز«هبهاگ
.هزیان=هچیان
.هزیا=هچیا
.کشزپ=کشچب
.هزیکشم=هچیکشم
:دوشلدب»ژ«هبهاگ
.ژاک=چاک
.هژناد=هچناد
:دوشلدب»س«هبهاگ
.شیرس=شیرچ
:دوشلدب»ش«هبهاگ
:هشخل=هچخل
تروسسبزارقشعشتآ
.یچاچردب.هشخلدوبمغوتسهلعشهآ
.شخپ=جخپ
.شاش=چاچ
شیرک=چیرک
.کشیرک=هچیرک
شول=چول
.هشول=هچول
2
.)شپش(شپس=چپس
کوتلش=کوتلچ
نابش=ناپوچ
:شیه=چیه
دهدیدنپارتیماجدمحا
.تسینشیهایندشابارترخآ
.لیپهدنژخیشدمحا
.نیبوشمارهب=نیبوچمارهب
.ندیشاپ=ندیچاپ
.ربنش=ربنچ
.لاشوپ=لاچوپ
:)جاردننآ(.شخَرَپ=چخرپ
شخبترصنشورستریسوید
.یراتخم.)1(شخرپشخرکنلپهنیسربب
.شخرف=چخرف
:دوشلدب»ک«هبهاگ
.کوپ=چوپ
وسابلک.هسبرک=هساپلچ
.هچمک=هچمچ
.)...غرم(کرک=چرک
.ککوچنا=کچوچنا
:دوشلدب»گ«هبهاگ
.لگِ=)2(لچِ
3
:دوشلدب»ی«هبهاگ
.هیام=هچام
.هیاپ=هچاپ
:هنایروم=)3(هناچروم
دروخبهناچرومهکارینهآ
.گنزلقیصهبوازادربناوتن
.)جاردننآزا(یدعس
:دشابهدیازهاگu
.لفک=لچفک
.لک=لچک
.فک=چفک
:فل=چفل
چفکهدروآربوچفلهتشهورف
.)جاردننآزا(؟.چفلچفکهمهوچفکچفلهمه
:یان=چیان
غابردتخرلگیبمدزهلانرازه
.چیانزایناغفمدینشهکلددردهب
.)جاردننآزا(؟
:من=چمن
شیازیببآوچمنیبگنس
)4(.شیارآهبیلهاجزارتهب
.)جاردننآزا(یرصنع
:بیرعتردوتسینیبرعردفرحنیا
4
:دوشلدب»ج«هب
.زوغلج=زوغلچ
:ددرگلدب»س«هبهاگ
.جارس=غارچ
:دوشلدب»ش«هبهاگ
.قبوش=کبوچ
.سولاش=سولاچ
.سومش=شومچ
.وسراهش=وسراهچ
.رذوش=رداچ
.)...رایخ(.ربنش=ربنچ
.شاش=چاچ
.راهبهاش=راهبهاچ
.نایناغش=نایناغچ
.نیش=نیچ
دنمانیمهچار)نیص(نیچروهشمتکلممنایناریادیوگبدهاوخیمیتقوراطیبلانبا
.)دنوارۀملکحرشردراطیبلانبا(.»نیش،نیصلانومسیمهنّا«:دیوگیم
.)6رطس205ص5جثویلگرامچءابدلاامجعم()جنش(گنش=گنچ
:ددرگلدب»ص«هبهاگ
.)جنص(.گنص=گنچ
.بیلص=اپیلچ
.رانص=رانچ
.مرص=مرچ
5
.صولب=چولب
.تخبراهص=تخبراهچ
.جوراص=وراچ
.صج=چگ
.نیصراد=نیچراد
.نایناغص=نایناغچ
.لوص=لوچ
.لدنص=ندنچ
.هندیص=یندیچ
.نیص=نیچ
.صاصر=چاچر
.کص=کچ
.هناغص=هناغچ
.اص=اچ
هتشونیم»اه«نودبدراومیضعبردارهلوصوم»هچ«میدقطخلامسررد.طخلامسر
صهمانسراف(.یدندینادرگیموامولعمیتشگهزاتویتفرچنآبناوجهمهزاات:دنا
ابیدراومردو.)78صهمانسراف(.دوبدناوترگناوتکیدشابتشادانرازهاتچنآزا.)33
ربو.)68صهمانسراف(.مینکنآدیامرفهاشنهاشهچرهو:هدشیمهتشون»یفتخماه«
زاهچره.)32صهمانسراف(.درکرتمامتهچرهقونتیشنموهاگردبجاحصوصخ
.)38صهمانسراف(.یتفگبرجزهبیدندیسرپبیو
ابنآلاثماو»دوبدناوتهچ«و»هنوگهچ«:لیبقزا،یدراومردیماهفتسا»هچ«هاگو
صهمانسراف(.؟یتخانشبهنوگچارملوازور:تساهدشیملصودعبۀملکهب»اه«فذح
همانسراف(؟ندوبدناوتچیکدیسرپوتفگبواابلاوحانیاودناوخباروایرسک.)78
6
یردتغلهب:دناهتشونیم»یچ«»هچ«یاجبمیدقطخلامسرردهاگو.)38ص
طلغرگاو.)یوضرسردمچ17صمجعملا(.دشابرتماعنآۀدیافهکتسنادیچدروآ
صمجعملا(.دننکنتفصباهتلاهباربآیچتسینکینمهمینکتلاوحخاسنهب
لاجرلا،یکدناهدادصیصختنیاصیصنتهبارکرهیچ.)یوضرسردمچ236
واۀمعطایکیتفایضرهیچ.)112صهماندابدنس()34/4نآرق(.ءاسنلایلعنوماوق
لانمنتفاییچ.)167صهماندابدنس(.دوبهزبولابورسارستفایضنآدوبهزمهاتوک
»هچ«دننام»چ«فرح||.)233صهماندابدنس(.دوبنکممانوراوخشدلامتلیسویب
ای»ره«زادعبار»چ«ًابلاغدرومنیاردودناسرار»زیچ«ینعموتسالوصومیهاگ
:دنروآ»نآ«
زامیجنتلاةعانصلیاولامیهفتلا(.تساهنشجهمهزورجنپنیازاتسواسپزاچنآو
دایواردناهتسیاشچرهومنکانبیباتکیکمتساوخنم.)30صمودجیسانشکبس
چنآبناوجهمهزاات.)24ص2جیسانشکبسزاهیودلااقیاقحنعهینبلاا(.منک
.)33صهمانسراف(.یدندینادرگیموامولعمیتشگهزاتویتفر
تسانآزامخزرپنینچدوخمنابز
.تسانابزمخزدهدیمواچرههک
.)203صنیریشوورسخ(یماظن
.شخَرَب840صناویدرد-)1(
.لچَ یکلیگرد-)2(
.هنایروم:لن-)3(
.شیارآهبدوبنادانوچمه:لن-)4(
.اچ
7
یگربنآو»یاش«و»یاص«نآبرعم»یاچ«هبتساروهشموفورعم)ِا،ینیچ()1(
هکهدمآناهربرد.دنروخهوهقدننامهدیناشوجبآردودنروآاتخونیچزاهکتسا
تمیقهبارنآتسابارشترضمعفادیاچودنروخیمرایسببارشتبتمدرمنوچ
نزخمبحاص.هدشلوادتمزینناریاردنونکایلب.دنرادیمزیزعسبودنرخیمکشم
اراخبومزراوخرد.دنزادنانآردنتخپتقوردهکتسایئاتخنایدابیاچحلصمتفگ
ودنروخودنزیرنآردکمنهکهدشهدیدودننکنرکشودنقنآردودنروخخلتیاچ
.دوشیئاچویاچهبعوجر.)223صارآنمجنا()جاردننآ(.دشاب»اص«نآبرعم
.)theهسنارف(tchaینیچۀملکزا-)1(
.یئاچ
.دوش»یاچ«و»اچ«هبعوجر)ِا،ینیچ(
.یئاچ
)1(.یروسلگیمسق)...لگ()اِ(
.rosier marechal niel-)1(
.هناخزپیئاچ
.دوش»هناخزپیاچ«هبعوجر)بکرمِا(]نِ /َنَپ[
.ناجیئاچ
.دوشناجیاچهبعوجر.تشرهبرسمارهارردیلحم)خِا(
.یچیئاچ
8
.دوش»یچیاچ«هبعوجر)بکرمص(
.نیچرادیئاچ
.دوش»نیچرادیاچ«هبعوجر)بکرمِا(
.یگدیئاچ
.یگدشدرستخس||.نامیاچ.عاطق.دْؤُض.ماکز.یگدروخامرس)صماح(]دِ/َد[
.ندیئاچ
ردزیچهکنانچندشدرستخس.ندشدرس||.ندرکماکز.ندروخامرس)1()صم(]دَ[
.ندشدرستیاهن؛خیردنآزجوهویمندیئاچ.فربوخیترواجم
.prendre froid-)1(
.یندیئاچ
.تساندیئاچدعتسمهچنآایهکنآ)تقایلص(]دَ[
.هدیئاچ
.هدشدرستخس||.دوئضم.موکزم.هدزماکز.هدرکماکز.هدروخامرس)فمن(]دِ/َد[
.یفاصیئاچ
.دوش»یفاصیاچ«هبعوجر)بکرمِا(
9
.راکیئاچ
تنطلسنامزهبهکهنطلسلافشاکهدازهاشبقل)خِا(||.یاچعراز)بکرمفن(
لوارابناجیهلاردودروآناریاهبنیچزاارنآتشکویاچرذبهاشنیدلارفظم
ناجیهلاردواۀربقم.دشرایسبیاهجنروتاقشمراچدرمانیاردودرکیاچتشک
.دوش»راکیاچ«هبعوجر.تسا
.یراکیئاچ
.دوش»یراکیاچ«هبعوجر)بکرمصماح(
.راباچ
بونجیزگرازه18ردکاراناتسرهشسفوشخبولجزبناتسهدءزجیهد)خِا(
نت202ابتساریسدرسویناتسهوک.یمومعورلامهاریزگرازه7وناجیمکیرواخ
نادرملغش.تساتاینبلوروگنا،تلاغاجنآۀدمعلوصحم،تانقزانآبآ،هنکس
گنهرف(.تساورلاماجنآهارویفابیلاقنانزیتسدعیانص،یرادهلگوتعارز
.)2جناریایئایفارغج
.قباچ
ینعمهبکباچ«:هدمآنینچ»کباچ«ۀملکلیذیدیشرگنهرفرد.هنایزاترس)اِ(]بُ [
:تسایدنهًارهاظودشنهدیدورسخرعشریغردهنایزات
.نزبیدأتکباچارهدنزیتسمشخ
قباچظفلهکدشرهاظسپ.قباچ؛طوسلاةبذعهکهتفگبذعتغلردحارصرداما
10
Description:Loğatnāme-ye Dehxodā. Али́ Акба́р Деххода́. П-Камчатский. 2015 год. 2573 стр. Подготовка и компоновка текста Сергей Курбатов.Али́ Акба́р Деххода́ (перс. علی‌اکبر دهخدا – Ali Akbar
