Yahudilikte Aile

125 Pages·2013·1.55 MB·Turkish

YAHUDİLİKATİEL E
ROLANDdeVAUX
A RA ST AY A YIN LA R I
BURSA2 003
ARASTAY AYINLIA R
felesef-idnb-iml sierisi
YahudiliAkitlee ,
RoladneWd a ux,
ÇevA.h,m teG üç2,0 03
kapaÖkm:e Yr ıldz ı
dzigiA:r asta
basık, Çcailloıstfşe: t
ISNB:9 75-814-8844 -
ArasYtaayn ılraı
HamamC adN.o 9:
Çekgier/Bursa
TelO:2 2243 644 1 7
İÇİNDEKİLER.
ÇEVİRENSİUNN UŞUB:A ZID İNLERDAEİ LEA NLAY IŞIN-A
GENELB İRB AKI.Ş. ..:.. .................. ..............1. ...........................................
ÖNSÖZ 19
....................................................................................................
İNGİLİZCÇEEYVEİ RENİN .N.O.T.U. .......................2...3... ........ ............
GİRİGŞÖ:Ç EBELVİEKB AKİYES.İ....... ..................2..5.. .......................
1A.rkap.l.a.n. ...................................................2... 5............................
2.Ka biOlreg aniza.s.y.o.n.u. .............2.7.............................................
3.Ko nuksevveeHr ilmiakKy aen u.n.u. ..........................3..5.. .............
4.KabDialyea nışvmeKa asnİı n tik.a..m..ı.. ...................3...6........ ......
5.İsraiKla'bdiOelr eg anizasyDoanhSuaon nurnGa eklii ş.i.m.3i.6 ...
6.GöçebeKlailğıinn.t ı.l.a.r.ı. .........................3..9...............................
7.Peygambe"rGlöeçreibneA liDitüğ şeü nc.e..s..i..".. ......4..0.. ...........
8R.ekab.i.l.e..r.. .....................................................................4....1.....
YA HUDİLİK'TE AİLE
A.A il.e. ..:.. .........,.... ... ........... ...........................................4...5... ..................
1İ.srAaiilleN saisB ıilAr i lİed .i.?. ............4.5....................................
2.AilDea yanışGmoa's.eı.l:. ................................................4..8........
3.AilAed etledraihSnaoi nnr Gaeklii ş.i.m.i.. ..................4...9............
B.E VLİL.İ.K.. ...................................:.. ........................5....1.. ................. ....
1Ç.o kE vlivleTi ekkE vli.l..i..k.. ..............................5.....1.... ........ .....
2.Ti pİiskr Eavilli .l.i.ğ..i.. ...................5.4. ..........................................
3.GeliSneiçni l.m..e.s..i.. ..............................................5...9......... ......
4.Nişanlan.m.a.l..a..r..... ............:.. ...................6...2........... ..................
5.EvliTlöirke n.l.e.r..i.. ......................................6..4...........................
6.BoşavmaeB oşan.m.a. ...............................................6....6......... .....
7.ZinvaeE vlOil mayKainm seAlrears ınCdianksie l. .İ.l.i6ş.4k.i. ....
8.ÖleBni Err keğin İKlOaenr uınKsa ır devşeinyEian Yakın
AkrabaEsvılneın dYiürkmüem lü(lLüeğvüi .r.a.t.c.). .6. 9. .........
C.K ADINLARDIUNR UMUD:U LLA.R. ...:. ..................7 .2. ....................
O.ÇOCUKL.A.R. ........................................................................7...4... .... ...
1Ç.o cukKlaarrTaşu ıt um. . ,. ................7..4... ....
...........................................
2.D oğu7m6
3.Ç ocuİğsai Vme rme . .. . 77
.........................................................................
4.ÇocuğSuünn nEettt irilmesi . 81
................................................................
5.Ço cuklEağriıtn.i .mi 84
.............................................................................
6.EvlEadti nme 87
........................................................................................
E.V EKALEVTE M İRAS . -...................8..9.. ........ ....
.................................
F.Ö LÜMv eC ENAZTEÖ RENLERİ 92
.....................................................
1C.e seYdaep ıMluaanm ele. :. ...........9..2.. .........
..........................................
2.Ö lüyGüö mme . 93
.....................................................................................
3.Y asT örenleri . 96
......................................................................................
4.Yemeİ çmİel İel gMielria sim.ler . 96
........................................................
5.Ölü.yAeğ Yıatk ma. ;.. .............9..7.........
...................................................
6.B uT örenlYeorriun:m u .. :. ......................9...8...... ..
....................................
IV
ÇEVİRENSİUNN UŞU:
BAZIDİ NLERDAEİ LEA NLAYIŞIGNEAN ELB İRB AKIŞ
Ailem,ü tşerebki art ıanns oyungdealne vne yyaa kın
akrabaloaulrşdabanin gr r buunm eydagneat'i irğdtime el
sosly bariim.d Tiarriöhn ceasiilh ea ytaınkıönek nlerini
araışratıyrpı lnatrıtıayınlmlaa mvaea lsnııg östeçrambaear lı
başıazsrılıklsaou nçlanomlımsşaı nraa ğmen,v i'nTdeek
zirekdlieinli ksna lnraıbnia ri oldleu uğv eb ua nmldaaal ienin
inasnlıkka daers kbii tra hriig eçimeş saihpb uulnduu ğ
biilnebnig re rçektir.
Ailekyiilm ermieny dagneiatr dtiağmoia l rakı kıalğça
kavuşltaumrıatuşmıBra.z ıb ilaidmal mraıa liyei( family),
dğiebri brel risyiazıpo lnav eh zimeitelçrv eybaaş kaarlgıi bi
alientiünm düayiemnlieifa rr kilşıke illedre'ihetdieavnia,l e
ieli lkiibşsuiul nmyaaknmi seldeedr ıaişr ıbdıaark aenvh alkı
(houosl)ed ihel eşisytam ılşaırrd. çPoekak n trloopgoun,
annaeb-ab evveol limy aaçno curkdlaoanul şaçne kdierakie l
ielt ipoilrkaa akn ne-btaübmea v,ol limy aaçno cukvleba irr
veydaa hfaal zao ğluue şrlive eç ocuklbairirıtklyeii llitav a
edegnei nştlielamieiş lşe iknledkiik tie mlae itliiedpn esnö z
etmedsaihi ael rbii krar ışıığskael beebtvi eyritmşiÇrü.n kü,
ikvie ydaa hfaaz lhana ınm ıayın çataıl dtaıy naaşdığı
bibridreinnfa rkılç oke lşidüz enlerm,ae llieeytniaı mmlaa
konusunbdaaz ık aşrııkkllaırm eydanag etmiitşrir.
Dolyıasıeyrelkkal,he arınim rlıaybliliartk e yaşaHmitanylain
Naylaarro'dlduauğ gibfairk,l aıli eg rupyluakraır sıödzaü
edlieani tlsaenl eiirfndieb ellöiçl üdbeo şçaıa krımtşır.
Aiel konsuunkdaaşr ıııkğlsae bieybevte rbeinbr a şka
husduast, ü m lekimvi seleerşzi anam.nl oıal raikk fiak rıl
alieymee nuspo lmlraaıg erçe.ğM iedslieakr işi·dnoiğnu p
büyüüdy üeğoral raakli ek abna ğeıs aasö ınneclviekrk einr,
üyeliğkeab uly eroil raake villibkaa ğrlınvaug ruda
bunlmuuştuBraz.ıa ntroogploablru,i kfia lrıka itliep ini
bibrinrdieanyı tre tmeikçb iinr in"caiksrianbiiak lianrc"i,s ini
de l"ead"iyi et naımllaamırırAdş.k ralbra- aanvneeç octuak
odluğug ibmiüş-teraetka syaaih po lna kismleedri;or ysa
YahuldiikAtliee
annveeb ablaaraıtna lfaalrrf.ıkaık rı ldıDorl.yas ııy"lalai"e,
teriamkairb alkaarpıs aımnaarsa ğmeyna;ık na kbraalar
arıadnsakeivl iiklrld eıışdnak,a rı-gkeoenclialk lkaen b ağı
essaıdnaayl aaık raobmlaad ıkrlıand"aank,r atbemari"ai iylie
içianlaemz .
Netiictaeir biayilleD ei:şv iee rkehka,y vaetö ülm,
anne-vbeaç boac aurk,l aalkrvar aeb leikv yloliyulaak raba
olarn,bly iaojlivoe k ütlüörz,gr ülküv ek öleilkt,ü zkeillş iik
veb ieyrlgiikpb eiçk o fka lrzıkı ddbıiunrza lştaısrımBdıur .
zırtıilt ahiveade fna lraıki şlkeeil leraii,rl loeel riinkn ablu
edlimimşah alldiii n-lkütürlei annçv ea detlgöerrdeee ğer
kanzadıfğaılr ıkdü zesnit mselergiönsriti eBri.a nenaleyh,
<ıilebnüitnüü nyle erhienmee n hheçimbeiznra maenş it
derecdeedğeae trfi meledmitşiBru.s ebleebp,ib rü toüalnr ak
aibleleri lbiit riy pa,inb ihrie yrasrışria ssoımtnualışm tııvşre
sebmoilzeet şmtiir.
Bazıd eiğşiikklele rrağmaeline e,v renbsikerul r um
oalrakkau ble dlimti.işK rökalüig leel elneerksihaniebp a zı
Doğvue U zak Ddoilğneunr divee Y ahiuildkH,rı itysialnık
veI sml gaiibalihk ia yankıdl ilnredteo upmlutne emlitşenikil
edesno sybailyr ap ıo alraaki yleev ea ileennit ne mel
unsurrıol lnaa anneb-abyadaa b üyüökn emat efdimliştir.
Bunulnab irtlegi,ek levneek kü ülrtegö rzea mazna man
g9rlüeant aie,lar nkaievrlbk a.i tlierp il eodret açyımakı ştır.
MesleaÇ itno lpmuu,t arbiohy unvcema o dezranm larnaa
kadagren elo alraakt aielrok lumş;a ildee sosyal
organizatsiypominokudl neih aliç ngelmtiişYri.n Çei n
.g elenegğöiraneie l Çei,nm e .edniyeytap ısıdnaıydnaı nığ
sosybailro imlman ıönet snideb işre yidrO.,a tlaanre isnli
hendüozğ manmseılişel rblileret şeinrc nalbıio rra gnmiazıdr.
Çina liesain,c aAkta lra Küül tiliei lşkioasrniı nda
anşlaıabilil.rH er knaed uaygru almadoar atmaalÇ ianli esi,
AvruvpeayA am erikdaa'kvia sbaitarl i edgeönr ünbüiaşrzt e
fakrlıglöıskt ersieed aaldn eml,da ae şl, çeorcurk,bl iar
kismenibna kamklyaü külmüo lğduuk ismleevreç oskya ıda
fetrlbeii rtkleü çv eydaöt rn eisdleonul ş.uB rulnraıhne pislik
evloaltam h akkıngaö reeny alşeır ekğiont orkiotneltrür o
aldtaıb niervv em üşetmiatlınydaaş arlar.
Esik Çni'ed ideaail, l keatKıo nfüçyaühsklç aü
·
pernslieperg iönried eae rdiilrdi.ri eAsdiienliney i ikal,d alet
2 .
ÇevirSeunniunş u
vet arsaıfzolnıukdn;ıı şnadklirededneg öreivt,av aest a ygı
belkedniiB.ru a nylıaşa,n a-baebvadlyaaay arasşaıyrg ı
(iFalliP eityp)r senibionritna çykıam asısneab ieeybt
veritmşiArt.a ysaya gıK,o nöfçyüösn ceÇsiitn o lpuumnda
önelmbii farz lietysıaalısmanr ağmKeonn,öf çyzüasm naında
eny ücfaez lieotl raakk abueld limeyeb alşantm.ııA rşn­a
babaeyvadl aay arıasrşya gbı,ie rre kğiann n-ebaıbnaoasn rl a
hayaitektnha zi meett mneisö,ilü dkrlienodnerl i açüiçng ün
yatsu mtasıdnaıh,a soonanlrrtaaa ı pmnayad "eveamtme sini
vee merdielnd niim earsigmöer oena lrkau rbsaunn mıansı
geerklgiö rümtşürK.o nföyçüs,a -abnabeavydlaaa y arıarş
sagyınısna decaen a-babyaadyrıam e tmektieabrne t
omladığıbniaılk;io sna lriat iav aeot nlaritısenk leuryignuen
harekeettm eyvie onrlıa enideşyes evke decek
davrıaşdnlaanbr iklaeıç mnaykıa psıağdıançıık latmıBıru.ş
saypgerın siabyinz,ıam andear kevkas reia,t laakrü ltünü
devaemti trmşeat rıın dag eitmritşi. rKonföçayhülsa kı
Jaopnrlü aezrniddee g eçoennü ça sbıory unbcüay üekt ki
meydagneiatmr işs;a davkeaa tn a-baebvadlyaaay arıarş
sayJgaıop nrlt aarıan·fddnaa b ütfüzanli etlkeöerknioinlr aak
kableu dilemybea şlıatşnımr.
EskÇii ne'a dieb lölnümdeiğbii,ri bdnierany lrmaıdığı
süerceal,ie yaeim ta mlü şteorlevuke rb erabkeulralcnıeıl rdı.
Ayrıecrak oelku snk adıonl shuenbr i re ybk,ia rznadığını
ortkaaks akyoay aırB.di mrir apsay lşaılzdaımğaıhn e bri ri
bihris sea l,ıf rakeantb üyüokğl uad ahbaü yübki pra y
velrriiid.K aıdno lusne rkeoksl una,ie lüyelreindheenr
briinuiyng ugnö revve s ttaülevradirı G.e nle oalrak
kaıdlnariıkni dnecrie cbeidsret atsüayihepo lkdluakraıbl u
ediidrliK.ad ınrl,a ailieçr eiisndemkeikvl ieirnmiuh aafza
eder(loeanrrln ae i yjaeinan ie,i l çdienkkimi seldeenriid lri)
vey emkelereirknkeleir daeynrv ıeo nalrdsaonan y rerdlie.r
Yasaolla akra ilriees öin elmiöç lüddei sivpelt ieinry be
yeitskisnaeht iiMp.ah kemsea lonlianrtıienkdaaefıi ln l elr
aie liçibniy rü zk arassalıydı ıırE.v ililklbeierrrs zöleşme
olraakka beudlii ;rçl oğkue reeve lneckeiksm elerrıizna sı
dahailm ıandaanr ıaaclrv asııtydalüsaz leendnii.r
Kadınaıline degkörie çvoic udko ğurmkaokc,av yea
onuann n-ebaıbnahaszi meti tvaeea ttmt eiAk.nc akk,oa cnın
keniad nen-baıbnaeasş diennd ahfaaz las adagköastt erme
3
YahudilAiliket e
yüklümüüğlünoülnğd uuk auble diidrliK.ad ınrç loauğnlukla
eğiimt yönündyeent eroslidzur kılnadatbani,io a lrak
kocalaarrıknaaod lamşla ia kyantdiednem ahurm abkılırmış
oulrdlaıAr.il eed çockulras evvgeih oşgöierl yüe triiişrlt;i
erkçeokc luakrrse,m eiğ itbiamş lncaaykyıaad kaadrı lnraın
hmiayiednseg eniçşa petğai tioamlrsaibkzü yüdriAl.eil renin
çocukrılnaıomnla mahsalıid eny,e errlibniiers igneiçenms i
içienv,tl eadinymoleu yçloac uskai hboil m·aic ehtine
giiddriilA.il enbiüny ümemsüşit erbeikra taykıab ul
edenltearmiaındmn ano ulşang,ee nlilklaey nsıo yıandı
kulnlaana,ta arlaai otr tbaikmr a bevdeem eazrlsıağihap
bilirtkeonul şaank rlarbag arbuuie lm ümkoüunlr d. u
Çidni ini afdeçsoiuğ nluaklileadv eeö necilkAltela ar
Külntdüe'a,y ın zamanadial tena rlrıaınvae b öel gile
itritblnaadırnı kloaruytuacınaulrr iaab detytoueğn lmaıtşşır.
Moderzna maanrldaş erhlşieme ve endtüireslşme,
miilylçeiitlğihnzı lgıel şimeis,h almkaıah llii daarleat ın
sokmdae nmeelerbiiliyrtkleke o miüznvme d evltke onotlrlü
eğitöinmeem lvmeegrsiiipb eik eçtokkse ankn,i l eainin Çin
medieynientdefvekkia löanedmei onrit akdaaılnrd miakç in
bilşretilrmigiişdb eieğ rlielrnmiidtş.i r
EskJia poan'ayd daai l(jeui )tp olumöunne lmibi r
biirmsia;d ekcaebn a ğsıee bbidyellğea,i yn ıza amndsao sly,a
ekoonmikv ep olimteinakfal terdleeb iarr aygeal ebni r
oragnaiszoynd.uA ilelerü düçbkeüy yenia lielşeerik dnle
tekrbaöürln ürdlife,ar katta maı mmerkeazliiei nn( ju)i
otoersaiilt dtaıi nd.M iesklle,ei rşrl evteir celategre nlelliek
kaıltsoaluldğ undan iekak çıoadnnom merkeaziei öl nemli
id. iPoligtriukp olaalrra akli elyeörni emtiens asvıen ı
malzeemsinit uurorrldluaıTş.eo rioklr aahke pdseib, a ışdna
impaatrorbuuunln dumğeur kaelzieiin nk olalrdıur umunda
idri.l e
İlkd önleemrdkea ıdnrl,da ahsao ankriz amaanrla
nazaralaien ddea hbaü yübki yre rsea ihpdlieA.rt aeirlk
sitseim,a taliaabrdaie nth aikmiyteib,aş ılcsao rlulumku
oalraekv dlıanat aysaa yggöıs rtmeesgien eklab uliüel
Konfüçyaüisltçeaü s avvJuarpuoa n'ayd hakiomml aya
balşayıknacdaaı,rna alli deei kidnecrie cbeiydree vr e lrmeiye
balşaın.İdm paraMteoyrcç iğa ınbıanlş anngdıacinıt airben
(8168B)a tdıüş ünicneisönze lkllieeğ iimtv e işreşlhmee
4
ÇevirSeunniunş u
alnalraıdnakeikt iskia,r ı-vkeoç coac aurkdlaounl şavne
kaıdnv eç ockulraıçno kd ahfaal zaf redsiçe imv ek arar
vermöez grülüğsühaniep d uğoubl ierysaeiltl iep ionrtiany a
çımkasısneeabb eitvy erimştir.
Buidz'mdet odlpeu mnv uazgimeleçzb iurn suuo arlrak
kabueld ialiee,lndn iiv e ltmuospagle lençeekrleçeserdiv en
değeenrdllimirşitMiesre.lB au,dt ir asihperlgeö rdeii hn ayat,
evv ea ienlitner ekdi lemsvie oyneurniB nudea 'gnrıbunu na
üyoeul nmaasnıml ıaang elriB.u nubnelraa rbaeihrps, ı ınnıaf
menps oulmyaanb iBrud isgtö'reae i blrieye learriıad nsaki
iilşkri Blueda'rneıhrnbl eikkon usguienrraG. ü neyA sya
Budtilrseingeö rbeu h useunsi ybilii neşnke lyile h(aD ig
Niakya'nıpna rçaoslnıa) S giolavaSduatt 'adao rtaya
konumştRuvira.y egtöerb eu ç,e şlsiiot slyr aloelrdegköir evi
hakkı"ngdean açi lree isiBnudea"t arıanfdavnel rein
öğüetrldieabnr etBtuöi ğrlü.te Arn:n ea-bbayöağ,r eetnmlee,r
kadınvaeç ocukalrakraavd,ea· şa hbaarpahz,lim eitlçervee
diönğ riecltrieinkea rgşöıer vrliiet hiveat meekd.tiH rerb ir
durum hnadakd kaşı ub esşou rmlluuzkki reidlimştir:
!-Anne-bkaabraşgyıöa r leevrO:n lraıng eçınmıı
salğmaako,n rlaak argşöır leevryienrii gneietmr eka,i le
geleinnmeiuğh afazeat meakie,ln isno yudneuv aemt tirmek
veo nalrlaya ıbkie rv tlo amlatk.ı r
2-Çoacrukaka lrgşöır leevOrn:lr aas evggöis termek,
onrlıak ötaüıl kşanılkrldaasna ıknımdrakf,za lieito llmyaa
tevşiekt mebki,mr e slseaikhb yia pmaokn,rli açiunyg un
eviillkrl geerkçlşeetirvmeez ka mainç seirnimdiear slıanrı
onrlada evrettimre.k
3Ö-ğrtemeenrlek arşgıö reerv:lO nalras aygı
göstersmeelkav,me rirakyeanğk aak lmaks,öl ydeilkerine
kukl averemk,ö ğrenmeityskee gösteekr,mş ahsi
hzimeetrldienb uulnmavke kielrniednbei lvgeilr kiiern
dikkatloil mkıat.r
4Ö-ğrcelnireek arşgıöe rvleÖrğ:rte menignö ervi,
kenidsinailnm oılşd ubğliuig veyeaği tiömğir einlrcee
aktarmöağkr,ei nkrdlienmiuh aafzae dceeekrnliig aranti
altaımlnaako ,n rlıha etrü ürs lanattaam amaeişnn kaı lkm,a
arkadaşdloasrtıal ravıarednsı ao nrllaiali glgiü zsezöll er
sölyemveeke mineyltertienimine tmtei.k r
5