WEB 2.0 ve WEB TASARIMI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN ANALİZ EDİLMESİ

79 Pages·2011·0.99 MB·Turkish

T.C.

BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

WEB 2.0 ve WEB TASARIMI ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİNİN ANALİZ EDİLMESİ

Yüksek Lisans Tezi

C. Ufuk BAYTAR

Danışman: Yard. Doç. Dr. M. ALPER TUNGA

İSTANBUL, 2011

T.C.

BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

WEB 2.0 ve WEB TASARIMI ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİNİN ANALİZ EDİLMESİ

Yüksek Lisans Tezi

C. Ufuk BAYTAR

Danışman: Yard. Doç. Dr. M. ALPER TUNGA

İSTANBUL, 2011
T.C.
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
Fen Bilimleri Enstitüsü
Bilgi Teknolojileri Yüksek Lisans Programı

Tezin Adı : Web 2.0 ve Web Tasarımı Üzerindeki Etkilerinin Analiz
Edilmesi
Öğrencinin Adı Soyadı : C. Ufuk BAYTAR
Tez Savunma Tarihi : 25/01/2011

Bu yüksek lisans tezi Fen Bilimleri Enstitüsü tarafından onaylanmıştır.

Yard. Doç. Dr. Tunç BOZBURA
Enstitü Müdür Vekili

Bu tez tarafımızca okunmuş, nitelik ve içerik açısından bir Yüksek Lisans tezi olarak
yeterli görülmüş ve kabul edilmiştir.

Tez Sınav Jürisi Üyeleri:
Yard. Doç. Dr. M. Alper TUNGA :
Yard. Doç. Dr. Tevfik AYTEKİN :
Yard. Doç. Dr. Ergün ŞİMŞEK :
TEŞEKKÜR

Çalışmalarım boyunca değerli yardım ve katkılarıyla beni yönlendiren hocam Yrd. Doç.
Dr. M. Alper TUNGA’ya, katkılarını esirgemeyen Dr. Fatma ÇALIŞANDEMİR’e,
bütün arkadaşlarıma ve beni her zaman destekleyen aileme teşekkür ederim.

İstanbul, 2011 C. Ufuk BAYTAR

ii
ÖZET
WEB 2.0 ve WEB TASARIMI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN
ANALİZ EDİLMESİ

Baytar, C. Ufuk

Bilgi Teknolojileri Yüksek Lisans Programı
Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr. M. Alper Tunga

Ocak, 2011, 77 sayfa

Bu çalışmada, web 2.0 kavramının anlaşılması ve web tasarımına olan etkilerinin ortaya
konulması amaçlanmıştır. Tezin ilk bölümünde web tasarımı, web ve web standartları,
web 1.0 sitelerinin özellikleri, web 2.0 ve web 2.0 sitelerinin özellikleri, web 2.0’ın
görsel, sosyal ve teknolojik yansımaları aktarılmıştır.
Web’in Tim Berners-Lee tarafından 1991 yılında bulunmasıyla başlayan web 1.0
siteleri dönemi yerini, 2004 yılındaki O'Reilly ve MediaLive International firmaları
tarafından düzenlenen konferansta ortaya çıkarılan web 2.0 kavramıyla birlikte web 2.0
siteleri dönemine bırakmaya başlamıştır.
Web 1.0 sitelerinde bilgi esastır. Kullanıcılar sadece okuyucu konumundadır. Site
yöneticisinin kontrolündeki bir yazma ortamı söz konusudur. Web 2.0 sitelerinde ise,
web’den okuma ve web’e yazma şeklinde iki yönlü işleyiş mevcuttur. Bilginin kontrolü
kullanıcıların elindedir.
Web 1.5 siteleri, web 1.0 sitelerini oluşturan statik sayfaların yerine bilgilerin
veritabanından okunabildiği dinamik sayfalardan oluşan sitelerdir. Web 1.5 dönemi
gerçek yaşamdaki ticari faaliyetleri sanal ortama taşıyan e-ticaret sitelerinin 1996 yılı
itibariyle açılmaya başlandığı süreci ifade etmektedir.
Web 2.0 kavramı temelde kullanıcıların siteye içerik ekleyebilmesi, işbirliğine dayalı
aktiviteler, bilgi paylaşımı ve iletişim esaslarına dayanmaktadır. Mevcut teknolojiler
biraraya getirilerek bu esasları sağlayabilmek amacıyla yenilikçi bir şekilde
kullanılmaktadır.
Tezin ikinci bölümünde ise, web 2.0 özelliklerini kapsayan 21 sorudan oluşturulmuş
anket internet bilgisine sahip 150 kişinin cevaplaması sağlanmıştır. Anket, web 2.0,
web 1.5 ve web 1.0 kategorilerinde olan 3 ayrı siteye uygulanmıştır. Ayrıca, web 2.0
metre adında bir test programı geliştirilerek sitelerin web 2.0 özelliklerine olan
uygunluğu ölçülerek kategorilendirilmesi ve sahip olunması gereken özellikler hakkında
yorumları oluşturulması sağlanmıştır. Anket cevaplarının web 2.0 metre programında
işlenmesi sonrasında elde edilen sonuçlar programın siteleri değerlendirme şeklinin
doğru yönde olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: İşbirliği, Sosyal Ağ Siteleri, Etiketleme, Kollektif Aklı Oluşturma
iii
ABSTRACT

WHAT IS WEB 2.0 and ITS EFFECTS ON WEB DESIGN

Baytar, C. Ufuk

Graduate Program of Information Technologies

Supervisor: Assistant Professor M. Alper Tunga

January, 2011, 77 pages

In this study, it is intended to understand the concept of web 2.0 and to introduce its
effects on the web design. In the first part of the thesis, some topics are explained such
as, web design, web and web standards, the features of web 1.0 sites, web 2.0, the
features of web 2.0 sites, and the visual, social and technological implications of the
web 2.0 concept.
The period of web 1.0 sites starting in 1991 which the web was found by Tim Berners-
Lee was replaced with web 2.0 era beginning in 2004 which the conference was
organized by O'Reilly and MediaLive International companies.
Information is essential in the web 1.0 sites. Users are only the reader. There is always
an authoring environment under the control of the site manager. In the Web 2.0 sites,
two way operation is available. One of them is reading from the web. The other is
writing to the web. Information control is in the hands of the users.
Web 1.5 sites consist of the dynamic pages in which data is retrieved from the database
instead of the static pages in the web 1.0 sites. The web 1.5 era refers to the period
which the real world commercial activities are began to realize in the internet
environment by e-commerce web sites to be opened in 1996.
The concept of web 2.0 is basically based on the content created by users, collaborative
activities, information sharing and communication between users. The existing
technologies are used in an innovative way to provide these principles.
In the second part of the thesis, A survey, which includes 21 questions related to web
2.0 features, was conducted to 150 people having the internet background. This survey
is applied for three web sites whose categories are accepted as web 2.0, web 1,5 and
web 1.0. Also a test program called web 2.0 meter is developed to determine if the
category of the site is web 1.0 , web 1.5 or web 2.0 and to give comments about the
necessary web 2.0 features that the sites have to get. The answers given to the surveys
were processed in web 2.0 meter. Consequently, the results show that web 2.0 meter has
evaluated the sites in a proper way.
Keywords: Collaboration, Social Networking Sites, Tagging, Collective İntelligence
iv
İÇİNDEKİLER

TABLOLAR…………………………………………………………………………..vii
ŞEKİLLER….…...……………………………………………………………….......viii
KISALTMALAR………………………………………………………………….......ix

1. GİRİŞ .......................................................................................................................... 1

1.1 PROBLEM ...................................................................................................... 1
1.2 AMAÇ .............................................................................................................. 3
1.3 YÖNTEM ........................................................................................................ 3
1.4 VARSAYIMLAR ............................................................................................ 4

2. KURAMSAL TEMELLER ve İLGİLİ BİLİMSEL YAZIN ................................. 5

2.1 WEB TASARIMI NEDİR? ............................................................................ 5
2.1.1 Erişilirlik .................................................................................................... 5
2.1.2 Kullanılabilirlik ......................................................................................... 6
2.1.3 GörselTasarım ........................................................................................... 7
2.2 WEB 1.0 ......................................................................................................... 10
2.2.1 İnternetKavramı ..................................................................................... 10
2.2.2 Web Kavramı .......................................................................................... 10
2.2.3 Web’in Kısa Tarihi ................................................................................. 11
2.2.4 Web 1.0 Sitelerinin Genel Özellikleri ................................................... 12
2.3 WEB STANDARTLARI .............................................................................. 13
2.4 WEB 2.0 ......................................................................................................... 14
2.4.1 Web 2.0 Kavramı .................................................................................... 14
2.4.2 Web 2.0 Prensipleri ................................................................................. 16
2.4.3 Web 2.0 Sitelerinin Genel Özellikleri .................................................... 18
2.5 WEB 2.0’IN WEB TASARIMINA OLAN ETKİLERİ ............................ 19
2.5.1 Görsel Tasarıma Olan Yansımaları ...................................................... 19
2.5.2 Sosyal Yansımaları .................................................................................. 25
2.5.2.1 Günlükler (Blog) .................................................................. 25
2.5.2.2 Wikiler .................................................................................. 25
2.5.2.3 Ses blogu ve podcast ............................................................ 26
2.5.2.4 Sosyal ağ siteleri .................................................................. 26
2.5.2.5 Dinamik Değerlendirme Sistemleri .................................... 27
2.5.3 Teknolojik Yansımaları ......................................................................... 28
2.5.3.1 Melez uygulamalar (Mashup) ............................................. 28
2.5.3.2 Widget ................................................................................... 28
2.5.3.3 Canlı yer imi (Really simple syndication-RSS) ................. 28
2.5.3.4 Ajax ....................................................................................... 29
v
3. UYGULAMA ............................................................................................................ 30

3.1 SİSTEM GEREKSİNİMLERİ .................................................................... 30
3.2 GENEL İŞLEYİŞ ......................................................................................... 31
3.3 VERİTABANI YAPISI ............................................................................... 32
3.4 WEB 2.0 METRE MODÜLLERİ ............................................................... 38
3.4.1 Üye Kayıt ................................................................................................. 38
3.4.2 Testi Görüntüleme ................................................................................... 38
3.4.3 Testi Cevaplama ...................................................................................... 40
3.4.4 Puanlama ve Kategorilendirme ............................................................. 42
3.4.5 Yorumlama .............................................................................................. 48

4. SONUÇ VE ÖNERİLER ......................................................................................... 51
KAYNAKÇA ............................................................................................................ 54
EKLER ...................................................................................................................... 58
EK A.1………………………………………………………………………………59
EK A.2 .………………………………………….……………….............................61

vi
TABLOLAR

Tablo 3.1 : Sistem gereksinimleri................................................................................ 32
Tablo 3.2 : Uyekayıt tablosu........................................................................................ 34
Tablo 3.3 : Sitetip tablosu............................................................................................ 34
Tablo 3.4 : Testsoru tablosu........................................................................................ 35
Tablo 3.5 : Sitetestsoru tablosu................................................................................... 35
Tablo 3.6 : Kategori dağılımı....................................................................................... 35
Tablo 3.7 : Cevapsecenek tablosu............................................................................... 36
Tablo 3.8 : Cevaplar tablosu....................................................................................... 36
Tablo 3.9 : Begendi tablosu........................................................................................ 36
Tablo 3.10 : Begenmedi tablosu.................................................................................. 37
Tablo 3.11 : Uyeyorum tablosu................................................................................... 37
Tablo 3.12 : Testkayıt tablosu..................................................................................... 37
Tablo 3.13 : Bonus tablosu.......................................................................................... 38
Tablo 3.14 : Sonuc tablosu.......................................................................................... 38
Tablo 3.15 : Yorumlar tablosu................................................................................... 39
Tablo 3.16 : Soruların konu başlıkları....................................................................... 41
Tablo 3.17 : Hampuanlar............................................................................................ 44
Tablo 3.18 : Soru yüzde ağırlıkları............................................................................. 45
Tablo 3.19 : Ön koşul web 2.0 özellikleri................................................................... 46
Tablo 3.20 : Soru grupları.......................................................................................... 47
Tablo 3.21 : Puan aralıkları........................................................................................ 48
Tablo 3.22 : Kategori dağılımı.................................................................................... 50
Tablo 3.23 : Kategori yüzde dağılımı......................................................................... 51

vii