Table Of ContentMariaEnnog uEi ta
ML
'
-
Marxc reíd tiaeac d au cação
Prefacio de Miguel Arroyo
u e e o
E D A Ã
te o ria e c ritic a
Já amplcaonn1heenectnietd roe
ose ducabdroarseipslo serei ur os
livAr of ace oecsuclotlaa ,d a
publinceasmdteoas msaé roi e,
socieóslpoagMnoah roila no Fer
nánEdnegzu fiaetzmTa r abalho,
esceoi ldae oulmoagp irao fun
daa nátleiósdreai r ceal aeçnão
treed ucaetç rãaob atlehnod,o
comboa aso eb rdaeK aMralr x.
Compleimnednitos pdeen sável
Af acoec udlaet sac ool liav,r o
quaeE ditAorrtMaeé sd iocraas
apresaeopn útbalb ircaos ileiro,
Trabaelshcooe,l i ad eologia,
nãsoel imaip tear ceomrd reer
talaho ebsrd aeM arpxa,dr ea s
cresvuceaor n cedpetç rãaob alho,
dee ducea çfaão orc moam eol e
concaer beilaae çxãiose t ean te
deseejnátfvroeerl m eat çrãaob a
lhAoq.u Mia,r iEanngout ietna
ta, além adsni escseos,s áfazer
ricaosn eexnõteorps ee nsamen
tod eM areax s anmáalirises es
cendtaet se ocrriíast oibcara e
dinâdmari eclaae çnãtaeor se ef
rado t rabea elash fode aer dau
cação.
Série
EDUCAÇÃO
Teori&a C rítica ..
Direção:
Tomai: TaddeauS ilva
Com ap ublidoca çãpor esveonlt�e.
�sér ieEdu caçãTo�:r eiC ar itijác a,
consagnida entre os edubcraadsoir•es
lelros, dáseq !l&ndaa seup rojedteo
publliicavrdr eqo usa linada áder eadç
educaCçoãnoc.ep barai cdoan ter livrqs
que represenatvançose mt eóreic cpo•s
ticosn esátraea asé ,ri ete m oss eguin•
teslivros jáp ublicados:
,.
APPLMEi,c hWa.e l
Educaçãoe p oder
o OU1r06
BAJCUN'W
Eàucaçlãoi bertária
COOK-OUMPBJRennZy,( Org.)
A constsroucdaçi lfaao/fl a betlltlção
-
ENGUITMAa,r lP1111.0
e
Trabeaslchooil,ca k ologia
ENGUIAT, M ariPa.n o
Afa ceo cudal etscao la
FBRREIRO, Emit(iOar g.)
Os filhdoo asn alfabaismo
MANACORDMAh,i o
Op rinecthílpcativoie omG raimsc
NOSELLA,P aolo
A escolGara mscdie
SILVAT,o mTaazdeu d a( Org.)
Trabalehduoc,a eçp àroá tsioccai al:
pourm tae odarfo iram açhãumoa na
SD..V A ,T omTaazde dua
Oq uper oed uor.re pqruo,ethlr. me thl•
cação
wn.us,
Paul
Aprendseernrrd aobalhado ra.E scola,
resisttncerepi rao dusoçciioia l
TRABALHO,
ESCOEL A
IDEOLOGIA
F.3631 PcrndnEdncgzuM ialri1i,a no
Trabalhe,c:oo),a e ideologia :d MarxaNl ucar;ãoe /a crltlcil
MarlFaenmoá Enndgezu •Pi otarA.tol e:pA rtMeésd icaSsu1 l993..
35•1 p.
!.Educação2-.TSeoocEridioualcsoa g3,cTiiraoa nbalheaoT lr a
,
balhadores 4.M4rx,:Ka rl-CreiI ticnaterp relllç!LTo .
coo
370.1
370.193
...
331.1
320.5322
CDU 37.013
37:331
330,85(Marx):37
Índices Aparlaf Caaotb áéltoigcoos Si,temático
Educ:aT çãeoorias 37.013
Educação :T rabalho 37:331
Marx, Kar:lE ducação 330.85{Marx) 37
:
(llibliolRedes.por�ivac l; NCRB-e1i0v/a563 )V ielro
MARIANO FERNÁNDEZ ENGUITA
TRABALHO,
ESCOEL A
IDEOLOGIA
Maraxc reíd tieacd au cação
Traduçã.o:
BRNANIROSA
Revisão Técnica:
TOMAZT ADEUD AS ILVA
� PORTO ALEGRE/ 1993
...
Obroari ginalmentpeu bliecm aespdaan holti tsoubl oo
•
TrabajoEscu,d ae I deol-Mogiaa nyl crai tdei laai e duaición
por EAkald iciones
Madrid
CopyrighbytMariano FemandEézn guita
Copa:
Má.rRioohnel t
Superv•í são editorial:
Dei.mPaaru lsen
êditoraçno:
GRAFLINE -AssessoriaG r6.fkeEa d itoLrtidaal.
Fone: (051)341-1100
Reservatdoosd osos diredieputos b licaeçmUã on gpourat ugueàsa
•
EDITOARRAT EMÉSD ICASSU LL• T DA.
A,vJ.e rôniOmmeol asd,6e 70 F-on(e0s5 1)3e33 0-34443 1--8F2a(4x05 41 )330-2378
90040-340 PorAltoe gre,B RrSasi l-
LOJCENTRAO
RuGae neralV ito2r7i-7Fon noe,( 051)225-8143
90020-171 PorAlteogre , RSB r-asil
IMPRESSO NOB RASIL
PRlNTED1N BRAZJL
,.,
APRESENTAÇAO
MIGUEL G.A RROYO
Um livsréor io trsoabbrael- heod uca-çdeos coAla r.e aliddoa de
trabaels heouv sí nccouml osos p rocese.dsuosc afitciavrodasum r adnétcea das
um tanàtm oa rgde11me ducadçiátaro eg ulead rar efltexãeoó rtiacam bém.
Forapmre ocupaçaõepesn adsos e ducadqouraeet su avamn osc urstoeósri cos,
noescso lasI nduseta rgiraficsno osl causr,sp osr oflssloena atlnélzaos n tes
..
•
progremas destinàar deose ducdaosç m&eon indoser uead ost rabalhadores
pobresQ.u ansed ov incultarvaab aeedl uhcoa .nç&&nooos l embraae vdau ca
çãroeg ular, mases ppercogfrfoalnmcdasosose í lldhosost rabalhaedroarme s
adestrlldosp areap eltroa balho.
Naa tualhiádm aodtievo psa rnaa foi carmaosl heaiososv fnceurlros. Te
•
trabal-heod uca-çescãool aN.a sú ltldméAcsa pdaasssa mnoso Brpaosri l
transformnaafçsoõ resm daeps r oduçn!ooc ampnoa,l ndllstern lossa e rvi
ços, transfqourmera eçqõuese ortr eamb alahssaol aridaed oe nocromnest in
genteesq uep,o rtacnrtioea,t m r ansforcmlaamsq suaesoes ex ecutOa m.
•
trabaplahos souse roa f atmoa is mfaoirftsoe r,m aed odre forpmaaraad or,
maJodroslb ar as!lelros.
Pooru trloa doostr abalhaodrograesn iezmaa dsosocsi açõess,i ndicatos
e partivdêosm p ressiopnaanrsedareo m reconhecciodmsoous j esioctiosa is,
políteic cuosl tuUrlatiism.a smeet notmeom ua idsl fl!cglnolm sura p resença
nah istdóern ioassaf ormaçãSoe.u Isn terdeissesr,e siatbeorcs,u, l tlunrvaad J
ramespa ços antreesst ràiste osl iotsepa sr:t ldoop sa,r lamose gnotvoe,rn os,
at elevosi jsoãrnoa,ai ssp ,esq uisaa sr,e fltexãeoó reia ctaaé e scoleao
pensameendtuoc aciona
l
vil
viii
MARIANO FERNÂENNDGEUZ/ TA
Os profissidoon aeinsisnpo ore, x igêdesnscaih ai stóvrãiIoan ,c orpo
randaop reocupacçoãmoso vínculos entree t readbuacaelçmshã eoou s
encontnraoss ,p roproesntoavsac çudãreor iecn uosl oanrh o dees cuomlaa
quien teràessc el atsser abalhadora.
Aogr upod ep rofesvsionrcesu lnaad oAsN PàtE edm átTircaab ael ho
Educançosãp or opusaelmiosm eanr taerf lex!eo p ar áteidcuac aceimo nal
tomdoessa ... rea lidPaudbel.i caamlosg umpaessq uistaessd,el ssse,r taçeõ es
comuniceab çuõsesc afmoosr daoB raspirlo duçsõeésr qiuaese nriqueçam
nosrsae flIenxtãeor na.
MariaFn.Eo n guisoctiaó,l ogpor,o fessdoaUr n iversCiodmapdleu tense
deM adraitdu,a nnot em odmeorvniom eenstpoa ndhero eln ovtaeçóãroei ca
pedagódgomi acgai stedé aresc iool aJ,áe steevmc eo ntcaotnoos ncooc urso
ministrnaaUd FoR GeSm 1 988N. osest udantepes r ofesdseoirxaeov suo n
taddeec onhemceelrhs oerut sr abalhos.
Nesltiev nrooas,d velrot:eo sv ínceunltostr rea balho-educação-esco
og
lan ãop odem saeprr eenndais duosp erdfaíva criiee ddaedt ee ndêncdiaa s
didáetsiccoaPl oaarrí s. ó c hegaamfa ozse drot rabalrheoc uudrmis doá tico
am ainsop rocedsees nos ino-apreonund opi rzocaessgoemde , s oclallzaçao
dlsclplela ntaéçã sono on hdoel iberetr aeçedãuoc apçelíltoor abalho.
MariaFn.Eo n gunlotmsao strqau qeu ansdevo i ncturlaab alho-educa
çãooq ueset amcoosl oceamnq duoes téã oca o ncepgçlãoobd aospl r ocessos
def ormahçuãmoa -nao ndseeI ncols uiis teemsac olaoru.tr otEsem r mos,
noasd veqrutoeec onjudnatetsno d êncpieadsa góqguineco afsso mio strado
aol ondgoa h lstdóarrsle af onednuacsa cioesntaáfi isl iàam desoma t eoria
daf ormahçuãmoa nTae.o rqiuaeé expressAdoo p rojseotcoid aeu lm a
épocoau,q usei nteef toirzmacu olmaao s ociedvaidvee,dn edtoe rminadas
relasoeçiõ.esa piesn,s oso pur ocessodc:es ufao r•ma Nçessaã ot.e otrriaad icio
nanlã oh áes paçpoa roae nconetrnott rrea baeel dhuoc aSçeãq ou.e remos
captesasresv íncutleorse,qm uoesr e vose rv elhaolsi cesrocbeorsseq uais
vemse construoie nddiof díaedc uicoa çe&d oae s coecl aam inphaaruram a
ar
novcao mpreetnesóãrdoio ce ad ucatPiovro n.os encamion lhiavd reo
MariaFn.E on guita.
Emr ealiesdtaeéd u em l ivsrooba r et eeo rpair aá tdiaec dau caSçóã o.
asspimo desreiuram boml ivsroob trrea baele hdou caCçoãnos.e qüente
mentneã oI nteraepsesana asu mam inoprrieoac upeamdc ao mIon seor ir
trabaelmuh moa p ropodset ae ducação; ionstp erroessfai ssdiaao ntaoidso s
educaqçulíepor etendam entoep nednesra mmeeea nlstIh odo érsi oacsi ais
ep edagógsiucbajsa caesu natp esr áteidcuac aOU vlai.vir not eresast ao d.os
aqueqlueesp rocurcaomn hecmeerl hao cro nceptçeãóore i capo r ojeto
soceimaq lu ec omeod ucadionrsecsr seuvtaea mr efa.
O trabaqluheao p resenétd aemnsooAs.l ioássp, r ofissdiaoe ndauicsa
ção merpecreamtr osi ceomsc oncepnçoõesv asN.os cursosm adgei setá rio
graduasçórll eoc ebperma toss elrevvieemdsa o pso stsiollaqtsua eps r ivam