ÖĞRETĠM ELEMANLARININ ÖRGÜTSEL ADALET ALGILARIYLA UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ ...

175 Pages·2016·3.62 MB·Turkish

T.C.
ADNAN MENDERES ÜNĠVERSĠTESĠ
SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ
EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ANABĠLĠM DALI
2016-YL-063

ÖĞRETĠM ELEMANLARININ ÖRGÜTSEL
ADALET ALGILARIYLA UMUTSUZLUK
DÜZEYLERĠ ARASINDAKĠ ĠLĠġKĠ

HAZIRLAYAN
BarıĢ ÇAVUġ

TEZ DANIġMANI
Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA

AYDIN-2016

T.C.
ADNAN MENDERES ÜNĠVERSĠTESĠ
SOSYAL BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE
AYDIN
Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi
TeftiĢi, Planlaması ve Ekonomisi Yüksek Lisans programı öğrencisi BarıĢ
ÇAVUġ tarafından hazırlanan “Öğretim Elemanlarının Örgütsel Adalet Algılarıyla
Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki ĠliĢki” baĢlıklı tez, 15/07/2016 tarihinde yapılan
savunma sonucunda aĢağıda isimleri bulunan jüri üyelerince kabul edilmiĢtir.

Unvanı, Adı ve Soyadı: Kurumu: Ġmzası:
BaĢkan: Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA ADÜ …………
Üye: Yrd. Doç. Dr. Bertan AKYOL ADÜ …………
Üye: Doç. Dr. Kazım ÇELĠK PAÜ …………

Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim
kurulunun .................tarih ve……........sayılı kararıyla onaylanmıĢtır.

Prof. Dr. Recep TEKELĠ
Enstitü Müdürü

iii
iv
T.C.
ADNAN MENDERES ÜNĠVERSĠTESĠ
SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE
AYDIN
Bu tezde sunulan tüm bilgi ve sonuçların, bilimsel yöntemlerle yürütülen
gerçek deney ve gözlemler çerçevesinde tarafımdan elde edildiğini, çalıĢmada
bana ait olmayan tüm veri, düĢünce, sonuç ve bilgilere bilimsel etik kuralların
gereği olarak eksiksiz Ģekilde uygun atıf yaptığımı ve kaynak göstererek
belirttiğimi beyan ederim.
…./…./2016
BarıĢ ÇAVUġ

v
vi
ÖZET
ÖĞRETĠM ELEMANLARININ ÖRGÜTSEL ADALET
ALGILARIYLA UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ ARASINDAKĠ
ĠLĠġKĠ
BarıĢ ÇAVUġ
Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Yönetimi, TeftiĢi, Planlaması ve Ekonomisi
Anabilim Dalı
Tez DanıĢmanı: Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA
2016, 149 sayfa
Bu araĢtırmanın amacı, üniversitede görev yapan öğretim elemanlarının
örgütsel adalet algılarıyla umutsuzluk düzeyleri arasındaki iliĢkiyi ortaya koymak
ve örgütsel adalet algıları ile umutsuzluk düzeylerini çeĢitli değiĢkenlere göre
incelemektir. ĠliĢkisel tarama modelindeki bu araĢtırmanın çalıĢma evrenini, 2015-
2016 eğitim öğretim yılında Aydın ilinde bulunan Adnan Menderes
Üniversitesi’nde görev yapan öğretim elemanları, örneklemini ise küme
örneklemesi yöntemiyle seçilen 468 öğretim elemanı oluĢturmaktadır. Verilerin
toplanmasında KiĢisel Bilgi Formu, Örgütsel Adalet Ölçeği ve Beck Umutsuzluk
Ölçeği kullanılmıĢtır. Verilerin analizinde, frekans, yüzde, ortalama ve standart
sapma ile iliĢkisiz örneklemler için t-testi ve ANOVA testi kullanılmıĢtır. Yapılan
istatistiksel analizlerde anlamlılık .05 düzeyinde sınanmıĢtır.
Elde edilen bulgulara göre, araĢtırmaya katılan öğretim elemanlarının
örgütsel adalet algıları ile umutsuzluk düzeyleri orta düzeydedir. Öğretim
elemanlarının örgütsel adalet algıları kıdem, unvan, eğitim durumu ve idari görev
değiĢkenlerine göre anlamlı bir fark gösterirken, cinsiyet ve yaĢ değiĢkenlerine
göre anlamlı bir fark göstermemektedir. Öğretim elemanlarının umutsuzluk
düzeyleri ise unvan ve yaĢ değiĢkenlerine göre anlamlı bir fark gösterirken,
cinsiyet, kıdem, eğitim durumu ve idari görev değiĢkenlerine göre anlamlı bir fark
göstermemektedir. Öğretim elemanlarının örgütsel adalet algılarıyla umutsuzluk
düzeyleri arasında negatif yönlü anlamlı bir iliĢki olduğu, umutsuzluk ölçeğinin
faktörlerinin tek yordayıcısının ise örgütsel adalet ölçeğinin dağıtımsal adalet
boyutu olduğu saptanmıĢtır.

ANAHTAR KELĠMELER: Öğretim Elemanı, Örgütsel Adalet, Umutsuzluk
vii
viii
ABSTRACT
THE RELATIONSHIP BETWEEN THE INSTRUCTORS’
ORGANIZATIONAL JUSTICE PERCEPTIONS AND THEIR
HOPELESSNESS LEVELS
BarıĢ ÇAVUġ
Master Thesis, Department of Educational Administration, Supervision, Planning
and Economy
Supervisor: Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA
The aim of this research was to put forth the relationship between the
instructors’ organizational justice perceptions and their hopelessness levels and to
analyze them in terms of various variables. The population of this research,
designed in correlational screening model, was composed of the instructors’
working for Adnan Menderes University in Aydın city in 2015-2016 academic
year and the sample was composed of 468 instructors selected via cluster sampling
method. Data was collected by means of Personal Information Form,
Organizational Justice Scale and Beck Hopelessness Scale. In data analysis,
frequency, percentage, mean score and standard deviation were used together with
t-test and ANOVA. The significance level was .05.
According to the findings of the research, organizational justice perceptions
and hopelessness levels of the instructors were at medium level. While
organizational justice perceptions of the instructors differed significantly in terms
of seniority, academic title, educational status and administration duty variables,
their perceptions did not differ significantly in terms of gender and age variables.
Likewise, while hopelessness levels of the instructors differed significantly in
terms of academic title and age variables, their hopelessness levels did not differ
significantly in terms of gender, seniority, educational status and administration
duty variables. A negative significant relationship was detected between the
instructors’ organizational justice perceptions and their hopelessness levels, and
the only predictor of the factors of hopelessness scale was distributive justice
dimension of organizational justice scale.

KEY WORDS: Instructor, Organizational Justice, Hopelessness
ix
x