Mehmet Arif Bey

159 Pages·2014·3.91 MB·Turkish

ANADOLIUN KILABI
MillMiü cadeAlneı ları
(1919 -1923)
MİRALAMYE HMEDA RİBFE Y
YayınHaa zırlayan
BüleDnEtM İRBAŞ
ffiAPJJA
Tarih/ AnıD izis1i
Kapak:
Büyükt aarröunzc esi MiMsialkla-inı ı sıhnaaz ırlanan bu
kartpostüaslttı anr afında "YMaidsiagkaM-riı-l ıly iaz"m aktadır.
En üstte MustafPaa şKase,am ğadlBa e kiSra mi Bseoyl,dR aa uf
Bey,( Orbaya)l ts ırdaa sağdan itiisbmaerPtea nş a(.İ nönü)
CevaPda şa( Çobnalı,) KazımK arabekPiarş aA,l i ihPsaaşna
(Saibs,)M uhittPianş a( Akyzü),N urettPianş ai,k inscıir ada sağ­
dani tirbeanR efePta şa<.B el,e ()MersinlCiem)a lP aşa, Fevzi
Paşa( Çakm)a,kS elahadAddiinBl e yH,a liBde yH,a saniz zettin
Bey( Çalı)ş,sla ağra ltKtaaz ımP aşa( öazlp,) saollt ta ŞNeah­it
zımB eyy era lmaktaFdoıtro.ğ raMfelhamreıTt a hiBre yç ekmiştir.
tstan1b9ul8 7
ANADOLUİ NKILABI
MücahedaMti-lıl iHyaet ıratı
133-153 39
EskişeMheibru su
MehmetA rif
MiralSaayb ık KolKourmdaun danlarından
ikdaMma tbaası
1340- İstanbul
Dizg-Bia sk·ıC i:l tÇEL1KCiLMTA TBAASI
KapakD üzen:iO SMANK APUSUZ
ARBA Araştırma BasıTmi cL.Y tadyŞtıi.ı. n
Ebussuut CadB.e yt AşkhiafNn oı. 4 -6/29
Sirkecit-STANBUL Tel:. [phone]
İÇİN DEKİLER
Sunuş
1.A NADLOU İNIKLABI
BİİRCNİB ÖLÜM
Başlangıç 2
MonrdoMsü teaekrisdneSno rnaA naodl..u.. ................. 4
MillAiyka lmaanv eİ staHnükbüumle .t.i. 6
..................
MİLLİC EPEHLRE ........· ·········· ·.·.· ··.·. .....·.· ···.·. .... ....l o
AyvlaıvkeS omCae ph.e...s...i... ................................ 10
Aydıvne N aizlCleip h.e..s...i.. .................................. 12
SaliChelpih esi 16
.........................................................
MutsafKeam aPla şHaaz rleetr..i .. ..... ................. ..... . .1.8
..
MisaMki-lıl i 26
.........................................................
İtsanbOulylaal rvıeT ürkiByüey Müikll teM ecilsi.. .. .3 0.
...
GüneCye phe.s..i. ... .... ... ........................... ...... . .. ...3 4
.
İlYku naTnaa rurzalr.ı.. ..........................................4 0
KuvayM-iıil ylvee D üzeÖnrlgtiülr . e.......................... 45
KuvayS-eıy yvaerG ee nOçr du... . ................. .... .. ...5.0. .
Biicrnilö nnü.. .............. '................5.4. .......................
İİKCNİB ÖLÜM
Mi1i1 G ayertrlv e_Aes keFraaiile ytl.e r. . . . .5 9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
ArdradGae leZna efrle.r. ... .... ..... ......... ..... . ...... . .. .6 .3 .
.
il..MH EMETA RİFB ELYE' İLGLİİA NIRL A
MEHMTE ARİBFE 'YİÖNZ GEÇİMŞİ . . 79
.........................
ÖGRECNİKL YİILLARI . . .. 81
......... ................................
MİLLMİÜ CDAELDEÖ NEMİ. ...................................8 7
T..MB.M. 121
İMZİRSU KİASTV!E İ TSKİLAMLA HKEMES.İ.. ............ 1 32
Dinz i 174
SUNUŞ
Mu.sıKteamfaal b'iizrna mançloakry akıanr kadoalşmıu ş
ves onrJaz misru ikasitlıgyillai buluendairlabmkui lşiu dca m
nan MehmeAtri fB ey'"iAnn adoilnuk ılMaübcıa-hedMaitl-­ı
liyHea ıtıbraaştlıkı"ik tlaııb aıl,t ymııslşo nryae nidgeü,nnı şı­
ğınçaı kyKoirt.a "ph atıbnaaştl"ı tğaışnıım aksaırnşahı ant,ı ra
üsluibçui nkdael eamleı nmaDmaıhşaç. o kb itra rkiiht anbiı­
telitğaişnıiyA oncra.kp ekç oko layı ybaişzazmaoıtlş a bJ:ıi ri­
nink alemi:,ondkeunm akki;m zia manç okh eyecaonlluıy or.
MehmeAtri fB eyk,i tanb öınnsıözübnudç ea,l ışmasının
aynı alanddiağ earr aştırmdaacc ıetsaarvraee rtm esdiinlii"y or.
Gerçeenkat radgane çeanl tmyıışil ç erisbiun dael aynadpaı ­
lcpne kç oks ayıadra.a ştıMremham,eA tri fb eyibnud ileğinin
yerigneel moişl duğguönsut eriyor.
"Anadoilnuk ıl1a9b8ıy6"ı lıTnüırnok k uru açıyseı­ndan
nib azbıo yutgleatri ryeenpn,yi eu fuklaaçra n kbiitrda epğ il.
DahasMıi,s akM-iılg liib kii mkio nulayradnal ışdlaıy kalpaır­
lıyoFrak.a tk itaybaızna riılngıiknin şçi vleiü ğziü cküa devrei
kitaboılna ylasrııcna kilçıiğnıdyae z ılmış olmaskıi;t asboın
dereicleg ibniçkri t aph alinseo kuyOokru.y uicsut eirse tmze
sataırra larbıinsrde an,se o nrabküiy ühke saplaşimzan,yı a n
dai şaretlerianrıiyo r.
Ulusltıaarriıhnl eirninsnladareıh na rmna olduğönu mldrev ar­
e
dırö.zell iklbei ryşleeryiınkı ldvığeyı erinyeen ib irşleeynri
kurulmaçyaa balanddöıneğmıl erdieh,t ikleanld öiz e vlatlarını
yerA. mai stFerra nsao'lsduani ,s tTeürrk iye'.d.e.
Bu gelişmkei miz amann esnenle denlerkdaeynn aklanır,·
5
kimiz anıadna ö znenle denlerdHeenm. d e bazne inciçre kir­
değini doldsuarnmıalzna end enler.d..e n
MehmetA rifB eys onb irkayçı lhıa rikçı,s yaa şambıo yun­
caM ustafa Kemaen:.l 'yiank ıanr kadaşlarıbnidraibn,e lkdie
en yakıanr kadaoşlım uşt.u rAncaku lusaklu rtuluşstoannr a
MustafKae mal, MehmetA rifina şırılıklfarnennıl eyemez
oluncaar alaarçıı lmabyaaş laKdııt.a h izmetinbdileye a nından
ayırmadiıağyıı ysüız ündeyna kıtna rihimi"zAdyeı cAır ifd" i­
ye bilinebni,rz amanlarbıun p arlasku baykıa,d erinçiinz diği
yolda hızZfae laketsiünreü klenBdain.a kalırMsuas tafKae ·
mali leA rifB eya rasındçaaktiı şmiak ig üçlküi şiliktkeany ­
naklanabni rç atrşmdae ğiill;kg ençliğinhdeerkcia ilikteunç,a ­
rılıkvtea ns orumsuzlukstıaynr ılamaAyrainfB ey'iyne nik o­
numunav ei lişkiulyeurme sağlayamamasıknadyanna klanan
birç atışmadVıer b.u türç atışmaladraMd eah metA rifB ey'in
yapısındianksia nlarhıinç b irb aşarşıa nsyıo ktur.
Bu önemlkii tabyıa yınlayöağnr encvie meslekdaşlarım
önderB ilgivneB ülenDte mirbakşi tabsıonn unay,a kıtna rihi·
mizliel gikliim iö nemlkii tavpe a nılar.dAarni fB ey'liel gibliö ­
lümleerkil eyeröenke mlbii rh izmeyta pmışlGaerr.ç ektreens ­
mi tarihimizndeerne deyssiel inbeinri simb,ö ylecael tmıyşı l
sonra kitabıylay ebniirdloeirnkt taeyç aı kıyToürm. iyvie k ötü
yanlarıylay;ü celikvlee rzia aflar..ı.y la
ProfD.r .T oktamıAşT EŞ
6
Senelmeirlcsleaai vş maaarl,ç şeiçtei şti nlkaıplsaarhan e
ola(nnA aduo)hl akdkaıç nşeitbliçiro kee srni yayılnacnaağı
tbaiiFdaikrba.ut n uunz ubni zrma anbaağ ılo lduğzuannneu­
dioyru.mÇ ünkTiür,ik yİekn lıabçıo;k ttaaner ikahrışomlı­ş
masıan rağmbeunn a hdeanitürez bk i ers ebri ylaeny lımaa­n
mıştır.
Gerbçuim uazzaimnl kaıtbaım.ıa ymtlaais rev tmk ekoaly
biirşd ğeilBdöyilrme.ü ihmv em uzazabmi ers ebrek liG enel
Kurma(yaB şnkla)ı tğaıfrnıadaynza lıaryaaknya lınaakct.F ıar­
kabtu g ibrseim vie a skeersreil eyrainynlı maasnnııb ekl­eme
nipne k mdaek vuely erieno dlaymaaacğgıör üşdüeinymB.i l­
hassBaü;y üMkie ltMl ecilisn,i MnillSia vu'r'lnmıvaneG enel
Kumrayımne vcoult mad(ıMiğlıAl yaik lmaan)d evsrieen ait
saavşlvaemr i lhlaeirk aatnl ıanrıımnu tlaa akyraıyı ry anyıı
suertimyilletl aiirh izmiinimk avle t amamlançmaıamlşsa,ık na
hevra tanidçabişing r ö rei,vrb dibro ruçrt.
Bendi,ezh nemb.ub orkcsuım ne yreieng eitmrekv eh em
deA naodlyuas' ozna amnldaaç rıkmveıyşAa n aodlİukn ılabını
uazktsaeney trmbiuşl aunkn ilşeimrüimk ümne rbteae dyıan­tl
·mamka skaıdyşluae esriynan ylıasnnımıya ararglöıdr üm.
Çeşiotllyaailr ilgalli ain ılyaarzıamrkıki eişnğid ele iğnkm­e
tesna kmıanğfaka,a gte çrkeelrddeena yrılamğagama yreett­
tiğaizrme id er.i m
.
İtsikHlaabrlii mzdmeü hirmol leirfeat moilşad nou ğ ha­
retkıav em uzaefrfeitnyideynee tridl eercesdöeez d edmieğ­im
dend olaafyfıım iısr thiaemd ebru g öried,va hçao kig liblui­
lnuanak rdaaşal baıarrkrıım.
Çokü mivdet emneien derikmib ue sreiynya ılnnama,s ı
biçro ka kradvaeşv antdaşalaa cresavreeritmşo lacvaebk u
vseiilleme i lhlaeirak tıızmdaai dra hbaiç ro k yaolrlv aeö nem­
lih adis-çeşelietlrsli nai vkeal elemr-luem umguceni kmtiişr il
icnleemnees imüatlaasnıab ıarıklmbıuşla uacnktır.
ve
Ankara2.5:. 119 2.5 MehmetAR i F
7

BİRNİCİB ÖLÜM
Başlangıç
Andaolİun ıklıanbkıol yaıllkam üatalae delbemikv ei nec­
leeybilemki çiünçd öneamyerı maukgy uno lur.
Bicriid nönemM illAiya klavnemİ yasa n
İikncdöin em DüeznlÖirg ütler
Üçüncü dKöunretrmam av eM illBiağ ısımzılk
Bud önmeleriennm ühimviee nt heilkedloiağslia arokl
binrcidiö ndemi.rÇ ünbkuid önehmü,km üetisikvz eil hatli l
döniedmkiira ncbaukn uinsir tkasraıy iednseb imri lhlükiü ­
meitnk uruldmüaezsnıol,ri dl uaroılnu şvuemi ud amraekn ia.
snııdnüz elniilş ebyimelesmiüm küonl albmtii_işr.
·
İzrm'iina nıYllutanaarrf ınidgşaantl a roilhai1n 5M ayıs
1991'diaçniy sanlabriıttnira mi ohlia (1n 0O cka 1291) Bi­
rinİcönin üz aefrei knaadrd evam beiidcrneidn ö nme,m illi
saavşmıızıenn m ühismah fsaııin çei anmlasiıit barcıiydldae n
icnelmeenğe ddie.rğ er
Andaoluİ knlıbaıneınrn u lıuvh ee ng ziiln okltaaar ıtne­
mase debnu s ahfalaayrra ıy rthıa leidllie myev ea çmıalağ
muhattç.ıV raatnısnan vmuasvıe m ilnlaim uskuonr unması
içhianay tıı,anl is.iengiee,lcğ eivnbi.f edaryaazo ıla akrs avaş
alaaırnnlaat ıvlaatnsa eenvrl,e( rValzeeityigneim lşesndievne
milkluiedt ritnee cllsinidesno n)r kaatlıanalarasrdı anb üykü
farokl dua�suln,aa r zaıd iktktaeunzk a tumtaumladlıAırn.a ­
dolİun kımlüaatblaıa e dlrikienv ei cnelikerenn,b ütüdnü nya-
9
yak ar(şicıah di nl)aım aihytneidoel aAnn aodlul AMiyi kalaln­
mascıi ntnteebna aşb kişre lkedig örymeekna rsaılrzarria clvie
mildlaavin mıenş irytueivnegi a eyninku atlsğlıbınliıkd liehraleid
bum uzazammi lslaiva aşnmımnad div em anveis ourmluukl­la
rıynüık lecnrümevete c estairgneöis tereumlekuyi leşenidr ei
hartdıtau tmga.ekek rri.
Memleketdtüzeen iknu rmualsiıth,i ldaöelnm inbitini mi
vem ilhlarietk ıabna şrıaıs lonuscueurtn idtee iforsl unkuior n ­
dasno rnah eşre kyo lvaeyb atsti.i r
Düezntlmüie nlteşerklei dicneykea ddaırşd aagnre lheün­
cumlaag röğgüesr emrielkvl aıirğl ıızmmıuh afavzeka or umşu
olaAnn aodlKuu vaMyil-ilıys eia,dr adram edyançaıa kna ılş­ıl
mıişçi snylaıa rdtsaek ivnes öndürbmeecrğemiişv e abrlaışı
olumştur.
GerKçuiv aMyi-ylıel m iensupnldnaa briıkrı snmıı-ns on
zamnalaa drorğu-M ilalmia çal aayrrkıbı azsıu vçe h talaarı
vakio lmuşd ebi,us g ei bkiu svuerk abathlaaorlımnai tshiı­
lazlma anılnaadr doğavle z orunglöulr üemlidir.
10