Table Of ContentĠSTANBUL TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ
KARAKÖY-KEMERALTI BÖLGESĠNĠN 20.YÜZYIL BAġINDAN
GÜNÜMÜZE GELĠġĠMĠ, KORUMA SORUNLARI VE ÖNERĠLER
YÜKSEK LĠSANS TEZĠ
Sezgi GĠRAY KÜÇÜK
Mimarlık Anabilim Dalı
Restorasyon Programı
Anabilim Dalı : Herhangi Mühendislik, Bilim
Programı : Herhangi Program
ġUBAT 2012
ĠSTANBUL TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ
KARAKÖY-KEMERALTI BÖLGESĠNĠN 20.YÜZYIL BAġINDAN
GÜNÜMÜZE GELĠġĠMĠ, KORUMA SORUNLARI VE ÖNERĠLER
YÜKSEK LĠSANS TEZĠ
Sezgi GĠRAY KÜÇÜK
(502091225)
Mimarlık Anabilim Dalı
Restorasyon Programı
Tez DanıĢmanı: Doç. Dr. Deniz MAZLUM
Anabilim Dalı : Herhangi Mühendislik, Bilim
Programı : Herhangi Program
ġUBAT 2012
İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü’nün 502091225 numaralı Yüksek Lisans Öğrencisi
Sezgi GĠRAY KÜÇÜK, ilgili yönetmeliklerin belirlediği gerekli tüm şartları yerine
getirdikten sonra hazırladığı “KARAKÖY-KEMERALTI BÖLGESĠNĠN
20.YÜZYIL BAġINDAN GÜNÜMÜZE GELĠġĠMĠ, KORUMA SORUNLARI
VE ÖNERĠLER” başlıklı tezini aşağıda imzaları olan jüri önünde başarı ile
sunmuştur.
Tez DanıĢmanı : Doç. Dr. Deniz MAZLUM ..............................
İstanbul Teknik Üniversitesi
Jüri Üyeleri : Prof. Dr. K. Kutgün EYÜPGĠLLER ..............................
İstanbul Teknik Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mevlüde KAPTI ..............................
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
Teslim Tarihi : 19 Aralık 2011
Savunma Tarihi : 3 ġubat 2012
iii
iv
ÖNSÖZ
Öncelikle zor bir süreç olan tez konusu seçme sürecinde deneyimleriyle beni
yönlendiren ve sonrasında pozitifliğiyle, zevkle ve rahatça çalışmamı sağlayan tez
danışmanım, Sayın Doç. Dr. Deniz Mazlum’a teşekkürü bir borç bilirim.
Tez çalışmasında karşılaştığım her türlü sorun için bir çözüm önerisi getiren, hep
destekçim olan eşim Akın Küçük’e, Karaköy gibi zor bir yerde çalışırken beni yalnız
bırakmayan babam Ali Giray’a, bilgi ve deneyimleriyle bana yol gösteren ablam
Selay Giray’a, hayatımın her anında olduğu gibi eğitim sürecinde de her zaman
yanımda olan annem Nurdan Giray’a hayatıma yaptıkları katkılarından dolayı
teşekkür ederim.
Şubat 2012 Sezgi Giray Küçük
Araş. Gör. Mimar
v
vi
ĠÇĠNDEKĠLER
Sayfa
ÖNSÖZ ........................................................................................................................ v
ĠÇĠNDEKĠLER ........................................................................................................ vii
KISALTMALAR ...................................................................................................... ix
ġEKĠL LĠSTESĠ ........................................................................................................ xi
ÖZET ........................................................................................................................ xxi
SUMMARY ........................................................................................................... xxiii
1. GĠRĠġ ...................................................................................................................... 1
1.1 Tezin Amacı ve Kapsamı ................................................................................... 2
1.2 Tezin Yöntemi .................................................................................................... 2
2. KEMERALTI ÇALIġMA ALANI ....................................................................... 5
2.1 Çalışma Alanının Sınırları ve Seçim Nedeni ..................................................... 5
2.2 Kemeraltı Bölgesinin Tarihçesi .......................................................................... 7
2.3 Kemeraltı Bölgesinin Sosyo-Ekonomik Gelişimi ............................................ 13
2.3.1 Bölgenin sosyal gelişimi ........................................................................... 13
2.3.2 Bölgenin ekonomik gelişimi ..................................................................... 18
2.4 Çalışma Alanının Fiziksel Özellikleri .............................................................. 22
2.4.1 Kültür varlığı değeri taşıyan yapıların niteliği .......................................... 24
2.4.2 Geçmiş yangınlar, doğal afetler ................................................................ 25
2.4.2.1 Yangınlar ............................................................................................ 25
2.4.2.2 Doğal afetler ....................................................................................... 30
2.4.3 İmar faaliyetleri ve kaybedilen kültür varlıkları ....................................... 31
3. KEMERALTI’NIN 20. YÜZYIL BAġINDAN GÜNÜMÜZE GELĠġĠMĠ ..... 37
3.1 Gelişimi İzlemek Üzere Yararlanılan Kaynaklar ............................................. 37
3.1.1 Goad haritası ............................................................................................. 38
3.1.2 Pervititch haritası ...................................................................................... 44
3.1.3 Suat Nirven haritası ................................................................................... 46
3.1.4 D’Ostoya haritası ...................................................................................... 47
3.1.5 Diğer haritalar ........................................................................................... 48
3.2 Güncel Durum Değerlendirmesi ...................................................................... 51
3.2.1 Yapı işlevleri analizi ................................................................................. 52
3.2.2 Yapıların tescil durumu analizi ................................................................. 53
3.2.3 Kat adedi analizi ........................................................................................ 53
3.2.4 Yapı malzemeleri analizi .......................................................................... 54
3.2.5 Kullanım durumu analizi .......................................................................... 55
3.2.6 Korunmuşluk durumu analizi .................................................................... 55
3.3 Kaynaklar Işığında 20. Yüzyıl Başından Günümüze Kemeraltı ...................... 57
3.3.1 1. Bölgenin karşılaştırmalı incelenmesi .................................................... 62
3.3.1.1 Ada 118, 119 (1-A Alt bölgesi).......................................................... 62
3.3.1.2 Ada 120, 121, 122 (1-B Alt bölgesi) .................................................. 69
3.3.1.3 Ada 84, 85, 86 (1-C Alt bölgesi) ........................................................ 83
3.3.1.4 Ada 81, 82, 83 (1-D Alt bölgesi) ..................................................... 102
3.3.2 2. Bölgenin karşılaştırmalı incelenmesi .................................................. 120
3.3.2.1 Ada 125 (2-A Alt Bölgesi) ............................................................... 121
vii
3.3.2.2 Ada 126, 127 (2-B Alt Bölgesi) ....................................................... 128
3.3.2.3 Ada 70, 72, 73, 74 (2-C Alt Bölgesi) ............................................... 140
3.3.2.4 Ada 71, 75, 76 (2-D Alt bölgesi) ...................................................... 156
3.3.3 3. Bölgenin karşılaştırmalı incelenmesi .................................................. 170
3.3.3.1 Ada 80 (3-A Alt Bölgesi) ................................................................. 173
3.3.3.2 Ada 77 (3-B Alt Bölgesi) ................................................................. 185
3.3.3.3 Ada 66, 68 (3-C Alt Bölgesi) ........................................................... 204
3.3.3.4 Ada 78 (3-D Alt Bölgesi) ................................................................. 213
3.3.4 Çalışma alanının genel değerlendirmesi ................................................. 219
4. ÖNERĠLER ......................................................................................................... 223
4.1 Bölgenin Sorunları ve Tez Kapsamındaki Öneriler ....................................... 223
4.2 Beyoğlu İlçesi, Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı ..... 227
4.3 Galataport Projesi ........................................................................................... 229
5. DEĞERLENDĠRME VE SONUÇ .................................................................... 231
KAYNAKLAR ........................................................................................................ 233
EKLER .................................................................................................................... 239
ÖZGEÇMĠġ ............................................................................................................ 317
viii
Description:üzerinde kapı ve kemerin çevresini dolanan, kemerin üzerinde kilit taşı . farkındaki duvar üzerinde, güneydoğu ve kuzeybatı cephelerinde 12'şer adet çeyrek Tek modüle sahip bakkalın ve yanındaki tavernanın yeri ise Burada bulunan Süha Fazlı Han, zemin katı dükkân olarak kull
