Bülbülü Öldürmek(Altın Kitaplar) - Harper Lee

350 Pages·2006·1.08 MB·Turkish

by  Harper Lee

Bülbülü Öldürmek
Harper Lee
İngilizce aslından çeviren: Özay Süsoy
Altın Kitaplar
Kitabın Orijinal Adı
To Kill a Mockingbird
Yayın Hakları
© Harper Lee
Akcalı Telif Hakları Ajansı
Altın Kitaplar Yayınevi ve Ticaret A.Ş.
Kapak Düzeni
Gülhan Taşlı
Baskı
8. Basım, Kasım 2013, İstanbul
E-kitap
1. Sürüm, Aralık 2014
Kasım 2013 tarihli 8. basımı esas alınarak hazırlanmıştır.
Bu kitabın her türlü yayın hakları Fikir ve Sanat Eserleri Yasası
gereğince Altın Kitaplar Yayınevi ve Ticaret A.Ş.’ye aittir.
Altın Kitaplar Yayınevi
Göztepe Mah. Kâzım Karabekir Cad.
No: 32 Mahmutbey - Bağcılar / İstanbul
Tel: [phone] pbx
Fax: [phone]
http://www.altinkitaplar.com.tr
[email protected]
Bay Lee ve Alicee için...
Sanırım avukatlar da bir zamanlar çocuktu...
Charles Lamb
Önsöz
Bülbülü Öldürmek’te giriş bölümü yok çok şükür. Bir
okur olarak giriş bölümlerinden nefret ederim. Bana göre,
önsözler ancak, yazarın ölümünden ve eserin
yayımlanmasından çok uzun yıllar sonra yeniden basılan
romanlara yakışır. Her ne kadar Bülbülü Öldürmek yazılalı
çok zaman geçmiş olsa da, 51 yıldır baskısı hiç tükenmedi ve
geçen yıllar içinde çok sessiz kalmış olsam bile, ben de henüz
hayattayım. Önsözler kitaptan zevk almayı engeller,
beklentinin heyecanını öldürür, insanı hayal kırıklığına
uğratır. Önsözlerin tek iyi yanı, bazı durumlarda romanın
yaratacağı şoku ertelemesidir. Bülbülü Öldürmek anlatması
gereken şeyleri hâlâ tek başına anlatıyor; yıllardır herhangi bir
başlangıca ihtiyaç duymadan yaşamayı da başardı.
Harper Lee
Birinci Bölüm
Ağabeyim Jem on üç yaşındayken, kolu dirseğinden çok
kötü kırılmıştı. İyileşip de bir daha asla futbol
oynayamayacağı korkusu yatıştıktan sonra sakatlığını
neredeyse unuttu. Sol kolu, sağından bir parça kısa kalmıştı.
Ayaktayken ya da otururken, elinin ayası bedeniyle dik bir açı
yapacak biçimde ayrık dururdu. Ama o top oynayabildiği
sürece bunlara hiç aldırış etmezdi.
Aradan, geçmişi anımsamak gereğini duyacak kadar uzun
yıllar geçtikten sonra aramızda Jem’in kolunun kırılmasına
neden olan olayları konuşabilecek duruma geldik. Ben her
şeyin Ewell’larla başladığını söylüyordum, benden dört yaş
büyük olan ağabeyim Jem ise her şeyin çok daha önce
başladığına inanıyordu. Ona göre her şey, Dill’in gelişi ve
Boo Radley’i dışarı çıkarma fikrini ortaya atışıyla başlamıştı.
“Durumu ayrıntılarıyla ele alacak olursan, işin Andrew
Jakson’la başladığını göreceksin. O burada yaşayan
Kızılderilileri koydan yukarılara sürmeseydi, atamız Simon
Finch Alabama kıyılarında kürek çekemeyecekti. İşte o
zaman biz nerede olacaktık acaba?” dediğim zaman çok
kızmıştı. Ama tartışmaları yumrukla çözemeyecek kadar
büyümüştük artık. Onun için Atticus’a danıştık. Babamız
ikimizin de haklı olduğunu söyledi.
Güneyli oluşumuz, Hasting Çarpışması’nda, dost ya da
düşman yanda, atalarımızdan birinin dövüştüğünü gösterir
yazılı bir belgenin bulunmaması, ailemizden kimileri için bir
utanç kaynağı olmuştur. Varımız yoğumuz, dindarlığına
yalnızca cimriliğinin üstün geldiği, Cornwall’lü Simon
Finch’tir. İngiltere’de kendilerine Metodist diyenlerin
uyguladığı ağır baskılar Simon’ın rahatını kaçırmıştı. Çünkü
Simon da kendini Metodist sayıyordu. Bu yüzden
İngiltere’den göç edip Atlantik Okyanusu’nu aşarak
Philadelphia’ya gelmişti. Oradan Jamaika’ya, oradan da
Mobile’a ve Saint Stephen’ın yukarılarına geçmişti.
Öğretmeni John Wesley’in öğütlerini unutmamaya çalışarak,
eczacılık yapmış, hatta bir hayli de para kazanmıştı. Fakat
süslü, pahalı şeyler giyinmek gibi Tanrı’nın buyruğuna
uymayacak şeyler yaptığından dolayı mutsuzdu. Duygularına
uymuş, öğretmeninin insan ticareti için söylediklerini hiçe
sayarak, üç köle satın almıştı. Onların yardımıyla Saint
Stephen’ın kırk mil kadar yukarılarında, Alabama Nehri’nin
kıyılarında bir çiftlik kurmuştu. Bütün ömrü boyunca Saint
Stephen’a yalnız bir kez, o da evlenecek bir kadın bulmak
için dönmüştü. Böylece Simon, karısı ve birbiri peşi sıra
doğan çocuklarıyla bir soy kurmuştu. Simon Finch uzun yıllar
yaşamış, zengin bir insan olarak ölmüştü.
Ailenin erkeklerinin, Finch’in çiftliği diye bilinen,
Simon’ın kurduğu bu krallıkta kalmaları gelenekti. Çiftlik
kendi kendini besleyecek güçteydi: Çevresindeki
imparatorluklarla karşılaştırılınca hayli gösterişsiz bir yerdi,
ama Mobile’dan nehir yoluyla getirilen un, buz, giyim eşyası
dışındaki her türlü gereksinmesini karşılayacak durumdaydı.
Simon Finch yaşasaydı, torunlarının elinde topraklarından
başka bir şey bırakmayan Kuzey-Güney Savaşı’nı çaresiz bir
öfkeyle karşılardı sanırım. Yine de babam Atticus’un hukuk
okumak için eyaletin başkenti Montgomery’ye, küçük
kardeşinin de tıp öğrenimi için Boston’a gittiği yirminci
yüzyıla kadar, erkeklerin çiftlikte kalmaları geleneği
sürmüştü, iki erkek çiftlikten uzaklaşınca, geride kız
kardeşleri Alexandra kalmıştı. Alexandra, zamanını nehir
kıyısındaki hamağına uzanıp oltasına alabalık gelmesini
bekleyerek geçiren sessiz bir adamla evlenmişti.
Babam baroya kabul edilir edilmez Maycomb’a dönüp
avukatlığa başlamıştı. Finch çiftliğinin yirmi mil doğusunda
bulunan Maycomb, Alabama Eyaleti’ne bağlıydı. Atticus’un
adliye binasındaki ofisi, bir şapka askısı, bir tükürük hokkası,
bir dama tahtası ve yepyeni bir Alabama yasa kitabından
başka pek az şey alabilirdi. İlk iki müşterisi, Maycomb
Hapishanesi’nde asılan iki hükümlü olmuştu. Atticus
onlardan, eyaletin suçlulara tanıdığı bir haktan
faydalanabilmeleri için suçlu olduklarını kabul etmelerini
istemiş, böylece idam cezasından kurtulacaklarını söylemişti.
Fakat aptallıkları ve inatçılıklarıyla tanınan bu iki kardeş buna
yanaşmamışlardı. Alacağı karşılığında katırlarına el koyan bir
nalbandı üç şahidin gözleri önünde öldürmelerine rağmen
suçsuz olduklarında diretmişler, Atticus için de
müvekkillerinin idamında hazır bulunmaktan başka yapacak
bir şey kalmamıştı. Öyle zannediyorum ki, Atticus’un cinayet
davalarına karşı duyduğu derin nefret böyle başladı.
Atticus, Maycomb’daki ilk beş yılda, her şeyden çok
geçim derdiyle uğraştı. Çoğu zaman kazancını kardeşinin
öğrenimine harcadı. Babamdan on yaş küçük olan Jack Hale
Finch, pamuk yetiştirmenin artık kazanç getirmediği bir
zamanda tıp öğrenimine kalkışmıştı. Amcam üniversiteyi
bitirdiği sıralarda Atticus avukatlıktan hatırı sayılır bir gelir