tc selçuk üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü tarih anabilim dalı eskiçağ tarihi bilim dalı antik kayn

252 Pages·2011·4.08 MB·Turkish

T.C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TARİH ANABİLİM DALI
ESKİÇAĞ TARİHİ BİLİM DALI

ANTİK KAYNAKLARA GÖRE
İÇ BATI ANADOLU’NUN (PHRYGIA) JEOPOLİTİĞİ

Fatih Mehmet BERK

Doktora Tezi

Doç. Dr. Özdemir KOÇAK

Konya 2011
T.C.
Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü
BİLİMSEL ETİK SAYFASI
Bu tezin proje safhasından sonuçlanmasına kadar ki bütün süreçlerde
bilimsel etiğe ve akademik kurallara özenle riayet edildiği, tez içindeki bütün
bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu,
ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada başkalarının
eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel kurallara uygun olarak atıf
yapıldığını bildiririm.
Fatih Mehmet BERK

ii
T.C.
Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

DOKTORA TEZİ KABUL FORMU
Fatih Mehmet BERK tarafından hazırlanan “Antik Kaynaklara Göre İç Batı
Anadolu’nun (Phrygia) Jeopolitiği” başlıklı bu çalışma 16/05/2011 tarihinde yapılan
savunma sınavı sonucunda oybirliği / oyçokluğu ile başarılı bulunarak, jürimiz
tarafından doktora tezi olarak kabul edilmiştir.

Doç. Dr. Özdemir KOÇAK Danışman

Prof. Dr. Hasan BAHAR Üye

Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali HACIGÖKMEN Üye

iii
ÖNSÖZ
Gerek ders döneminde ve gerekse tez döneminin konu seçimi ve tez yazımı
aşamasında, her daim kapısını rahatlıkla çalabildiğimiz, odasında bize değerli
vakitlerini ayıran, gerek telefon ve gerekse e- posta ile sıkıntılı anlarımızda yardımını
esirgemeyen, mütevazi şahsiyet, danışman hocam Sayın Doç. Dr. Özdemir
KOÇAK’a sonsuz teşekkür ederim. Sadece Selçuk Üniversitesi’nin değil, ülkemizin
yetiştirdiği duayen hocalarımızdan, entellektüel birikimiyle ufkumuzu açan, bizi
cesaretlendiren, sadece ilmi yönü ile değil irfani noktada da tüm öğrencilerini
rehberlik edip, yetiştiren, birikimini sadece yerel çapta değil, uluslar arası alanda da
sunan, Tarih Bölümü Başkanı, Sayın hocam, Prof. Dr. Hasan BAHAR’a minnet
duygularımı sunarım.
Öğrencilik hayatımın başlangıcından bu ana kadar, bende emeği bulunan
tüm öğretmenlerime saygı ve şükranlarımı sunarım.
Dualarıyla desteklerini sürekli hissettiğim, çalışmalarımda itici güç olan
anne ve babama, akademik hayatımın ve bilhassa doktora tezimin her aşamasında
yanımda olan, moral veren ve sıkıntılarımı paylaşan eşim ve çocuklarıma, beni
devamlı uyarıp çalışmamı sağlayan, “Babacığım, senin doktoran yok muydu?” deyip,
televizyon kumandasını elimden alan küçük oğlum Ertuğrul Yusuf’a sevgi ve
saygılarımı bir kez daha iletirim.
Almanca çevirilerde Almanya’dan e-posta yolu ile yardımcı olan kardeşim
Lütfullah BERK ve eşi Britta BERK’e ve sevgili öğrencim Neslihan ÖZTÜRK’e
teşekkür ederim.

Fatih Mehmet Berk

iv
T.C.
Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

Adı Soyadı: Fatih Mehmet 064102011002
BERK

Ana Bilim / Bilim Dalı Tarih Bilim Dalı /Eskiçağ Tarihi ABD.

n
i
n
ci
n
e Danışmanı Doç. Dr. Özdemir KOÇAK
r
ğ
Ö

Antik Kaynaklara Göre İç Batı Anadolu’nun
Tezin Adı (Phrygia) Jeopolitiği

ÖZET
Phrygia, Anadolu’nun jeopolitik konumuna değer katan en önemli
merkezlerden birisidir. Medeniyetin ilk başlangıç yıllarından günümüze kadar devam
eden serüveninde, Doğu- Batı, Batı- Doğu arasında meydana gelen karşılıklı
etkileşimde Doğu’nun Batı’ya açılan son penceresi olurken, Batı’dan Doğu’ya
yönelen hareketlerde, Doğu topraklarına adım atılan ilk nokta olmuştur. Batı
medeniyetinin sahiplendiği birçok değerde Phrygia’nın ruhu vardır. Phrygia, sadece
köprü görevi görmeyip, Doğu’dan aldığı değerleri kendi bünyesinde harmanlayıp,
Batı’ya yeni bir model olarak sunma becerisini göstermiştir. Doğu, Phrygia’nın esin
kaynağı olmuştur. Tam tersi istikamette Batı’dan Doğu’ya yönelen hareketlerde
Phrygia vazgeçilmez bir nokta olmuştur.
Phrygia’nın müstesna konumu, jeopolitik gücünün “sürdürülebilinirliğini”
günümüzde iki noktada devam ettirmektedir. Birincisi, kendi dönemi içinde
jeopolitik gücünün oluşmasına neden olan coğrafi unsurlar sonucu oluşan ekonomik,
v
ticari ve ulaşım gücüdür. Farklı devletlere beşiklik eden bu güç, günümüzde
varlığını Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde devam ettirmektedir.. Bu bölge,
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde Batı’ya uzanan, ekonomik, ticari ve ulaşım yönü
kuvvetli olan bir bölgedir. Sürdürülebilinirliğin devam ettiği ikinci nokta ise,
Phrygia’nın o dönemde oluşturduğu ve Yunanistan aracılığıyla Batı dünyasına ve
tüm dünyaya yayılan mitsel hikâyeleridir. Bu güç, antik yazarlardan günümüze kadar
birçok edebiyat ve sanat dünyasının seçkin insanlarının eserlerine yansımış ve
yansımaya da devam etmektedir.

vi
T.C.
Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

Adı Soyadı: Fatih Mehmet 064102011002
BERK
n
i
n
i
c
n Ana Bilim / Bilim Dalı Tarih Bilim Dalı /Eskiçağ Tarihi ABD.
e
r
ğ
Ö

Danışmanı Doç. Dr. Özdemir KOÇAK

The Geopolitics of Mid West Anatolia
(Phrygia) in the View of Ancient Resources
Tezin Adı

ABSTRACT
Phrygia is one of the distinguished centers that contribute a lot to the
geopolitical position of Anatolia. From the beginning of the civilization line to the
today’s world, the region of Phrygia has always been the focus point of different
civilizations. This power depends on its geopolitical position. In the 1st millennium
B.C. , it was the last point of the East that extends the West during the mutual
interaction of civilizations and it was also the first step point of the West on the
location of the East concerning the civilization movements extending from the West
to the East. There is an essence of Phrygia in many European values and norms.
Phrygia didn’t only serve as a bridge but also blend the Eastern values and presented
to the West as a new form. The East was the source of inspiration. On the contrary
movements from the West to the East, Phrygia again became the indispensable
location.

The geopolitical power of Phrygia obtained through the exceptional location
of itself has been carrying on its “sustainability” in two points. The first one is the
economical, financial and transportation power based on its geographical factors that
emerged in its own period. The region that has been the cradle of many civilizations
vii
and the geopolitical power related with this location still maintain their importance in
the borders of Turkish Republic. This region is an indispensable location of Turkish
Republic with the contribution of economical, financial and transportation powers
that extend to the west. The second one is, the mythological tales of Phrygia
spreading to the West through the Greece and then to the entire world. This literal
power has been represented in many distinguished authors, poets and artists’ works
and still carries on its sustainability.

viii
KISALTMALAR
AAG. Assocaiton of American Geographers.
AAAG Annals of the Association of American Geographers
AGS American Geogrraphical Society
AJA. American Journal af Archaeology.
AJAHFA American Journal of Archaeology and of the History of
the Fine Arts
AKÜ. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
Anat St. Anatolian Studies.
APSR American Political Science Review
ASAM Avrasya Stratejik Araştırma Merkezi
ASR. American Sociological Review
AKÜ Afyon Kocatepe Üniversitesi
AÜ. Ankara Üniversitesi
AÜDTCFD. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi
Dergisi.
BASOR Bulletin of the American Schools of Oriental Research
BAR. British Archaeological Reports
BC Before Christ
BiOr. Bibliotheca Orientalis
C. Cilt
ix
CAH. The Cambridge Ancient History.
CJ Classical Journal
CJES Canadian Journal of Earth Sciences
CUP. Cambridge University Press
Çev Çeviren
EÜ. Ege Üniversitesi
Encylop. Encylopedia
Edit. Editör
FGrH Die Fragmente der Griechischen Historiker
FOA Formae Orbis Antiqui
G. Gram
GUAM. Gürcistan, Ukrayna, Azerbaycan ve Moldova
GÜEFD. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
H. Harita
HRA Historical Records of Assyria
IBG. Institute of British Geographers
JCR Journal of Conflict Resolution
JHS. Journal of Hellenistic Studies.
JRS. Journal of Roman Studies.
JRA. Journal of Roman Archeology
x