Negacija u jeziku: kontrastivna analiza negacije u engelskome i hrvatskome jeziku

263 Pages·2013·5.251 MB·Croatian

by  Irena Zovko Dinković

Irena Zovko Dinković
Negacija u jeziku
Kontrastivna analiza negacije
u engleskome i hrvatskome jeziku
HRVATSKASVEUČILIŠNA NAKLADA

Irena Zovko Dinković
NEGACIJA U JEZIKU
Recenzenti
drs.e. M ILANM IHALJEV IĆ
prodfr.s. e. I VOP RANJKOV IĆ
Urednica /e:.„�
ANITAŠIKIĆ
,6:�( ���":i
·..,;.. ) V-
'
„„„
>() .-
Likovonpar ema
"(/:,
ĐUBRAV KAZ GLAV NIKH ORVA T �·-�\"
\i.�I�·
'<'.::<?.��?
Grafičikt ae hniučrkead nica
SANJBAABIĆ
© HRVATSKAS VEUČILIŠNNAAK LADA,Z agre2b0,1 3.
CIPz apidso stupua rna čunalnkoamtea lNoagcui onails nvee učilkinšjniež nui Zcaeg rebu
podb roje8m2 9504.
Knjigjaeo bjavljuezpn oat poMriun istarzsntavnao sotbir,a zovaisn pjoar RtHa.
Otisnuut tor avn2j0u1 3.
Irena Zovko Dinković
NEGACIJA U JEZIKU
Kontrastivna analiza negacije u
engleskome i hrvatskome jeziku
HRVATSKA SVEUČILIŠNA NAKLADA
Zagreb, 2013.
Iris, Leni, Bojanu i Zlatanu
Princ Šarmer: -Ti! Ti ne znaš lagati. Pa onda mi reci, lutko, gdje je Shrek?
Pinocchio: -Ja ... Ja ... Ja ne znam gdje on nije.
Princ Šarmer: -Ti meni kažeš da ne znaš gdje je Shrek?
Pinocchio: -Paaa ... Ne bi bilo netočno pretpostaviti da ne mogu baš ne reći kako
to jest ili nije skoro dijelom točno.
Princ Šarmer: -Znači, ti znaš gdje je?
Pinocchio: -Ma ne, naprotiv. Ja moguće više-manje ne odbacujem posve ideju da
nipošto, uz svaku dozu nesigurnosti neosporno znam ili ne znam gdje
on vjerojatno ne bi trebao biti. Ako to jasno nije gdje on nije, premda on
nije ni gdje sam znao da je ...
Princ Šarmer: -Aagh! Dosta!
(Shrek Treći, Dream Works, 2007., preveo Tomislav Mihalić)

SADRŽAJ
1. UVOD ......................................................................................................... 9
2. NEGACIJA U LOGICI I LINGVISTICI... ............................................... 11
2.1. Suprotnost i proturječnost ..................................................................... 11
2.2. Priroda niječnih tvrdnji .......................................................................... 16
2.3. Odnos potvrdnoga i niječnoga .............................................................. 17
2.4. Negacija u prirodnim jezicima .............................................................. 23
2.5. Formalni i funkcionalni pristupi u lingvistici ...................................... 28
3. NEGACIJA U ENGLESKOME JEZIKU .................................................. 32
3.1. Sredstva izražavanja negacije u engleskome ........................................ 32
3.2. Pomoćni glagol do ................................................................................... 38
3.3. Kontrahirana negacija. ............................................................................ 43
3.4. Položaj i doseg niječne riječi .................................................................. 52
3.5. Rane generativne teorije ......................................................................... 54
3.6. Teorija načela i parametara .................................................................... 73
3.7. Minimalistički program .......................................................................... 92
3.8. Teorije ograničenja .................................................................................. 99
3.9. Funkcionalni pristupi... ......................................................................... 105
3.10. Funkcionalna gramatika ....................................................................... 106
3.11. Odnos negacije i pragmatike ................................................................ 114
3.12. Negacija i informacijska struktura ...................................................... 122
3.13. Jedinice niječne polarnosti ................................................................... 127
3.14. Dvostruka negacija i niječno slaganje ................................................. 135
4. NEGACIJA UHRVATSKOMEJEZIKU ............................................... 146
4.1. Sredstva izražavanja negacije u hrvatskome ...................................... 146
4.2. Glagol nemati ......................................................................................... 161
4.3. Slavenski genitiv .... ............................................................................... 167
.
4.4. Položaj i uporaba negacije .... ........................................... ................... 170
. .
4.5. Negacija u upitnim i zapovjednim rečenicama ............................... 184
..
4.6. Negacija i modalni glagoli .................................................................... 188
4.7. Sastavnička negacija ....................... ...................................................... 192
.
7
4.8. Inherentna niječne riječi . 198
.....................................................................
4.9. Ekspletivna negacija 206
..............................................................................
4.10. Odnos negacije i kvantifikatora . . 214
.........................................................
4.11. Niječni neodređeni izrazi 220
.....................................................................
4.12. Dvostruka negacija i niječna slaganje .. . 229
................ ..............................
5. ZAKLJUČAK .............................................................................................. 241
Literatura 251
...................................................................................................................
Bilješka o autorici . 261
.....................................................................................................