MBI NËNSHTRIMIN E LIGJIT NGA DIKTATURA: Sistemi ligjor socialist në një këndvështrim kritik

213 Pages·2020·5.237 MB·Albanian

by  Juljan Myftari

ë
ës ë ë
ës të
ISBN 978-9928-08-438-5
9 789928 084385
Çmimi 700 Lekë/ 7 EURO
M B I N Ë N S H T R I M I N E
L I G J I T N G A
D I K T A T U R A
S i s t e m i l i g j o r s o c i a l i s t n ë
n j ë k ë n d v ë s h t r i m k r i t i k
Juljan My�tari
Juljan Myftari
Titulli : MBI NËNSHTRIMIN E LIGJIT NGA DIKTATURA: Sistemi ligjor
socialist në një këndvështrim kritik.
Autorë: Juljan Myftari
Kopertina Rigens Myftari
Redaktoi Manuela Loca
ISBN: 978-9928-08438-5
Botimi i parë: 2020
Copyright © 2020 Juljan Myftari.
Të gjitha të drejtat e rezervuara. Printuar në Republikën e Shqipërisë. Asnjë
pjesë e këtij libri nuk mund të riprodhohet pa lejen me shkrim të autorit.
Kjo leje nuk kërkohet kur pjesë të shkurtëra përdoren për citim, apo për të
kritikuar librin.
Shtëpia Botuese Mediaprint
Kutia Postare 7465 – Tiranë
www.mediaprint.al
Tel: [phone]
[email protected]
[email protected]
2
Për NOELIN

Përmbajtja
Hyrje ..............................................................................9
KAPITULLI I PARË .......................................................... 17
FENOMENOLOGJIA DHE HERMENEUTIKA E NGJARJES... 17
Gjuha dhe roli i objektivizimit ........................................ 19
Mbi mundësinë e gjykimit të një epoke tjetër ..................... 29
Nevoja e sqarimit për përdorimin e termit “ligj" dhe termit e
"drejtë" ....................................................................... 32
KAPITULLI I DYTË .......................................................... 37
PËRQASJE TEORIKE: RAPORTI LIGJ, INDIVID, SHOQËRI . 37
Ligji si variabël i varur ndaj shoqërisë .............................. 40
Ligji si rregullues ex ante ............................................... 50
Hans Kelsen ................................................................ 51
Lon Fulleri ...................................................................58
5
Dialektika e “vërtetë” ligj-shoqëri ..................................... 57
KAPITULLI I TRETË ......................................................... 63
LIGJI SIPAS "LIGJSHMËRISË SOCIALISTE” ...................... 63
“Rivlerësimi” i rolit të ligjit në shtetin socialist ................... 80
Raporti i ideologjisë me ligjin .......................................... 85
Raporti i Partisë së Punës me ligjin dhe shtetin ................... 97
Populli, gjykatat dhe partia ........................................... 108
Koncepti i demokracisë së centralizuar ............................ 111
KAPITULLI I KATËRT ...................................................... 121
DËSHTIMI I LIGJIT SOCIALIST NGA NJË PIKËPAMJE FORMALISTE .... 121
Zëvendësimi i formales me shkencoren ............................ 135
Anshmëria e ligjit socialist ............................................. 144
Vullneti i proletarit si përfshirje në anshmëri .................... 159
Barazia dhe anshmëria ................................................. 163
Kontrolli i masave ndaj shtetit ....................................... 169
Gjykatat dhe masat ...................................................... 179
Anshmëria mbi baza kombëtare .................................... 182
Përfundime ................................................................... 195
6

Hyrje
Koncepte si e drejta dhe ligji përdoren rëndom nga ideologji
të ndryshme për të lajmëruar pjesëmarrjen e njeriut në çështjet më
të rëndësishme të komunitetit të tij dhe për ta shpallur atë
themelues të rendit politik. Libri që keni në dorë është libri i parë i
një diptiku i cili kërkon të hedhë dritë mbi natyrën e të drejtës në
regjimet jo-pluraliste të spektrit politik të majtë. E majta është një
nga shtigjet e rëndësishme të shekullit të kaluar dhe këtij që po
jetojmë sepse epoka bashkëkohore karakterizohet nga pluskim në
eter i një marrëdhënieje të re midis qytetarit dhe barazisë.

Tashmë, kjo marrëdhënie kërkonte që qytetari mos kishte një
qëndrim parokial* ndaj të tjerëve. Kërkohej një barazi e
angazhuar që mund të arrihej me ngritjen e individit në një person
autonom dhe si të tillë pjesëmarrës ndaj të tjerëve me anë të një
vete të ndërmjetësuar. Projektet ideologjike që na vijnë nga
shekulli i kaluar ishin komplekse nga pikëpamja konceptuale
dhe pretendonin të ishin ezauruese në parabolën e tyre shoqërore.
Ato jepnin imazhe sistemike të plota, që nga rrënjët
epistemologjike deri te narrativat antropologjike, morale, apo dhe
qëllimet e deklaruara politike. Ideologjitë e “reja” përcaktonin se
çfarë është njeriu, cilët janë kufijtë e tij, madje dhe cilët janë
* Qendrim indiferent ndaj pushtetit dhe politikës. Zakonisht mungesën e
informacionit apo të ndikimit midis individit dhe pushtetit.
9