Feminizm ve Doğaya Hükmetmek

293 Pages·2017·5.101 MB·Turkish

by  Val Plumwood, Başak Ertür

Val Plumvvood
Feminizm ve
Doğaya Hükmetmek

Val Plumvvood
Feminizm ve Doğaya Hükmetmek
AvustralyalI bir eko-feminist düşünür olan Plumvvood,
ormanları koruma mücadelesine kendini adamış bir ak-
tivisttir ve ormanda yaşamaktadır. Avustralya’da Kaka-
du Milli Parkı'nda bir timsahın saldırısına uğramış, fakat
hayatta kalmayı başarmış ve yaşadığı deneyimi "Being
Prey" (Av Olmak) adıyla yayımlamıştır. Çeşitli dergi ve
gazetelerde çok sayıda makalesi yayımlanmış olan ya­
zarın diğer eserleri şunlar: The Fight for the Forest (Or­
man Uğruna Mücadele, 1973), Envirorımental Cul-
ture: the Ecological Crisis of Reasorı (Çevre Kültürü:
Aklın Ekolojik Buhranı, 2002).
Metis Yayınları
İpek Sokak 5, 34433 Beyoğlu, İstanbul
e-posta: ¡[email protected]
www.metiskitap.com
Yayınevi Sertifika No: 10726
Feminizm ve Doğaya Hükmetmek
Val Plumwood
İngilizce Basımı:
Feminism and the Mastery of Nature
Routledge, 1993
©Val Plumwood, 1993
© Metis Yayınları, 1995, 2017
İlk Basım: Ağustos 2004
İkinci Basım: Aralık 2017
Yayıma Hazırlayan: Tuncay Birkan
Kapak Resmi: Kumaş pano, Peru el sanatları
Fotoğraf: Sevgi Erdoğan
Kapak Tasarımı: Emine Bora
Dizgi ve Baskı Öncesi Hazırlık: Metis Yayıncılık Ltd.
Baskı ve Cilt: Yaylacık Matbaacılık Ltd.
Fatih Sanayi Sitesi No. 12/197 Topkapı, İstanbul
Matbaa Sertifika No: 11931
ISBN-13: 978-975-342-481-2
Eserin bütünüyle ya da kısmen fotokopisinin çekilmesi, mekanik ya da elektronik
araçlarla çoğaltılması, kopyalanarak internette ya da herhangi bir veri saklama ci­
hazında bulundurulması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun hükümle­
rine aykırıdır ve hak sahiplerinin maddi ve manevi haklarının çiğnenmesi anlamına
geldiği için suç oluşturmaktadır.
Val PI um wood
Feminizm ve
Doğaya Hükmetmek
Çeviren:
Başak Ertür
metis

İçindekiler
Teşekkür 7
Giriş 9
I Feminizm ve Ekofeminizm 33
II ikicilik: Sömürgeciliğin Mantığı 63
III Platon ve Ölüm Felsefesi 99
IV Descartes ve İktidar Düşü 143
V Mekanizma ve Zihin/Doğa ikiciliği 162
VI Etik ve Araçsallaştırıcı Benlik 189
VII Derin Ekoloji ve Farklılığın İnkârı 224
Sonuç: Egemen Öyküyü Değiştirmek 257
Kaynakça 267

Teşekkür
TEŞEKKÜRÜ borç bildiklerimin başında, yaşamı borçlu olduğumuz
yeryüzü geliyor; çok temel bir borç bu ama kültürümüz tarafından
kabul görmüyor. Ayrıca bana her gün canlılık ve gıda veren orman
evime duyduğum şükranı da belirtmek isterim. Bunlar olmasaydı bu
kitap mümkün olamazdı.
Destekleri, açıklamaları ve teşvikleri için dostlarıma, komşuları­
ma, danışmanlarıma ve meslektaşlarıma müteşekkirim. Alison ve
Patrick Sexton-Green, Simon Kravis ve Sean Kenan beni can kulağı
ile dinleyerek, benimle fikir alışverişinde bulunarak ve ihtiyacım ol­
duğunda evlerini bana açarak kitabın hazırlanmasına yardımcı oldu­
lar (evimin enerji ihtiyacını güneş panelleriyle karşıladığımdan an­
cak güneşli günlerde kitap yazabildiğim ve nemli bir iklimde yaşadı­
ğım için sık sık evlerinden yararlandım). Müsveddenin çeşitli bölüm­
lerinin taslaklarını okuyup, yararlı yorumlar yapan Jane Belfrage,
Jim Cheney, Simone Fullagar, Jackie French, Jean Grimshaw, Sue
Hoffman, Sean Kenan, Brian Martin, Peter Macgregor, Denise Rus­
sell, Richard Sylvan, Miriam Solomon ve Karen Warren'a teşekkür
ediyorum. Teresa Brennan insanı yüreklendiren harika bir editör, sa­
bırlı ve anlayışlı çalışması kitabı büyük ölçüde düzene sokarak oku­
ru hayal kırıklığından kurtardı. Ona ne kadar teşekkür etsem azdır.
Günümüzden iki bin beş yüz yıl kadar gerilere giden Batı felse­
fesinin büyük diyaloguna katılanların neredeyse tümü toplumun ay­
rıcalıklı kesimlerine mensup olan beyaz erkekler olmuş hep. Felsefi
arayışları ile bu durum arasında bir bağlantı kurmamış olmaları, tar­
tışmalarını esasen birbirleriyle ve birbirlerinin yaptıklarını konu ala­
rak ve filozof sıfatıyla büyük sorunları ortaya atma iddialarına kar­
şın kendilerini ve çevrelerindeki dünya ile kurdukları siyasal ilişki­
leri eleştirel bir gözle incelemekte ne kadar yetersiz kaldıklarını gös­
teriyor. Son yirmi yıl içinde heyecan verici ölçüde farklı sesler de
kendilerini duyurmaya başladı. Batı felsefesi geleneğinin tarihinde