Estetikte Anlam ve Yorum

216 Pages·2011·3.775 MB·Turkish

by  Afşar Timuçin

AfşaTri mç in
u
EST ETiKTE
ANLAM VE YORUM
EstetAinakltmve e Y orum
AFŞATRİ MUÇİN
ISBN9:7 8-975-286-389-7
© 0107-34-0B0u6l8uY1ta5 y ınl2a0r11ı .
BiriBnacsikB ıul:u tYayınlar2ı0A1r1a lık
KapavkeO fsHeatz ırBlulıutkY a:y ınları
BasBkaır:ıM şa tbaacGılüıvkeS na naSityesiiC BloNko :2 91
Topk1aİ psıt a-nTbe0ul2l:1 26 748 52 8
Satifik1a2 0N3o7:
BulYuaty ın Dağvıe tSıamnL .t TdŞi.tc i..
OsmanağaA fah. Yoğurtçu ParkYto nCcaAadp daerstim anz
No:6 4/K2ad ıköy-lstanfıu!
Tel(. O2 163)3 509 2 4-412-117 5F aks0. 21363 30 05 9
E-Afaiblu.l utyayinlari!lijbulczoumy ayin
@J
bulutyayinlgamraiiclo m
ıvıvıbvu. lutyaycionm.
içindekiler
Önsö•z 5
Gir1iF şe lsefevneBi inl imKianr şısıSnadnaa tYıenr vieA nlamı• '!
AnlammA nlamt• 25
AnlamaEkl eştirYrnoerku mlama• k3 9
Dildvee S anatDmi linAdne/ ammA çınlanma• s5ı1
"İyi"nAinnl am"ıG üzel"Ainnl amı• 65
YapıtAtçaı n/an•a n7 7
SanatFıenl seAfnil amı• 89
AnlamıBne lirlenmesUzianmdv ee Z amanE tken• i 101
SanatYçaıp ıtıNned Kaa darV ar• 113
Dünyaya DeğAiçşıilka rdBaank mak• 125
ÇağdaSşa natAtnal am• 137
YaşamdaSna natAak tarılMaand:a mB ovarÖyr neğ•i 147
Edebiyat TIaşrıiTkhu et amrı • 161
BenzeşEesni nlYeark ıAnn latıml• a1r7 3
RomandaS imgesAenll atıvmeS imgeK işili•k l1e8r5
YaşamB azenY apıtAtçat klan• t1r9 9
Bitirir• k2e1n1
ÖNSÖZ
Elidneikzbiuk iteasp tektiiptkala rımıdzöıründn cüsrü.Dd eürksi ta­
bın tieliinğdeo laünn,i versçiatıleşıdtğeız my ıılrldaa vieğridmdiezr slerin
notlarıonlşduaanbn i rikniactbiı mıEzs ttieökr,enk lernreeyl eevre rmekle
birtleti akma nlmaındbai kru rakmia btıd,sı örzkonaulsaun bıünt ütne mel
sorluranınıa lemlyaeaç aışlrı,o nda çaeğsdtaeşt tieğmieknlo nuları teker
tekeerla elı narakd izgebsiebrül t ünidnec elenmiBşimtrai kra. leklietra bı
oalni kinkciibt ıamıEzs tetiska nbaatdıkenğı işşd iaklr lıdananö rnekler
vererkeukr aruoylgau laymıba ibrü tünedleae l .ıÜ rçünceüs tektiibtkıa ­
mızıandEı s teelktiaibtkı'd ıkrib uk üçücküiaktp b u anlıtane meslo run­
lraınsoır yua nbıitmç iinedt atrışkmtaaıdre:s tetyieğngeii rleenirç idnü ­
zenlentmiiBrşu.y enkii tmabızı,Es tetainkltvaeemy oruesmt ektiüğülirt
alanlabrüıtnüıinnçün i det atrıışrk'e"na nlvaem' ""y orkuamv"r amçlearr­ı
çeevsinydaeş amslaan aatr aısdnakkii mzia maanp aıçkg örünkeinm i
zamaönrt üül durainşl kiidyeiğ işsiakn adtal lraındöarnne klveerr erek
aydnıaltmayçaa ışlıy.oS ranatsıounrn lraıyilçad lıişo llıao nk urrlıamızın,
özelllieökğ retmveeön ğr enkcair edşleribmuik ziitnan bıızıdiaai lgniel­e
cekleurmiuynoir uEzn.g üzevlee ni çtdeinl ekler.i..m izle
AfşaTri mçuin
Atakyö,K ası2m01 1
5

GİRİ Ş
FELSFEENİVNE B İLMİİNK ARŞlSlNDA
SANATlYNE RVİE A NLAMI
Estteiğkianp ıdsaıngn irdiiğzidkmea ygabni arl angai rmoiulşr uz.
Bua lanhdiaç bsiorr ubnli iamd amıönnıgnö rdöülğüçüd ek esinldiekğlli­i
dri.İn sasna lntlıaolrıt amdtaend irogulirna, y anğııy ere sabğalsamma k
istGeerr.ç ekytaeşm aınk enidsdie o kadagrü evnldie ğiilrHd.e rk öşe
başındbeak leendmidku rulmrab eklbeirz Biun.a k ednlierailntıiış rama­
yalna yra şamazkotra lçuekk er.İl nesranoğhliduçe ğlies birnldieb uk e­
siinğli byualç maıalışyoern,a zıdnank armaşdıukr uamrldabnel ginirllirek
düzeygiençem eikts iyBoril.ii mna lanıbnlidea bheikçl ememdiizkğo işul­
larklaaşr ışlaaibilyoruBzi.r zasmoannrç ao kş eyd eğşieibilyoKre.p ler
gezeegnlemreil elkerçienk tiğine inHaannnıiey roerddeu .oş giümzdeil
meleekrlİ?n sabni ildgbeo şlurko llsaiusnt emgeezr,e kbiorşsel uğu kendi
kaafsıgnöar deo ludruErs.tt eiğailna inyıi kcaey ganBdiılri.a malinınn dan
çıkeısptt eiğinn ıanglaiae rnlre akylaranııanl tdıannt oprkaaky ıyonnuş
duyguskuanpaıb liaillre Kra.l dkıie steBtaiukm gar'tedennv eL essing' den
berbii loidlmu ğunsuö yülyovre b unus öylerkkenedni signüvee noiry.
Beklid ek aygnalkılrak esiknlleidröen üşmbeeykiil yobre,l dkeib izrlt ee­
pedetnmı ağak aygabnid rün yadyaa şamaokltdau ğumbueznumi sernek
durumundayız.
Enienb oyundaü şünmaelşkık nalıınğado lmayanbluka ary glağnıın
bilciienny a dsaezsgiinuelş amakteak skiakl alrbilire.E na zındoannu n
kaşrınsdıag üvesnidzu ybaiilrrlk eenidlien.riH eri nsan sağlatmah taya
ayabka smaikts eDro.ğ ruçloağru muszaar sılgmöarnzüü .rD oğrumluatr­
lka bibri çdiemk alımcıı?E lbetdtee ğliD.e ğişmgeizbd iu radno ğrular
yerleryienindi o ğrulbaıarrkarı kebnu y eind oğruilçairdn a yanyaakd a
çıknıoşk taosulşıt uruBrillamrie.ny eyna diayb iii lnmeyşeeny bini leinn
şeyddeanh kaa ygvıe rioclidğ uunu phiemibzii lyorBuizl.gb ii zitme d­ir
giinkllerihmaifızflieo triy,ya şakma şrıısnad biarzd aha roalhamta mızı
sağıloyrE.lb ettiesn ans onunkaad arra haotlm aazg:e lecoelğaidn a,h a
doğruhseur bainnl eiınbeizgr e lecedğoğer yuü rümezko runodlana
isnann asırla hoatlb aiilrS?zi in eyinne rendeed ebne klieğdibnieilı noiry-
7
sunuSzo.n unddoağ rudlaab ra şkdao ğruldaörnaü şecebkisszea ğlam
tahtaayyaab ka stığdıumyıgzu syuanşua yialbmiiry iz?
Kesinhleizrka mainy i.dA ipraçlııkbki yra nıbyileazg ardiepg örün­
seb iyra ınylhae rza magnü vevne riArn.c ayka şakma rmaşıçketşıirt.l i­
lilkerleud duçroe,lt şliilleirk zçaomka çne lişrklöienl üemüszee! ri .irB inlçi
karamşıkya şamoıl abilcdeyi ağlilınanşrtaırakka vraBru. mutbliayrka ­
lılnaştıdreğıinla.dÇ iorkk aınraşığfıotno ğrıaa nfcaakzk araışınko lbailir
ancaBki.yr o ğukna rmakştıabni mru tlyaakl tıünr emBeizl.i snıçfln aıma­
layra parsaoky,u tlarym aaplaargaeken,ll emelyaepra rçaokkk araışnığı
dahaaz knaarşııkkır l.Sa okadğöın dğüünüzydeen bii grö rünlüekm a rşı­
laşsınırızy:a şambıinsr a niyöebsüisr a ineysibneen zemezy,ü zböüib rü r
yüzünuey mazD.ün yaç okbolyuuutdrY.a lnıgözr düğükmaüdza brziıi m­
didri yieş iinçn idesnı yrbıillmaiiry iGzö?r mediğdiebm iizz im.Od lisarılar
olanrldaadna haaz ö nemdleiğ lid.iY raşamdab ribinriki avalaryeannk
renakn'lavra rdyıarş,a mçıenş çietş it yvüazrld.eKı rerisn illiekbri nlciin
öngörüleçroiköy zleeyl,ö ntelmerbluek arınayaşıpınk ıinç iennsd üzül­
müşlred,ig rörünmbeizyr e rlerbduelnup n ugteiriglmiibşil devirer h er
zamadnö nüşüymaen kie ndriilnedçekınm ayhaaz ıgrö rünürBlielrbi.im r
yanyılba igrö rmvee s aptaamlaa nsıab yiyra nlıayd ab ikrur gualmaa la­
nıd.Oı lralsraıo lmsaayodıl anrlıdanü nyassoınd e revceeir msbiizdr ü nya
olcaatkıD.o ğrulgaörrbıeli mentienm eklo şluud üşg öreiblemktiiçr'.l e
dıışn'b ribirkianveu şmıağdbıi.br riiyhlees aplaşmyaedrıdbğeiı l yiem­
şermeSza.ğ sıo löuy leesg iönzleye gmöizb lielyeiue mlşaacağDıüzn­?
yaydıo naınmlıg öbzilgreö zleemmlekb izveir imklıil abainlciaBrki. l im
içibnö yloel dugğiub fiel seei fçidnes aniatç inb öd;veli erbd u.
Doğaygıö rüyoraummad oğyaa salnaıgr öıremiyoDrouğma.v a r­
dıarm ad oğa yasasıd oyğoayk atsuarbs,iı br u ulştubru.n gaö rdeo ğa
yasabsiıdr u rumyuan dbaii rl işksionyiunt lamealydeleda i lvmairşo lma
kouşlud.Öu yrleydsoeğ yaa savsaır d.İı nrsazni hbnein ezrlsearpit ayarak
veb enzemezalyeıarkyila ryaka ndie ğişmseazpit ayadroağkya a sıansa
ula.şD ıorğak endiynail nbıizl iançcaelb rii,d oğbai likanşrçı sdıaan nişaıl­
mayıb ekelrB.u dgae nkee ndiiğlnideonl amzb.il incöizneb li çra bıasnı
gerek.tD iorğiaryaın lmaadadno ağdak almadkab iyra şabmiç miidi.Çr o­
ğumubzi ztiah riionlu şturdubğilumnue yaimza t arihüirnü lneroial rak
yaşarİnısza.nğ oltua rbiihl inuclianşemo ılşam dadna t raihiiçndi eno labi­
li.i nrsatna riohdltueğ unbuim lesdee d oğadoal dğuunbui l.İn isradno ğa­
sıd oğadadırb,i proa nruçınad s.ıM radde dünyası kiasnramnda üşnı­ksa
yasdıak armıakşt.B ıirlçid nüynayyıa lışntlıarakreanikden a lıyoorl sdaa .
8
azö ncbee ltimreyçea ılştığgıimbıyiza,ı ! n aiştırmmuat lbaikyr a ılnşltaır­
mad eğlid.iB rilindçü nykaa daorl masdaag ene kienngedö rkea rmıakş
biyra poır takyoay aBri.il ndçü nykaa dakra rmaşoıslka yddıü z abyinra
olamnıönt esindaen lmba tiarmş aıyaackt.İ ınsarnu hmua ddeniinnc el­
mişb ibri çimdiidyiderü şüynoürdEup ikurEopski.uo rs'dnaa yroıal rak
maddenbiinr türdeivyiel biidirzeo naR.u hm addede ve rmuahdtdaed ır.
Yapılraçıö zmeçyae ltıışğımbırzis doan suyzidtagi ipt tiğsiemziezrGiie z­.
ned eb iml viardvıeor l mıadl.ıH remetnü mevaınnvı enir mienb aşvurmak
gerekir. Tügmeneevllaenmıernll keeu ratrü.m denJgieömz leelnıelearyl­e
dılnatHıerr.o gluyub ibri çrö zmeyka,ş amlıli efrianyeı rmyaakş,ma ın
bişleenlearyiranıyi r gıö sterbmzieikm i çibniz ro urnluukltuBrü.t ügni z­
lreiç özmsee rüvengielnien ocneu ş idmilgiekl ecebğrıeak madko ğru
olru.
İnsagne rçienğgiel şiiügzeylö enilnılerlaenla mayyaa daay rıştırma­
yak almkak gözblaeğrkliuı şa vlamabyeazn erB.e ltiirrliye akalavmea k
onlaarrıknsan ıdakgieç rekilğgiö rmeikç ibnell bii yrön elibmi çimbien­i
nimsemoilşmm aızg erektierbk.i y rö enliimç idneo lsbai yra rdabmu l­
muşo lammıgze rekYiönrt.e kma gyısbıua rdak enidngiö sterYiöynor­.
temz ournlduurB.u y anlıbzi ilmddee ğli,sa antat dab igre reiknmsidi,r
sanataççııs dıanno ldğuuk adairz ylcieia çısdıannd ab igre rseiknim.d ir
Elbeftel seea fçıdsaınnd ab igre rseiknnidıi.Y rönteimzsliiklekl ltii.kB rir
estenteiskn ie ylgşieiügzeglö zlebyeiinrz lehyiiçcbişi ergy ö remyeazd a
iglisbiazzş ıe ylgeörer blii.rA nckas anabtıiinlm degkiib çio kb eligirbni r
yönteamn lyaışınuay gudnü şeğciensiö yyleeblimekko ladyeğ il.dS iar­
natytaö nmtleiba kışsıa ğladyaahnç ao kd onandıı.mrb ibra şkdae yişle
gör'üd.üb reldkeib iörl çügdeen eçle rçevyeadd eat arihdsüezll emde
santaıyna d as anatlbaigrliıdsnii. Yr oksaar ammau tlabkib raş ıbokş lu
iiçndgee çrekl.eS şainratmçuıt kl baiörz grülüdku yugsunbui srev inçle
yaşarbkieinln cinilnra ısdnıaıni ıybriii lrB.i zöiz gükrı nlş aeby ilciminizin
yektinlkoiuşkl rlıad.Yı arrtaıcıkneınindn öiz güdru ymadyıeğrıdy ea ractıı
edisma ktalnaı.Ör zgürlbüikz iimsn ano mla koşullaınnıçze rçeesnvide
ualşbaicleeğimöizzg ürlüktür.
Yaşamdsaay ısbıezlt iirrlv eardNıars.bı lim l aidamdıo ğadyaa saya
yükselimeçkib nit ra kıbme ltliirerio kumayçaal ıışyorssaan atçı da an­
lmalaruaa lşabilimçeiöknn c leilkek endnidev ed ünyabdiatr akıbmel itir­
leri okumaya yYöanşealmbe icaren klmtalirard .i gzesid.ki armaışıdka
olsBai.ml aidaıkneın idyliielş koilsmiya any aink enddiı şıankbidi şre yi
arasra.n çaıtnn aıradıvğeıb udluğşue yb iarzk enddiı şıaynsdbai arzd a
9
kendiiyllgei rlA.iğ ldaiybainçr o cuğyuünz ündaenklia bmi zmiu tlbaikr
ortakkar vaıyşgaö türmdeesh ee pimizg eiççeiibr nilo rr tazke mino luş­
turuveİnrsinarl.ıe kn büybüuuklş maysıa natgtear çekleştiyrailr­. Onda
nıdzo strlıamıdzelğaki alr şoıltdğ uumuizsn anladrabl uaul şuruSza.nt ata
herz amagnö nüilş kea rı.şG ıerned eo rtabke ltiirlvearrı drb:i kra şını
kaldıromlıaşan d amıdnü şümnektoel dğuunduü şürnüüzB.i r kyaukşaı­
rıadd olaşpaenk çkoik şidnüşiünn mekbliieri l şiksoil amdığıbniılb ei .l e
Bikra şınkıadl ırmöıyşl edcuer abni ard aımnk orkuyyauş aıdğısnöıy le­
yemyeizk:o rkuntueknpi sdiah baa şkaAdmıarh .e şre ydio ğrouk udğuu­
muzk onusuhnedra zakmuaşnk rumıl ıazo laacktAıyrr.ı hceaşr e ydio ğru
okumazko runddeağl zii veb iziimç ihne rş eyid oğrouk umak dbiiyre
zournlulyuokkt ur.
Bazıb eiltrilkeeirsrı liokllmia dırkıil çayiann lşdı ao kunalrbilie yra:­
şamy anlaınşl amaldaorltua.dG uürnedliyakş amydaan lşaı nlamra,al şakta
yalnıaşn lamra,sl aarıatbtiayr a ıptıinz isnüir erykaennl ıaşn lama.l.a.r
Aşkıanç mazdaü ştüyğeübr u rsaıd,iı lzreyniicynia pkıatr şdıaskıdina lgalı
durumduab uradgaenil rK.e şksea naytaçıpıtn ıdah eşre yçio ka çıakn ­
latımşo slayvdeık eşksee vgdiebl iinl miezillkreldeo lu ybainbr u lmuan­
saydNeıy .a zıkki" keşkien"dn erçsı karamdaıknb ail eb iarn laomlım a­
dığkıe siinrKd.i mliehreişr e ydio ğrouk uduğusnaıun.r O nlradı üüşnme­
dednü şüneolnralaeka yrrk ıo ymagke re.kB iirrç rıpıdanai ayçıkıpm ak
çokz amaann lammaakrty ıa deak saikna lmak.tÇ ıürnkü yaşam engebe­
ldii ,zr ournloual rasko runl,uü dsutlreiikn saonn uy aılnşltarıacayğeır de
karmıalkşaştıışr.tmB ıur noktfaeldsaee dfebni şre yluerru mazko runda­
yızF.el esfeo lbailidcnieğg enelueal şmaybaüt,ü nbea kmyaaç alı,b şöılr­
medepna rçalamgaödramne öyez egnö st,eb röiyrlekcaer maşyıağılın a
indgierrneyçeaı lş,ık arnnaşıyğalııd naa nlmaayav ea nltamayçaa şlııarn,­
cako nunbu ç abaysaış amdakkair mşaıklaırğtıı rdmaag zi dermdeez.
Yapsyaa psuaz uenr nidred olyalıo alravke b ir ölyçaüpbdaiel biurun .
Yaşabrnil inbceirl lierbkeinlç id ney aşakma şrısdıaen blet bdouşr myaa­
caktır.
Santatyaa şadmoığ rguö remniyno loun ao ludğug ibbia kmayka ni
çıplgaökz lbea kmadke ğlöi zebli grö zlbea kmak.Bt uınrun iöçziebnli r
görmgeü coül bailmyeib aşarmak gKeernedkoiil rraa.k b akınbaiyıl en
gözd ed iyebibluinraHi.ez r kegsöiznü yglöer mebka şkkae ndgiö züyle
görmebka şkadİlıkbr a.k ışta gögröürnmeebnkai ş kkae ndigniiz leyeni
görmebka şkadHıerrb. a kabniıgr ö rdeiny nei teledrnoeğkro uml azi.n ­
sanç oky erdbea kkaörrd 'ür .G ördüüğnüs öylaemra g örmezG.ö z
10