Edebiyat Kuramı

262 Pages·2014·4.15 MB·Turkish

by  Terry Eagleton

Edebiyat
Kuram1
Giri~
Sanat ve Kuram Dizisi
Ayrmti Yaymlan
TERRY EAGLETON
Britanya'mn ya~ayan en biiyiik edebiyat ele~tirmeni ve dii~iiniirii kabul edilen Terence
Francis Eagleton, 22 ~ubat 1943'te Salford'da dogmu~tur. Olduk~a yogun bir Katolik
ogrenimi gordiikten sonra, Raymond Williams'tan da dersler alacag1 Cambridge
Universitesi'ne girmi~ ve burada lisans. lisansiistii ve doktora yaptlktan sonra k1sa bir
siire lngiliz Edebiyatl iizerine ders vermi~tir. Oxford Universitesi ( 1992-2001), Mancllester
Universitesi. Notre Dame Universitesi ve llalen ~ah~t1g1 Lancaster Universitesi'nde daimi
llocahk yapug1 gibi dalla bir~ok iiniversitede de misafir boca olarak konferanslara katll
ml~. sunumlar yapm1~t1r. Aynca New Left Review ve New Statesman dergilerine y11larca
yaz1lanyla katk1da bulunmu~tur.
Eagleton, ilk iki kitab1, Shakespeare and Society (19671 ve Exiles and Emigres'te (19701
edebiyata Katoliklikle sosyalizmin ilgin~ bir sentezini yaparak yakla~ml~Ur. lleriki y11larda
boylesi bir sentez aray1~mdan koparak Altllusser Okulu'nun edebiyat kuram1 alamndaki
en onemli ad1 Pierre Macllerey'nin izini siirecek: "biitiinliik", "organiklik" ve "yans1ma"
gibi Hegel kokenli kavramlarm edebiyat yap1tlanm ~oziimlemekte kullamlmasma kar~1
~lkacakur. Marxism and Literary Criticism (1916)1Edebiyat El~tirisi Uzerine, l;ev. H.
Gonen~. Ele~tiri Yay., tarillsizl adh yap1tmda Marksist gelenekteki benzer egilimleri sert bir
bi~imdeele~tirmektedir. Criticism and Ideology (1976) (Eie~ri ve ldeolo)i, l;ev. E. Tanm &
S. Oztopba~. lleti~im Yay, 19851 kitabmda ise yaplSaiCIIlk~an esinlenen bir "metinbilimi"
kavray1~ma maddeci ve bilimsel bir i~erik kazand1rmak i~in edebiyat yap1t1 ile ideolojiler
arasmdaki, "yansltma" kavrammm ku~atamad1g1 karma~1khktaki ili~kileri incelemektedir.
Eagleton. metni "a~lklamaya" ~ah~an 80'1erdeki bilimsel yonelimini yava~ yava~ terk
ederek metni "kullanmaya" ag1rhk veren. dalla siyasal bir yakla~1m1 benimsemi~tir. Walter
Benjamin or Towards a Revolutionary Criticism (1981); Literary Theory (1983) ve The
Function of Criticism (1984)1Efe!$tirinin Gorevi, l;ev. Ismail Serin, Ark Yay., 19981 gibi
yap1tlarmda. Benjamin'in yam s1ra. Mikllail Baklltin. Derrida, Wittgenstein. Foucault ve
feminist llareketin bu Siyasal yakla~lml biiyiik ol~iide etkiledigi goriiliir.
Edebiyat kuram1 alamndaki bu ~ah~malarmm yamnda edebiyat "pratigine" de bula~ml~.
Brecht and Company (yay1mlanmad1) ve Saint Oscar (1990) adh iki oyun ve tek roma
m olan Saints and Scholars'! (19871 (Azizler ve A/imler. l;ev. Osman Akmllay, Agora
Kltaplli!l, 20031 yazm1~t1r.
Oiger baz1 yap1t1an ~unlard1r: Myths of Power: A Marxist Study of the Bronces (19751: The
Rape ofCiarissa(1982); Against The Grain (1985); Shakespeare (1986)(Wil/iam Shakespe
are, l;ev. A. Ciineyt Yalaz. Bogazi~i Universitesi Yay., 19981: The Ideology of The Aesthetic
(1990) [Estet~in ldeolojjsi. l;ev. Biilend Gozkan vd, Doruk Yay., 20021: Ideology: An Intro
duction (1991) (ldeoloji-Giri!$, l;ev. Muttalip Ozcan, Ayrmt1 Yay., 19961: Heathciiff and The
Great Hunger (1995); The Illusions of Postmodernism (1996)(Postmodernizmin Yamlsa
malan. l;ev. Mellmet Kii~iik. Ayrmt1 Yay., 19991: The Idea of Culture (2000)(Kii/tiir Yorum
Jan, l;ev. Ozge l;elik. Ayrmt1 Yay., 20051: The Gatekeeper (2001)(Kapl Bekcisi, l;ev. Gok~en
Ezber&Rana Kallraman. Bilge Kiiltiir Sanat. 20021: After Theory (2003)1Kuramdan Sonra,
l;ev. Uygar Abac1. Literatiir Yayme~hk. 20041: The Meaning of Ufe (2007); On Evil (20101 ve
Why Marx Was Right (2011). SWeet Violence-The Idea of the Tragic (2003) adh kitab1 ise
Ayrmtl Yaymlan'mn programmdad1r.
Terry Eagleton
Edebiyat Kuramt
Aynntt: 30
Sanat ve Kuram Dizisi: 11
Edebiyat Kuramt
Terry Eagleton
Kitabm Ozgiln Adt
Literary Theory-An Introduction
lngilizce'den QeViren
Tuncay Birkan
Yaytma. Haztrlayan
Qicek Oztek
Diizelti
Mehmet Ce/ep-Ayten Kocal
101996, Terry Eagleton
All Rights Reserved. Authorised translation from the English language edition
published by Blackwell Publishing Limited. Responsibility for the accuracy of the
translation rests solely with AYRINTI YAYINLARI and is not the responsibility
of Blackwell Publishing Limited. No part of this book may be reproduced in any
form without the written permission of the original copyright holder, Blackwell
Publishing Limited.
Bu ~;eVirinin Tilrl<~;e yaym haklan
Ayrmtl Yaymlan'na aittir.
Kapak llliistrasyonu
Sevim; A/tan
Kapak Tasanm1
Deniz Qelikogiu
Kapak Diizeni
GokceAiper
Dizgi
Esin Tapan
Baskt
Kayhan Matbaac11Ik San. ve Tic. Ud. $ti.
Davutpm;a Gad. Giiven San. Sit. C Blok No.:244 TopkapJ!lstanbul
Tel.: [phone]
Sertifika No.: 12156
Birinci Bas1m 1990
lkinci Bas1m 2004
iit;iincil Bas1m 2011
Dtirdilncii Bas1m 2014
Bask• Adedi 2000
ISBN 978-975-539·412·1
Sertifika No.: 10704
AYRINTI YAYINLARI
Bas1m Dag1t1m San. ve Tic. Ltd. f;>ti.
Hobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No.:3 Cagaloglu -Istanbul
Tei.:[phone]Faks:[phone]
www.ayrintiyayinlari.com.tr & [email protected]
Edebiyat Kuram1
Terry Eagleton
SANAT VE KURAM DIZISI
POSTMODERN EDEBIYAT KURAMI FLAMENKO
Giri~ Tutk.u. Politik.a ve Popiiler Kiiltiir
Niall Lucy William Washabaugh
KES YAPISTIR ARAP DUNYASINDA MUZIK
Kiiltiir. Kimlik. ve Karayip Miizigi Tarab Kiiltiirii ve Sanat'<1hg1
Dick Hebdige A.J Racy
SEYTAN ATESveGONES
Yiizii Olmayan Maske Platon Sanat'<ilar1 Ni'<in D1~ladJ?
Luther Unk Iris Murdoch
KUTSAL RUH GER<;:EGIN GERI DONO SO
Michel Tournier Yiizyilm Sonunda Avangard
Hal Foster
BLUES TARIHI
Seytan'm Miizigi SANATTA ANLAMIN GOR0NT0S0
Giles Oakley lmgelerin Toplumsall~levi
Richard Leppert
TANGO
Tutk.u'nun Ek.onomi Politigi SANA TIN SONUNDAN SONRA
Marta E. Savigiiallo <;:agda~ Sanat le Tarihin S1mr <;:izgisi
Arthur c. Danto
SANATIN ICADI
Bir Kiiltiir Tarihi KURMACA NASIL ISLER?
Larry Shin James Wood
SANAT VE PROPAGANDA G0LERY0ZL0 SOHBETLER
Kitle Kiiltiirii <;:agmda Politilllmge Mehmet Giileryiiz
1bby Glatt
ZORAKI GOZELLIK
FOTOGRAF Hal Foster
<;:en;evedek.i Gizem
Mary Price ANALITIK RESIM <;:OZUMLEMELERI
Leyla Varl1ll Sentiirk.
MONA LISA KA<;:IRILDI
Sanatm Bizden Gizledik.leri INAT<;:I BIR BAHAR
Darian Leader Kiirt'<e ve Kii~ Edebiyat
Vecdi Erbay
EDEBIYAT VE KOT0L0K
Georges Bataille SIRADAN OLANIN BASKALASIMI
Arthur C. Danto
ZAMAN TUNELI
Denemeler ve Notlar BUNU BEN DE YAPARIM
John Fowles Christian Saehrendt
KORKUNUN GUCLERI SANAT DONYALARl
lgren'<lill Ozerine Deneme Howard S. Becker
Julia Kristeva
ARABESK
KATILLER, SANAT<;:ILAR VE TERORISTLER Ugur Kii'<iillaplan
Frank Lentricchia & Jody MeA uliffe
ROMAN KURAMINA GIRlS
G0R0LT0DEN MOZIGE Zek.iye Antak.yahoglu
MiizillJn Ek.onomiPoliti~i Ozerine
Jacques Attal1 YAZMA CESARETI
Nihan Kaya
GUZELLIK SEMPTOMU
Francette Pacteau HI<;:LIGIN OZGURLOGO
Ceren Selmanpak.oglu
RABELAIS VE DUNYASI
Mihail Bahtin
SANAT VE SORUMLULUK
Ilk. Felsefi Denemeler
Mihail Bahtin
SANAT VE ESTETIK
Peter de Bolla
lc;indekiler
lkinci Bastma Onsoz ......................................................................... 11
Onsoz ............................................................................................... 13
Giri$: Edebiyat Nedir? ...................................................................... 15
l. lngiliz Edeblyatmm YUkseli$i. ..................................................... 31
II. Fenomenoloji, Yorumbilgisi. Ahmlama Kuramt. .......................... 68
Ill. Yaptsalcthk ve Gostergebiiim ............................................. : ...... 103
IV. Postyaptsalcthk ........................................................................ 138
V. Psikanaliz ................................................................................. 161
SonuQ: Siyasi Ele$tiri.. .................................................................... 201
Sonsoz ............................................................................................ 223
Kaynak.Qa ....................................................................................... 24 7
Dizln ............................................................................................... 254
Charles Swann ve
Raymond Williams iQin ...