Andrzej Rozwadowski Sztuka naskalna. Rock Art

17 Pages·2016·11.68 MB·Polish

Przesztos¢ spoteczna
Préba konceptualizaci
PUBLIKACIA PRZYGOTOWANA
PRZEZ KOMISIE ANTROPOLOGII PRADZIEIOW 1 SREDNIOWIECZA
DDZIARAIACA PRZY KOMITECIE NAUK PRA- | PROTOHISTORYCZNYCH PAN

KOmITET REDAKCWNY:
ARKADIUSZ MARCINIAK — PRZEWODNICZACY
JAN MICHA BURDUKIEWICZ

Dorota CyNcot

HANNA KOWALEWSKA-MARSZALEK
FRANCISZEK M. STEPNIOWSK!

SSTANIStAW TABACZYNSKI

‘ANNA ZALEWSKA
Przesztos¢ spoteczna
Préba konceptualizacji

Redakcja: Stanistaw Tabaczyfski, Arkadiusz Marciniak,
Dorota Cyngot, Anna Zalewska

‘Wydawnicwo Pomnatiskie + Poznati 2012
Praca 2 trodkdw PAN — Komi pray Oddlale
‘Poonam PAN orz Instyttu Archeologll tna PAN.
Ninijzy projet ost: wsparcafnansowym Komi

3] Drea Kars

Program ,Kultura”
lon! professional
= Practices &

ible outreach

ONO TI7- 7012
Apres ROZWADOWSK

‘Sztuka naskalna.
Rock Art

zweryfikowany dzigki kolejaym
konano pod koniec XIX ina poczatka XX wieku na teenie Hisepani i Franc
(Od tego momentu sztuka naskalna zyskala nie tylko rozglos, ale sala sig take
‘wainym aspektem studiow archeologicenych.

1. SZTUKA NASKALNA I POCZATKISZTUKI

ona oat downs bade w oct spt palo si
bardzo poglsbione roepearane yc sede wal lobele Fuld Se ote ago

rowat na podstawie

Sere
:
form raletaloy si spodnewae was sig &
Cpimegnt thsi ay

rminglo Jednak blisko 130 tlt zai rorye adel
x zatem nie wydaje si zwigzana ze
Tl eg gee oe a ee
ad ae ie lap
mee utpeayhat Syria noe
eect =

bienia” (geometryceny omament) datowane
lat Podobne znaleziska nakhuwanych muszli pochodza z Maroka (82 tys).
14 YSCYPUNY WSPOLDTIEAIACEZ ARCHEOLOGHA

_Afrykatiskie znaleziska ochry noszace slady uiytkowania zaczynajqbyC lica-
ze juz od posiona 300 fo. at (Homo heiebegeni). W jaski Twin Rivers
‘w Zambii odkryto setki kawalkow barwnikow 26k
‘2 praedziatu czasowego 300-170 tys lat) —
‘na wzgorzu tym brak wychodni tych cow, przypuszcza sie, de byly
‘one celowo takée mogia by¢ selekcja kolorow.
‘To kontrargument dla tezy, iz barwniki mialy tylko utylitamna funkeje (mp.
jako barwnik skor), —
Pr rozdrabniania { rozcierania w celu

Jeli poczatkow sztul upatrywac w" yeowani
(im wieksze ustrukturyzowanie spoleczetistwa, tym bogatsca

‘s2tuka), ak i wazrastajace) zaludnienia ‘wymu-

‘sza wigkszq innowacyjnos), to} sig europejske|sztuki

ine} mogio by¢ efektem przejécia od mnie} zorganizowanego do bardzej
‘systema ‘towar Presa

‘w okreslonych regionach lub ‘calowiekiem ane-

‘Kiem.

adaptacji wymusié mogl z jedne} strony kontel
zneandertalczykiem? — w Frangji czlowiek
wal 2 ykiem migdzy 38 a 32 tys. BP), z drugie) zas
STTUKA NASKALNA, ROCKART a5

2. ROZUMIENIE SZTUKI NASKALNED

Klasycane teorie znaczenie i funkcje pradziejowej sztuki naskalne) (inne)
‘tumaczyly etn

serge wii ‘Twirdzeniao sztuce da sztakisg tego na
lepszym przykladem pradzicjowspostrzegano w kategoriach
wa6restetykinowozying Pera polowa XX wieku
tozkolei czas raez pioniersich tnograf6w luda
mi 1 poszukiwaniem w ich kulturach anaogit dla
nacoenia ‘a tym grunce tore magi
najmni| do polowy XX wicku, Kiedy to zasadno taki metody ekepikac
podtwazyl struktualizm. sig od poszukiwania zaccen sztuki
reez pryzmat wynikalo 2 praewiedcaenia,
4 dytanscaasowy i roznicekalturowe pomigdzy tym dwoma Kontekstami
sa takzaczne, 2 wnioski oznaczeniu dawne}sztukna tej pod
Stave nie moga bye wiarygodne. Zamiast rekonatrukc
‘mogly met wartofei maczeniowe. Zatem
ewentualne dest

sztuka ewoluowala,jecdnakw swe strukturze opozygija generujacych pozo-