Evrim Kuramı ve Mekanizmaları: Evrimin Temelleri ve Nasıl İşlediği Üzerine

291 Pages·2018·4.773 MB·Turkish

by  Çağrı Mert Bakırcı

ÇAGMREIR BTA KIRCI
EVRiKMU RAMVIE
MEKANiZMALARI
EVRİMİN TEMELLERİ VE NASIL İŞLEDİGİ ÜZERİNE
2. BASIM
ÇAGRI MERT BAKIRCI
Çağrı Mert Bakırcı. ODTÜ mezunudur ve ABD' de Texas Tech Üniversitesi'nde
Evrimsel Robotik ve Algoritmalar ile Biyolojiden Esinlenen Mühendislik
üzerine doktora yapmaktadır. Eğitim hayatı boyunca akademik olarak
robotik. yapay zeka. evrimsel biyoloji, nörobiyoloji ve hayvan davranışları
(etoloji) ile ilgilenmiştir. 2000 yılından beri bilimle ilgilenmektedir. 2004
yılından beri bilim yazarlığı yapmaktadır. 2008 yılında ODTÜ Makina ve
İnovasyon Topluluğu'nu, 201 O yılında Evrim Ağacı'nı kurmuştur. Bakırcı,
Evrim Ağacı ekibi ile Türkiye'nin dört bir yanında, liselerde ve üniversite­
lerde toplamda binlerce kişinin katılımıyla. halka açık eğitimler düzenle­
miştir. Bakırcı, Evrim Ağacı projesi dahilinde, evrimagaci.org sitesinde
400'den fazla popüler bilim makalesi yazmıştır. Evrim Ağacı'nın Facebook
sayfasında on binlerce okuru bulunmaktadır. Evrim Ağacı'nın yürüttüğü
çalışmalar, 2012 yılında akademik bir oluşum olan Avrupa Evrimsel Biyoloji
Cemiyeti (ESEB) tarafından desteklenmeye layık görülmüştür. Evrim Ağacı
bünyesinde Bakırcı'nın geliştirdiği tüm projeler. Türkiye' de evrimsel biyolo­
jinin bilimsel temellerinin halk tarafından kolayca anlaşılabilmesini ve
konuyla ilgili süregelen yanlış anlaşılmaların düzeltilmesini hedeflemek­
tedir. Nisan. 2017 yılında da yazarlarından biri olduğu "Evrenin Karanlığında
Evrimin lşığı" eserini yayına hazırlamıştır.
EvrensBeals ıYma yı2n0 12-2(041B 6a skı)
Kor Kitap2 017-2(021B 8a skı)
GİNKO BİLİM -5
EVRİM KURAMI VE MEKANİZMALAR! ÇAGRI MERT BAKIRCI
-evrimin temelleri ve nasıl işlediği üzerine -
KAPAve Kİ ÇT ASiMA R• D EVRİM KOÇLAN
ISB9N7 B-605-67322-4-9
BiriBnacsEiıyl mül 201•Bİ kiBnacsiKı ams 2ı0m1 0
© Ginko KitLatpŞdi i.. 2 01B
BaskEız:g Mia tbaacTıelkıskPt oirlİs n.ş S.a nT.i cL.td . Şii.
SanaCydi. Al tayS kN.o .1 4Y eniboI sİnsat an•bS uelrtifNiok.1a 2 142
T: 021425 22 30 2• www.ezgimatbaa.net
GinkOos:m anaMğaah A.l Siu avSik N.o :1 0D . 3K adıköİys/t an•bS uelrtifNiok:3a 5 054
T:0 21446 9 209 9 •F : 021446 9 210 0
www .ginkokit•ap po.sctoam@ ginkokitap.com
ÇAGRI MERT BAKIRCI
. .
EVRiM KURAMI VE MEKANIZMALARI
- evrimin temelleri ve nasıl işlediği üzerine -
GiNKOBiliM

İÇİNDEKİLER
SUNUŞ
ÖNSÖZ 11
BÖL1Ü /GM E RÇEOKMLZEURYNKİÜDSNAE T LEEON.R .İ.L ER 21
BÖL2Ü M/ CABNALŞILLAIBNGİGYIRION CL IC.NU.AL. U K 47
BÖL3Ü M/ EVRİMYİANR MAÇETEKIŞACİNITİ LZİMLAİLKA R! B9
BÖL4Ü M/ İBHATGOİLLYIAA RYCAAAKR ACTAINLLAYINAL PSAAERYÇ: İ LİM 139
BÖL5 Ü/OM O BGİASR A VAALŞA NOIOOGSIAERLÇ: İ LİM 167
BÖL6Ü ÜM/R EİMÇBEİİ SNRA VCAİŞNS:SE EÇLİ LİM 219
BÖL7Ü KM/O LLCAEMASYAVARA EMRTIA İ?KN R SAEBÇAİ LİMİ 249
"BYUA ŞGAÖMR ÜŞİÜHNTDVİEAŞ RA!M" 263
SONSÖZ 271
KAYNVAİKELL OEAKRRUİ M A 2Bl
Her şeyi mümkün kılan canım aileme,
Yüzlerce bilim insanı yetiştiren
merhum hocam Prof. Dr. Aykut Kence'ye
ve doğanın ihtişamı karşısında
nefessiz kalan herkese. ..

SUNUŞ
Evrimsel biyoloji Charles Darwin'e çok şey borçlu kuşku­
Türlerin Kökeni'nin
suz. Ancak yayımlanması ardından geçen
150 yılı aşkın süre boyunca gelinen noktada, yüzyılın bilimi
sıfatını hak etmesi yanında evrimsel biyolojinin uzman olma­
yanlarca anlaşılmasının güçleşmesinin yarattığı sıkıntılar da
cabası. Evrimin anlaşılmasını güçleştiren temel neden ise,
evrimsel biyolojinin popülerleştirilemeyecek denli karmaşık ve
dağınık bir kuramsal yapısının bulunuşu değildir. Asıl sorun,
evrimi bir anlatı olarak avamlaştıran iki görünüş itibarıyla zıt
ancak sonuç itibarıyla aynı bilgi kirliliğine çıkan tarihsel çatış­
madan kaynaklanmakta.
Bunlardan birincisi, evrimi anlatmak adına, biyolojik indirge­
meciliği esas alan bir tür avam evrimcilik olup canlı çeşitliliğini
"dünya sahnesindeki
esas alan evrimsel biyolojik argümanları
pençeleri kanlı bir var olma savaşı"
şeklinde ilan eden hikayeler
toplamıdır. Diğeri ise, herhangi bir bilimsel tarafı bulunmayıp
inancın kötüye kullanılmasını düstur edindiği açıkça görülen,
tarihsel sosyolojik sebepleri açısından inceleme konusu olabilse
de, bilim iddiası safsatalar toplamından ibaret evrim karşıtlığıdır.
Birbirine zıt gözüken bu iki bilgi kirliliği kaynağının sonuç olarak
yarattığı ise evrimin doğru şekilde anlaşılmasına ket vurmak
olmuştur. Türkiye'de ise bu iki kutbun sözde duayenleri ve
uzmanları da hayli bolca bulunmaktadır ne yazık ki.
Evrim Kuramı ve
Çağrı Mert Bakırcı'nın elinizde tuttuğunuz
Mekanizmaları: Evrimin Temelleri ve Nasıl İşlediği Üzerine
adlı
kitabı ise, bu bulanıklığı aralamaya çalışan ve bunu yaparken de
evrimsel biyolojinin pek çok yönünü başarıyla popülerize eden
bir eser. Gündelik hikayeler üzerine kurulu başlangıçlarıyla
Çağrı, evrimi yalın bir şekilde aktarmaya çalışıyor okura ve bunu
da gayet başarılı bir şekilde yapıyor. Türkiye'de bilimin yaygın­
laştırılması konusunda çok önemli çalışmalar yürüten Evrim
Ağacı'nın da kurucusu olan bu genç bilim tutkununun ve bilim
9
evrim kuramı ve mekanizmaları
insanı adayının elinden çıkan bu güzel eser keyifle okunuyor.
Kitabın Türkiye'deki evrimsel biyoloji yazını içinde müstesna bir
yeri olacağına eminim.
Doç. Dr. Ergi Deniz Özsoy
10