Table Of ContentCELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESt
Doç. Dr. Ahmet UGUR
Koca l\işancı diye bilinmektedir. Yazar Selim devrind~ ya~ayan ve
o devri iyi bilen bir kimsedir. Verdiği bilgiler, birinci el bir kaynak sayı-
lan. Vezir Piri Paşadandır Eser Kanuni devrinde yazılmıştır ve yazar
i.
eserini yazd.ığı ~aman 70 yaşlarının içinde hulunmakta idi. .
Eserinde basit fakat, ağırbaşlı bi'r üslup kullanınıştır. Eserinc
"C
Measir-i Selim Ha~i ismini vermiştir. Divanda Reisül' ~KüttaL Ni-
şancı olarak çalışan yazar, bunu bir imtiyazaddet~iş ve diğer yaza'r-
ların bilmediği malumatı alarak eserine aktarmıştır. Ve pck tabii olarak-
ta eseri, bu çeşit eserler ara.,ında, özel ve mühim hir yer almıştır.
Yazar davranışıyle, tam bir Selim taraftarıdır. IDaima Onu her yap-
tığı işte haklı göstermeye çaılşmaktadır. Mesela, Selim, asla babası Sul-
tan Bayezid'e karşı gelip ba~ ~aldırmamıştır. O sadece, b~basını bir
çıkmaz yola sevketm'eye çalışan, hencil vezirlel.'in, devlete açacakları
zararlara, karşı çıkmıştıı:. Onlarm politikalarına karşı gelmiştir. Baba-
sından taht almak için esas çarpı~an, kardeşi Sultan Ahmet idi, vezirler
ona alet oluyorlardı.
Hacim bakımından da bu eser. diğer Selim-Nilmelerden geniştir.
Selimin doğumuyla işehaşlar ve hiç hir olayı atlamadan, Onun öıümüy-
le bitirir. Ya2ar sadece bil.'olayda, kaynağını Kemal Pa~a.Zade, olarak
belirtir. (Selim'in doğumunda Kapuya gelen ihtiyar olayı) Fakat. olay-
ların genel snalaması ve anlatımdaki çok yakın benzerlik, bu iki yazarı
.birbirine çok yaklaştırır. Buna göre,' şu söylene bilir ki. ~işancının.
Kemal Paşa-Zadeden Kaynak yönünden, helki de stil yiinünden, yarar-
landığı açıktır.
Ayrıca malumat ve döküman bakımından, yazarııı kullandıkları
ile Feridun Beyin Münşeut-ı Selatın de kul~aIll.lıkları da birbirine çok
1:Yazarııı hayatı ve diğer eserleri için, M.T. Gökbilgin, LA. III, 61-63;1.H. Uzunçar~IIı,
Delieteıı, No, 87(1'lS8);ş,Tekindağ, Tarih Ens. Dergisi,I (1970);Ayrıca bu eser,Dr. CeliaKers-
lake tarafından Doktora tezi olarak yapılmıştır. (University of Oxford, 1975).
403 AHMET UdUR
henzemektedir. Bu Ja Onun devlet dairesinde hulunJuğundan, devletin
arşivini hir kaynak olarak kullanması iddialarının doğru olduğunu gös-
terir hir ddildir •.
Eser, 33 varaklık hir girişten sonra, 188 varaklı.15:,tarih ve 273 va-
raklık (221-494) nasihat verici hikayelerden iharettir2•
Celal-Zade Mustafa ve SelimoNarnesi
I;Jamdi ki, talihan-ı eevahir-i dürer-i ',irfan
~a'r-ı hil,ı.iir-ı eidd-ü-ictihiide gavş ile sal,ıil-i heyin
vc keniir-ı 'iyiina getürill, tal.ırir; ve senii'j ki, mün-
şiyan-ı keliim-ı i'caz-iiyin ve mühdi'iin-ı bedii'i '-şi-
nas-u-mevahib -cehinşa!).ii 'if-ü -evrii~,a nalı:ş-u-tezyin
içün taşdir-ü-taşvir itmişler envii'ına nihayet; ve
eşniifına l,ıadd-ü-giiyetyo~ cümlesi !).azret-i Ma'büd-ı
hi-zeviil vc Ma~ımüd-u-Mcscüd-ı l~-yeziilüii cenahına
niliar olsun ki, me\'iihib-i 'aliyesi hiiriinı riyliZ-1tıavii-
pr-ı 'ibiida siiri-vü-mapr, ve 'arayii-yı seniyesi reşa-
1,a1tı ~ulüh-i a!).riir-u-iiziida fii'iz-ü-sii'irlerdür.Celle
;ikrühü ve 'amme i~sünülıü ve berrühü.
Zehi Pervcrdigar-ı şiini' ki, 1,laJı;ii'ilı:ehlinün
I,ı.ada'i~-i lı:ulühini serv-i hiila-yı imiin ile müzeyyen,
erhiih-ı daJı;a'i~uii riyiiz-ı eı;hiin-ı bii-hürhiinlarını
şaJı;.ii'i~-1ma'arif-ü-i~iin ile seriiser tiize gülziir-u-gül.
şen itmişdür.. Ta'cilii şıinühü ve behere bür!ıcinü!ıü.
ijiik-nişin-i zeviiy~-y) fa~r-u-iı.ltiyiica ve-ledey-
nci mezid1 sa'iideti ile nevid-i ümid id~, raciyiin.)
J:ıvan-ı rızii-vu-il.ılaş ve dii'iyiin-ı mii'ide-i fevz-ü-il].-
tışaşa le-'in şekertüm le-ezidenne.küm2 irşiidı ile keşf-i
Ipna' itmişJür. 'Amme nevıilii!ıü ve"aHame şcinü!ıü.
Ecriim-ı 'ulvıyiit-ı semavat) (28) Jı;.aniidil-izerrin-i
afitiih-ı tiihan-u-nücüm ilc ariiste eyJedi. 'Ataya-yı
cezilesine mazhar olan zevatuii şıfat-u-l.ıiilatı dey-
'cür-) ~ulemiit.ı Miitclan \.ıaliiş huluh, tarii'ilı:-u-sühül
r
ziver-i şafii ilc piraste -vii-] pür-giil ola.
2,Burada kullanılan yaı~a. The British Museum, Add. 7848,
Bu Tran9gripsiyon Sayın hneam, J.R. Walsh'Jn koleksiyonudur ve tarafımızdan tekrar
gözdengeçirilmiş vediğernushalarla ka~ılaştırılmıştır. Ayrıca bakımz, A.,Uğur "Şelim.nameler"
A.r. tıahiyat Fak. Dergi9i, C. XXII, C. (1978).
ı ~, 50/735
2 ~J 14/7
CELAL-ZADE MUSTAFA YE SELiM-NA-MESi
Vaşf.ı celal-ü-cemalinde mühüriziin-ı meydan-ı
faşii!).atün zehiinla~ı lal-ü-ehkem; nu'üt-ı !.lfat-u-
kemalinde zümre-i kaşifan-ı esrar-ı hüviyet mebhüt-u-
zar ve ~udretleri mestür-u-mühhem. Egerçi sahı~an-ı
'arşa-ı ma'rifet ta'rif-i celiilinde ayiit-ı heyyinat ile
şal,ı.ii'if-ievralp pür-na~-n-tezyin idüh, haşa'ir-i aşl,ıa-
h-ı en:ı:örı eşi'a-ı envar-ı 'a:ı:amet-ü-ilj;hali ilc tenvir
itmişler; emma ol silsileye nihayet, ve ranı!a-ı hey-
an-u-'iyiina gayet olmaz.
La cercm, kelam-ı fevii'id-cnciiın-u-sa'iidet-il}"
. titam-ı men aQabbe şey'en ekilere '[,ikrelıümücibince:
İlahumdur ~oman ~ikrini dilden
Vücüdüm itdi iciid iih-u-kilden
Beni tev!).idi ra~ına düşürdi
Başa tevfil,: e!falin üşürdi
~anıu ~erı:at-ı 'alemdür şühüdı
Şehiidet eylerem hirdür vücüdi
Na:ı:ir olmaz ana yolı:dur şeriki
}Iul,ıa~lı:alj;dur ,bu söz olmaz bir iki
Cihanun tıiililı:ıdur ~üt.ı püki
Yaratdı .:\dem itdi cirm IJiiki
(2b) Anı 'irfan yolına salik itdi
Ma'arifcevherine miilik itdi
Lisiinum l.ıamdine güyii idübdür
Dil.) mecnünanı Leyla idübdür
Mübiirek namı halvetde celisüm
Hümayün ~ikı:idür dii'im enisüm
Dilcr dergiihına dil 'arz-ı I,ıiicnt
tde göz daşı ilc bir münaciit
Ümid oldur ki 'afv ide günahın
~abül ide keremden iih-u-vahın
if
~amu din ehline ral,ımetler ide
Günehkiir ümmete şeflj;atler ide
Münaeat be~Dergiih-ı Mücihu'd-Da'viit
ve ~aqi 'l-ij:iicat, eelle ;ikrühü
-'
i
410 AHMET UGUR
Ey Al.ıau-i kerim-i ;,;ü'I-ccliiI vey' Şamf'd-i
viieibü't-ta'~im-ü-pür-kemiiI;ey nüfıis-ı ehriirı allii-
m-u- ma'aşiden ta~dis iden ~uddüs, vey' ~ulüb-i
a1)yiirı ediini-vii~a~aşiye iltifiitdan tarhir iden Ta-
- hir-i şe~at-me'nüs; ey rızii-vu-~abiilüii devleti mar-
lüb-ı tiilibiin-ı dergiih, vey li~ii-yı eemiil-i eemilüii
sa'iideti inal.ıbüb-ı bidiiriin-ı sel.ıergiih; ey ii~iir-ı l.ıik-
metüii derk-ü-müşiihedesine scm'-ü-başar iki dereee.i
vesi'a, vey enviir-ı Jı;:udretüii ziyasına şcms-ü-!ı;amer
iki rüşen raH'a; ey ~ulub-i erhiib-ı şev~ şümüs~ı
efzalüii ile münevver, ve'y meşiimm-ı erviil.ı-ı aş~ıab-ı
~ev~ şemii'iın-i ınenihim-i neviil-i bii-kemiilüii ilc
ıııu'agar; ey şad heziir deryii-yı (33) 'ilm-ü- ma'rifetü ii
girdabınun şin'iigerleri ~ararat:ı bil.ıar-ı zabtıiir-ı 'Vi-
şalüiide gari\.-, vey ı hezaı:an hezaı: fezii-yı 'iş~-u-mu.
1.labhetüii biidiye-peymaları envar-ı cemal-j efzal~ii
Iem'ası-yle l.lariJı:;ey 1:Iayy-ü-diinii, vey ~ayyüm-u-
tüvana; ey şan-ı ma'ali-niş.an-ı a'riifı enva'-ı Iurf-u-
kerem birle me~kür. vey 'ulüv"ı meratih-i elriifı eş-
niif-ı ala-vıı-himem hirle meşkür-u-meşhür; ey eüd:."
ıı-iJ:ısiinı hendeler I.ıaı.-~ında hi-endaze, vey rıya z-ı
i
rii~ı-ıı-.revan-ı müştiil~an nesim-i ra~ım-i' ean-perver-
ü-rü!:ı-güsterüii jle ser-scbz-ü -taze; ey ekviina kiif-u-
n.ün-ı kün fi~-yekün ilc mükevvin,. vey nuJı;üş-1günii-
i
'gün-ı bü~alemün ile elvan-ı kii'inatı mülevvin; evc-j
felekdc mevc-i 'acii'jh-ii~iir-ı I.ıikmetiiii, fevc-i melek-
de güft-ü-güy-ı ~udretüii; şeh-ü-riiz ma;ı;har-ı 'ara-
yii-yı nür-ıı-;ı;ulmetüii, şita-vıı-hahiir niimıin'e-i es-
rar-ı heybetüii; cebin-i cebbaraııda dag-ı 'a~amet-ü-
il.ıtişamuii, rı~ah-ı eebiihire ve a'na\.--ı ekasirede
I.ıal~a-ı dam:ı inti~iimuii; easiis-ı sami'ada eüst-ü-
cüy-ı I;ıaher-j peygiimu ii,:l;ıa1ib-j niirı\.-ada güft-ü-
güy-ı nam-ı iiriim-encamuii; ey Mevcüd-ı hi-'illet, vey
Ma'büd-ı hi-alet; ey ljiili-ı.--ınar-u-mir, vey Razl.J.<;-ı
mar-u-mıir; ey sümüv-j sermediyetde .il.ıii1at-ı başar-
dan muı.-addes-ü-'ali, veyl 'ıılüv~i şamediyetde id-
rak-i 'u-ı.-ül-ı beşerden münezzeh-ü-müte'iili. Ta~ad-
dese alıi'ühü ve tetaba'a na'mıi.'ü1ıü.
CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELiM-NAMESI 41I
\
Ümidüm var cenahııiidan ilahi
~i sensinpiidişchler piidişahı
Niyiizum olan dergahunda ma~bül
Günehkilram ~apuiida bende vü ~ul
Günehle ben siyah itdüm cemali
Keremle sen beyaz İtdün sa~alı
Hidayet IpI şıra~-ı müsta~imi
Yabiina atma hu can-ı sa~dmi
Dcm-i iiIJİrde hem-riih eyle iman
Dil-i naliin bula iiteşden aman
1
(3b) Dirig itme csirge lu!f-u-püki
Cehennemden baliiş it ~erre biiki
.Ral.ıima ra~metüne var delilüm
Dmar çün ra~meti can-ı 'alilüm
Ne deiilü ço~ ise .cürm-ü-günahum
Hele eksük degüldür her gün ahum
Mu~anerdüı: lIünüba i'tirafum
İgcn ço~dur ma~aliit-I güzafum
Hahi, liiiliihe ilia'lliih, Mu~ıammedün resülü'liiih
keliim-ı hehcet-cnciimı cenabunda hezaran heziir sa'-
adetleri !şamil oldugı, meşhür kitabıarda me?ikür-u-
mes~ürdur, Enva'-ı günüh-ü-?oulemat ile rü-siyah
olan bendelerün, a~iir-ı !:ıayatıarı tebah, merg-ü-mevte
şu'ür-Il-intibahları deminde, yedi bela-yı şa'b-u-
I'
ba~arniike mübtelalarduı',
Biri zaman-ı in~ı!a'-ı silsile-i nefes, ki murgoı
rüi.ıa va~t-i balas-ı bend-i Jı;.af~sdür,'acaha ol dem-i
I.ıayret-şiyem imanla mı mürür ider, ya küfran ile
mi? İlahi, ol i.ıin-idehşet (4a)-ayinede, Iiiila/w illa'liiih,
/Mu~ammedün resülü'llalı sa'adeti-yle cümle-i üm-
met-i Mu~amme.di (şalla'lliihü 'aleyhi ve sellem) müs-
tes'ad eyle,
Biri dal]i ga!aı:-ı ~abrdür ki, ol menzil-i ri-
yaz-ı cennetden türbe-i nürani midür, ya guferat-ı
nirandan gufre-i tarik.ü-~ulmani midür? İlahi, ol
412 AHMET UGUR
hiicı:e-i Iıaki ziya-yı çeı:a-ı piik-i Iii iliihe illa'llrjh,
Muhammedün resülii'llüh ile nürani );;.ıl.Fe-revlıün
ve reyhiinün ve cennetün na'imün3 fehvası-yle, gülzar-ı
ciniindan olmagı erzani eyle.
Bir iJ.arar-ı başyet-pe~ir daJı.i Münker-ü-Nekiı:
su'iilidür ki, melekeyn-i sa'ileyn' biri lurf ve biı:i ikaba
ma'ileyndürürler. Acaba su'iilleı:İne cevabda barii veya
şaviib mı ola? ılahi, ol saat-i pür-ıztırabda, lü ilühe
illü'llüh, MuJ.ıammedün resülü'llü/ı maJı;.aliniyüsebbitii'-
llühü'lle(#ne ümenii bi.'l-1;mvli's-şübit4 fehviisına mu-
~iibıJı;.olmagı müyesser Jı;.ıl.
Bir l)a!ar dal)i zemzeıne-i ba' ~dür. elimle-i
mal)lüJı;.at 'arşa-ı 'araşiitda ictima'-u-ittişal demin-
dez aya ruy.} 'ibiid anda beyaz veya sevad mı ola?
İlahi, ol l;ıiilet-i pür-dehşetde, lü ilühe illü'llüh, Mu.
/.ıammedün resülü'llüh keliimı ile mühtedi ve yü'ibüdi
Iii i]avfiin 'aleykümü'l-yevmS nidiisı-yle mu},].a!ab
olanlardan eyIe.
Bir Jı.alar datıi hengam-ı ı.ıesab-ı mücibctü'I-'a
~iibdur. Defter-i mul.ıasebede mektüb olan !:ıasenat-ı
mcrgiibe mi veya seyyi'at-ı ma'yiibe midür? hahi,
ol zaman-ı inlpliibda, lü ilühe illü'llüh, Mul.ıammed re
sülü'ııah keliimınlın I.ıürıneti içün (4b)fe-sevfe yu/.ıasebü
I;ıesübenyesiren6 deminde, keliim-ı sa'adet-encam'lın
muJı;.taziisınca sühület.ü-yüsr il;ısiin Jı;.ıl:
Bir barar daJı.ian-ı mizan-u-tcrazüdur ki, vezn.i
a'ıniil giran-u-~aJı;.il mi, veya I)afif-ii-Jı;.alil midür?
İliihi, ol dem-i mehiibet-şiyemde Iii ilühe illü'llah,
I,
Mul;ıammedün resülü'llüh maJı;.iilinün ı~aı~Jı;.-'aı?-ameti
içün, fe-emmii men I!a~ület mevüzinühü7 sa'adeti ile
müstes'ad olun zümreden Jı;.ıl.
Bir g.u!ar-ı'a?-im da1Ji menzil-ü-mckan-ü-iişi-
yiin şal.ırii-yı fiı:devs-ü-ciniin-ı bi-na?-ir mi, veya
, ıs:,
56/89
• ıs:,
14 j2i
, ıs:,
43/68
• ıs:,
84/8
ıs:, ıoı /5
7
CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESİ 413
vadi-yi şa~avet-mebadi-yi ca).ıim-ü-sa'ir midür? ıla-
hi, kelime-i ~ayyibe-i Iii iliihe illa'llüh, Mutıammedün
resülü'llüh ~ürmcti J:ıa~ıp-çün, meemii'-ı ümmet-i
ba-hidayet-i al.ımediye, kaffe-i a~vam-ı sa'iidet-en-
~am-ı n;ıul;ı.ammediyeyi, ol demIerde şümme nünecci'l-
le~ine'tta(,;av8 zümresinden ser-efraz eyIe. Şırat-( şu'ü-
bet-ı~raduİi üzre ber\ı:-ı bapf gibi müriir-u-eevaz
'inayet [-ü-] müyesser eyle. Cümlemüzi şaJ:ıra-yı
bihişt-i eavidana geçürüp kamran ~ıı.
i
Hikayet: İlahi, bir derviş-i dil-tiş, fena-pe ~ir
köhne came-i J:ıa~irile, bir padişah-ı' ~i-tev~ir mecli-
• •
sine varur. OLşah, detvişüfi eski camesine nigiih idüb,
kendüyc ya~m geldügine 'ar ider, yüzin döndürür.
Şiih nedimlerinden birisi derviş e 'itab ile bi~a~ idüb,
"Ey hi-edeb küstab-u-şiib; hunun gibi köhne came
ile padişiih mecli~ine gelmek denii'ct-ü (sa) 'ayh-.u-
meı;ellet idügini hilmedün mi? Niçün edehsüzlük
eyledün?" diyücek, derviş cevah virür ki, "Came-i
köhne-vü-çirkin ilc dervişler padişah na?-aruıa gelmek
'ayb degüldiir; zira ki d~rvişlükdür. Aşıl '~yh-ı kÜlli,
derviş ol eski eame ile padişah meclisinden abir ~aşe
ra çı~ma~dl1r," diyiieek, ol şah gayet ?-arif-ü-'ii~ıl-u-
kamiL, keliim-ı J:Ia~~a ~alih-ü-ma'il imiş, fi 'Hıal
dervişc bil'at-i fabir ile il.ısan-ı vafir ider.
İlahi, ol derviş-i I.ıazin camc-i çitkin ile padi-
şah-ı mecazi meclisine gelüb, ma'~ül kelam ile şahiine
cameye ,malik oldı. Bende-i fa~ir [ve] çaker-i J:ıa~iı;.
altmış yıldan tecaviiz eyledi. Came-i a'malüm şiiride
köhne palas, lihas-ı ef'.alüm deride-vü-şe'amet-isti-
nasdur ki, girillanı envii'-ı ma'aşi-vü-?;illat-u-gi:nah
ile çak-çak, cümle-i ceviinih-ü-e~rafı şuniif-ı seyyi'at-ı
ol
lii-yuJ:ışa ile alüde "cdiimanı pür-biikdür. came-i
çitkinden gayrı libiisum, hina-yı vüeüd-i ma'şıyet-
alüduma' vücühat-ı ma'aşiden özge esasum yo~.
Zarüridür ki, eenabuna ol came-i köhne ile pii-herehne
varsam gerek. Sen padişah-ı kerim-ü-raJ:ıim, tlu-
da-yı la-ye~al ve Bi-zeval.i 'a?-imsin. Ümiddür, eski
came-i a'malümi' ı'ıil'at-i behiye-i il.ısanuiia tehdil
• !.C.19f72
414 AHMET UGUR
idüh, lutf-u-cüdun teşrifatı ilc ra~mctün l)il'atlcrini
Ij;.amet-ima'şıyet-ayetümc giydürüb (Sb), beni mes-
rüu-şad-u-fcra~nak eyleyesin.
i
İlahi, deryada lutf-H-i~sanufi irişüb haran~ı
Nisan ile şadef agzına Ij;.üteyledügün bir Ij;.atreye
emr-i 1).aşşuii müte'allilj;. olmagia dane-i dürr-i Be-
min olur. Aşlab-ı ?;ükürdan erl,ıam-ı inaBa düşürdü-
gufi .Jı;.atarat-ı ~alj;.aret-ayata Ij;.udret-ü-iriidetüii iriş-
megle ol .Jı;.atl'ebir cemal-i rneyzün Yeçehrt~-igülgün,
ayine-i 'alem-nüma-yı nazenin' ve mir'at-ı' dil-gü-
şa-yı şafii-ayin olur. Görenler di!ler, "tebüreke'llahü
a/.ı.senü'I-1}alilcin." ,Derün-ı aşdafda me'mürun olan
dürr-i 'meknün gibi bu bende-i 'a şi-yi şal,ıibü'l-ma'aşi
Ij;.albinde Ij;.atre-i imanı eyledüfi; dürroj yetim oldı.
J>:.adr-i giran-bahası ilc, ümiddür, ?;i-cah-u-magfü-
ruii olam. Ve bir Ij;.atreIpın-ı pa-mal iken cüd [-u-]
i~sanufi eHali ile mevcüd oldum. Mezid-i 'inayat-ı
bi-payanun ve tamam-ı ii)sanat-I bi-~add-ü-ol'anuii
1
~ikrine zeban-ı bahirü'l-bürhan il,ısan eyledüii. Me-
calis-i üns-şi' arumda şeb-ü-tüZ lutf-u-il,~sanufiyadı-yle
ev.Jı;.at-11).uceste-ayatum pirüzdur. Eş-şükrü Iillahi
ta'alii. Mercüdur, mezid-i eltiifuii ile ziimrc-i şakirin-
den ma~s~b olam.
İlahi ve 'alemlerün Piidişahı, 'ibad-ı re'fet-
mu'taduiidan herkes üç ~abs ile mevşüflardur. Biri
~abs-i şikem-i mader, ki anda her biri kcmal-i re'fet-
ü-'inayetüiie ma~har olub• .Jı;.atre-iab-i na-pak, lier-
re-i ~alj;.ir-ihak iken,taşvir-i ~ikmet-te' ~irüii(68) ilc
ile mükemmelü'l-endam muşavvcr-i ~üsn-encam olur-
lar. Bir me~abede cemal-i 'a~im ilc, ki anlar ~a~I~nda .
kelam-ı Ij;.adimüiidelc-.Jı;.ad[ıalalc-nii 'l-insiine ji-a/.ı.seni.
ıalcvimin9 buyurduii. Bir i)absleri, ki kehvare-i ta~-
yi~-kenaredür ki, bend-i dest-ü-payla mağliiller, ge-
zend-i bi~'alj;.l-u-hiişile ma'liiller iken, şir-i glda-te'Bir-i
m,ader ile mugtenimler, pür-I,ı.uziirlar, piS'ter-i isti-
rlU,ı.atdel)vab-ı nevm ile pür-süriir oldılar. Bir I,ıabs-
leri datıi .Jı;.abr-ü-giirdurki; bir şınfı biirşid-i tabdar-ı
'inayetüiile ~ücerii.t-I ravza-ı rı~vaııuiidan bi" I,ıüe-
• If., 9S/4
CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESİ 415
re-ı riişen, ,şııııf-ı abarı I:ı.uferat-ı nırau-ı ateş-
'unvanufidan, bir l;ıufre-i 'a~ab-u-mil;ı.endür. Ne'üzü
bi'-lliihi ta'iilii. 'İbiid.ı mü'minini ol deva'ir-i 'a~iih-
me'a~irdeıi diir, 'uı.;at-ı müslimini 'ı~ah.ı elimüiiden
mu'af-u-mestiir eyle; Ravza-ı w;lvanuiidan olan ~ubü-
rı, ı:;al;ıibü'l-I:ı.abli'I-metin itdügüfi Resül.i eminüii üm-
mct-i pür-hidiiyetinden Iii iliihe'illii'llah, Mul;ıammedün
resülü'lliih ilc zebiinları pür-ta'am.u-sükkerin olan \
za'iflere mabşiiş eyle. Eknaf-ı 'inayetünde elemden
ma!:ıfüz-u-maşiin olsunlar.
İlahi, 'iı.;yiin-u.tugyiinum ke~retinden gari~.ı
ba!.ır.i !.ıieiib oluh, ümid-ü-reeii ~apuları ~ufl-i ye's
ile mu~affeI-ü-mesdiid olmadan iJ:ı.tiyatiderem. Mif-
taJ:ı.-ıral;ımet-ü-re'fetüfi her bab-ı müşkile fettaJ:ı.-u-
keşşaf idügi meşkiik degüI. İlahi, bu mu~arrerdür,
muti'-ü-'aşi ve dani-vü-~aşi, cümlesi gar~-ı derya-yı
'iitıfetündür; eya Gafirü?;-?;üniib, veya Siitirü'l (6bFu
yiib, ol kiIid-i ye's ile me'yiis olma~ il;ıtimali olan
~apulara eItaf-u-'inayiitufi miftal;ıları ilc güşad vir,
meftiil,l olsun. Müerim-ü- 'aşilerüfi ~ulüh-i küriib-
maşJ:ı.ühları tolu şükr.ü-fütiil:ı. olsun.
Jjudaya lutfuii' olsun destgirüm
Ki sensin padişah-ı bi-na~irüm .
i
Yaratmışduii bizi ~alü belii'da
Günah ile bu' dem ~a.ldu~ belada
O demler ki bilinmezdi nişii.num
Senüii 'ilmünde ma'liim şanum
Yo~ iken ean-u-tende ibtışaşum
Var idi lutfun ile üus-i başum
.'Adem mülkinde' ma'düm olmış idüm
Yal);uh heer ateşi müm olmış idüm
Mu.\ı:addermiş !:ıayatum ta ezelde
TaIJallüf olmaz emrüm lem-yezel~e
SenüMür ey ijudii ço~ şükr-ü-minnet
Fa~iri itmedüii gayra limmet
MuJ:ı.ammed ümmetinden itdüfi aJı.ir
~ehi lutf u zehi iJ.ısiin-ızabir
416 AHMET UGUR
~amu lutJ u ~amu il,ısan scnüiidür
Tcnüm rİıabl.ü~un oldı ciin senüiidür
Bunuii şükri-yle güya '.lp! zebiinı
Geçillsünl şükr ile dii'im zamanı
Vücüdüm maJ:ız-ı lutfuüdur RaJ:ıima
Keremler eyle erzani Kerima
E~erdür lııtf-u-cüduiidaıı "ücüdüm
Beni dür itdi ~apııiidan I,ıusüdum 7'
Günah altında mal)cübam J:ıa~irem
Zünüb ile şermsaram fa~irem
Bina-yı lU,tfııiilya~ma eal?ime
'Az;iibıın iiteşıne itme him,e
'Az;iibalutf-u-ra~müii scb~at itdi
Ijata ehli,ne şanuii ~ef~a:t itdi .
~ Senüii dergiihuüadıır ilticiimuz
~arin olsun ~abüle her reciimuz
l:Iikayet: İlahi, e"liyii-yı kiramundan I:Iasan
Başri - 'aleyhi 'r-ra/.ınıet - bir eeniize 'a~abınea güris-
tiina varub, meyyiti IJakedefnden şonra güristiin için-
de bir mal;ıaIle otıırub murii~abedc iken, meger ol
r
zamanda Ferezda~ dimegle mcşhür ve] fıs~-ıı-füeiir
i
ile mez;kür kimesne var imiş, ıra~dan İmam-ı hümiima
na:ı;ar idüb, anun ef'iil-i I,ıamidesin bilii~di, kendi,iniiii
ma'iişi-vü-fcsadını yiididiib giryiin-u-na!an öldı. İmam
J:ı;ilet-imura~abeden ~al~ub yola girdi. Ferezdalp gör-
di, ziir-u-zar gözyaşını döker. l:Iiilinişorub, "niçün ağ-
la'rsın," didiler. Eyitdiı, "Ey İmam-ı hümam, kendii
l)iil-iperişanuma ağlaram. Ademler sizena?-ar iderler,
ne Jı.üb-u-ziba şalil,ı-ü-fii'i~ kimsedür diyü medJ:ıler
~?niilariderler. Ben kemine 'iişimüz;nihe İı.igahiderler,
ne faeir-üpür-günah diyü ~emm-ü-taı)~ir iderler, Eger
rüz-ı ~ıyamctdc l:Ia~ ta'ala daIJi~uIları ilebiLvcclıle
mu'amele iderse, l)aIüm müşkiIdür. Ana giryan-u-sü-
z~nam," diyüeekı, İmam eyitdi, "Yii hiç hiı: 'ame-
Iiiii(7b) var mıduı: ki andan necat ümidı eyleyesin?"
Eyitdi, "Ey İmamü'l-müslimin, üç nesneden ümid-
Viaram: biri İsliim içinde şeyb-ii~pir oldum; biri daIJi
Description:Page 1. Page 2. Page 3. Page 4. Page 5. Page 6. Page 7. Page 8. Page 9. Page 10. Page 11. Page 12. Page 13. Page 14. Page 15. Page 16