Table Of Content2
TRAKYA KÜLTÜR ÖNCELİKLİ GELİŞİM STRATEJİ VE EYLEM PLANI
İÇERİK
ÇALIŞTAY YÖNTEMİ 4
YÖNETİCİLERDEN MESAJLAR 6
10 TEMEL SORUN VE FIRSAT, 6 TEMEL FARKLILIK 7
TRAKYA: ÜÇLÜ BAKIŞ
SINIRSIZ SINIRLAR 13
GEÇMİŞTEN GELECEĞE BAKMAK 16
BİRLEŞTİRİCİ GÜÇ 25
STRATEJİK ANALİZLER (B.E.K. ANALİZİ)
BEKLENTİ ANALİZİ 27
6E ANALİZİ 28
6K ANALİZİ 38
GELECEK STRATEJİLERİ İÇİN TEMEL STRATEJİLER
5 TEMEL STRATEJİ, 25 TEMEL HEDEF 47
5 VİZYON PROJESİ, 15 PROGRAM VE PROJE 50
10 TEMEL İLKE 51
KATILIMCI LİSTESİ 53
3
Birleştirici Güç; Doğa, Su,Kültür : I. TRAKYA BÖLGE ÇALIŞTAYI
ÇALIŞTAY YÖNTEMİ
1. Oturum: Dün, Bugün, Yarın
Temel Sorunlar ve Fırsatlar
Beklenti Analizi
Farklılık Yaratan Temalar
Genel toplantı düzeninde, Çalıştay Yöneticisi tarafından katılımcıların, bölgenin dün, bugün ve yarınına ilişkin sorun ve
fırsatlarına ilişkin görüşleri, kamu, özel ve sivil sektörlerin birbirlerinden beklentileri alınmıştır.
2. Oturum: Gelecek Stratejileri
BEK Analizi
Stratejiler
Vizyon Projeleri ve Projeler
6E ve 6k temaları kapsamında, kamu, sivil ve özel sektör temsilcilerinin dengeli olarak yer aldığı Tematik Gruplar
oluşturulmuştur.
3. Oturum: Sonuç ve Değerlendirme
Bölgenin Geleceği için 10 Temel İlke
Çalıştay süresince alınan notlar, raportörler tarafından sistematik hale getirilmiş ve çalıştay sonuçlarını
içeren ’10 Temel İlke’ belirlenmiştir.
6E Analizi 6K Analizi
• Ekoloji • Kimlik
• Ekonomi • Koruma
• Eşitlik • Kapasite
• Etkin Olma • Kalkınma
• Elde Edilebilirlik • Katılım
• Entegrasyon • Kurgu
4
TRAKYA KÜLTÜR ÖNCELİKLİ GELİŞİM STRATEJİ VE EYLEM PLANI
YÖNETİCİLERDEN MESAJLAR
Kırklareli Valisi, Sn. Mustafa Yaman
Osmanlı İmparatorluğu’nun bütün zarafet ve estetiğiyle Balkan Yarımadası’nı
donatmış olduğunu söyleyebiliriz. Trakya Bölgesi’nin bu kültürel ve tarihi
zenginliği bir avantaj olarak değerlendirmesi gerekmektedir. Bugün İstanbul’un
ziyaretçi kapasitesi dolmaya başladı, bu nedenle gelecekte insanların Trakya’ya
yöneleceklerini düşünüyorum. Ancak bu duruma göre hizmet kapasitemizi
arttırmamız gerekir.
Valilik, Kalkınma Ajansı ve Belediye ile Yayla mahallesindeki geleneksel
dokudaki eserlere yönelik çalışmaları başlatmış bulunmamız kültürel
mirasın korunması ve yaşatılması konusunda önemli adım olacaktır.
Kırklareli Belediye Başkanı, Sn. Cavit Çağlayan
Çalıştayın konusunu Trakya’nın tarihi, mirası ve geleceği oluşturmakta.
Trakya’nın tarihinin M.Ö. 6000’lere uzandığı Aşağıpınar ve Kanlıgeçit kazılarında
elde edilen yerleşim izlerinden anlaşılmıştır. Trakların dağınık yaşayan,
tarihleri boyunca birlik kuramamış ve kontrol altında tutulması zor bir toplum
olduklarını biliyoruz. Bölge, Asya ve Avrupa arasında bir bağlantı sağlaması
nedeniyle binlerce yıl değişik kavimlerin istilasına uğramış, aynı zamanda Büyük
İskender’in, Perslerin ve Hunların da geçiş noktası olmuştur. Traklar’dan sonra
bölgede Roma ve Bizans dönemleri yaşanmış, 1360’larda ise bölge tamamı ile
Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Trakya’nın bugününe baktığımızda konumuna bağlı olarak hala stratejik öneme
sahip olduğu söylenebilir. Bölge toprakları verimli, insanları ise hoşgörülü,
çalışkan ve eğitimlidir. Ne var ki, bölge insanının yeterince girişken ve sermaye
birikimine sahip olduğunu söyleyemiyoruz. Bölge mutlaka sahip olduğu doğal
ve kültürel değerlerini kullanarak, yerli turizm alanından payını almalıdır.
5
Birleştirici Güç; Doğa, Su,Kültür : I. TRAKYA BÖLGE ÇALIŞTAYI
ÇEKÜL Vakfı Başkanı, Sn. Metin Sözen
Bu girişim ile üç ilin kendi içlerinde, aynı zamanda Bulgaristan ve Yunanistan
ile el sıkışmalarıyla başlayan, öncüsü olacağımız yeni bir hamle başlatılmış
olacaktır. Bu sürece son derece zengin arşivlere sahip bölge üniversitelerinin
katılımı da önemlidir. Kısacası kamu-yerel-sivil-özel birlikteliğinin gerektiği
unutulmamalıdır.
Trakya gibi doğal ve kültürel kaynakları açısından zengin, üç üniversitesi olan,
algılaması kolay ve kompakt bir bölge için kimsenin ziyaret etmediğini söylemek
yanlış olacaktır. Çünkü öncelikle Trakya’nın kendi farkını algılaması ve beraberliği
sağlaması gerekir. Bu bağlamda, Tarihi Kentler Birliği ciddi bir sinerji yaratmıştır.
Denizli, Mardin, Gaziantep ve Bursa’daki çalışmalar bu duruma örnek teşkil
ediyor. Trakya’yı düşündüğümüzde ise kaynaklarının zenginliği ve potansiyelleri
açısından, beraberliğin daha kolay sağlanabileceğini düşünüyorum.
Kentsel Strateji, Sn. A. Faruk Göksu
Tarihi Kentler Birliği’nin yürütücülüğü, Türkiye Belediyeler Birliği’nin desteği ile
ÇEKÜL Vakfı ve Kentsel Strateji tarafından ortaklaşa hazırlanan, ilkini Trakya için
başlattığımız toplam “5 Bölgesel Yol Haritası”nın her birinin yaklaşık iki buçuk
ay sürmesi bekleniyor. Bu çalışma kapsamında, kamu, yerel, sivil ve özel sektör
paydaşlarının katılacağı her çalıştaydan, bölgesel stratejileri yönlendirmesi
beklenen yerel liderler belirlenecek.
Günümüzde koruma sektörü finans ve gayrimenkul sektörleri kadar önem
kazanmıştır. Sektörler arası işbirliği içinde yeni dinamiklerin ortaya çıkması da
söz konusu. Bölgesel Yol Haritaları’nda ilk hedefimiz bunu gerçekleştirmek, yani
finans ve korumayı bir araya getirmek. İkincil hedefimiz ise yıl sonunda yerel
liderlerin geleceğe ilişkin stratejilerinin tartışılacağı koruma sektörü zirvesini
düzenlemek. Üçüncü hedefimiz ise yerel liderleri ortaya çıkarmak ve yıl sonunda
yerel liderler zirvesi düzenlemek, Bu çalışmanın başarısı ile Türkiye’de önemli
bir sivil hareket de başarılmış olacaktır. Trakya’daki süreç başarılı olursa bölge
içinde katma değeri yüksek bir koruma sektörü oluşabilir ve bu sektör bölgenin
ekonomik kalkınmasında önemli bir yer edinebilir.
6
TRAKYA KÜLTÜR ÖNCELİKLİ GELİŞİM STRATEJİ VE EYLEM PLANI
10 TEMEL SORUN VE FIRSAT, 6 TEMEL FARKLILIK
Çalıştay süresince, Trakya’nın sahip olduğu değerlerin yanı sıra, katılımcıların bölgenin temel sorunları,
fırsatları ve sahip olduğu başlıca farklılıklar ile ilgili görüşleri alınmıştır.
TEMEL SORUNLAR
Çalıştayda Trakya Bölgesi’nin sorunları katılımcılar tarafından öncelikle kültürel ve doğal değerlerin
korunamaması, kaynakların kısıtlılığı, bilinçsizlik, kirlilik ve işbirliği gibi başlıklar üzerinden tartışılmıştır.
Kültürel Miras:
- Geçmişin doğal ve kültürel değerlerine sahip çıkılmaması
- Tarih bilinci ve farkındalığın eksikliği
- Koruma - kullanma eğitiminin eksikliği
- Koruma mevzuatının kısıtlayıcılığı
- Korumanın kalkınmadaki potansiyelinin farkına varılmaması
- Kültür ve doğa varlıklarına ilişkin envanter ve arşivleme çalışmalarının eksikliği
Doğal Miras:
- Doğal değerlerin tahribatı ve korunamaması
- Sanayi ve evsel atıklara bağlı kirlilik; Meriç ve Ergene Nehirleri
- Su krizi: Suyun nicelik olarak azalması, nitelik olarak kirlenmesi
- Flora ve faunanın giderek kaybolması (Trakya arısı, yılanbalığı, Istranca Dağları, Ergene Havzası)
Kimlik ve Geleneksel Yaşam Kültürü:
- Vizyon tanımının eksikliği
- Bölgesel ve kentsel kimlik tanımsızlığı
Ergene Nehri
7
Birleştirici Güç; Doğa, Su,Kültür : I. TRAKYA BÖLGE ÇALIŞTAYI
- Yaşayan mirasa ilişkin etkinliklerde unsurları (Taş ve mıcır ile tuğla), İğneada
uzmanlaşamama nükleer santral projesi, tekstil sanayi, yeni
otoyol projelerinin tarım alanlarına etkisi
- Geleneksel yaşam ögelerinin kaybolması
- Yerel üretimde ve tüketimde markalaşamama TEMEL FIRSATLAR
- Turizm altyapısı ve tanıtım eksikliği Çalıştay katılımcıları Trakya Bölgesi’nin fırsatlarını
kültürel ve doğal miras, geleneksel yaşam mirası,
Sosyal Yapı: turizm olanakları ve işbirliği fırsatları gibi temel
başlıklar şeklinde aktarmıştır.
- Kırsal nüfusun göç etmesi ve köylerin boşalması
- Aidiyet ve sahiplenme hissinin eksikliği Taşocağı
Kültürel Miras: anıtsal yapılar, köprüler)
- Beyin göçü
- Kültür mirasının niteliği ve çeşitliliği - Tabyalar (Seyfioğlu, Hıdırbaba ve Taş Tabyası)
- Kültür varlıklarının tescili ve restorasyon
Yönetim, Planlama ve Arazi Kullanımı: çalışmaları
Doğal Miras:
- Bölgesel planlama çalışmalarının yerel katılıma - Tarihsel yolların izleri
açık olmadan yürütülmesi - Ekosistemler (havzalar, Longoz, Istranca, Gala
- Trak Medeniyeti’nin izleri (tümülüsler,
Gölü) ve biyolojik çeşitlilik
- Plan karmaşası : kurumda, planlar menhirler ve dolmenler)
- I., II. ve III. sınıf tarım toprakları
- Paydaşlar arası iletişim eksikliği - Osmanlı mimarisi (sivil mimarlık örnekleri,
- Yeraltı ve yüzeysel su kaynakları
- Sınırötesi işbirliği alt yapı noksanlığından
kaynaklanan yetersizlik - Saros Körfezi
- Kaynak eksikliği: teknik kadro, ekipman ve - Ganos ve Istranca (Flora ve fauna)
finans
Geleneksel Yaşam Kültürü:
- Plansız kentleşme ve sanayileşme: imar baskısı,
tarım arazilerinin kaybı - Fiziksel ve sosyal yapının bozulmamış olması
- Tarım arazilerinin yanlış ve amaçdışı kullanımı - Sözlü tarih çalışmaları ve kaybolan geleneklerin
canlandırılmaya başlanması (İğneada’da kardeş
- Tarım alanlarının miras yolu ve parselasyonlarla
dalı geleneği, helva geceleri vb.)
küçültülerek el değiştirmesi
- Canlandırılabilecek yerel semboller (mis
Tehdit unsuru yatırımlar: Toprak ticareti sabunu, badem ezmesi, devahi miski, aynalı
Ayasofya Camisi
8
TRAKYA KÜLTÜR ÖNCELİKLİ GELİŞİM STRATEJİ VE EYLEM PLANI
- Yerel festivaller
Sosyal Yapı:
- Eğitim seviyesinin yüksekliği
- Dinamik genç nüfus
- Üniversite ve bilim kuruluşlarının varlığı
Turizm Sektörü:
- Turizm çeşitliliği potansiyeli (Kültür turizmi,
inanç turizmi, eko-turizm, deniz turizmi, doğa
sporları)
Meriç Nehri
Geleneksel bir düğün - Bulgaristan ve Yunanistan’dan gelen ziyaretçiler
- İstanbul’a yakınlık
süpürge, hardaliye vb.)
- Demiryolu ve Tekirdağ limanı
- Sosyal ve kültürel yapı çeşitliliği (Roman
nüfusu, Bektaşi nüfusu vb.) - İstanbul’un bölgeye göçleri engellemesi
- Geleneksel yaşam biçimlerinin zenginliği
İşbirliği:
- Misafirperverlik ve eğlence yaşamı
- Gastronominin çeşitliliği - İstanbul, Yunanistan ve Bulgaristan’la komşu
olunması
- İşbirlikleri; TRAKYAKENT Belediyeler Birliği,
TRAKAB, ÇEKÜL
- Kuzey ve Batı Trakya Belediyeler Birliği ile
işbirliği kurulması
- İletişim ağlarının kurulma potansiyeli
- Balkan Savaşı ve göçlere ilişkin uluslararası İpsala ile Yunanistan arasında kalan Ege Denizi kıyısı
ilişkiler kurulması
Seyfioğlu Tabyası
9
Birleştirici Güç; Doğa, Su,Kültür : I. TRAKYA BÖLGE ÇALIŞTAYI
1. Doğal mirasın korunamaması
2. Kültürel mirasın korunamaması
n 3. Envanter ve arşiv çalışmalarının eksikliği
u
r 4. Koruma eğitimi ve bilinç eksikliği
o
S 5. Kırsal nüfusun azalması ve beyin göçü
1. Su mirası: Meriç, Ergene, Göller Bölgesi
l
e 6. Doğal kaynakları tehdit eden yanlış ve amaç
m 2. Ekosistemler ve biyolojik çeşitlilik
dışı yatırımlar
e 3. Farklı uygarlıkların tarihsel yol izleri
T
7. Kurumlararası işbirliği ve kaynak eksikliği 1
0 4. Asya-Avrupa ile Kuzey-Güney 0
1 8. Plansız kentleşme ve sanayileşme
T
bağlantısındaki stratejik önem
e
9. Bölgesel planlamada katılım eksikliği m
5. Geleneksel yaşamın ögeleri
e
10. Bölge dışı yatırımlar
6. Turizm çeşitliliği potansiyeli l
F
7. Verimli tarım arazileri varlığı ı
r
s
8. Mevcut işbirlikleri ve bilimsel kuruluşlar a
t
9. Sınır ötesi ilişkiler
10. Dinamik genç nüfus ve yüksek eğitim
seviyesi
10
TRAKYA KÜLTÜR ÖNCELİKLİ GELİŞİM STRATEJİ VE EYLEM PLANI
Description:Çalıştayın konusunu Trakya'nın tarihi, mirası ve geleceği oluşturmakta. Trakya'nın . kültürel ve doğal miras, geleneksel yaşam mirası, Simge Zilif.